Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 34, 24 August 1901 — MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:- Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele! Ka Makaikiu Kupaianaha! [ARTICLE]

MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele!

Ka Makaikiu Kupaianaha!

MOKUNA XYI. KA Thhllk<i MA K A WAIIA l'i" I'A>'AJ'AN"A. %K T\SI.K K.AAA!!! O KU lOKA. Mai ke b€Ctiß tG'' g>;r ipa ftk*J, u* iawe loa aku !a oia i kan'a lawehala no kahi ho'»m»Ju n kali riO ba Danfe a k«ca 5 hoouna »6Ū la. a i k» hoea ana nr<n <> ka p/ine a me ka makai oana i kīi uiai ki laweūala, ī:% lawe loa ia «ka 3a oia no ka aookuaki no ka h-iihri ana iai» r«Q Beritani6, a ka!i no ka hopena hi]ahiln a me ka feoohaanaa la e k. e u ia aku aoa maluua ona i ka wa a Kenen Eelemohama e huii hoi-aku ai. Aole «'» Leina Trei i mihi a hoakewa iaia ifeo, a na ka■?<..> okalakala o ka huhu o ke Jpoo o ka oihana makaikiu o L r ;danft 1 hoifee mai ia!», o kp kanaka ana 1 hoao ai e hoopoino me kana hwlia kolohe o ke kumak'-iia o He»c*n BoleiriG!'itiift no ia s ka makaikiu opio kaalana iioko o ko lakou keena oihana, ua ala pu rtiai hoi iloko q kona mau hōomanoo ana » ninaa me kona mau neonoo, oehea la ua aaakaikiu opio nei i hoea aku ai no Aaaerika a hiki ke hookolo nie ka pnlolei loa naahope o kona uaeheu me kona haku hana (Haku Dinekota) ke ole aia he kumakaia a me ke kipi o ka enemi hli kekahi i huhu & maina ia a iloko o ko lakou Aole faoi oin wale, aka, ua ala pu mai la iloko o kona mau hoomanao ana na mea a laua i kaaaailio ai me Haku X>anekota a rr.e kela po a ko laua haiawai mua loa ana ma ka hotele i loaa ai ia Eeleinehama ka ulia pcino o ekolu mahina a oi i halo, maoiua o kona hopu ia aoa. O keia mau usea a pau i ala mai la iloko o iia hoom«nao ana o ua nei ua like ia me kekahi kaula'li kanaka e kau ana ma kona kania i, a kali no ke sekona hope e lewalewa ai iloko o ka lewa. Oiai na la e paa ana o Leina KiBLvila walalo o ka malu o ka oihana makai, aia ka makaikiu Beleinehamp, ua kau hou maluna o ke kaaahi a hookiilo hou oonhope o ka meheu o Haku Danekota e holo ala malalo 0 ka inoa apuka o ke Kauna Morineh.ima, aka, ua huh hoi hou aku O'.a ihope me ka nele, a hoopaa maloko o kana huke hoomanao i na mea i hana ia e ia ia mau le, £a hlki 1 kekaawale a&u o kana paahan maialo o na kiai sna a kekahi ma kai i hoouna ia mai ai mai Pelekane mai, al«ila, ua hoomau hou aku lft oia ma ka hookolo ana m* ka ! hookilo aua ma ka »:eh« l o ka j Haku D«ekota. j .... i /;

O ke «1« I l l'i» a '!« makai- | ki« opio kupaiānaka nei i ae i »i ia rn«u ruinut« o ke pohihil i a hooko hou i ka h»t»oh«no o !. •, t si | oihiriia, oi» bo konii boi hon wna } aku no ke dip« muā kahi ana i Lopu ai ia Lem» Kicivila, a olai, oia maialo o ka ooaoa o ka Mhu ua hjsci o;e loa iho ia i kft m.-ik» o ; ka poe kilo a aoii ke hai a hosk<- ; osai he i»akaikiu o'«a. O ke kanaka a keoniuiana mua foa i 'oaa iaia kft haoohano o ko feauvailio pu aaa, oin no ka ft/rena kuai tikigi, a mai ka lokomatkai mai o ua agena ala, i loaa mui ka hoike a« k« kuai nnn. aku o kekahi k«onjmaog kulana kiekie a hanoj kaoo i kkiki no k» holo'an.ii a hiki j i ke Chff Hale a mailaila mai huli j hoi no Bcsetoka oie ke kipa ma i oa wahi i hooiuaopopo ia, Loko Pa«kai, jDelemonika, KapaUkiko, a me na wahi n*i a kaulana o Atnerika, b o ktt loihi o ka manawa o ua iikiki ala i hoopuka ia ai he eoiio mahina Ijo īa. Mamuli o keia hoike a ka sgena i ike a hoomaopopo iho ai o Beleinehama aole he huakai holo makaikm maoli ka ua keonimana nei, [ana ( kiu> i koho iho ai, aole \a he okoa, aka, o ke kapaka no anr. e huli «ei]. He bolo ir h'oolalau ana j mao a maanei, i mea e ualowale al kona nueheu mai ka poe e imi a e huli aku aaa īaia, a ina no Amerika ponoi īho o Beleineharaa, ina la penei oia ke kai aka a makaikiu mua loa e halawai ana me ka makapaa, no ka mea, o ke alaheJe a Haku Dunekota e holo nei me ka maalea nui, aole no ia i lawe ia ma ke ala poiolei, ua kau aku oia mn na )f* oa kaa like ole o kela hui heokahi a holo ma na wahi a pau ana i makemake ai. K holo a*a imua me ka haalele ana i kekahi mau dipo, alaila, mai kela dipo mai ana e leie aku aij e hoi hope mai ana oia no keia mau hale hoolulu i haalele ia e ia, alaila, mai keia mau hale hoolulii aku, e holo aku ana oia he mau hale hoolulu mamao loa. O ka pau'o ka enanawa o eono mahina oia wale no ka palena e hookl ia ai o keia mau hana hamabaga a ua Haku nei. Iloko o keia man a me na hana hoonaukiuki a ua Haku Danekota nei, aole loa i manaka a uiha ka makaikiu Beleinehauaa. O se alahele a huakm mua loa a ua mukaikiu nei i hoomaka ai e hoo&olo mahope o ka meheu o kana lawej hal;i, oia no kona haalele ana i Kela | hale hoolulu kaa, a huli hoi hope [ no kona wahi i noho ai, a hoike i imuit o koua hiiku hale uo koua haulele koke īho ia laila iloko o ua hon» pokole malalo o kekahi mieioua awiwi i makeui*ike ia kona hikiwawe aku me ka hoohakalia olf. O keia hoike a BeleinehamaJ ua haawi ia mai ia e na olelo ka!c|ta]o i o ka holomua mai ka ona hale mai , a iloko u hor«i aia ua Beleloe*

j J}»rrin f ,ei u;» fe;»u nj:n V.t- 1?(»n ' ahi a rwi ka ho tij»o «ku }« fea baun rni 'h Wiihi. Oka t?t olimn p; >n<^ 1 i 0 ko Ah;<tbi, oia kn mnn»* 1 » o ko ' 11]sa!elft iho al I dipr> « " t . 1 h ] j iku Ia rnc- ka ri'n*na rnn n h'ki ' | ana f konn mau katn«a holo h«n I | (Imilo) ke hiwe niaiu i im poahī ■ ar>a a. k>- lr l j«- MHokila. ff',ra *■?/), | aia ka hale hoo)*iu dit> r » ua hrtule ' | hope «liu lu he noile, :i mn | | ka hor*t tono, aia ka noenoe ahif>hi ' | ks aoe iaui la e uhola iho i 1 u>nr, j | ki-lok* poi.li maiuuo o k;i horju t, »• | Loike una hoi i na ohua pakeWi ■ j kokoke ku, lio hao e 11910 ilpko o ku 1 I " 1 | poulimalalo 0 ka hoo- j | ltlo a na īpu uwila, e feau kehakehu | ■ 4iu*4 ka ihu j>eut»eu o ke fcu.u»hi. , j ■ • ' v 1 j Emoole, aia ua kaa ohuu mai kw I poo a ka hiu, ua n.e I ua kukui e a ana, a o i poI iuea i ka holonui a ahai Uaaupo ia i e k»t lio hao, ua pau aku U lakou^ | ka hoi e moe a kali no ka !eo kukaia k&ua hoa'a a ke oeoe kaaahi.ma ke kakahiaka. He pup.u ana na ke oeoe. ua hala aku la ke bep»la!u ar,a a palalu hou» ai|t he dipo ua haulaui ia ak'i hao, alaila, he ke aua &a tca belo ite ka leo hooho all board« hooaaau ho* aku 3» ke kaaahi jma kona ala. He panee ooalie ana j q ke ki»u, he kiauau ana o | ke kiauau * Jfc»u.pau i ka holo.nui. j E uwe ana ke aluhao uie ka j j e meie oli ana na , | ka nakeke, a ke holo nei ke j he kaaaha mile 1 ka hor«, a pa ka I hora 12- o ke ia ae ka hiamoe .0 Ha ehua, ij:a leo| kani palalu 0 ke oeoe e uwa a hōoho | aoa nūe ka ikaika, eia oia a me kana j p®e hooholo ke aneane aku nei e j koeno iloko 0 na malu paina a holo ! kikeekea kapakahi ma iaa kakaipali kuhoha no ka nana ana ak'u i na aina palahalaha aoao. , V % - * nui, ua hala hope la nn aina palahalaha, a eia ua lio hao nei ke nonolo nei na puka ibu iloko o na oawa nahele me ko lakou wau wai lana malie e lap» aial ae a&a uaawaeua 0 na lau laau, alaiia, «ai kela mau oawa ahiu inai ke oni •ku la ke kaaahi i ka loa a me ka iaula o naululaau e ku pohai ana ma fcela a me keia aoao o kona aiahele me ko lakou lau lipollpo uliuh 0 ke ohaoha e peahi aloha mai aua Ika l'o kakele kaulana o ea ku T a | laula a me nii.pmi kinikiai o Atn c - rik«. j He gudo bai ana, aia aku la ua j iio hao nei he tuau mile koliulia ka mamao mai kela inau ululaau aki', a fee hookokoke aku la ia e kouio i ka ipuka ona p-»red>tisj o ka honua (kulanakauhale nuuu : ) e ku kilakila iuai aua ko lakou mau k<iupoku kiekie, me na puka • wuhi e pohloa eleele an», u k> ua oihana like ole ke koele mai īu iWakou | mau paia eue na mea pauhaua a ke 1 akauiai auMuao 0 ke ka ua- " /' *

O nn friirn tfi poU'nln » /ii Mn'lmna man heo- | Tfllu, l'" hnft«rf VT;,h nOfa ī rrtftT)fl'wa iio kioln n Hirtji f luma | rrif»t! ohna ame ka hoolalo jaja 1 iho rrt" k,i aj uma ka wa?, a?{«, liO' j fcarafthcl(i nao «>iilaJo o nr'- ! awiwrf;tfke m« fnftk(iiV)u IJ»Iniwn «, Lo ti!i,hta a lo piha i hi'onaokiuki e uauki wale iho ai no nfe», h« m<?B hiki oJe hfte !a ooku ''nnnki a k'uaki o l r a uluhna k" heo- ' l ■ ; i . 'i- " • -1 . / ' ' oiflī, o 1;o k?t !)ui l:Utt on» knt<&nM no iu, n ine lo ! pMa. >$nIIA, ua hlki ualo no i k(j!a ! a me keia ohuake kauoh« !io< kikina ! i pailaha (wiliki) e tlike ! me ko lakou manao. N hii!?), iwaena o na ohua h»l« ■ ekahi o ka hoonnukiuki a me ke kuak f , o f#»ki.ikin I?elfinehnma ka helu fk!ihi kielue loa'. % nuuki nna ola » nauki hou iho, e kuaki ana hoi a kuaki hou iho, a ua ku a ulujiua maoli no oia no kēia mau la !oihi o ka neho ana iluna kpa, iska, i ka h«pe loa nae, ua kipaku ti hoau--kee ia «ku la ia mau manao kepolo ona, a o k i tna a m.e ka boymaij kai oia kaua i halelu le ei, no ki oiea, p ku pahu hopu a me ka iini nui o kana Uuakai hgle o na iauaani a Uuaam oiile ua hoea mai:« ika hopena a»a ke o ka ehiku o na lu, ■ - . k . . Euk* o»e oa «aoku 6 koano,haaheo akn i k» nuku o ka Ipi.ka Gula, msi waho mai o ka «aoeua «kea e pela no ke kaa abi i hookuu ae aji i ke kaui o n kona ieo no ka hoike aua iho i feona mau ohua a me aa makai&ika a nae ua hoaloha o ua mau ohuft ala ua hiki aaai la oia i k'4 pahu hopu o j kana hnakai mahope īho o kona | kukini ana me ka ikaika no keia !< iiiau t>ausaßi o na tau«am Jmil«, & n»»h.»pe o kela leo palaiu i kani pajgl&aela he mau pyle $a mam«o i«4i ; ka hale mai, aia hoi» palaneUe aku Ja oia me ka hikiwawe a puha ae Ia kona mau . ki aolo me keia wau kanaenae: - Ike ia Kaleponi t a|na aja,u, Ke ChffHoi.s9 i o ae nei. Ua lele aku na ehua like ole o ke- ■ ir » ... la a me keia kaila, a iwaena o Jakou V: -V- * O kahi makaikiu uluhua a piha kuaki kekahi, kau ma ke knapio a holo pololei no ka hotele, a malaiia oia i hoomaha īki ai mniaua o ka iawelawe aua i kana huna. |je pau ; niaeele laau o koua oiau uu oka | aoho loihi aua iiuna oka Uo h«o 4 i j ae. , 4 .