Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 36, 7 September 1901 — MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO KE:- KAKELA LANAFODA -:KA:- Ipuka o ke Kuewa me ka Aea. -:KA:- Pua Lilia Ahiu o Sanadela. [ARTICLE]

MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO KE:- KAKELA LANAFODA -:KA:- Ipuka o ke Kuewa me ka Aea. -:KA:- Pua Lilia Ahiu o Sanadela.

MOKUNA 11. XI >O«4WIIIARK OKEKnLTTiūJiOE — IMUA O ItA IHAIHA 0 KA HA"lltr— _ KB «OKWA MA LAHAfY>DA XAKELA. Aol» io no hei mea aana e le.ne ī kat» m«dfcauoha, aka, o kou hoao •ana e fctpaku i k*ou wahine īmn» j ponm $ fco'u mau innka me na. oleīo i W n|fii o fc« h/iip/V4aia k« hao knpee j nana e ia o« malalo o kn'u j kauoha hoopokele o ke kue, a ke Moolohe ole oe, alaila, ua.makauk«« ko'u 'mM limā ® hooko i ka hana mene««fte ole. Ano, • paee mal i ka*o oi«> nmau a :ia Ko lakou haina ehoopo1i& i ka olelo hooholo, m ka n*k* Opio. Aiail» ( heaha ia naa» ninau hookiekie <mi e kahi keiki beh«oa? i puue haokano i»ai ai ka Haku aoo. Aoie ««ei Le kanawai o Bar<taniH nei e hcflk« a o »na s hiki aku i ka nnkalua kumamakahi o na s>akahiki ua loats iho la i na hooiliaa» ■»• aa kei'/ ke kuokoa elawelawe a e kootco i ko lakou mau waiwai ou6 ke keakea ole ia? , He mo e ku a e paa nei oia ano, aUila, i fce aha la, heaha ke Jf»lvhntL oia kanawai i ka'u nea e kauoha o«if Alail#» ina he kanaw»i kekahi oia ano, aiaiia, aol« anei i keia hora ane } ua loaa ia'u kela pano kaokoa keakea •!« ia? Pono kaokoa keakea ole ia! Heaba ia pono au e lawelawe aku ai ke ole mai īa'u aku e baa ai kau. O h» keifei hehena a uupule ia oe. | Mamuli o keia mau hana hooklekie »u, ua aele oe i ka pono. Wela,*in,a ua loaa ia f u kela pono kaokoa, alaila, i nehinei iho la i piha ai ko'u mau makahiki, a o ka'u i hooko ai i ka hanohano o ua pono j ala i loaa ia'u, oia no ko'u mare ana i ka wahine. Ua maopopo :a u he piha hookano oe a me ka haakei, a he hoowahāwaha hoi me ka haahep, a ma ia ano haawi i loaa ia oe, ua ike mua au e kue io mai ana oe. Nolaila, i keia hora he kanaka ianakila au mai ko'u noho paaht»o ana no nā maUahiki l<»ihi i hala, alaila, * ina ua loaa ia'u ka lanakila ī keia la, alailn, no ke aha hoi e loaa ole ai ia'u ka hauoli ana. Ma ko'u ano he hooihna no Lanafoda nei j ke Loi nei iu ua kuieana ole kau • aiau koi o ka nuku. AlaiH, | aiak€tr.»ke ann oe » wai '

w.i| «•*? Av\i' o ]>,)•*« ia »*•<•* iu ! *t. I k*»a hofa ino/ ua Āoloi how f n b r >ti fnfin Tioo!Hna no Kak< ;ji f 'i.i >j ))ifi kona ru;»\j wniwai * pau, a e Dobo oe ma ke ano ' Haku Welemoneka wale lho Hoko o kn huaa a mo ka nele, a e kuewa a ( eaea ana hoi maīana o ka ilikonUa. > O koti «ele a pau ana me ka inoa hooilina no Lan«fpcla, pel» no ho! e i pan «i kou noko ana melalo o tona | uaalumalu. Ano, I keia wa haalele ( mai ia h*natoda nei a mai Bo!ke| hoo mal i kou mau l'jeJflielena imua 1 o ko'n »)o. Aobe pihkia, aofee nele ! i e toaa ma kokua «sa mal ii'a »ku. ( 0 ka pono kaokoa i loai* •*- oe, oia 1 keia waht kaikamahine ua. Soloholona aia iaia kou paulele a me ' kao hilmai ana, wahi a ka Haku aoo me ka haakei. JS© ke aha e lawe pu ole aku ai | i oe me ka inoa Huku Wēlemopeka, ua iawa au me ka moa aea a tue ke kuewa, a na ka ilihune e hoopomai kai mai ia"j, a e hoomanao, mai ka« i pa hou mai i ka inoa maemae o ka'u | w&iune ne kaikamahioe hanai holohoiona, »o ka mea, e hooko aku ana > ke kuewa % me ka aea o L&naLela i kipa hoohiki no ka hoopai «n* aku ia oe ke oie oe e puouku i kou mau leheiehe, alaila, huli ae la ua Haku Opi? nei me ka huhu a komo no : koiia keena no ka hoomakaukau ena ia la«ft malalo o kela kauoha ; kipaku. ' v O ka hui hou ana ae o ke kane a | me ka wahine a hoike i na mea e | pili ana ia laua iho, ua hoike mai lia heleheieaa o ka Pua Lilia Ahiu . i ka haikea a me ke keok*o pu, a o ! na huaolelo a ua Pua Lili» ala i puili ae ai i ka ai o kana kane a kamaiho. —Owau ka ipuka nana i wehe ae o LanafQ<ia .nei e kipaku ia ai oe iloko 6 ke kuewa a me ka aea. Aole loa pela e kuu aloha, owau ponoi no ka ipuka o Lan»foia nei nana i kipaku a hookuke mai īa'u īloko o ke kuewa a me ka aea a e Koomanao e kuu aloha, ma kahi a'u e kuewa a e aea ai o oe pu auanei I kekahi a na ka lepo honua e haawi i , • ■ t mai ia kaua i na pomaikai. He mau ruinute ookole mahope iho iiia ua mnu Haku opio ala ua makaukan no ka hooko ana aku ī kela kanoha kipaku a kn Haku L i- j nafoda. He aj>hu naita ko ka Haku j i Opio e komo ann, e o ka Pua Lilia I i Ahiu o Sanadela he lole hololio E le:valewa ana ka pahikaua a Jta H*ku Opio ma kona aoao hema, ma kona mau kamaa buti e paa ! ana na d,tlB, a ma kona lima | akau ona ia ī ka haku wa- j hine opio o Lansfud,i o na hora po- j koie wale no. j Me keia kulana o ua mau paa , amro <;pio nei o be kuluaumoe, haa-i lele iho la laua i £a rumi o ka Ha-f ku Opio a ruka aku la uo walio o. ka rumi hookipa, kahi a Lan«f ds e mui una mel j|gua uiau l r ma ē pea ku« ann, a]

rjj;tlubii o ka »; ko- j k'Ae aku I Va pula t L*ni« *V" ni fvrabo o ka o noLo afia La j H-iku waliinu nuu u uwe wu ka tlja- j eha n«i no kanu keilei e haiikie tuuij ane, a hoohlo iaia ibo i kuewa a i ae-a uo keia ili£touua akea. Kuu keik\J Euu keikil , Lua j hookahi wale jho ao o kuu m&u U opio, e Laalwle mai &&& k» oe ia'u.. 0 keia ka leo uwe ieapalUi o ua J Ha&u wuhme aoo ala o Lanaf.du i ae ai iloko o kuaa eliaoha uui, a o ka pene aloha a kutia leeik* | haawi iho ai me ka leo o , ka luuluu; Ae—e kuu uaakaalliue aiuha. K haalele aw au ia oe no ku wa mau lua, a i wea e hoon;ifrf ia a,i, o ka moa o Lati6f w da e ae a»i e kuu maioa e ioiko aku, owwu oo | ke ola hou ana o Lan»foda Jta ipuka j hoi o ke ola a me ka oiaio iloko oua | a ia'u hoi e hele nei iloko o lfe ao j akea, ke lawe pu nei au i ua o!a ala j iloko ona. E pouli ana ka la o' LaD»fv?dß, a o ka oaalamalāma o | kona mau paia, e pio no ia iloko o j ka poeleel«. Ano. e ad,u anei & kuu.. makuahine. ■■■ ■. ' ■. .. ■ ■■■■• ■■■■• . ■] Alaila, me ke aloha mnkua ciai<\ kulou ibo la ia ilalo a boni maluna | o kona makuahiue, oiaj, u* b»ku i wahine aoo puili ae i ai o j ka&a keiki a hookuu bou mai la i kona mau waimaka eh&eha ka Jeo ka ua e aua ana i Kana k«iki aole e haalele aku jaia, a o ka paae hope o ke oolea a ua keiki nei I haawi aku ai oia no kaia: , Aoie loa e kuu makuahine »ioha. 0 ka hoopai weliweli o ke kipaku i e.Ua ia maluna o'u, ua iawa īa aa'u e ku hou ole iho ai maluna • Lana* j fbda nei a hoolohe i hookahi «ftkona , ua akea ka honua no'u e haioko ai j tn« mau popilikia n pau, a ke j hoopaa nfei au i ka'u hoohiki, *alu- j ■a o ko'u he hoemanao e hakoko ai | au no ka hanohano o kuu inoa a T u j e feiola a v haalele nei mahope. i Alaila, me ka oiwi kino pulelei a | haaheo, huli ae la ua Haku Opio nei me kana wahine e kuikui ana a puka aKu I» iwaho. TJa poha ka- | palili hou ae ka leo uwe o ka Haku wahine aoo a alualu mai la enahope ! 0 kana keiki me na huaolelo kaukau j e helu ana, aka, heaha ia mau leo uwe helu o ke aloha i ka Huku Opio < ua paakiKi kona naau, a o kcoaj puuwai ua puanuanu, a aole ioa hoi. 1 hoolohe ia aku kela mau ]eo u\ve, aloha. maliu ole ia kana mau uwalo ana, ua kahea hoj-,» mai la 5a i kuna keiki. E &uu Haku Welemoueka iau , aole oe i'maliu mai i ku'u mau uwa- j lo ana aku f alaila. i hoekaia uoiu.ua ; ,'a kou ui it kuahiue eiiUolia i k u?» a o 'ae mai e lawe aku ia mea, no ka j mea, o ka puuwai ia a me £a hooili- , na hape o ke alolia o kou oiakuahi- j ue au e Uaalele iho ana me ka lokoiuo e noho iloko o ko kaniHaa a me ka a%a Auo e kea |

li' k,, nuu «3 uj«i uuclfc i Ca Lnli ma» uu Haka Opip <i n rjut»iuLu|itu4Uittti m« »» ~ e .kiiila &xi ( a uu piha Ikou* puuw&i a luo koiia kiuo holoukoa, me ke aluha noaa, ua iiiki uU. HhO 1 ua nlpliu t,aa ke.uhakia ke kue aku i.ka mana o ku,la iiuioha kipeiku a jpftk,uak»ne pih* iiu ikano » mn ka ha&kei. na ll<iku, t 6pio np\ i huli, W-Ual a o kpiiii, jbAkubbiM* ia ii'i huku ppa; h.i itO ui uiuiloko ap o ku*ut goiī ii'© pui-lo a hftuv>'i.ixjai k.i kaua keilfi p ( we ka pan« pp »u» ,tuaz. .0 ke alwka r |l o pe keia o liou ma.iuah ne a hui hon yku,taju.a i?kela ao laui. Anoe' lawe aku e kuu.kuiki a aa ke Aku'a. e hoopoomlkai ia op. AeLu, aeUu. , , Ua lalau aku ka Huku Opio ī kela puoio a hookooau ilpko o k puii* a.ie ka hopu ~a»a akq i aa lima 0 k.ona «mkuahme, U*pai ae la ia iluna o koua aiau & hoai iho la me ka ieha aua ae iluiia a, namuuamu ae la i , keia iuau oielo: Haawi mai j u ' u i ikaika e kuu Akua no ka. hAkokp aaa no ka hanohano o k.uu,u)akuabiue aioha, & j , ka wlw.o ole &oi i kuu ua»u »o k» j paule!e a hilina.i aua i ka mea a'u i | ale.ha ai o na wahme. t Ua hookuu aku oja i ka lima o I kona makuahine nue ka leo hope o ke alo'ha; . Adiu wy motlier dajrlu3g *diu. Mai keia mau oleio ae a ua flaku Opio ala i hoopuka & kamailio ae ai kahea ae la oia ī kek&hi o na kauirft eo ka hele aua aku e hai i ke kahu lio ua makemake o;a ia Pnnoe a uie Duke K.ona uiau lio puuahele e haoa la īuai nie ka awiwi a e kau ia hoi ka uoho o kona uaplaua ō Duke. 0 keia leo kauoha & ua Haku Op r o nei, ua lohe ia.mai la ja e ko- ' na makuakane ka Haku aoo o Lan«foda, a oia ka ua haku huhu nei 1 kahea naai ai me lta leo nui okalakala o ka hoohilihila. Owai ka mea »ana i kauoha īa o# e kela keiti lapowele e Hwi asu i kekahi leo kawoha mafoBa o na kauwa o ke Ka&el* Lan»tod'i ne:? Aole anei oe he kanaka opio heīiena i kipaku a h«on©Te ia aku me na pono 'a pau hai&lēle mni !a Lan*-f.d\ nei ine kft a i maiemakeoe i kou mau no kou mau hma e hana, a ■>otkou mau maka me ka ioohewAhwfca*oVaotetoa o tani.foda nei he wahi e hana a e kemake o na kanaka elike uie kou ke ano. 0 kou kuo nm ia'u i kou makuakane, pt'l». no o J.anafoda e heopoina a e h eh vitewfi ai ia oe, a o k'Ui mau kat:cha a pau a cle loa he mea nina e hOvko. AH ka Ff uei i hoea uaai ai ka moiiu«Uj L vJiv;-a me naiia^ai\ it j li;c ■ U u'j uo* ua ms* hlt - ■