Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 38, 21 September 1901 — Page 8

Page PDF (627.90 KB)

This text was transcribed by:  Tiana Kamiko
This work is dedicated to:  My wonderful teachers of Kamehameha :)

KE ALOHA AINA

 

POAONO, SEPATEMABA 21, 1901

 

MOOLELO HOOKI PUUWAI

NO

Kuu Aloha i na Pua Kuu

Ipo o na Launahele!

 

Ka Makaikiu Kupaianaha!

 

MOKUNA XVIII.

HOOLAUNA W@@@@@ LAN@@@@@ - KA

@@@@ O LOKOWAI HOME - KA EHA

OI@IO O KALIVI HALE.

 

            O ka'u wale no i makemake ai a k@@@o mai nei iloko nei, wahi a ua k@@@a wahine nei, aka, e kala mai no ia'u ina na hoopilikia aku keia hoino ana mai nei a'u i ko oukou @@ huna.  Aia he lede i hemo ae @@@ mailoko nei ae o ko oukou keena nei he mau minute pokole wale no i hala ae nei, loaa anei ia'u ka hanohano o kolohe ana owai ua lede ala, a mai hea mai oia?

            O ka lede malama a hooponopono waiwai ia o ka Ela Baraneka o Kalivi Hale, a i hele mai nei e kikoo dala oia ka moa o ka Ela, ua ikea kamaaina no paha oe i ka Ela Baroneka.  O ka ino o kela lede opio o Miss Lidana, a he wahine opio paau@o a hoopono ma kana m@@ lawelawe ana ma na mea pili dala aole loa @ hiki ke nalowale i hookahi hapaemi i kela a me keia @@@wa ana e hoea mai ai ma ko makou nei banako, a ua hilinai maoi no ka Ela o Kalivi Hale iaia, a ua Ela nei i hoike mai ai i na poo o ko makou hui.

            Na keia pane a ka puuku i hoike m@@ ia kauna wahine Kelausia aole io keia he wahine okoa, aka, o Sile via elike me kana i ike ai.  Nolaila, haawi aku la ia i ka mahalo i ke keonimana puuku ao kana pane i hoike mai ai elike me ka makemake o ka ninau, alaila, haalele iho la ia i ka hale banako, kau ma kona k@a a huli poleli aku ia no Dane-k@@@ Kakela, @@@ ka hooholo ana i@@i kona manao e hele aku no oia no Kalivi Hale ma ke kakahiaka o ka ia apopo.    

            Hoea mai la ka manawa a me ka ho@@ a ua ka@@a wahine nei e hook@ aku ai i kan@ olelo, aia oia, ke haulani ala i ka holo a ke kaa, a no @@ nora wale no alua hoea aku la oia no Kalivi Hale e hoouna aku la i kona palapala kada imua o Silevia @@@ a lima o ka wahine kauwa na@@@ haawi mai ai hooko ana o ka hoolohe no kana kikeke, ua hoopuiwa nui ia o Silevia iaia i ike iho ai i ka inoa o Kelausia, kauna wahine o Danekota, a oia kanu i huli mai ai i ka wahine kauwa a haawi i ke kauoha no ka hookomo ana aku i ka lede ma ke keena hookipa.

            Alaila, me ka awiwi nui hoomakaukau iho la ia iaia iho no ka ike ana mai i kona hoa o ka pupuu iwi hookahi, ka wahine hoi ana i makemake ole ai e halawai hou ma kela ao ina he mea hiki, oiai, ko laua mau la e ola ana.

            Ua ala pu maila hoi iloko o kona noonoo ana o ka hoohuoi pehea la i maopopo ai i ke kauna wahine kona wahi i noho ai, aia anei he makai@ @ lokahi e hookolo nei mahope o kona moheu, a i ole, no kona hoaloha makaukau no paha i hoike aku, aka, oia mau noonoo kuhihewa nae o ka hoohuoi, e ike iho ana la i kona kuhihewa i ka wa a kauna wahine Kelausi@ e hoike mai ai iaia.

            He mau minute pokole wale no aia ua lede nei o Lokewai Home a me ke kauna wahine Danekota ua halawai ae la iloko o na pulii aloha o kekahi a me kekahi, alaila, noho iho la laua a hoike i na mea hou makamaka, a na ke kauna wahine i wehe m@a mai na minute o ke kukai olelo ana, e hoike ana i kona huli hoi ana mai Amerika mai, kona hele ana aku e ike iaia ma kahi o Mrs. Kakina, kona nele a me kona hoka ana, ka hoaa a me ka lalau iloko o Ladana, a me kona halawai ana me ka ulia laki o ka ike ana iaia (Silevia) e hemo mai ana mai ka hale banako mai o Kini Gerehama, a oiai, ua nalowale e aku oia mamua o ka loaa ana he wa nona e huipu a@, nolaila, ua komo maoli aku oia iloko o ka hale banako e ninau ai, a ma ka lokomaikai o ka poe hana ua loaa iho la iaia ka hanohano o keia kipa ike ana.

            Alaila, na Silevia hoi i hoike aku i na mea e pili ana iaia, ka make ana o kona haku wahine a me ka loaa ana o keia mau mau haku hana hou ona, a he loli nui hoi i loaa iaia mai ko laua ike a halawai mua loa ana.

            Ae, he loli nui io keia ou e Silevia a ke hauoli nui nei au no ka loaa ana o keia kulana nou ia oe, aka, pehea kela kanaka kumakaia nana i haalele ia oe, ua loaa hou anei oia ia oe?

            Aole e kuu hoaloha, mai kuu haalele ana ia Sekotia a hoea mai i keia minute a kaua e kamailio pu hou nei, aole loa oia i loaa hou ia'u aka, he au no nae ko manawa.

            Pela io no e kuu hoaloha, aka, ke hoino a ke hoahewa loa nei au no na hana a kela kanaka, ina oia o ka'u kane mare haalele koke ia oia e a'u me ke kali hou ole aku i hookahi minute no kona huikala ia, aole i oi aku ko'u makee i ka'u kane hana kolohe mamua o kekahi wahine i hoehaeha a kumakaia ia, a ke mau nei no na hoomanao poina ole ana iloko o'u no kou moolelo walohia a'u i lohe ai mai ia oe mai, o na kanaka elike me ia ke ano ua kupono lakou e kapa ia he debolo, aka, auhea kuu keonimana opio kela kamaiki maemae nana i kaili aku ko'u mau hoohihi ana.

            E kala mai ia'u e kuu lede maikai, ua hala aku oia no ke kula nui o O@@f@d@, a aia oia malaila kani i hoonaauao ia ai, ma ke ano he keiki hookama na ka Ela Baroneka, a he hooilina hoi no ua mau haku ala.

            Aole!  Ua @@ aka ka @@@ he @@@la hookama, a he hooilina no ua mau Ela nei, maikai loa maoli, alaila, o wai la ia @@@@@@@@@@@@@@@@@@@ aku e kahea ia n@@?

            Ua hea ia @@@ ma ka inoa @ia Opio o Kalivi Hale, elike me ka makemake o kona mau makua @@@ kama, a @@@ ia inoa wale no oia e @e ia nei e ko Kalivi nei a pau, a ua hauoli no hoi au ka makua i ka ike ana aku i ia o uapo ana ma na mea a pau e a'o la ana iaia.  O na mea helu o ka arimatika a me kakahi mau mea o ka pili olelo, ua oiai @@@@ ke hoike mai me ka polole, a ina pela mau aku kona kulana holomua alaila, iloko o na makahiki pokole wale no e hiki mai ana e lilo ana oia i kanaka kalai aupuni kaulana.

            O hauoli loa au i ka lohe ana i kela mau mea pili iaia, aka, ke minamina nui loa nei au no kona lilo ole ana mai na'u.  O kekahi kuleana nui ia o ka'u huakai i hoea mai nei, aka hoi, ua nele ae la, alaila, e hoi aku no hoi paha me ka hoka.  E kipa ike mau mai ana no n@e au e ike ia oe i kela a me keia manawa kaawale o'u, ua kamailio aku no wau ia Haku Danekota no ke @@@@@, aole no nae hoi ona hoomaopopo loa mai, nolaila, i ike hou aku oe i ua keonimana opio ala au, hoike aku oe i ko'u aloha a me ko'u minamina nui iaia, a e hoike pu aku no ka'u mau hoomaikai kiekie o ka loaa a me kona lilo ana he Ela Opio no Kalivi Hale nei.  Ahia la one makahiki i keia wa?

            O ka umi makahiki no keia a hele nei, aia i keia Maraki ae e piha ai ka umi makahiki o ua kamaiki aloha ala a'u.

            Alaila, he ehiku a he ewalu wale no makahiki i koe a o kona lilo no ia i loea a i kakaolelo akamai no ka aina nei, e pii aku ai oia no ka pane poo kiekie loa, aka, makemake loa nae au e ike e lilo ana oia i hou no ka hale kaukanawai o na lii a e ike pu hoi i kana mau kaukanawai ana e hiki ai ke hoohiolo ia ka mana o na lani.

            O keia mau olelo kahoahoa e o ke kuko a me ka iini o ke kauna wahine Danekota, e hooko ia ana no ia, aka, o ka mea kupanaha, oia no kona ola ole ana a ike i ka hooko io ia ana o ua mau iini nei ona.

            No ka ui Silevia hoi ua hoopiha loa ia kona puuwai me ka huaheo no kana keiki mamuli o keia mau olelo a kauna wahine Kelausia, a i ke kuawale ana o keia @ke ana o laua, a i na la lehulehu mahope mai e hoea mau mai ana no ke kauna wahine Danekota e ike iaia, a ua hoohala ia he manawa loihi ma ke kamailio ana mawaena o lakou me na Ela aoo o Kalivi Hale, a ma kahi la o ka ulia laki, ua loaa iho la i ua kauna wahine nei ka hanohano o ka ike ana i ka Ela Opio o Kalivi Hale (oiai, ua hemo mai oia no na la hoomaha) a imua o ua Ela Opio nei i haawi aku ai oia i kana mau hoomaikei ana o ka hoohanohano me keia mau olelo.  Makemake loa au e ike i kuu keonimana opio e noho ana ma kekahi o na noho kau kanawai iloko o ka hale ahaolelo o na l@.

            Ke ola au a hiki mai ia la, alaila, e hooikaika no au e hooko ia kou iini, a o ka'u kanawai mua loa e h@koko ai ina ka ikaika a @@@@ kona pono iloko o ka lanakila, oia no ke kanawai e ahowa ia ai na kano mare kamakaia a me ka haalele wahine o ke kolohe a hoopai ia oia me kekahi hoopai i koikoi loa, e a'o ia ai kela @@@@@@@@@@@@@@@@ pela e hook@@ ka lakou mau hana hoohilahila, wahi a ua Ela Opio nei.

            Ua haawi mai ke kauna wahine i kana mau mahalo ana no ka opio a pela no hoi me na Ela @@@, a ua hauoli loa laua i ka loaa ana he ke (missing whole line) i ma hope o laua a hookele hoi ia Kalivi Hale me na haawina mahuahua (missing whole line) e hookomo ole @@ ai oia, (Kalivi Hale) iloko o ke poho nenelu o ka banakerona a me ka ai@ koikoi loa o na @@raki e hiki ole ai ke huekaa ia.

           

MAU KOMISINA POHO AHI NO MAUI.

 

            Mamuli hoi o ka ikeia na lehulehu na poe koi poho ahi o Kahului a me Wailuku, a ma ke noi hoi kekahi a na Loio Waitina and Rob kama no ke Kanikela Pake, no ka mea, he lehulehu loa na poe Pake koi poho ilihune i hiki ole ke uku i na lilo no ka holo mai ianei, nolaila, ua hooholo ke Komisina Poho Ahi i ka Poeha nei e hoouna Aku i kekahi o kona mau lala e holo no Maui e hoolohe ai i na k@@, a mamuli no hoi kekahi o ka noonoo ana he poe koi pono Hawaii kekahi a me na Kepani pu no.

            E haalele mai ana na Komisina Kepoikai me Hoke i ka Poalua, Okatoba 1 ae.  Oiai, o laua ka hapa uuku, e lawe wale mai ana no laua i na olelo ike a hoihoi mai no nei me ka hapanui e noonoo ai.  He kulana elele a komite ko laua e hele ai ma nei huakai.

 

HUI HAWAIIAN REALTY A ME MATURITY KAUPALENAIA.

 

HUINA KUMU, $50,000.00

500 Mahele, $10 Pakahi Uku Pihaia

 

            Na Lunanui: - L. K. Kenewela - Peresidena, W. J. Robinson - Hope Peresidena L. Ahlo - Puuku, P. H. Burnette - Kakauolelo.

            Ke haawi aku nei ka Hawaiian REalty a me Maturity kaupalenaia i ka lehulehu i kekahi hana maikai loa no ka malama ana a hoouluulu ana hoi i na wahi kenikeni i kela a me keia mahina.  E kukulu no makou i hale nou a hoopuka, i $200 ma kou inoa, a haawi aku makou ia oukou i 75 mahina e uku mai ai i keia mau dala me ka loaa pu aku o kekahi mau palapala no lakou ka waiwai pakahi he $50, ua like ia me 19 mahina e uku ia ai o ka pepa hookahi, alaila, kaa keia mau dala.  He elua wale no au dala e uku ai i kela a me keia mahina a i ka pau ana o 75 mahina ua ukuia e oe he $150, oiai no nae, he $200 i loaa aku ia oe.

            He 45 apana aina i kupono no ke kukulu hale a makou i keia manawa.

            No na mea aku i koe e hele ae i ke makou keena

HUI HAWAIIAN REALTY A ME MATURITY KAUPALENAIA.

Maluna ae o Kakela a me Kuke.

                                    Alanui Moi.

Aia kekahi keena o makou ma Hilo.  O M. E. Silva ko makou Agena.

 

G. P. KAUIMAKAOLE

He loio ma ke Kanawai, a e loaa no wau i ka Uakea o Hana ma Maka@lae, he oluolu ma ke kuka ana.

M@k@aiae, Hamoa, Maui

 

OLELO HOOLAHA.

 

Ke papa ia aku nei na kanaka a pau aole e hoaie mai ia Mrs. Luisa Kapela, ka'u wahine mare, o poho auanei oukou, no ka mea, aole loa wau e hookua ana ia mau aie, oiai, ua haalele kumu ole mai oia ia'u.  A ke papa pu ia aku nei ka malama a hookipa ana iaia, o hoopii ia auanei ma ke kanawai.

            ALBERT CATUK. (Alab ti)

Eamanuwai, Honolulu, Aug. 7,

1901.