Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 34, 24 August 1901 — Page 4

KE ALOHA AINA

Hookumuia no ka

Pomaikai o ka lehulehu, a he Nu

pepa na ka Lahui Hawaii. 
 EDWARD L. LIKE.

Lunahoononopono.

HOGAN E. KALUNA

Luna Hoopuka

ALEX. NAWAHI.

Luna Hoohana.

EMMA A. NAWAHI

Puuku o KE ALOHA AINA.

PUKA PULE.

E hoopuka ia ana ma na kakahiaka

Poaono a pau.

No ka Makahiki . . . . . . . . . . . . .$2.00

No Eono Mahina . . . . . . . .$1.00

No ke Kope Hookahi . . . . . . . . .     .05

KEENA HANA.

            Ma alanui Moi, Leleo, Helu 370, Kokoke ma ka Hale Hoolulu Kaaahi, Pahu Leta 513.

HONOLULU. . . . . . . .AUG. 24, 1901

            He makalapua ulumahiehie mau no ke ola o Kalani Aimoku e noho mai nei ma Koua home alii ma Wakinekooa, e piha ana Kona 63 makahiki i ka la 2 o Sepatemaba, eia nae aia no ke haiamu mau la na hiona nohea o ka oi a me ka opio o Kona mau helehelena alii. e ola loihi ka Moiwahine i ke Akua.

            E OLELO wale ae ana no makou, ina paha he nui ka naauao o kekahi keiki Hawaii koko piha i awili ole ia me kahi koko haole o kekahi ohana i ike nui ia, a i loaa ole na hoaloha nana e kakoo iaia mai anei aku; manao anei kakou e ike ia mai ana oia e lakou la o a me ka manao nui ia e loaa kekahi kulana kiekie e like me keia i loaa mai ia C. K. Laimana. He ole ia, o ka mea nui i ka haole o ka niele a maopopo pono na mea a pau, owai kou inoa? owai ka inoa o kou makuakane? heaha kana hana? oihana aupuni a oihana kalepa a oihana e ae paha? na noho loihi paha ma Hawaii? heaha kona lahui? a pela wale aku. O ka noke iho la no ia i ka niele a e ahuwale na mea a pau oia ko ka haole ano.

            NOLAILA, aole he mea pohihihi ka inoa o na mikanele i hiki mua i Hawaii nei i pau i ka make, a me ka lakou mau mamo e ola nei, elike me Kakina ma, Laiana, Pareka, Hikikoki, Mi Koana, Laimana, a nui wale aku. He ino nalowale ole ko lakou a me ka lakou mau mamo aku e o nei ma ko lakou mau inoa ohana, a he mea kakoo aku hoi ia i kahi naauao i loaa iaia. Nolaila, e hiki no ke koho wale iho malia p@ha oia hoi kahi kumu i loaa maalahi mai la ia kulana keikie ia keiki Hawaii ponoi, o kekahi ia o na moopuna a ka makua Laimana o Hilo; nolaila he mea no keia na kakou e haouli ai a e haaheo ai no hoi no ke eo ana oia kulana oikelakela i keia keiki Hawaii, a kakou no e hiki ai ke kaena ae “o Hawaii no ka oi.”

KE NOONOO IA NEI I PANI NO DOLE.

            Kupalanahe, eia no ke Kiaaina nei o Dole aohe i pau, ke noonoo e ia mai nei nae e na Alakai a me ka Aha Hooko Home Rula ka mea kupono e pani ai ma kona wahi.

            Heaha keia? He ana anei i kauoha ia mai nei e ka Peresidena Makinile i ka Elele a ka lahui e hoi mai a na ka lahui e noonoo i mea e pani ai ma kahi o Dole e hoopau ia mai ana e ia no ka ‘ma’i opulepule?” wahi a lakou nei e olelo nei ma ko lakou halawai malu i huai ia ae nei e na poe kakau nupepa haole.

            Ina. o ka manao ia a ka Elele i hoihoi mai nei mai o mai, a he ninau ia e waiho akea ia ae imua o ka lahui holookoa mai Hawaii a Kauai, ke olelo nei makou me ke kanalua ole, aohe a lakou inoa e ae e apo koke mai ai me ka nana ole no kona kupono a kupono ole, aole o Wilikoki, aole no o kahi poe e ae, aka, hookahi wale no eia mai.

“LILIUOKALANI.”

KA HUA I KA UMAUMA O KA 
 ELELE HAI ‘NA MAI.

            Ina o kekahi hana no ia a ka Elele i hoi hou mai nei no ka ninau ana i ka ka lahui mea kupono i manao ai i paui no Dole; heaha ka mea o ka huna ana a ma ka poopoo e noonoo ia ai ia mea. Huai ae i ke akea waiho ae ia mea imua o ka lahui. O ka KE ALOHA AINA keia. O kana no ia e nalu mau nei aia no he hana hou a pu-a ae. Oia i-o, oia-no ka-e!

NA LA HANAU O KA MAHINA O AUGATE.

            Nui na la hanau i hoomanao ia maloko o keia mahina hookahi ma na wahi like ole o ke kulanakauhale nei. Aug. 12, ko Miss Elizabeth Mahihieili Meek mauka o Puunui: Aug. 14, ko Alexander Kaeeokalani Nawah@, ma Leleo Aug. 21, ko Elizabeth Mahiai Kilohana Thurston ma Puunui; Aug. 22, ko John de Fries ma ka Hotele Hawaii; Aug. 23 ko Irene Kawehikulani Isaac ma Aala.

            Ua oleloia ekolu la nui iloko o ko ke kanaka ola, kona la i hauauia ai, kona ia e mare ai, a me ka la o kona make ana. O ka la hanau he la kupono maoli no ia e hoomanaoia e kela a me keia no ka hauoli ana i kona la i hoea mua mai ai a hanu ana i na ea oluolu o keia ao malamalama, me ka haawi pu ae i ka hoomaikai i ka Makua Lani ka mea nana i hana i ke kino a me ka uha ne, me ke kalokalo pu ana ae i kona lokomaikai e h@oloihi ia na la me na pomaikai pu o keia ola ana.

KE PII MAU NEI NA HELUNA KOI POHO

            A hiki iho la i ka Poakolu nei o ka nui o na koi i waiho la aku imua o ke Komisina Poho Ahi na hiki aku no ia i ka 6059 a no lakou ka waiwailo ua hoea aku i ka $2,461,000.

            Iloko o keia mau koi i waiho ia aku la iloko o ka lima o ke Komisina, ua ikeia ua hanaia kekahi mau koi ma ke ano imi loaa hoopunipuni, a aole hoi oia maoli ka poino i loaa i ka mea koi, a oia mau koi na manao ia aole e hiki ke uku ia ma ia huina, waiwai io i waiho ia aku, aka, e poke ia aku ana a haule loa mai ilalo.

            He hana nui maoli no keia a ke Komisina e lawelawe nei, iloko o keia mau mahina ekolu a ua aha pauahi nei i noho ai aole i piha ke tausani koi i hoolohe ia e lakou. Ke hoolohe akahele ia nei kela a me keia koi e ua aha poho ahi la, e like me ka hoolohe ia ana o na hihia imua o na aha hookolokolo, a malaila i ike ia ai ka oiaio o kela a me keia mau koi i waiho ia aku. He ekolu mahina i koe a hookuu ia keia aha poho ahi, e like me ke kauoha a ke aupuni o Amerika Huipuia, aka, ua manaoio ia aole e pau loa ana i ka noonoo ia ia wa na koi apau e waiho nei imua o ke Komisina.

HE LOIO HAWAII OPIO.

            He mea hauoli na makou ka hoike ana aku ua wehe ae la o Mr. N. W. Aluli he keena loio nona ma ka hale pohaku o Kimo Ona Miliona (Campbell Block), maka rumi 32, kihi o na alanui Papu a me Kalepa, Ua hoonauao keikie ia o Mr. Aluli ma ke kula a’o kanawai o Mikikana a hiki i kona puka pono ana mai ia kula mai. Ua loaa iaia ka makaukau piha no ka haawi ana aku i na poe i hoopilikia ia e ke kauawai i na kokua, a i ole, i na a’o i ke alahele e loaa ai ka lanakila. Nolaila, ke paipai aku nei makou i na Hawaii a pau i loaa i na hoohihia ana a ke kanawai e ike ae i ko kakou hoakanaka opio a mai kipa hewa ae ke aloha i ka malihini.

HE LONO LAUAHEA.

            E holo aku ana o Rev. Samuel K. Kamekaia no Hilo, no ke kakoo pu ana i na hana o ka ekalesia o ka Hoomana Karistiano Naauao me ka makua oia hoomana i hala mua aku la i Hilo, Rev. J. Kekipi, ke ole he mau kula. O ka mahina o Sepatemaba ka moku i manao ia nona e holo aku ai, a e hui pu aka ana me na kini aloha oia kaiaulu, oiai, he keiki hanau oia uo ka Ua Ka@@lehua. Ike wale aku i ke one @l o Ohele.

O KUU ALOHA UA. HALA.

            Ua hanau ia kuu aloha Rev. J. Kaimana ma Nahiku, Koolau, Maui. He keiki kamakahi oia na Kamakaekuhihewa a me Kaohilaumano Kohumiliala w. Ua hanau ia oia i ka M. H. 1835, i ka la 11 o Okatoba.

            Ua noho oia me ka ohana ma Lahaina me ka mahalo nui ia e ko Lahaina poe, ma ke ano, he keiki haahaa, a ne akahai me ka hoolohe pono i ke a’o ana a ka makua, aole oia he keiki puni lealea, elike me ka nui o na keiki o Lahaina, aia mau oia e hoopili ana me na hana p@no e hu@pu ana me na makua o ka pono ma ka Apana o Lahaina, e hele mau ana i ka pule me na halawai, a he kamaaina kona mau maka i ka poe haipule o Lahaina.

            Ua hoonaauao ia oia ma ke kula apana o Lahaina me D. D. Balauwina no kekahi mau makahiki.

            Ua hookomo ia ma Lahainaluna no na makahiki eha, a ua puka mai laila mai me ka loaa o ka palapala hoomaikai mai na kumu mai oia o Bihopa ma i ka M. H. 1868.

            Elike no me kona makemake i na hana pono, nolaila, ua makemake no oia e auamo i ke keia o Kristo a komo aku la oia i ke Kula Kahunapule e noho alakai ia ana e Alekanekero, wa Wailuku, i ka M. H. 1869, a ua hoohui ia maua ma ka berita maemae o ka mare ia makahiki no, ma ka po o ka la 7 o lulai, na Rev. J. H. Moku a me Rev. M. Kuaea, a pau ka mare ana, ua hoi aku ia maua no Wailuku, no elua mahina, ua hoouna koke ia aku la no maua e ka makua Alekanekero no ka napai ana i ke kea o Kristo ma ka apana hui ia o Honokohau a me Kahakuloa, ma ke ano he paiapala naiolelo i ponoia e ka Ahahui Lunakahiko, o ka Mokupuni o Maui, o ua noho haioleio malaila no umi makahiki, me ka lawelawe pu i ka oihana hoonaauoa i na keiki me ku hoopaiaha@ana hou ana aku i ka malama ana i na Eka@esia nui ia o Kaanapali, a na Rev. Kahe@e a me O. Nawa@i@e e malama ka ahaaina berena a ka Haku.

            Eha keiki i loaa ia maua ma keia noho ana, ua make ka hiapo, ekolu e ola nei, elua keikikane a me hookahi kaikamahine.

            A mamuli o ke kii pinepine o kuu papa, Wm. Kapaona i amaua e hoi wai i Konala nei, nolaila, ua haaleia aku ia maua i na puu kinikini o Kahakuloa kahi a maua i hele ai a kupa, a kamaaina i na alu lehulehu ke ala kapeke o Hononana, ka puu kaulana o Puukoae, ka piina ikuki o ka pali o Kapulehu a’u e hoomanao ae nei me ka walohia a luuluu i ka okona a ke aloha, ua pili ia e maua ka makahi kilioopu o Waihee, ka malu he kuawa o Wailuku, ka makani pa koloho o Waikapu.

            Auwe kuu aloha e—a ke hoomanao puina ole nei au i ka ihona o Puuhele, e pii aku ai a hiki i Monowainui, i k@ pali o Aalaloloa, ka helena aku a Papalaau e hiki aku ai i Ukumehame, ka helena o Olowalu a hiki aku i Launiupoko, hoea aku i ka Malu Ulu o Lele i ka lepo ula o Lahaina. Aloha wale ia wahi a maua e pili ai. Ua kaapuni ia e maua ka puali komohana o Maui. Aloha i o kuu hoapili, lualuu wale

Aole i pau.