Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 45, 9 November 1901 — Page 3

Page PDF (775.37 KB)

This text was transcribed by:  Nadine "alohatita" Samorano
This work is dedicated to:  Nadine Pali Samorano

KE ALOHA AINA

 

POAONO, NOVEMABA 9, 1901.

 

-----

UA MAKE O DE WET KE KAHI ALAKAI WIWO OLE O NA BOA.

 

            Durban, N t@l, Oct. 19. O ka hoea hou ole ana mai o Kenerala De Wet maluna o na kahua kaua na ia mea i hookomo aku i na manao hiliuai iloko o na kanaka o ka oihana ka @ na make oia maa o ka hoohia ana i kekahi ma'i a i ole nai kekahi mau palapu no ia i loaa iaia. E like me kekahi hoike i loaa mai nei mai @ @ mai, mai kekahi Boa ku@ @ono mai i kakau mai nei i kakahi hoaloha e hoike oia ana i ka nui o ka pilikia o na Boa maluna o ke kahua kaua, no ka nele i na ka uka.

 

            O De Wet, wahi a ua Boa nei i hoike mai ai, kekahi i hoopilikia ia a ua ike oia i na ehaeha koikoi loa mamua o kona make ana. Ua hoeha ia oia ma ka poohiwi mai na apana mai o kekahi poka pahu, ua lilo ia i ma'i puha ma o ke wa hi ia ana o kona mau palapu me kekahi mau welu lepo.

 

            He elima mau Boa i hopu ia ma na wahi like ole i hoike mai ua make o De Wet, aka, he okoa nae ka lakou mau olelo i kona kumu i make ai. O Piet Devillers, kekahi alakai o na Boa i hopu ia ma ka panalaau Muliwai Alani oia hookahi wale no ka mea i kue i keia mau hoike, a ua olelo ae ma ke kakahiaka o kona la i hopu ia ai na paina pu oia me Kenerala De Wet.

 

-----

E NEE AKU ANA.

 

            Ua haawi aku ka ona o ka nu pepa Lahui Hawaii, Kale Aki, i ke kauoha i kona mau limahana no ka hoonee ana aku i ke keena hoonoho hua oia nupepa mai kona kaele iki e noho hoomanawanui nei no kekahi kakela hou ma Koiuiu.

 

            E haalele iho ana ka Lahui Hawaii i kona hoa o ka alo pu i ka inea, ka nupepa Kuokoa Home Rula i ua mau kaele iki la, aka, malia nae paha o imi pu aku no hoi oia i kakela hou hona, a o ka mea nui iwaena o ka nee ana o keia mau keena nupepa, owai auanei la o laua ke kuleana i ka mekini pa'i nupepa, oiai, ua olelo ae o Kale Aki nona ia waiwai i keia wa, aka, ua hoole mai nae hoi ka nupepa Kuikoa Home Rula, aka, na mua aku nae e hoike mai i ka mea kuleana io o laua i ua papa pa'i ia.

 

            O keia Poaono, Novemaba, 9, ka la hanau o ka Moi Edewada VII o Beritania Nui. E kau ia ana na hae ma ka pahu hae o kona Kanikela a me kona hope i keia la, aka, aole nae he mau anaina ike e haawi ia ana e laua.

 

-----

KE HOOMAKA NEI O IAPANA E KAPILI I KONA MAU MOKUKAUA.

 

            Eia ke aupuni o Iapana ke hoomaka nei e kapili i kona mau mokukaua maloko o kona mau pa kapili moku ponoi nme ka awiwi nui, a na manao ia maloko o elima makahiki mai keia wa aku e pau loa no ko Iapana haawi ana aku i na aupuni kuwaho e kapili mai i na mokukaua nona. I keia wa aia he alue mau mokukaua palekila holomama, no laua na inoa o Nukata a me Tsushima, no laua na tona pakahi he 3,420, ke kapili ia la ma ka pa kapili moku o Yokosuko.

 

            O ko laua loihi he 334 6 kapuai, laula 43 37 kapuai, hohonu 16 kapuai, o ka ikaika hoonee o ko lana mau enekini he 9,400 lio huki, i hiki ke hooholo ia laua he 20 nota i ka hora. Aia pu ma ia pa kapili moku e kapili ia la he eha mau moku topido wawahi no lakou ke kaumaha o 381 tona pakahi, a no lakou ka holo he 29 nota i ka hora. Aia ma ka pa kapili moku o Kure he eono mau waapa topido o 152 tona, a no lakou ka mama holo he 29 nota i ka hora.

 

            Aia pu ke kukulu ia la he hale hana hoohee hao kila nui e ke aupuni o Iapana nona ka lilo ma kahi he $3,168,732 a e paa ana maloko o elima makahiki, mai laila mai e hana ia ai na papaa hao kila o na mokukaua. Nui maoli no ka naauao a me ka holomua o keia aupuni.

 

-----

HE 6,400 MILE I HELE IA MALUNA O KA WAA.

 

            Apia, Oct. 21. O Kapena J. C. Voss a me A. K. Luxton na kanaka Canada i haalele aku ia Vanekona ma na la mua o Iulai maluna o kekahi waa ilikini ma kekahi huakai kaapuni honua ua pae maalahi mai la ia i Apia nei ma ka la 10 o Okatoba nei mahope o ko laua au ana mai nei i ke kai no 6,400 mile ka mamao. Mahope o ka haalele ana aku ia Vanekoua B. C. ua holo mai keia mau kanaka no 56 la me ka ike ole he wahi ao aina a i ole he moku paha ma ka moana a hiki wale i ko laua hoea ana i ka mokupuni Penrayu ma ka la 31 o Augate, mailaila mai na holo mai la laua no Samoa nei. He mau hora wale no ka noho ana o ua mau malihini la ma Apia nei, no ka hoolako ana i ko laua waa me ka wai a me ka ai, a hoomaka hou aku la i ka laua huakai au moana no Kikane ka pahu hopu aka, e kipa mua aku ana nae laua ma Fiji. He maikai ke olalo na kanaka holo moana a he mauaolana ko laua e hooko ia ana no ko laua hoi kaapuni honua maluna o ko laua wahi moku ukulii. Ua lilo laua a me ko @ wahi wahi @ makaikai nui ia e na kanaka o Apia, a ua @ e pau holookoa na kanaka o ke kulanakauhale nei i ka hele i kahakai e @ i keia waa a me kona mau haku makau ole.

 

            O T @ ka inoa o keia waa he waa ilikui a ua kalai ia oia mai kekahi kumulaau mai, o ka loihi o keia wau he 36 kapuai, laula 6 kapuai, hohonu 3 kapuai, a ua hiki hoi iaia ae lawe he eha tona ukanu. E hooholo ia @ oia malalo o ka pea. Mai Sidine e holo aku ai oia ma na kai Ula a me Waenahouna no Ladana, a hoi hou no Amerika Akau maluna o ka moana Atelanika.

 

-----

HUAKAI LOIHI A IA KINO MAKE E HOI AI.

 

            Ua manao ia maluna o ka moku ia wekoa Kilpatrick e hoea mai ana mai Kapalakiko, a e holo ana no Manila e hookau ia aku ai ke kino make o Hamuku Amerika Daniel A. Ray i make ai maanei. E lawe ia ana oia i Manila mailaila aku no Kapalakiko, a kau aku maluna o ke kaaahi no Kikako ka pahu hopu o kana huakai kahi a kona ohana e kali mai ia i kona hiki kino wailua aku. Loihi no ka huakai a keia haole i ike nui ia e ko keia kulana hale. O ke kumu o kona lawe ia ma keia alahele loihi mamuli no ia o ke kipa ole mai o na moku lawe koa i anei ma ko lakou alahele huli hoi no Kapalakiko mai Manila mai.

 

-----

HOOLAHA HOOKO MORAKI A ME KE KUAI.

 

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi Palapala Moraki i hanaia mawaena o J. Pedro Mello o ka aoaoa mua, a me F. F. Madeira o ka aoao elua, ma ka ia o Sepatemaba, 1900, i kakau kope ia ma ka Buke 213, aoao 264, 265 a me 266, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi, no ka uku ole ia o ke kumupaa, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o na moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

 

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e kuaiia aku na aina i hoikeia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o James F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 23 o Novemaba, 1901, hora 12 awakea o ia la.

 

            No na mea i koe ninau ia A. G. Correa, Loio ma ke Kanawai.

 

            Hanaia i keia la 28 o Oct. 1901.

 

                        F. F. MADEIRA, Me Moraki Mai.

 

            Penei na aina i morakiia:

 

            1.         O kela Palapala Hoolimalima mai ia Nettie L. Scott i ka mea haawi moraki i oleloia, hanaia Aperila 22, M. H., 1895, a i kakau kope ia ma ka Buke 175, aoao 448, e hoolilo ana i kekahi aina e waiho ana ma Holualoa 1, nona ka ili o 20 Eka, oia hoi, kahi mauka a e pili ana me ke Alanui Aupuni maluna ma ka aoao akau o Holualoa 1, no kekahi kau e pau ana i Sepatemaba 1, 1907, o kahi i lilo malalo o ia hoolimalima a me na hale a mau hana hou a pau maluna iho.

            2.         Elua nota aie dala, no Hookahi Haneri a me Iwakaluakuma malima Dala, ($125.00) pakahi ai haawiia e Antonio Fernandes i ka mea paa moraki i oleloia (J. P. Mello) i hana pakahi ia i Aperila 15, 1898 a e uku pakahi ia hoi iloko o eiwa malama a me hookahi makahiki mahope iho o ko laua mau la paka hi o ka hanaia ana. Nov. 2      4ts.

 

-----

HUI HAWAIIAN REALTY A ME MATURITY KAUPALENAIA.

 

            Aole makou e koi aku ana ia oe e uhani i kau dala.

 

            E haawi ana makou i kekahi a ia hele palekana e hiki ai ke hoopukapuka a loaa ke dala mamuli o ka hoohui i na huina liilii i kela a me keia @hina, a mamuli o ia mea, e koe ana he huina dala mai ka hooliloia ma kekahi ano e ae, a e  loaa oia ana ia e kekahi wahi pomaikai mailoko mai ola mea.

 

            Aia iloko o keia Hui na mahele hoopomaikai o na ano apau o na Hui Hoahu Panihaka@ a me na Banako Hoahu Dala, a e kauoa e ana i na mahele kupono ole o kekahi o ia mau @.

 

            Ke uku nei i ku ukupanee oi o ke kiekie i kulike me ke a'anui o holomua ai na hana.

 

            O na puka ke ukuia i na iaia, aole hoi o ua waiwai o na iaia i make.

 

            O ka nui o na makahiki a ne ka oihana a hana a ka mea hoahu, aole loa ia he kumu hoanoe a hoololi, no ka mea, ua hiki i na kane, na wahine a me na keiki, ke liio i poe hoahu.

 

            No ka mea, aole oihana hoopukapuka i ikeia i oi aku ka pomaikai ma mua o keia. E kakau mai i na koa kake piha. E hauoli mau ana ka Hui e hoike a e hoakaka piha aku i na mea a pau a me na lawelawe ana ke makamake ia, ke kakau ia mai ma ka leta a ke ninau kino ia mai.

 

HUI HAWAIIAN REALTY A ME MATURITY KAUPALENAIA.

 

            McIntyre Hale kihi o na Alanui Papu a me Moi. Rumi 3 a me 4.

 

            Aia kekahi keena o makou ma Hilo. O M. E. Silva ko makou Agena.

 

-----

Wm. RINGER.

 

            Eia ea mua o oukou e o'u mau hoa lahui Hawaii ua wehe ae aei au he halekuai K@, kikiliki, uakanau o na ano a pau, kihi mea ai o na ano like ole, wai momona paka Hawaii o Kailua, Kona paka ona, a pela @ na Opelu w@. Ua hiki ia'u ke hoolawe i na makemake o'u mau hoa hanau o na mokupuni. E loaa no au ma alanui Muliwai, kokoke i alanui Kukui.   P. O. Box 483.

-----

MRS. IDA AKAU O HILO

He Mea Akamai i ka Haku Lei Hulu.

 

            Ua makaukau oia ma ka lawelawe ana i keia hana me ka mikioi. He akamai i ka ua a me ka haku ana i na Lei Hulu e like me ka mea i makemakeia. He hiki ke holoi a hoomaemae i na lei lepo. He hiki ke wehewehe i na lei kahiko a haku hou. E oluolu e na poe mea Lei Hulu e kipa ae ma kahi o keia lede Hawaii a e ike no oukou iho. He oluolu ma ke kuka pu ana, a i ole ma na leta paha. E loaa no oia ma kona wahi noho ma Puueo, Hilo, Hawaii.            3tw.

 

-----

G. P. KUAIMAKAOLE

 

            He Loio ma ke Kanawai, a e loaa no wau i ka Uakea o Hana ma Makaalae, he oluolu ma ke kuka ana.

 

            Makaalae, Hamoa, Maui.

 

-----

OLELO HOOLAHA.

 

            E na makamaka o'u o ke kapitala o Kauakukalahale, ua wehe ae nei au he Pakaukau Kuai I'a ma @. Mekeke Kuai I'a, oia ka helu 40 a o na Ledana me na Keonimana e kauoha mai aha i na mea e hooliko ia no ua papa ahaaina no na la nui ua hiki no ia'u ke hooko i na kauoha ke kauoha ia mai me ka hakalia ole. E naue mai a e loaa no au @ ke kihi makai o ko Wala Pakaukau Kuai Bipi, a e loaa no na I'a maikai e lawa ai ka makemake.

 

            Owau no me ka haahaa.

            Y AMANA, (Pake).

 

-----

HE MAU RUMI HOOLIMALIMA.

 

            Aia ma ke Alanui Puowaina maluna aku o ka Halepule Monamona, e pili ana me kahi o Robert Boyd. Elima Dala no ka mahina elua rumi nui.

E ninau ia Kauka Alvarez.

1940 Alanui Emma kokoke i Alanui Beretania.         Oct 3 --tf.