Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 37, 14 September 1901 — Page 2

Page PDF (615.86 KB)

This text was transcribed by:  Lance Victor
This work is dedicated to:  My Daughter Kailea Victor

KE ALOHA AINA

 

Hoea O Humepera Imua O Knox

 

            Nu Ioka, Sept 3.  He lono kuikawa kai loaa mai la i ka Tribune mai Wasinetona m@@, e olelo a@@: No ekolu hora a oi o keia la ka hoolohe ana o Loio Kunina Knox i na noike o ka moolelo e pili ana i na hana ekaeka pili anpuni a me na hana lapumwale e ae iawelaew ia ma Hawaii.

            O keia moolelo ua lawo ia mai ia no ke pale ana aku ia Lunaka-Aberahama S. Humepera o ka aha Kaupuno Teritori o Honolulu no na hoopii kue i hanaia @ona a ka Papa Loio o Hawaii, a i manao pu ia e noi aku i ka Presidea e hookaawale ae iaia mai kona noho Lunakanawai ana.

            O Lunakanawai Humepera me ke kokua ana a Duane Fox o keia kulanakauhale au waiho aku la i kana mau kumu pale like ole ma kekahi palapala hoike i pa'i ia nona ka nui o na aoao he kanalima kumamalima. Maloko o keia palapala e pane ana oia i na kumu hoopii a pau i waiho ia aku nona, a ma ia wa pu e hoahuwale ana i na hewa a na luna aupuni kiekie o ke aupuni o Dole i haawi aku ai i na kokua ana o na kahaka i hookohu ia no na keena e Kiaaina Dole, a i loaa na kulana mana nui mai ke kiaaina aku, au olelo'ae o Lunakanawai Humepera he mea pono i ke aupani e huli aku i k lakou pili ana a me na poe e ili ai na ahewa loikoi ana no na hana ekaeka i hooko ia ma ke kapitala o Hawaii.

            He elua o manao ano nui o Lunakanawai Humepera ma ka La@e ana mai i keia mau kumu, o kamua, mo ka hoike ana aku i na manao malu i hana ia nona no ka hookaawale ana aku iaia mai kono noko aku, a o ka elua e hoike ana aole ke aupuni o Dole iloko o ka noho pono a me ka maemae, a no ka hoike ana i ka oiaio, he hapanui o lakou ke mau hahauna na na misionari i lawe mai ai i ke Karistiano a me ka naauao i na paemoku o Hawaii. Mahope o ka pau ana o ka Loio Kuhina Kno hoolhe ana i na hoike i keia la ua hai aku la oia na makankau oia e waiho aku i kana hoike piha i ka Peresidena, aka, make koi ikaika ana a F. W. Hankey, ka loio o na poe kue ia Humeper, ua ae mai la ka Loio Kuhia i elima la no ka hoomakankau ana o ka aoao hoopii i kana pane no na hoike a ka Lunakanawai.

            Was@netona, D.C. Aug. 30. O ka hoolohe ia ana o ka hihia o Lanakanawai A.S, Humepera na hookaiwale ia la no ka malama ia ana ma ku hona 10 o ke kukahiaka Poal@@ Sepatemaba 10, maloko oke keeua o ka Loio kahina, a ma ia wa hoi e lawe mai ai na aoao elna i na hoike a pau e pill ana no keia hihia.

            Wasinetona, Aug. 30. Ua kipa mai o Lunakanawai Humepera i ke keena o na Lunakanwai i keia la a ua malama ia he launa ana me Loio kuhina Knox. Ua hoomakaukau ia an nei e ka Loio Kuhina ke wa e  hoolohe ia ai ka hihia kue ia Lunakanawai Humepera, a me he mea ia, a hoea mai ana ia ma ka poakahi a i ole ma ka Poalua ae nei. Ma ia wa w hoea mai ai o Lunakanawai Humepera, a pela me Frederick W. Hankey, ka loio no ka Papa loio o Honolulu e kue nei i ka lunakanawai. Mahope iho o kapau ana o na hoolohe ia ana o keia hihia e lawe aku ai ka Loio Kuhina e noonoo a haiwi mai i kana olelo hooholo mahope  ka hui ana aku me ka Peresidena.

            Wasinetona, D. C. Aug. 31 Eia ke keena o na Lunakanawai ke nana nei i na pepa a me na palapala hike a pau o ka hihia kue a ka Papa Loio o Hawaii ia Linakanawai Humepera no ka hoopau ana aku iaia, a ke hoomakaukau e ia nei no ka lawe ia mai o keia hihia e hooloh ma kekahi ia o keia puke ahu. On a palapal hoopii hope ua hoea mai la. O kekahi peo manao nui i kaia hihia he manaoio ko lakou e haawi mai ana o Loio Kuhina Knox i kana oleleo hooholo maloko no o kahi la o keia pule aku.

            Wasinetona Aug. 28. I keia la i loaa mai ai i ka Loio Kuhina he telegarapa i kakauinoa ia e na loio he kanalima o Honolulu, e hai hou mai ana no i na hoopii kue ia Linakanawai Humepera me ke noi pu mai e hoopau ia oia. Ma ka la inehineiua loaa mai he telegarapa i kakauinoa ia e iwakalua-kumamalima mau lala o ka papa loio o Honolulu e hoike mai ana i ko iakou mamao hilinai no Lunakanawai Humepera me ke noi pu mai e Hoomau ia aku no oia ma ka paa ana i kona keena.

 

AIA O BOTHA ILOKO O KA APANA O MOTIMER

            Ladana, Sept. 4. He lono kuikawa kai loaa mai nei mai Cape Town mai, E olelo ana:

                        O na pualikoa o Konela Seobell a me Konela Doran, na kipaku aku la laua ia Kenerala Botha no loko o ka apana o Motimer. O na lio a pau o Kenerala Btha aia iloko o ke kulana nawaliwai, a he hookahi hapa o kona puali e hele wawae la. Ua paa i ka hopu ia e Botha he 30 koa Beritania.

            O K@@@@@@@ Fre@@@ ka mea paakiki lua ma ka hana e ike ia la, a he nuku loa na hiohiona o ka holomua. O na puali @@@@@@ o 300 a ka 100 kanaka e  loaa ana lakou ma o a maanei, a i ko iakou wa e ike ai e hahani loa mai ana ko lakou mau enemi e nalowale ana lakou a hoea hou ae ia ma kahi he mau haneri mile ka mamao ma kahi o iakou i ike mua ia ai. O ka loihi o keia kana e lawelawe ia ai aole he mea i hiki ke kho koe paha aia a he pau maoli o na kanaka a malama nei i keia hakaka liilii i ka hoopio ia e na Beritatnia.

 

HE MAU AIHUE MAKAU OLE

 

            He nui na aihue makau ole i lawelawe ia ma Makiki ma keia mau po aku nei, aka, ua puehu e  aku nae ke kolohe mamua o ka loaa ana aku i na ona hale. O kekahi o na hoao aihue i hana ia ma ka wanaao Poakahi nei no ia ma ka home o Mrs. Paulson.

            O Mrs. Paulson wale no ko loko o ka hale i keia wa, a ua hoopuoh ia ae hoi oia  makiloko ae o kana hiamoe ma o ka lohe ana he nakeke ma ka puka ma ke aio, a mahope o ka nakeke ana malaila na lohe aku la oia e hoao ana ke koloke e wehe i na puka aniani, a pela ka hele ana a hiki i ka puka o ka @@mi aina, malaila , ua lohe aku la oia i ka wili mai i ke poheoheo o ka ka puka, Ua paa aku oia i ka poheopheo a ia wa ike iho ai oia eia ke koloeh ke hooke mai nei i ka pika iloko. I ka ike ana o Mrs. Paulson i ke kupailikii o kona ola ua holo aku oia ma ka puka aniani a kahea aku la i mau kokua, Ma keia wa i hoea mai ai na poe e noho kokoke ana malaila, mo ka haawi ana i na kokua, aka, ua ike e ke kolohe i kona poino a mahuka aku la ilko o ka pouli,

            He eluda ho@a mahope mai au kipa hou mai la no ua kolohe nei ma kekahi hale e pili kokoke ana malaila, aka, aole nae i loaa iaia na pomaikai, no ka mea, ua ike koke ia mo oia.

            Ma kela po Paokolu aku nei ua hoao ia no keia hale e komo aihue, ua hola ia kekahi mea e moe ana maloko, a i kona hele aha aku ma ka pika kankan aua i lohe ai i ka nakeke, aia hoi, ua ike aku la oia he mau lima e paa ana ma ka papa pale o ka puka aniani, a i kona holo ana aku e hopu i ke koloeh na nalo aku la ua mau lima nei iloko o ka pouli.

            Ma ka hookuku kinipopo o ka Poaono nei mawaena o na keiki o ka hale dute a me ka oihana makai, ua lilo ka lanakila i ku inoa mua. He 14 puni kue ia 6 puni.

 

HAAWI O HILO I NA KOKUA ANA I KE KAPITALA

 

            No ka wa mua loa ua haawi mai la ke kulanakauhale o Hilo i na kokua ana i ke kapitala no ka hoopakele ana ae iaia mai ka noho wi ana a ka ki. Ma ka huli hoi ana mai nei a ka mokuahi Kinau ua iawe mai la lia he ekolu haneri eke paiaoe no ke kokua an@ i keia kulanakauhale, oiai, kona iako ai ke emi mau iho nei ma o ka haunaele'e ikeia ia ma Kapaiakiko.

            No Hilo aloe he wi i ka paiaoa i ike ia, a ua hoea mau mai na moku kalepa me ka piha iako ai nona. O ka lilo ana na Hilo e kokua i keia wa o ka pilikia he hanohano nui no ia i loaa i ua kulanakauhale ua kaulana nei.

 

MOHO PERESIDENA NO KA

1904

 

            Wasinetona, Aug. 30. Eia na holaloha Merelani o Adma@ala Schley ke mamao wale nei e hookuu ia mai ana oia mai ka aha niele me ka lanakila mai na kumu hoopii i hana ia aku nona ma ke kaua ma Sepania, a ke kamailio pu nei no ka lawe mai iaia i moho Peresidena na ka aoao Demokarate no ke kau koho peresidena ae nei o k  1904.

            Ma ka halawai a na alakai o kalapap Demokarata i malama ia ma Balatimoa o na kuka nui ana no ke kupono o Schley e lawe ae i ke kulana holo peresidena na noonoo ikaika ia. A ua hoopika ae na poe a pau i hiki ae oia kekahi iwaena o na kanaka kakai kah i hiki ke hoolokahi i keia aoao kalainaina a puni o Amerika.

 

PIHOLO HE MOKUKAUA GEREMANIA

 

            Berlin, Sept. 4. Ua telegarapa mai ke alakai nui o na aumokukaua Geremania e hoomaamaa paikau ana i keia la mai Sassnitz mai, mokupuni o Rugen, e hoike mai ana, no ke piholo ana o ka mokukanua Wacht mawaho ae o Arkona, mahope iho o ka hookui ana me ka mokukaua haka Saehsen. Aole i maopopo ka poino, a i ole ka palekana o na ola maluna ona.

            O ka Wacht he mokukaua hao kila holo mama oia, nona ke @@@maha he 1,250 tona. Ua kapili ia oia i ka 1887, he 262 kapuai kona loihi, 31 kapuai 5 iniha @@ula, 13 kapuai 9 iniha hohnu, a e la@@ ana he 126 aliimku a me luina maluna ona.

 

OLELO HOOLAHA

 

            E hoomaka hou ana ke kula o ke Kula Kaikamahine o Maunaolu. @ Maui Hikina, ma ka Poakahi. Sept. 16. Ke noi ia aku nei na hauinana a pau e huli hoi koke mai.

Miss Mary Alexander.

Poo Kumu

Sept.10