Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 34, 24 August 1901 — MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO KE:- KAKELA LANAFODA -:KA:- Ipuka o ke Kuewa me ka Aea. -:KA:- Pua Lilia Ahiu o Sanadela. [ARTICLE]

MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO KE:KAKELA LANAFODA -:KA:Ipuka o ke Kuewa me ka Aea. -:KA:Pua Lilia Ahiu o Sanadela.

MOKUNA 11. 5.A HOOHCI MARE O KE KOLUIUMOK — IMUA OKA INAINA O ICA HAKU— j ■ KE KUEWA MA LANAFODA •' ' IAKELA. Pela io no e Kalauela, aka, he mea rue ka h.oohewahewa ole» ka pu aua uiai rne na nuku o ka hoobikbila la, ua ike an a taniaaiii» ina ano o ko T a makuakane, hē kauaka u haku piha hookano oia HJ6 na euanao hoowahawaha o ka hookae. a ia'u e hoīke e aku ai i keia mea mamua o ko'u ruare ai la, a'a'la e hai aku au ia oe e kuu Kalauda maikai, aole i qi aku ka weliwel! o ke kow» G)baJalfctv mamua o ka inaina huhu o ua Haku aoo nla, ma* lalo oia kumu, ua uotni malie au i aa uhu ahai ana a ko'ti mau manao kne fea hoomanawanui, a ma ka la iho la iuehinei i loaa ai ia'u ka lasakila mai ka poho pio ana malalo 0 laua, a 1 keia la he kanaka a he Haku opio kuokoā au noloko mai o ka ohana Lan»fodH. 0 kekahi mea a ko'u lunaikehala i kne w, oia no ko'u makemake ole e hoea mai he kuee a he paio a.na mawaena o'u a kuu Haku mamua o ko'u mare ana, e lilo ai i uaea nema a i mea kaaailio ia, nolailō, o ko'u hamau ana ka pono, a i ka wa e hookpjta «i o ka hanohan<To ka mare mfttu'na o'u, alaila, ia manawa auanef nēi au e lawe mai ai i ka'u wahine a 600lauua aku imua o l»na malalri o ka moa ka lede a Haku wahine o Lanafodsj a ke kue mai laua ia'u, alaila, ua loa» ia'u ke kuokoa e hoopa*kele 1 ka hanobano a meka ihiihi o kft'u wahine i homo a hoohaahaa ia, Anoi ke hoomaopopo mai la no anei oe i ka'u mau o'.elo e kuu Kalauda maikai, alaila, e h»mft u kaua eia ke kakela ua kokoke. IJ» hooki īho ua a\au holoho ala 1 ka lauu kamaiMo ana, ia laua i ko* mo aku ai noloko o ka pa 0 ke kakela, a mahope iho o ko luua lele an| iho mailuna iho 0 dh lio, ua hoi pololei aku la ua Haku Opio nei no kona keena a huawi 3a m«u minute ■o konft noho ana'ma ka noonoo ananona iho a me kona aiau makua a me ka wahine opio ana e lawe ana 1 pili aoao a i kokoolua nona i ke knu wi a me ke kau ai, i ka «a hai 110 hui o k«> vuo a n e ka nele, a me ka wa mr.3ie hoi o Ve k*u loaa g me ka hauoli.

M«i ti,nu ;m<ir>oo a#-, h'.omakaukau iho 1« I kona mil« pono mar«. o 0 h'Hiiik|jiiku, uii li'fifi »k 11 1h oia no ka papaaina ahiahl a hutpu aku !• me k6%*> mau makuu. Ao!e he mau o!t;Io UĪĪ3 i ka nmee 1 maīHo * hoopukap ;ka ia, aka, 0 na mea ku mamao ]oa mai na nooneo hoihoi ol£ aku a ua Haku Opio ala •ia ka kooa mau makua haku i Uwe mai ai i mea hoohala manawa ia mau mir>u.te a lakou e ttobo aha flfca ka papaaina. Iloko 0 kela man noonoo holhoi ole o ka Haku Opio, ua haalele !ho la Sa i ka papaaiaa a hoi pololei aku la no konakeena tne ke noi ana mai i kona mau niakua «hookuu a e kala aku ?aia. I ua Haku Opio nei i komo hou aku ai noloko 0 kona rumi, ua kī maī la "oia ī ka p'ikß, me ka oiwi kino pololei a maloeloe, nana ae la ia i na mea hoonani 0 kona rumi, v ! alaila, namunamu ae la ra: I keia po e lilo aiau 1 haku no ou- ' kon.'a 1 keia po no hoi e pau ai ko'u noho haku ana no onkou, aka, ina e loaa ana ia eukou ke kuokoa 0 ka lanakila mai ka noho ana malalo o'u alaila, e hoomanao iho e na mea a pau 0 Welemoneka hookahi wale no ko oukou haku oloio 1 na wa a pau. He nni a lehulehu na like ole i ala mai īloko o ua Haku Ojiio ala o Lanafoda Kakelā, a laia e luai ele ia ana me īa mau noonoo ulua■W hewa o ka hehena, aia hoi, koele maila ke kikeke a kona makuahine ma ka puka nae ke kahea pu ana mai: Kuu Haku! Ua hiamoe ia anei oe? Aoīe oe ī boni mai ia'u e kuu keiki, ua īoohia anei oe me kekahi onawaliwali. Aole e kuu Lpde, "aole he mau liaawina oia «no. E kala mai ia'u no keia mau hooluhi ana ia oe e kuu Haku wahine, wahi a ka Haku Opfo me ka W6he ana aku i ka puka i konlmakuahine. lord f wahi a ka Haku wahine Lanafoda, ua hewa loa ia au no keia mau hana hoopilikia a*u ia oe. hoohala iho la laua ma ke kamailio ana no kekahi mau mi»ute, a i ka haaai ia ana o na aloha gude »aita a me ke kau ana mai o ka ke Ak«a hoomaikai, ua kaawale ae la ka makua me ke keiki, a ia wa no hoi i koele mai ai ka leo o ka bele Tka manawa 0 ka hor.± 9:30 o kā po e hele aku la i ke aumoe. Hora eiwa ka keia me ka hapa a ei» no kuu makuakane £ē ala 'njal nei. My keiu imn? ulia paoa e hoopaknlaki mai nei ia'u, w«hi a ua Haku Opio ne - īaia iho me ke pih' alaila, hoomau hbu ae ia i ke kamailio ana, Aia na Haku aoo ke hoi alu e moe ke lohe nei au i kena man halulu w wae kaumaha a iknika. A! Ua lanakila au, lanakila «u n» ka man»wa hope loa. j umi pono\ aia ke kal'ela «a I awh#», R anoao (, J a ke haawi ula hu

uu H»iisu opf.<; nej i n* h*)of0110 uun, tpe ni r>«Eft !»«uoll $u& f p* tan«inī I» t -dia i kor»it.puuw»tT « nw nn ki.puui ;>ularH:h«: *.» k» miunn, uft hanlole awlw! Iho la U \ >oriß rwf«i a me kek® koloka loihi e hgtj» ana 1* koua mau aahu, ua hele'poiolei !» ofa uo ka rum! 0 kßoft kumuao kak®pahf, a haaj;i.i liookahi klkeke aris me ka malle loa, % i& wa ao hoi f hemo mftl al k» puka & mai la he mnau me ka lii--o'oe atiei ift e k«u Hōku? Ae 6 Monf»!ua Kalau«la, ua raakauka? ftnei oef Ae « kuu.Haku, a o ka'u ūq hoi fl e k eli aku aei e kou hoea mai. | Ua loh! loa ia kauft, e kaaw,i aOa au i ka ikuika hulo o kel» eoau i - -■ r • '>> . i lio no k« hiki i Kene mānuaa o ie kam aha 0' kā hora umiKumamalua o keia £*, wihi a ka Haku Opio i pine'aku ai/oiai, laua e ku ttna tn&waho o ka hala Ho a khli no ke kaa © hana ia ana e ke kanaka malama lio. ■ ■ ■ Emoole ua paa ke kaa me na paa !?o uani,' kau ae la ka Haku Opio nie'kana kumu a holo aku la laua ■eka puahi nui i ke 6uupau a na !»o i kn ho!o. Ekolu hapah'a hora ai'a !aua ua lioea afeu la no Mana<tela', ' ka hom© In ano a ī noho ai, a hoa!a i ba lua o ke ola r!a o nnolpua he malihini kli ua hiki ma:, a i ka Pua Lilia Ahm no a paa iloko o na puili pumehana ana a ka Haku Opio, aia hoi, ua lawe lilo koke aku la no na lio o ka ilihuki n» kahi kanhale o Kene ka pahu hopu o kera huaka! nolo awiwi me ka pupuahulu o ke aumee. Aole he mau huao'elo ano nui i kamailio ia maWaena o na kamāhele alo kehau o ke kulu aumoe, koe wale no ka ipo me ka ipo ke aloha hoi i keHiloha, aia ta laua na hooke au nee amwi o k* munawa, a mamua o k& kani an» o ka ho'ra uikikumamalua o ka po ua hoea aku la lakou no kahi o ke kahunapule aift ua pouli a poali a pio ke kukui, koe wale no he wahi kukui helepo e a hopipi ana mawaho o ka lanai. TTa moe ia ka makua hemolele o ka manaoio, tnki ole ke fulu ia e na mamo a diabolo, wahi a ka Haku | Opio i kamallio hoomakeaka ae a i> i ak», newa maina 'kela, mai kaoa e kuu Pua Lilia Ahiu § avpyi kaua a hoōko la ka oieio o ka ksiia ! hoohiki mamua o U pau ana o la hcra " nKnke jou o|e ' iho, aia na opio hooh'.ii ru; ok 1 © j ktiluaumoe e ku aua mn kn puka, a | haawi i feek a hi kikeke aua uie ka īkaika e hiki ole ai i kekuhi tuea ke »re iho ma kona waM moe u.ie k;.ua ala ole ae a h-mwi ; kekahi mau olt'!o kakana o ke kipaku. Emoo'e i' aia' ke kukui ua a ae !a e hoonialabuia ana ia loko o k» hale, a he tiini.te hookahi, va heoio mnl I& ka a ku la ke k;\hun«pule uie

, kn U'u m'iiuu UiU,i Joa o ku I Autti</<* iuuq\\ [10 ItAI»RJItI a Tifīalia li'.-ia i4ljW<k? Ae «ku «iukuw Li;yi, a eia. luakou *»k>Jo u kek«iti ui oiou(| y JM*4*ui, i?iiaxtJ Awiwi 1 miu.ute ano. Utt hiki auei ia oe ke hooko ut«i i k* b»af>hano 0 keia^oihaua i keia «anuw» g ke uumo« e , lik« me oo mea i,a«liks tou{» j a «i x k*itt la iho la?^ A i Oc©ia © kuu Haku ea? £J kowo i»ai innlokp kali ibo uw wu » iiiki i k.o'u ,e hi»- | moe. i£ hooko b jū«v uien a pau i ktb p me keia .wiuut« * ko oue e kipa mai aoa, a noi 4Jstk'u -*%u ; hooko ana aku. He, hoike.l/iei ,kekfhj ao keia hiiiift \ wahi » ke k&liuniipule me ka huli ana ae a aU&%i .aku laikanampu ag,ke keeim hookip^ Alaila, omLope o oa kftj«iaihii hoo* lauua pokoleana. ua ku ae ia na paa toare imua e ke alo o ke kahunapule a kali *o ca olelo mua o ke kukuia e wehe ;a mai aau e ia (ka- | huuapule). I He anoauo a c«e ka ma- | lie a me ke akahele ua huaolelo i j hoopuka m oaai e ua kuhuaapule | uei ma ka hoohui a houhio ana 1 ke. | kano a me ka wuhiiie i hooka]iji io, 1 a e hoopaa ao*.hpi i &* luua hoohi|kiimua 0 ke Akua Maua Lpa ia I bor<* o kb kuiu ke | kane i kaua wahine i ka w& loaa a 1 me ka wa nele, ka wa ino ame ka wa maikai, an a ka make e hookuawale la laua, a pela hoi ka .Whliiiie i kana kaue, a e pakee hoi laua i ka ihiihi, ka hanphano a me ka la&hia o ka berita mare a hiki aku i ke ao I pa.u ole o na mea a gau, a waki a »a kahunapule nei ka hope q olel| kahoahoa o ka. !iqq« hwuwe o ke 4ft<V ua hoohui la olu& i hopk«tii io.o k$ kane & 03e ka q ka pana a meka.pu.uwai kookahii» a na ie Akua e hoopomaikai mai ia olua. Alaila, e ka heluhelu, ma seia wahi 1 hpohui a hoohlo ia iho ia iloko .0 ka mare paa loa ka Haku Ela "Welemoneka Opio a ma ka Paa Lilia Ahiu 0 §aaad,ela ma kahi ksuhale o I ca hora o ka kulu aumpe, a koohala ana i aa i>ckona a me Jna luiuuiu mua lea | o ko lava hauoli aiahiua uieii».. oia. |ka ua Haku Eja ; Op;a ala i jainō ka huli h,oi §>&u np ke | hooie kakela 1 hoi a ua Opio nei i h&upu a ' 0 hoo ~ akeu ia e wehe ia aike sukaia iaua hoo!ilo.iaia 1 kuewa a me ka aea. | Ma La hoeku&u ka . Poaono tiei 1 malamaia iravvaeajk 0 j ua o ia Hale a j me ko ka lot;nu Hok, mu ka aui&a j' " 0 Punahou* . ;M " ■