Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 37, 14 September 1901 — Page 1

Page PDF (611.01 KB)

This text was transcribed by:  Kate Motoyama
This work is dedicated to:  with respect to James Keauiluna Kaulia, hui ke aloha 'aina

KE ALOHA AINA

 

Ke Aloha Aina

HILO BAY, HAWAII

UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO

HOOKUMUIA 1 MEI 20, 1895

 

BUKE VII.     HONOLULU, POAONO, SEPATEMABA 14, 1901.         HELU 37

--

AOLE E PAU O HUMEPERA

--

            O keia malalo iho nei ka leta i loaa mai nei i ka nupepa Avaiataisa mai kona mea kakau mai ma Warinetona, e hai mai ana aole o Humepera e hoopau ia ana mai kona kulana luanakanawai aku, penei ka hoike a ua leta la:

                        Wasinetona D. C., Sept. 3

I ka Pacific Commercial Adver-

            tiser,

            Honolulu, Paemoku Hawaii

                        Ma ke eke leta ma ka mo-

                        kuahi Hongkong Maru

                        mai Kapalakiko aku:

            O ka hoolohe ia ana o ka hihia o Humepera ua malama ia ma ka la ekolu, aole hoi ma ka la umi.  He ekolu hora ka loihi o ka hoolohe ia ana.  Ua hoohamau ia o Lunakanawai Humepera, aka, me he mea la, e a'o wale ia ana no oia, aole hoi e hoopau ia ana.  Pela ma ka hoomaopopo ia aku ma ko Loio Luhina Knox ano.  E waiho aku ana na aoao elua i ka laua mau palapala hoike pokole maloko o elima la.  Ua haawi mai o Loio Kuhina Knox i na mahalo kiekie ia Mr. Hankey no ke kaulike o kana lawe ana mai i keia hihia.  E huli hoi aku ana oia maloko o hookahi pule.

                        E. G. W.

--

MAHUKA MAI KE KULA KE-

ONEULA MAI.

--

            Ma ka hora 9 o ka po Poaha nei na mahuka mai la mai ka halekula hoopololei mai o Keoneula he umi-kumamalua mau keiki.  Ua hooko ia keia hana i ka wa o na keiki i hoi ai e moe.  O kahi moe on a opio ma ka hale elua no ia, a malalo o ke kokua ana a kekahi mau kihei moe i hookui kuiia ma ka nakii ana i pakele ai lakou.  Ua iho aku lakou ma ka puka aniani a nalo aku la iloko o ka pouli.  He mau minute mahope iho na ike ia iho la keia mahuka nui o na keiki a ua hoike koke ia mai i ka halewai.  Iloko o na aahu moepo keia mau keiki i mahuka aku ai.  Nui no ke kolohe o keia mau opio.  He eono o lakou i loa a aku ia Kaepa malalo o Ewa.

 

KA HUAKAI HOLO KAAAHI A KALANI

--

I Kahi NOna ka Oleloia ana ka I'a

Hamau Leo o Ewa.

--

            Mamuli o ka lokomaikai o ka wahine a ka Luna Nui o ka mahiko o Waipahu Mrs. Luika Ahrens, ua kono ia mai la ka Moiwahine Liliuokalani a me kekahi mau kamaaina kuonoono o ko kuia@aka@ ale nei, kekahi o Kona mau ua k@aka ponoi o ka aina hanau, he poe ewe hoi no ka aina.  Ua la lehua o Hilo, i noho wale a kupa, a kamaaina a elieli ko laua i ke @e o Kakuhihewa nei oia o Mr. a me Mrs John Ena, Mrs Haalelea, Mrs Koui a me kekahi mau ila@ ka e ae no ka hookala@ anawa in a ma ko laua home ma ka Poaha nei Sept. 12, ma ke ka@hi oia kakahiaka hora 9:15 a. m. i haalele ihio ai ka Moiwahine i ka hale hoolulu kaa ma kuwili maluna o kekahi kaa i hookaawale okoa ia mahope loa nona a me na poe ma keia huakai, i ukali ia e na ai alo opio o kona alo alu, Miss Heleluhe, Miss Kala@iki, Mr. Kaiponohea Aea, Mr. John Aimoku.  O na poe i hoohanohano pu aku ma keia huakai hoomaha a Kalani i ka "ia ha@ u leo o Ewa" oia no o Mr. a me Mrs John Ena, Mrs. Haalelea, Mrs. Koni, Mrs. Maunakea, Mrs. Helen Holt, Mrs. Nawahi, Miss Lucy Aki, a me Miss A. Kapahu.

            I ka hiki ana o ke kaaahi i ka hale hoolulu o Waipahu, ua hemo ae la ke ki hoopaa o ke kaa o ke alii e kao ana me kona poe, mai na hookui'na lewa mai o ua kaa ohua e holo ana no Waianae a hala loa aku la i ke ehu kai o lalo, a ku kohana wale iho la no keia kaa no kekahi mau minute me he huila wai la ua nele aohe wai e niniu hou aku ai.  Maanei i halawai iho na la malihini me na kamaaina waipahe o ka wai hoi o Waipahu, e kali ana me ka ma kaukau no ke apo aku i ka lana mau malihini.  Ma keia wahi i kau mai ai o Luna Nui Mr. Ahrens maluna o kekihi kaaahi ponoi o ka mahiko i kii mu no ka huki ana aku i keia kaa me na ohua no ko laua home nani e ku kilakila ana iluna o ke kiekiena hookahi piha mile mai kahi hoolulu aku.

            Na kei@ uuku i huki hele@ me kona piha ohua @ maluna o kekahi @ e nana iho ai i ka puua@ ua Waipahu me kona h@ ana maluna o na ala@ e e uluwehi ia ana e na lau uliuli o ke ko ma kela a me keia aoao o ke alahele, a i ka hoea ana aku i kahi o ka halewili e ku ana, ua kau aku la ke Alii a me na poe a pau maluna o na kaa lio a hiki i kauhalo.

            Ua kaa aku la ka hookipa ia ana o na malihini malalo o na hookipa eleu ana a ke kaikuaana onoi o Mrs. Luika Ahrens, oia o Mrs. Akaua Rikikini o Kauakauilehua o liilo a me kana kaikamahine Miss Ivy Kanoeaulani Rikikini.

            He hale nui nani a oluolu ko ka Luna Nui, e kau ana iluna o kekahi kahua akea i hoopuni la mawaho aku o keia pa nui me na lau uliuli wale no o ke ko, he mohala ka nanaina aku i ka waiho mai o ka aina, a mai keia wahi aku e lele loa aku ana ka ike a Kaimana Hila i ka lae o Leahi.  He nani maoli no a oluolu keia wahi no ka hoohala manawa ana.

            I ka hiki ana i ka hora 1 p. m. ua makaukau ka papaaina i hoomakaukau ia e ka haku hale wahine no na malihini e kamau iho ai ka houpo lewalwea o keia ala loa i hele ia.

            I ka wa akoakoa ai o na mea a pau iluna o ka papaaina, ke Alii a me na hoahele, he mea oiaio, aia lakou iloko o na luhiehu o na mea nani a pau, ua hele ka papaaina a luluu i na mea ai ono like ole o kela ano keia ano a ka Hawaii i unu ia mai a paila i ke alo, aohe mea hoohalahala a ka maka i ike iho, aohe hoi mea a ka puu moni ai e wae ae ai, ua lawa ma na ano a pau a ka malihini e hoohialaai ai a lawa, e inu ai hoi a keena i ka wai hui o Waipahu.

            Malaila pu ae ke kahu o ka ekalesia o Waiawa, ka Rev. Ezera o ka I'a Hamauleo o Ewa kahi i paina pu ai ma keia papaaina me na malihini.

            I ka hora 4 p. m., i haalele ai ka huakai i ka home o ka Luna Nui no kahi hoolulu o Waipahu maluna no o keia kaa, a ua ukali pu mai la na kamaaina mailaila mai a hiki i Moanalua i huli hoi aku, ai lakou iloko o ka hauoli.

            Maanei ke haawi nei na malihini i ka hoomaikai palena ole i na kamaaina puuwai hamama o Waipahu.  Nui ka hauoli maikai ma keia huakai, a nui pu ka mahalo.

 

HUAKAI I KA AINA EHAEHA

--

            E like me na mae i hoike ia aku ai e haalele iho ana na lala o ka Papa Ola ma ka po Poalima, Sept. 6, ma ka lakou huakai makaikai i ke kahua ma'i lepera ua hooko ia no ia.  He mau minute i hala ae o ka hora 9 o ia po, aia hoi, ua haalele iho la kamokuahi Maki i kona uwapo a kamoe aku la kona alahele no na alo hanupanupa o Pailolo no ka aina o ka ehaeha ka pahu hopu.  Mawaho ae o na lala o ka Papa Ola he mau kauke a me na poe kakau nupepa kakahi, a me ewealu ohana.  Mawaena oia poe o H. O. Sleggett, Peresidena o ka Papa Ola, Kauka W L. Moore, Kauka J. T. McDonald, Kauka J. S. B. PRatt, F. C Smith, E. A. Mott-Smith, E. G Keen, W O. Smith, L. E. Pinkham, L. L. McCandless J. D. McVeigh, Kauka L. E. Cofer, Kauka Atherton, C. B. Wilson, no ka Avalataisa, Ernestine Coughrau, no ka Repubalika, H. F. Henshall, no ka Hoku; W. H. Coolidge, Buletina; F. . Testa, Independent; E. L. Like, Ke Aloha Aina; D. H. Kahaulelio, Ka Lahui Hawaii, Geo. F. Kaia, Ka La o Hawaii.  Na ohana; Mrs. A. Lyons, malaila, Nahinu, J. K. Robinson, Kaheleaulani, Mrs Makaimoku, Emilia Luika, Annie Palalaunai, Mrs. Kaalaele.

            He malie maikai ka moana a ma ka hora 7:23 o ke kakahiaka Poaono ua hale aku ia ke heleuma o ka mokuahi Maki i ae awa o Kalaupapa.

            Ma keia wahi na hookaawaleia ae la na ohana o ka poe ma'i maika lehulehu aku la lakou ma kekahi waapa okoa aku a lawe pololei ia aku la no kahi i hookaawaleia no lakou, he pa kiekie i ano like me ka pa hoomalu o Kalihi he mau kapuai hoi ka mamao o ka ohana mai na ma'i mai ma o kekahi mau paku aaho elua i hana ia.

            He ku no i ka ehaeha keia mau hana o ka Papa Ola, oiai nae o lakou la ka mana ua hiki oleia ke kue ia aku.  Ua loha ia aku no na leo piha inaina o kekahi poe ma'i e kahea ana e wawahiia kela pa.

            I ka hala ana aku o ka ohana ma ka waapa mua, ua kau aku la na lala o ka Papa Ola, ko lakou mau hoaloha a me na poe kakau nupepa i hale pu aku me lakou ma ka waapa elua.  Ma keia wa ua lehau mai la ke awa o na waapa e pae aku ai me na poe ma'i e kau mai ana na maka o ka ike mai i ka lakou mau mea aloha e hoea aku ana, aka, he awalu wale no iwaena o ke tausani ma'i e

--

(E nana ma ka Aoao @.)