Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 33, 17 August 1901 — MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:- Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele! Ka Makaikiu Kupaianaha! [ARTICLE]

MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele!

Ka Makaikiu Kupaianaha!

MOKUNA XTI. ZA lAAUAO ma ka waha it panapana. ; KA HAi.K liOOĪ.t ī,H KAAAm O j SU lUKA. O ka huli ho) anft aku no Pelek*. ne aie ka waiwni o l e a U3« ka nni ht. : n ka Hih' o k* >nhfiin «na ia Nu loka no eono naahiea k» loi- , hi, o iā k& makaikiu Ueleiceha*a i | booroakaukau iho ai a holo dq k* : bate hooiulu m& kela kakahiaka **i | o ka hora ewaki ponoi ia o ke ka- ! kaiiiaka a ua makaikiu opio nei i hoeaaki: ai no ke d po, a haawi i mau minute no ka hoomaha iki ana i mamua o ke ku ana aaai o ke kaaahi. j Eiike me ke a»o mau o ria makaikm ka hoops« ia lakou iho malalo o na aahu e huoa a*a i ko lako* ar\o, pela Qp ka makaikm Beleioehama, aia oia e aahu aea ia kakahiaka i k# kaila paikini hou o Nu loka a ī ka & hoomaopopn fikw i ua naakftik:u aJa, he ktonimana Nu loka maopopo oia e hf le ans no k«~ kahi huakai kaahele a hoohala nawaHe mau minuie pokol« w'ale no £o ua makaikiu hia ku ana, aiaila, me he mea ala, i kulai ia aiiu oia imua* )ke ia aku la oia e kai ana i kona niau kapuai a bel€ imua me ka awiwu a ma ka aoao o kek»hi keonimana aoo tala]e iho la ) kana lima me ka hoopuka aea aku i keia olelo mua o ke knuoh;!: Hall! Ma Ka inoa o ke anpuni a nui o Amerika he lxao oe na'* e Sir Kinivila, a ke kauoha nei au la oe e haawi pio mai lEalalo o ka'u mau hoomalu ana, a ia wa hookahi no hoi i kau kapikafai ia aku ai kai pu panapana ma kona mahamaha p o. Ua huli ino »e ke kanaka aoo me ke ano puiwa, n nana kapa6ahi mai ia ī kekanaka nana na olelo hoowehweii i kamailio aku me na ma&a oolea o ka huhu, alaila, me ka leo okalakala pane mai la oia. Owai oe, a heaha ko'u hewa au e hopu mai ax ia'u? Hai aku au la oe , e Mr. Keonimana mahaoi aole loa | he kanawai o Amerika nei e hīki ke j hopu a hoopaahao mai īa'u. Oke»a wahi pu hao piha wale iho no i ka j lepo au e manao nei e ki mai ia'u, o ! ia ka palapala hopu oiaio loa e hiki ole ai ke hoopaapaa ia kou he?pa | pepehikanaka imua o na aha hoo- ' kolokolo. Nao ki mai m'u ) na ua | aa oe e hans» pela, aka, o ko'u haa- ; wi pīo ana aku mala'o o kau hoo- : malu aoa n.© ke kuleana ole. aole , loa mei e 'oaa aku ana ia oe. *a « Mo«e Heoaole'e a!a o (

gou hoftfi niia <■ fi'iohu#ihftft ft hol 00 ī ka hanohano o k» o!hana rna* kai. kehoike aku nel au fa oe me ka ; ouiio 10/i, ein ka moolelo o kuu haj na ke paa oei me ka mrmkafea, NoI laīla, ke hooko h honlohe ole oe i ka*a mau kaooha, alaila, n« ka leo kukala o ka pti panapana e iioik'e 1 mai ka horj*aa. Alaila, e kooweliwelī mai ar>ā oe ia'o ea? Ha, ha, aole Joa ao e aee hoohaehaa ia e kfk«hi keōntm«na me n» ooonoo elike me kon, He P«F<iek«ne au, a k<; koi nei aU ma ka o ko'u koko, e hookaawale »e ia oe iho a e hookuu mai iVu ehele elike me ke kuokoa j loaa 1 na kanaka Amfrika oiaio. In» h« Pelekane oe ma krf koko, aiaila, he Pelekane like no kaua; aka, maai»li nae o kau hewa i ai, ua like ole iho Ja kaua m<t!;n!a. aole lot o'u nana 110 kau man oMo. O ko'u kuleana wale no o ka hooko aku i ka'u han». Naol EifiiYila, he paahao oe na'u. ! NeTrrl wahi a ka lawehala me ka lele ino ana ae ma kekah! aoao me ka manao e pakele ana oia mai ka ' makaikin opio akn, aka, ua kuhihe-' wa loa ia oia, oia-f, o'na linw w!kani kona hao o ua kiu opio aU, «a umli paa iho la ia ma ka poOhiwi o'ua ■ kolohe nei me he maiuu Vea ala. ] O na hooiknika a'me na hoao a»a | • «a lawehala nei e hemo aku mai tia umii paaana a koaa hoa paio ua ; ko ole, a iloko eia mau minute o ke ! iiameuau ana mawae.na o laua, aia ! lioi, he bmg ana no ka leo.pu panamna oo ekolta manawn, aia ke kanaka lawehala ua paa īho Ia malalo o na kupee hao kila a ka makaiklu opio, a aia oia ke waiho ala iluna o ka lepo e naum a e kuaki ana. Ua hoea ae ma ke!a kahua o na hana kijm he lekuleiiu wale o aa kaanka » makaikai no keia mau hana i lawelawe ia iho !#•, a īwaena ! o lakou o ka Haku Danekota keka ki. Me ka leo okalakula huhu, «a hele aku la ua Haku ala a ku iho lā mamua e ke kanska opio, alaila, kamailio aku la. E ke kanaka opio limakoko, heaha ke ano o keia mau m®a au i hana iho nei. a heaha hoi kou kuleana i hoopaa ai i na lima o kela keommana aoo. S«, keon|mana mahaoi, i ka pano ana akn i kau nina'u e Johe oe a me keia lehulehu ua hopu ia keia keoniinana koiohe malalo o ka j hewa kipi a kumakaia 1 ka laahia a j ice ka ihiihi o ka oihana makai, a j ke hoike pū aku nei au ia oe e Mr. | Keoniaiana, e loaa like no keia haa- j wina ia oe ke hoae oe e kue mai i ' ka'a hana. j Alaila, heaha oe e ke kanaka opio? wahi bou a ka niuau a Haku ' Daneko'a. Ina ua kiki ia ee ke ike a 100-j maooopo u§ kt u aao iho, al&iia, aiai j niele oaai ia\', wahi a ka tuakmkiu i pakikeakuai. i ' V. Ā'. J

AIMIK, m<; hooknlii peliu untia V.ftJ«/r>u o lthliī makalklu Kirilvfl«, aln oi» «aleu m la nialuna o k'<na muii a k*: 1 hele pololei altt r>o ka ha!o hoolulu, a o Hākn I)anekota hoi ua hoao ae 1a oia e teakea a e kokua hoi i kaoa makaiklu, Ak», r> ka i loaa ruai la i ua Uaku ala. oki no ke poha ana mai o'koha Ihpj me.iekalii puupuu oolea loa 1 kiola ia mai e ka makaikiu opio me keia mau huftoJelo: E lawe i keia e kuu Haku Dunekotfl, ft e hoomaoao o kou mahukailoko o ka holomalu, ua ikfi 11», ft i keia m!«uie ano, ke kakea I toai !a kft lepo a!oba o Beritania ia oe e hnli hoi ftku a pane no kau man hewa i hana ai. Na kela punpuu ikaika i ku aku !a i kā lae o H*ku Danekoim, na ia ! mea i hoowela ae i ka huhu iloko ona peh* ae'la kona tuau aakok > no ku inama a me kekahi o kana mau ouupuu, ua haairi rnai la la maluna o k» makaikiu, aka, heaha ka raea i ike ia no ua hoolei puupuu nei a ua Haku a!a, ohi oia i ka ouahiohio a tne ka nele, oiai, ua ioaa mai la no ia i na pale eleu ana a ke kanaku opio, alaila, me ka Jeo oolea o ua kanaka opio ala I pane aku »i, ua ho#puka hou aku h la i leeia mau oielo. Kokoke ka'u kupee bao kila e paa oq« kou mau lima e Haku Danekota ina aole oe e akahele ua kau mau h«ma ana. & ke hoikeaku eei au īa oe m& ka inoa o ka moiwahi&9 0 Beritania lie paahao oe na'u. Hooa l Aolaoe he moiwahme no Berita*ia ft'u e hooloheakn ai i khU kauoha, he limakoko oe a he kumakaia, a ke noi nei au ia oe e hookuu lanakila ae i kela keonimana aoo hewa ole a 1 oie pela e kuhea no wau 1 ka oihana makal 'e hooko i ka huHOhano o ka'u kauoha, wahi ft Haku Danek«ta. Alaila, hooko aku i na ua makemake oe e hana pel»* gka, no'u nei 1», aoie lo», a hiki i ke kulu koko hope loa iloko o'u, «iai, he paahao keia kanaka kolohe o ke kipi a me ke kumakaia na ko BeritH«ia oihana makai i makemake ai, nelaila, ke hoihoi n'ei au iaia a na kona naaoa e nana mai iaia, Mamuii o keia panea ka makaikiu j opio # ike iho U ka Haku j aole loa e Joaa ana ho pakeie ,xio ko- j na hualoha makaikiu, ke oie o»a « j Uwelawe a hooko koke i kekahi j hana me ka awiw: mamua o ka iioio J ana o ke kaaahi, oiai, ko ho-ke uiai la ka uiunawa o ka uvvat;, eia «e ke kaaahi ke haulaui tt jai i a j ke aiah;vo naa kona al&hele e hoea mai ai aku uo ke <1 ipo, Uuiaiia, me ka ojama a tieu q ua Haku als f lele m a i l i ia malunii o kft makaikiu a. j i!oky ;.•> na miuute aia kua j e ai\meuiue aua uie ka ikaika a e | hud'iele aua nu ailiki mao a o iio iaua tuau s.iuo, a o Uii t hoki hoi ke Qnala i,a ( a iMo» a i ka oa&a a wakaikai :

ti*u ;j«u i uu muu iuoliu iiuulei puu* iitj o ku Hu loka d po &;» na | koko oko kanuka I'olokuuo b.o!o | «!a iloko o lauu mp k& ikaiki| iwo k» i uiiiopopu ole, owai lu o lHy»i kt> j lilo i ui'iho luuakila, ukft, r mumua o j ka iku Ja anu o ka nuea ollau* eilo | : '* 4.' ' ... ' < r- ■-*, | uiia i meho ala uo ka ianukila, aift | Loi, uo. hokjo ojbi la. ko oeoe o k« | kaaahi Ui6 ka īkai'ka, a na ia mea i I Hoopau koke ae p ka kua hakak» , aba/,i hplo a£ū*Jli "kā Huku E>aiie- | kota uu ke kaauiai, oiaj, ka wakuikiu | uh ou'ki aku lu no kno» iawehalu a > lawe aku ln no ka liuokau aim utaj ltln« o-ke kaAahī. | Ua lawelawe & hana o Haku DaI u4=feota i kwa hwuu uie k* inaru'* e | os Uāku ala e Joaa leoke ana iaia ka larfHkila maluna o kona hoa paio aka, ua holopono ole nae, niai, ua oi ak» ka eleu a tne piha makaaia o ka opio i kana mau puupuu im«a o na muka o ka popoki, aluila, o na huaolelo kuaki a ne ka nauki» oia ka ua Haku 'neī i uamiiihmu iho ai iaia maluea o ke kaaahi, a pane no na mn«u akana wahine e ninau aku -ai. Aole no ua Hakm aia i »u» o keia kanaKa opio ana i p»io { hakaka iho la o makaikiu Beloinei bama no ia. Ina paha oia i ike eaua [ alaila, aole loa oia e aa e noea eaai i a haiawai pu he alo ahe alō. O»» | manao kuhihewa iloko ona he aaakaikiu Amerika no keia e hooko aiia i ka wana o kana oihana naalaoa o kana makaikiu, nolaila. Ua aa [ loa oia e kae aku a hiki i ka loaa ana he lanakiia ī kona hoaloha, aka o» ko ole loa iho I». Koiaila, o ka hakUo ana i ka naaKaikiu a me kana iawehala a ka laua wah* e leie aj, alaila, ia wa oia Mhow hou ai i ka&a m&n hoapakele | hou ana, aka> oia aaaa kuko paiaua- | l«ie aoa a «a Haku nei, ua hasla ia iloko o ka hoka a me ka hpabaah&& loa ia» oiai, o ke dipo a ka makaikia a lue kana lawehala i lele ai, oia ao kahi hooluiu Kaaahi o Beseiona, a ilaila, i wehe mai ai ka piii a na hoaioha, nae ka ike ole mai o ua Haku ala e mm ala. I ka. holo puahi a ka lio hao a me na hiiukaau oleio a ke kauna wahine Kelauaia* Afe«, o ka ehea hu o ka aU» i ua Haku nei, oia hoeaan&aku i ka haie hoolulu nui o Bca«tona, a iaia i naiki aku hi ka uianao e ike ana i kana pio, aia boi, ua e ka manu, a o ka puaana a U»e ka hulu &tiki ke wuiho aua, a īa wa i puka ae ai na Uuaoielu hoino ma ua leheiene o ua tlifcu'nei e hoiuo wale i»uu uq me ka hewa oie o kela kanaka «yio e hooku poiio aua me ka poioku i ku iiuini o kaiia hana. Nolaila, o k« mauao hal hqa ik©pe a huh ī ka iiieheu o kona koaloh» a i»e ka'iuakaikiu naua oia x hopu, he aiea ia a ua ii oonoo hehena a ua tlaku aia i ulu mai ai, Ui»i keia h*l<* hooluiu kaaahi mua a makaikai Beltiuehaoia i leie aku ai tbe kaua iuwehaia, ua Uoio poioiei aku ia iaua oo ke keana i ou o &a oihana makai a W'ailiu i kana huike ahewa i» makaikiu Kiaivii* o a* k&anwai k«i »> ko Her.tania keena oikana uiaKai&iu, aiaila, hoouna ioa a&u 1» uia i k*i»a , ,nu kuua JLuU»na e-lioike aku : ;nu i na li;.ns hoeh*ahtta a KOi.a hoa aiakaikiu i ka q ko c*U|*n«,