Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 41, 12 October 1901 — Page 5

Page PDF (707.89 KB)

This text was transcribed by:  Nadine "alohatita" Samorano
This work is dedicated to:  Harry Kaiana Pali, Sr.

KE ALOHA AINA

 

POAONO, OKATOBA 12, 1901.

 

ia mai laua, o ke kapa alii keia o kekahi mau alii o Hawaii i make ai ianei (he kapa ahuula) he mau makahiki loihi ae nei i hala, oia o Liholiho Kamehameha II ame kana Moiwahine Kamamalu i holo a make i Pelekane i ka M. H. 1824.

 

            O ke kumu nui o ko laua nei ike ana i kekahi mau wahi nihinihi mamuli no ia o ke kulana alii i loaa ia laua mai kekahi aupuni uuku aku i ike nui ia e ke ao holokoa. He nui na poe i hoouna like aku i ko lakou mau inoa no ka makemake ana e komo makaikai i ka Halealii o vitoria, he poe haole Amerika ka hapanui o lakou, he aneane paha e kanaha ka nui o ko lakou mau inoa i hoouna ia aku. Aka, ua pau mai, la ka hapanui i ke kaha ia a koe iki lakou, a iwaena oia poe, "o Hawaii uuku kekahi," i kau aku i ka helu ekahi ma ke ano he mau malihini kiekie i loaa na hookipa maikai ia ana. Aloha no ke au o ke aupuni e noho ia ana e ke kapukapu a me ka ilihia o na lii o kakou. Aka, i keia wa "he aupuni makaainana ka olelo ana."

 

            I ka wa i loaa mai ai ko laua nei ae ia e komo e makaikai i ka hale alii, nui ka huhu o kekahi poe haole Amerika o lakou i hele pu aku ai, a eia iho la ka olelo, "kupanaha, aole nana ia o kulana o na alii o Hawaii i keia wa, no ka mea, ua hoohui ia o Hawaii me Amerika, a he poe Amerika kakou mea laua nei i keia wa, a pehea la hoi laua nei i ae ia mai la, a hooie ia mai nei hoi kakou?"

 

            Pehea la aole kakou i ike ia mea, aka, eia wale no ka makou mea hiki ke hoomaopopo ae ma ia wahi, aole e hiki i ka lepo a me ka pohaku ke huna i ka hulali o ke daimana (Hawaii) i pakahaia, aole no e nalowale kona moolelo mai na maka aku o ko ke ao holookoa.

 

-----

HE HUI KEAKA LIO.

 

            Eia i Honolulu nei he hui keaka lio i hoea mai maluna o ka Sonoma, a o ke kahua e haawi ai keia hui i ka lakou keaka maanei ma ke kahua waiho wale ma kai o ka Hotele Hawaii. He 15 ka nui o na lala o keia hui keaka me lakou pu he mau lio me na ilio hana keaka.

 

            E loaa no ka Hui Hawaiian Realty & Maturity ma ko lakou keena hou kihi o na Alanui Papu a me Moi. Rumi Helu 3 a me 4.

 

            E hookuu ia ana o Aguinaldo mai kona noho pio hou ana malalo o ka oihana kaua o Amerika, oiai ua ike ia ua nele oia me na manao hooulu kaua hou.

 

            Ua hookui ae he mau kaa uwila i ka Poaha nei, ma kahi hoohui kaa ma ke alanui Hotele e kokoke ana i ke alanui Puowaina. Ua hoopoino ia na kaa, aka, ua laki nae na ohua, aole he mea i hoeha ia. Ua hoea mai no keia ulia poino ma o ka hooholo nui o na kalaiwa i na kaa.

 

            Ua hopu ia o Kauka Winslow o Koolau a me Miss Mutch ke poo kumu o Waiahole no ka hoeha ia Rose Lui, he kaikamahine o 11 makahiki. Ua olelo ia he hewa lapuwale loa ka laua i laua i lawelawe ai e hiki ole ai ke hoolaha ia. Ua hookuu ia mai laua ma ka bona a $100 pakahi.

 

-----

LILO KA HEIHEI MUA I KE COLUMBIA

 

            Nu Ioka, Sept 28. Iloko o ka hahani a me ke pihoihoi o ka noonoo i lawe ae ai ke Columbia i ka lanakila o ka heihei i keia la ma ka hoea mua ana aku i ka pahu eo he 37 sekona wale no ke kaawale mai ke Shamrock aku no na mile he 30 i holo ia e laua. A oiai, ua ae aku ke Shamrock e haawi i 43 sekona hou no na kapuai kuea he 833 o kona mau pea i oi ae i ko ke Columbia ua loaa aku la i ke Columbia he eo o 1 minute me 22 sekona.

 

            Aole he heihei nani i ike ia mai kinohi mai e like la me ka heihei i malamaia ma keia la. Mai ka haalele ana iho o na moku i ka laina heihei a hiki i ko laua hoea hou ana mai he eha hora me ka hapa mahope iho ua piha wale no ia me na nanaina pihoihoi maluna o na mokuahi makaikai a na like na kane a me na wahine me he poe hehena la e uwauwa ana.

 

            Ua like ka holo o na moku a aole hoi he wa i haule loa ai o kekahi mahope o kekahi, a no ekolu hapaha o ko laua alahele ua pili loa laua e hiki ai ke kiola ia ka berena mai luna aku o kahi moku i kahi moku. Ma ka laua huakai no waho ua lawe ae ke Shamrock i ke alakai ana, a i ka wa o laua i huli hoi mai ai ua kau a kau laua, me he paa lio la i hoopaa ia i ke kaa. A i ka hoea ana i ka mile hope aia no na moku elua ke kau like la; aka, ma kekahi ulia pomaikai nae ua loaa i ke Columbia kekahi makani nana i ouou aku iaia imua a lawe ae la i ka lanakila. Manawa i holo maoli ia e na moku heihei:

 

            Shamrock 4 h. 31 m. 44 s.

            Columbia 4 h. 31 m. 07 s.

 

            Ma ka pakui ia ana aku o ke 43 sekona i ke Columbia he manawa hou o 1:20 minute ka oi ae mamua o ke Shamrock II.

 

-----

EHA HEIHEI I HOLO IA

 

            Ma ka hoea ana mai nei a ka mokuahi Siera mai Kapalakiko mai ua lawe pu mai la oia i na lono makamaka hou o ka heihei moku kiakahi mawaena o ka Shamrock II a me ke Columbia. He ekolu heihei i holo ia mamua o kona haalele ana aku ia awa, aka, he hookahi no nae heihei i haawi ia o ka eo e ke komite heihei oia ka heihei elua mai o ka hoea ana o na moku i ka pahu eo maloko o na hora i kaupalena ia.

 

            O ka heihei eha ua malama ia ia ma ka la 3 o Okatoba nei; aka, aole nae i hoea mai na moku i ka pahu eo i ko Siera wa i haalele aku ai ia Kapalakiko. Penei na hoike no na heihei i holo ia.

 

            Heihei ekahi Sepatemaba 26 lilo i ke Columbia ke alakai he ekolu hapaha mile, na hoopau wale ia.

 

            Heihei elua; Sepatemaba 28, lilo i ke Columbia ka eo.

 

            Heihei ekolu, Okatoba 1, lilo i ke Shamrock ke alakai hapalua mile, aka, ua hoopau wale ia.

 

            Heihei eha, Okatoba 3, a o keia na hoike telegarapa mai Nu Ioka mai, i loaa mai maluna o ka Siera no ia heihei.

 

            He maikai ke kulana heihei i keia la he 15 nota ka ikaika o ka makani e pa nei mai ke komo hana akau mai. Aia na moku ke kolo ia la no ke kahua heihei me na moku kiai a makaikai e uhai ana mahope.

 

            Hora 10:05 - Eia na moku heihei ke holo la no ka pahu ekahi. He maikai ka makani.

 

            Hora 11:30 - Ua kokoke na moku i ka hapalua like o ka pahu ekahi.

 

            Hora 11:35 - Aia ke Shamrock imua loa a ke holo la me ka mama nui.

 

            Hora 11:50 - Ua huli ae la ke Shamrock i ka pahu ekahi, a o ke Columbia i ka hora 11:52, 04.

 

            Awakea, he oia mau ka maikai o ka makani, ua lilo ke alakai i ke Columbia, a o na lono hope i ka wa a ke Siera i haalele aku ai, ua manao ia na ke Columbia ke eo, aia oia ke alakai la he hapalua mile ke kaawale mai ke Shamrock aku.

 

            O ka moku e loaa ana he ekolu eo ana mailoko mai o elima heihei ana nana ka lanakila o ke kiaha heihei, aka, aole nae e helu ia maloko o ia mau heihei na heihei i hoopau wale ia e ke Komite Heihei i loaa ole ka manawa i kaupalena ia.

 

            He nui na pili dala e hana ia la ma Nu Ioka, o ka moku Amerika ka moku e pili nui ia la.

 

            E alawa ae i ka makou mau hoolaha e puka aku nei.

 

-----

HUI HAWAIIAN REALTY A ME MATURITY KAUPALENAIA.

 

HUINA KUMU, $50,000.

500 Mahele, $10 Pakahi Uku Pihaia

 

            Na Lunanui: - L. K. Kenewela - Peresidena, W. J. Robinson - Hope Peresidena L. Ahlo - Puuku, P. H. Burnette - Kakauolelo.

 

            Ke haawi aku nei ka Hawaiian Realty a me Maturity Kaupalenaia i ka lehulehu i kekahi hana maikai loa no ka malama ana a hoouluulu ana hoi i na wahi kenikeni i kela a me keia mahina. E kukulu no makou i hale nou a hoopuka i $200 makou inoa, a haawi aku makou ia oukou i 75 mahina e uku mai ai i keia mau dala me ka loaa pu aku o kekahi mau palapala no lakou ka waiwai pakahi he $50, ua like ia me 19 mahina e uku ia ai o ka pepa hookahi, ala ila, kaa keia mau dala. He elua wale no au dala e uku ai i kela a me keia mahina a i ka pau ana o 75 mahina ua ukuia e oe he $150, oiai no nae, he $200 i loaa aku ia oe.

 

            He 45 apana aina i kupono no ke kukulu hale a makou i keia manawa.

 

            No na mea aku i koe e hele ae i ke makou keena.

 

HUI HAWAIIAN REALTY A ME MATURITY KAUPALENAIA.

 

            McIntyre Hale kihi o na Alanui Papu a me Moi. Rumi 3 a me 4.

 

            Aia kekahi keena o makou ma Hilo. O M. E. Silva ko makou Agena.

 

-----

KUU MAU LEI UA HALA.

 

I ka Nupepa ALOHA AINA,

 

            E oluolu mai no'u kau wahi kowa i ike mai ai na kini e noho ana i ka Makani Apaapaa o Kohala a hiki i ka Ua Kukalahale nei, ma ka la 2 o Sepatemaba, ua kaili ae la ka Haku i ka hanu hope loa o ka'u keiki, John Penikaulanaakalani Puaahiwalani. He fiva kona ma'i i waiho ai no elua pule ma ke manaolana e loaa ana ka maha, aole ka. Aole wale keia o ka ehaeha i loaa mai ia'u, aka, ma ka la 17 o Sepatemaba ua make hou aku la kona pokii o Petero Puaahiwalani mahope o ka hoomailo ana a ka ma'i maluna o kona kino no elua pule wale no Auwe! Auwe kuu aloha no kuu mau lei o na la oo, ke noho nei au a me ko laua papa me ka naau ehaeha no laua.

 

            Ua hanau ia o John ma Honomakau, Kohala, Hawaii, i ka la 25 o Feberuari, 1890, a make iho la ma Kukuluaeo, Honolulu, i Sepatemaba 2. Nolaila, o ka nui o na la o kona ola ana he 10 makahiki, 7 malama a me 21 la. Ua komo mua oia i ke kula Beritania o Honomakau, Kohala, a mailaila mai i ke kula Kaiulani. he keiki lawe nupepa Kuikoa, KE ALOHA AINA, Lahui Hawaii a me na buke, a ua kamaaina i na kapena o keia mau pepa.

 

            No kona pokii, ua hoonaauao ia oia ma ke kula hoomaamaa o na keiki liilii, ma alanui Liliha, mahope iho i ke kula Kaiulani. He mau keiki aloha makua oiaio, a he menemene na mea a'u e hoomanao ae ai no laua. Ke waiho aku nei au i ko'u mau ehaeha na ka Haku e hoomama mai.

 

            O ka nui o ka maua mau keiki he eono, a he elima i pau aku la mao. E hoomaikai ia ke Akua ma na Lani Kiekie Loa, he malu ma ka honua he aloha i kanaka, Nana no i haawi mai, a Nana no i lawe aku, e hoomaikai ia oia.

 

            Owau no o ka laua mama i hoonele ia i na kamalei.

 

MRS. REBEKA J. KEANAAINA,

 

            He kuai hoemi o na lole Dimiti ke malama ia ana ma ka halekuai o N. S. Sachs ma i keia pule iho.

 

            E hoea mai ana he mau aliikoa Amerika i Honolulu nei e nana i kahi kupono e kukulu ai i mau papu kaua.

 

-----

MRS. IDA AKAU O HILO.

He Mea Akamai i ka Haku Lei Hulu.

 

            Ua makaukau oia ma ka lawelawe ana i keia hana me ka mikioi. He akamai i ka uo a me ka haku ana i na Lei Hulu e like me mea i makemakeia. He hiki ke holoi a hoomaemae i na lei lepo. He hiki ke wehewehe i na lei kahiko a haku hou. E oluolu e na poe mea Lei Hulu e kipa ae ma kahi o keia lede Hawaii a e ike no oukou iho. He oluolu ma ke kuka pu ana, a i ole ma na leta paha. E loaa no oia ma kona wahi noho ma Puueo, Hilo, Hawaii.

                        3tw.