Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 34, 24 August 1901 — Page 3

Page PDF (674.07 KB)

This text was transcribed by:  Lilinoe Sterling
This work is dedicated to:  he wahi leo aloha keia no Helen Kahihilani Boozer Paakonia

KE ALOHA AINA POAONA, AUGATE 24, 1901.

 

AIHUE MAKAU OLE

 

            Kapalaiko, Aug. 7.  Ma ka wanaao o ka la inehinei ua aihue ia aku la mai ka hale hoahu waiwai aku o ka hale hoohee Selby Smelting Works ma Crockett, he 37 mau auka gula, no lakou ka waiwai io he $280,000, a no lakou ke kaumaha he 1100 paona.  Ma ka moolelo o na karaima aihue o keia ka oi loa aku o ke akamai i lawelawe ia.  O keia hale hoohee dala e hoopuka ana oia he mau tausani o na auka sileva a me gula i ka mahina, a oia mau auka ua hoahu ia lakou iloko o keia hale paa loa no ka waiho ana malaila a hiki i ka wa e lawe ia aku ai no ka hale hana dala maoli.

            He elua mau hale hoahu o keia hale hanu a ua uhi ia me ka hao nona ka manoanoa he hapawalu iniha.  O kahi a keia mau hale hoahu e ku ana ma kahi kokoke ia i kahi a na kaaka e hana ana i ka po a me ke ao, a e kiai ia ana no hoi lana e ekolu mau kanaka i ke ao a me ka po.  O ka poe nana i lawelawe i keia hana he poe kamaaina no ia i keia wahi a ua maopopo ia lakou o ka hu ana o na kaaahi e kaalo ae ana mawaho a me ka halulu o loko o ka hale hana ua hiki i na makeke liilii ke lohe ole ia.

            Ua eli ia he auwaha mawaho mai malalo o keia hale hoahu nona ka hohonu he ekolu kapuai a nona hoi ka loihi he eha kapuai, a ia wa i hoomaka ai ka eli ia ana iluna ua oki mua ia ka papahele nona ka manoanoa he elua iniha a mahope hoi ua wili ia ka pap@a hao e halii ana maluna ona he 130 pukapuka me kekahi wili a i ka hemo ana aia hoi ke kolohe iloko o kahi ana i upu ai.  O i kahi hoomakaia ai keia eli ana mawaho mai ma kahi no ia he elima kapuai mai ke alahao mai a na kaaahi e holo ana iuka a i kai ma ua po la o ka aihue i lawelawe ia ai.

            he $25,000 makana i haawi ia i ka mea e hopu ai i ke kolohe a he nui pu hoi na makana e ae mawaho o keia.  Eia ka oihana makai a me na makai kiu ke huli nei i ke kolohe.  Ua ike ia keia aihue ma ka hora 5 o ke kakahiaka o nehinei i ka wa i wehe ia aku ai kahi hoahu waiwai no ka lawe ana aku i na auka gula a me siliva no luna o ka mokuahi Sunol.  O na auka ailiva wale no ke waiho ana a ua puehu na auka gula.

            Kapalakiko, Aug 10.  O Jack Winters, ka haole i hopu ia ai ma ke ano hoohuoi nana keia mau hana aihua ua ae aku oia i kona hewa, a ua kuhikuhi aku i kana wahi i kiola ai i na auka gula iloko o ka @@@.  Ua loaa aku he mau auka gula no lakou ka waiwai io he $130,000 aia no ke hoomau ia ia ka huli ana i na auka gula i koe.  Ua olelo ae o Winters nana hookahi i lawelawe i keia hana aihua me ke kokua ole ia.

 

KIPU MA EWA.

 

            Ma ka auina la Poalua nei na lawe ia mai la no ka hoopaa ana ma ka halewai o W. Davis a me Maka Robikaua he mau keiki opio no laua na makahiki ma kahi o ka 18.  Ua hopu ia laua e Hope Makai Nui Fernandez o Ewa no ke ki ana i kekahi pake nona ka inoa o Aki me ka pu panapana ma ke alanui mawaena o Hoaeae a me Waipahu.

            O aki he halekuai kona ma Waipahu, a me kana hoike e holo ana laua me Wong Sar, ka ona o ka halekuai Waipahu mai Honouliuli mai no Waipahu ma ke ahiahi Poakahi, a ia laua ma ke alanui e hoi nei ia wa i halawai aku ai laua me elua keii a kauoha mai la i alaua e ku.  Mamuli o ko laua manao ana he mau @owa keia ua kuupau aku laua i ka holo o ko laua lio.  Ua hoike mai o Wong S@r ma keia wahi ua hoomaka mai la keia mau keiki e ki ia maua me na pu panapana, a hookahi poka i ku aku mahope o ke kua o Aki.  Ua hoihoi aku au ia Aki no kona home a hoouna aku la i ke kauka.

            Ua hoike ia aku ka lohe ia Hope Makai Nui Fernandez a na hoomaka koke aku la oia e huli i ka meheu o na limakok.  Ua loaa aku ka pu panapana a Robikana a ua ike ia he eha poka i ki ia, a ua hoike mai oia ua ki aku oia ia mau poka i kekahi mau ilio elua.  No Davis aole i loaa kana pu, a ua manao ia ua kiola oia i kana pu panapana.

            Ua hookuu ia mai o Robikana e ka Makai Nui Kiekie, a o Davis eia no oia ke paa nei.  Ua olelo ae o Davis aole oia i ike i keia ki pu, no ka mea, ua ona oia, a o Robikanaua hoole loa no hoi oia aole laua i halawai me kekahi pake ma ke alanui.

            O Maka Robikana oia no ke keiki a Maka Robikana o keia kulanakauhale, a o Davis oia no ke keiki a Joseph Davis, ka luna nui o ka aina hanai holoholona o Maka robikana ma Hoaeae.  Makahi hanai holoholona ma Hoaeae kahi i noho ai o keia mau keiki, a ma ka Poakahi nei ua pii aku laua i ka mauna i ke kikao.  Ua nui ka inu ana o Davis i ka waiona ia la holookoa a ma ka hora 9 i hoomaka mai ai laua e hoi no ka home.

            Ua hoike ia mai aia o Aki iloko o ke kulana nawaliwali e waiho la mai ka palapu i loaa iaia mai ka poka.  A ina e make ana keia pake, he mea maopopo e loaa ana i keia mau keiki kekahi hoopai koikoi loa.

 

HAULE HOU IA ALII

 

            Cronberg, Aug. 5.  Ua make ka Emepera Wahine Kanemake Frederick ma ka hora 6:15 o keia ahiahi.  Ua hoea mai kona make me ka awewe n@i, no ka mea, ma ka hora 4 ua hoike mai kona mau kauka aole he loli ae o kona kulana.  O ka mai nana i kaili aku la i kona hanu ola, he pehu me ka io ulu.  O ke kaikamahine hiapo oia a ka Moiwahine Vitoria, o kona hope ponoi mai ke Keikialii o Wale, a Moi Edewada VII hoi o Beritania i keia wa, a makuahine hoi o ka Emepera Uilama o Geremania me ke Keikialii Heneri o Perusia.

            Cro@berg, Aug. 6.  E like me ka makemake o ka Emepera Wahine Kanemake Frederick e malama ia ana kona hoolewa me ka maluhia.  E waiho ana kona kino make maluna o kona wahi moe a hiki i ka wa e makaukau ai no ka hookomo ia ana maloko o kona holowaa.  Ua kokoke oia e uhi pu ia e na pua rose o kona kihapai ana hoi i kanu ponoi ai me kona mau lima.  Aole he poe i ae ia e kipa aku e ike iaia koe wale no ka ohana alii a me na poe o ke aloalii.

            Ua malama ia ae he kukai loihi mawaena o ke Emepera Uilama a me Kauna Von Bulow i keia la.  Mahope iho ua holo aku la o Von Bulow mai Homburg aku no Friederichoff, a i kona hoea ana aku ilaila hoopuka aku la oia i keia papa kuhikuhi penei:

            Ma ka Poaha e malama ia ana he anaina haipule maloko o ke kakela maluna o ke kino make @ ka Bihopa o Ripon e like no me ka makemake o ka Emepera Wahine Kanemake.  O ka ohana alii wale no ke hoea ae ana malaila.

            Ma ke ahiahi Poaono e lawe ia aku ai ke kino make mai Friederlchschoff aku no halepule Portestant ma Cronberg malalo o ka hoomalamalama ana a na lama ahi, e helewawae ana ka ohana alii ma keia huakai.

            Ma ka auina la La Pule e malama hou ia ai he anaina haipule maluna o ke kino make imua o ka ohana alii a me kekahi mau hoaloha kakaikahi.  Ua manaoia e hoea mai ana ka Moi Edewada o Enelani.

            Ma ka Poalua e hoomoe ia aku ai oia ma ka hale kupapau alii ma Friedenskirche, ma Portsdam.  A oiai, aole he makemake o ka Emepera Wahine e malama ia he hoolewa hanohano nona, nolaila aole he nui o na poe koikoi e komo ana ma kona hoolewa.

            Berlin, Aug. 6.  Ua hoopuka ae la ka nupepa Reichsanzeiger @@@@@@@@ ma ka la 7 o Okatoba 1797.  O na bele o na luakini a pau o Geremania e kanike lakou i na la a pau no umikumamaha @@ waena o ke awakea a hiki i ka hora 1 p.m.

 

UA HOOHUI IA MA KA BERITA LAAHIA O KA MARE.

 

            Ma ke ahiahi Poakahi nei i hoohui ia ae @ ma ka berita laahia @@@ nei me Miss Hattie Waianuhea Kapihe o Pauwela, Maui, e ka Reb. J. Kekipi, ma ka home o Mr. a me Mrs David Kaapa, ma Kakaako.

            Ua nui a lehulehu na @o loaa a me na makamaka i hoea e malaila no ka ike ana i na paa mare opio.  Mahope o ko laua mare ia ana, ua naue aku la na mea a pau no ka papaaina i hoomakaukau ia me na ono o ka Hawaii, ua ai a lawa na poe a pau i hoea aku malaila, aohe mea e hoohalahala ai.

            I ka pau ana o ka paina, ua noho iho la ke anaina no ka hoolaulea ana i na paa mare ma ka himeni ana, a pela aku, a hiki wale i ka hookuu ana o na lealea oia po. 

            O ka KE ALOHA AINA e kalokalo ae nei e hahai ia na la o keia mau opio i hoohui ia ae la me na pomaikai he nui.

 

KE KEENA KUAI BUKE O KA PAPA HAWAII.

 

            Ina makamaka a me na hoaloha:  ke hai ia aku nei ka loha ia oukou a pau, aia ke Keena Kuai Buke o ka Papa Hawaii, ma ka aoao ma Waikiki o ke alanui Papu, mawaena o na alanui Moi a me Hotele, ma ka hale i kapaia o Boston Building oia ka halekuai mea ai o (Henry May) Heneri Me, nona ke kiekie o eha papahele.  Oia wale no ka hale kiekie loa ma ia wahi.  aia ma ka papahele eha ma ke keena helu 406.  Malaila e kuai ia ai na Baibala, na Kanoha hou, a me na Buke Himeni o na Hawaii ponoi, na Haole, na Pukiki, na Iapana, Kilipaki, a pela aku.

            Ua noa na pakaukau a me ka inika kak@u i na mea a pau i loaa ole na wahi kupono e kakau leta aku ai i na makamaka, oiai makou e malama ana i ke keena.

            He maalahi loa ka pii ana mai a me ka ihe ana aku ma ke alapii uwila i kapaia he Alaweka.  Mai hopohopo e na makamaka a me na hoaloha i ke kipa mai, no ka mea, eia no i ka poe i aloha ia Hawaii ka malama a me ka hooponopono ana i ke Keena Kuai Buke.

                        O.P. EMERSON.

            Ma o S. H. ONI.

 

HE MAKANA MAIKAI

 

            E haawi makana ia ana e ka halekuai o Whitey & Marsh he mau kii nani i na poe a pau e kipa ae ana ma ko lakou halekuai ma ka Poalima, Augate 23.  E loaa no i kela a me keia mea e kuai ana malaila a piha ka hookahi dala he tikiki, a o ka poe wale no e loaa ana ke tikiki ia lakou wale no e loaa ai keia mau kii. O ka nui o keia mau tikiki he 100 wale no.

 

            Eia ke malama ia nei he kuai hoemi o na waiwai o ke halekuai o L. B. Kerr no ekolu pule wale no.