Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 49, 7 December 1901 — MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:- Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele! Ka Makaikiu Kupaianaha! [ARTICLE]

MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele!

Ka Makaikiu Kupaianaha!

MOKUNA XXIV. HAKi" fcANKK( ta — KA V.],s Oi'lO o K&14V] BALK — AUI O be»ita»ia. A i ke'.a a me k«ia wa a ko ka Moiwahlne Aha Euhina e hui a ha lawai ai no ka noonoo ana i kela a roe keia eioau lahui e pih' ana i ko Beritaaia kalana auoum, aia ua Ela ala o Kaliwi imua o ko iakou alo a ku maluna o ka papahe;© nie ka makaukau mau rwe kana mBti hiuaolelo oolea a wiwo ole e olelo «133, "Us makaufcau mau o Berita »ift me kona mau papu kaua moaea a me na bstari pukuniahi aina e bui a e lialawai pu me n» aupnni Eeikikane a pau o Eurupa i kela a xne keia mrnute e kukala ja ai o ke kau», no ka hooponopono aua i kela inoto keulana tna kahi a ko Ber;ta ula ia e kau ai, aoie loa e napoo hou ilalo." Ka keia mau oeoloa keia Ela Opio 1 haawi a iiookokono mau aku 'i na manao lili a makee iloko o kela aha Kuhina, a o ka hopena i ike mau ia, oia ko B<-ritania hiki mua iluna o ke kahua l:aqa o ka makaukau me ka waha o kona mau batari pukuni ahi a me na miliona koko o ke ka naka Pelekane i hookuhe ia hoo kahe ia, a ma ka waha hoi o kela a me keia naakaainana BeritaniB, e lohe mau ia ana kela huaolelo i ka halelu a hosana ia ko lakou mau leheiehe, "E ola ka Moiwahine i ke Akua, <God saTe the Queen.) Alaila, iloko o na la apau o ko ka Ela Kalivi ola ana ua kahakaha a alana la iioko o na mahele elua, o ia ka hopena o ka heopakele ana i kona aina iloko o ka holomua o na pomaikai, a o ka lua ola no ka hoo ponopono ia ana o nu ninau lahui aupuni me ka ikaika o na mea kaua I a me ke Koko o ka lahui kanaka Berltania. Alailo, e ka mea heluhelu, i ka naakaikai ana aku i na hana hoopo nopono aupuni a keia kanaka opio iloko o kona mau la e paa ana i tela a me keia oihana "i hookau ia aku maluna ona, e pono e hoi hope aku na heluhelu ana no{na la ana e noho he hoa hanohano waie iho no no ka hale o na Haku, na la hoi a ua ElalOpio Jnei e haawi ana i kana mau kalai oleio ikaika aiia maluna o kela a me keia kanawai hoohaiki a hoopilikia i na makaai nana. E ike ia no ka naauao a me ka i noeau hobojiu p na alakai aua a ua • i

I iit Opio rsf-i una ka e ku«' &na | i os kan«iWt)i olunu m j»na 6 me ! lioopilikiii i ka lahui r » kokn* sna hoi j kri f iuii h e K; n,\ nhh } | ka pono a me ka pomHik&i o ka ai ' rin, !{<ī doli''>;ijii, ka u.< i a mr- k -na j m;liona iahui kanaka. I O ka olelo hoohelo a Kaku Da nekoiii iiū ka h ioli'o ana i ua Ela Opio aiu i aiakai no ka ila'e o na ! Haku roa ka lua kau i noho J ai ua kue ikaika k-a ia ! ! k» ia e i Ela Wahi a uh Kla nf-i o ; K«livi. Aja iloko o ko kakou hule j hanohano nei ha nui a he lfchu!ehu | wa!e na kanaka i hohjDU maoli kftj naauuo a o»e ka ika { na kamiwai, e j kupono e koho ia una ia wahi, ao | ka lawe koke ia ana mai o kekahi j olelo hooholo pnpuahu]u o keia ano j he mau hana hupo a hoohaahaa ma j opopo mauli ana keia i ka inoa o j ka Hale o na Haku. ■-< | UanuiaiHula aku na kauiailio j ana a ua Ela Opio nei maluna o i keia oielo hooholo. a o ka hopena i | hoea mai ua weluwelu liilii oia īloko j o ke ie opaia a ke kakau-.lelo o ka j Hale, a pela iho la i haule a wnla j wala pahu «i ka olelo hooholo a i Haku Danekota, a ua Haki' nei ī i uaihi i}io ai iloko ona no kona popi likia nui ī kela kanawai li kanaka : a oki puu a ua Kia Opio nei īlawe^ >mai ai . j O ka huli a iilo aku o ua Ela . Opio nei ma ka aoao o ka maaiea a j me ke akamai o Haku Danekota ej lawe mai ai i kana mau noi like ole j ioaua o ka hale oia kana i kuko nui j ai e hookoia, aka, ma keia pahiku a kue ia ana ona a hauie, alai]a, hoo maka mai ia ke anu o ka ho.pohopo e kooao iloko o kona mau iwi, ao ka manaolana ikajka no ka ioaa laia o ka lanakiia, aia ia ke auhee lnlii iho ia iloko o ka hehee a nie ke po ho neneelu o kela mau huaolelo make o ka manao, No Hope! A kaua e ka makamaka heluhelu e ike aku ai ma keia mokuna ae. MOKUNA XXV. l?A POKA MW O KE KOKALA KAUA—KA AILIKA LEMA O SA LA I HALA KA KA ELA OPIO. O ka hooholo a apono ia ana o kela kanawai oolea a koikoi o »a hoopai a ka Haku Ela Opio o Ka- I livi, ua lilo ia i hale paahao wehwe- ! ii ,no kela a me keia kanaka Berita-1 niō, e noho ana waluna o koua lepo j a o ke kanaka nae i oi loa aku kona j makau n me ka hopohopo īloko o i ka weliweli o ka Haku Danekota no ia. Ua maopopo i ua Haku ala uie ka hoohewahewa ole i ka minuie I mua loa e hookoia ai kela kanawai maluna ona. alaila, ia sekona koke ! no, ua lilo oia i kanaka haahaa loa ' me ka hooinlahila ia, a i hoonele a kipaku ia mai kona kuleana hoa f no ka ahaoleio o na'lii me ka loa&I pu oaai o na nema boohilahilMj noua oiai oia he ala kiekie a hanoJ himo ao ka nioa, a i nolio hoi mal . v - 1»

' ]nfcn <■ na pai« r. Vfil i hiil'; hnriO ! hai o nn inau m&bnh)k\ ! ■ hflh *!hi. I)ofeo o ka wo]iv«fili a m* Va h ' hopn o ua Hak<j al>» u<viJf.ho Sho ia i ' thn lia mihi nui fum no konn hf;wt I me be uoi ana ako ī n i lsni e hno j hnii 5a a« ka nnau o 'kana khiki n.al ■ ka p?.āki*i ae a i kft ma!"a 'ana mai i i kana ritaii ulori<» nko, a ota raflu J leo p«lft no! mc lrn mih? «na"o oa lff«ku ft!a, ua h >olohft i'm ut»! la H e ! n« lani ī ka I* aku w;ihoi»« , f | Aole wnie ho| iniua o 1 ! waiho akti ai ua Halni I)anek< t« rtei I I kana mao 1(o nof o ]£a mih», aka, ' īaaua o kana keikj kekaī:;, na noi ; aku oia īne ka leo hap.uaa mihi ma | loko o ka leta e hoopakple ao ua ke iki ala ioia mni ka ino a imiih'ookuo ! īaia e hoino a e hoohilah.la fa mai, Aka, o ka pane i loaa aiai i ua Haka Danek t .ta riei e h-»i msi ana e mihi aku oia ieauao kana wahine a e loaa no na huikala la ana mai Alaila, i ka wa a ua Haku ala I waiho eku aī i kaaa mau olelo mibi imua o Silevia kana wahine, aia hoi haaha na mea i loaa mni iaia ? He poka kukala mai a Makaikiu 6ei>e ri Beieinebama mai, ka mea uaoa i hookaakaa ae na maka o H&ku tsa nekola a n«ka haalulu iloko o kona mau kaeoaa but>, no ka mea, ma kahl o na fauikftjfi ia flna raai, aia ka ikaika o ke kanawai ua hooko ia mai la e ua makaikiu ala, q oia ka ua mukaikiu nei i akaaka iho ai iloko o kona aahu hoano e me keia niHU olelo —E ljke me kau ooay ha V i na lokoino o na la ī hala, pela $6 auanei e loaa ai la oe ka uku i keia j la * - . i "Wahi a ua makaikiu kupaianaha 1 , nei iaia i ku aku ai he alo a he alo j me Haku Danekota Ailika Leaia, he na'u ma ka inoa o ka j Moiwahiae a me ke aupuai, o Beri tania, ano, makaukau a hele no ka keena oihana makai. 0 ua poioo au, he kanaka poino au, e na lani e hoopakele ae ia'u i I ka ino, wahi a ka Haku Danekota ( i hooho ae ai, alaila, me na maka e huhii aoa huli mai k ia malunn o ka wakaikiu a kamailio mai.la me ke ano hoowahawaha. I • *• ' ... E hooko aku i kou mana e Sir Makai, a eia in&i kuu mau lima j makapkau no kau mau kupee hao. j Ma ka hanohano o ka oihana a'u > e paa nei aoie loa au e kupee aku : aoa i kou mau. Uma, ke hoao | nae oe e hoohaahaa i ka inoa o ka ■ - I oihana makai, alaila, na kft'U pofca pu e a'u aku ia oe aole loa e hiki ke j hamabaga m\s ia ka vhiik) o ka oi j haua. Nao, huli ae a uiaki eo ke j keena oihana a Henerl. j E iike toe kela kauoha oolea, ua j ae ka Haku a o Ai ■ iika Lewa haakle \yahine hoi a ma , ki h. u qq ke keena eoak&i no k» Iu& ■ o koaa manawa o kg bcjui ia e. Ma kaiki u H§peri |

j" O na a loou aiv ftno olf * f f'h»f)ft n« ho >ckip olrnl4/»p p lj|.' n:j 4o h kff, nft i,boik£; ia Jlnfeu r>->i»jl k'-'lA* pole he.mau £g r • * "-. ■■ •' i ■. » < ' '*? « loae eOa i:iīa p*» l ī|*il^ > iipo n&. o Jjft, hv>}, a hul^|C |pu ana qbu /rie na.boioo honlilla^ j hila ift ana rnjji, a o k» buaoU*lo mua^ : o ka hoUauna i ia mai , ai frauK oia n6 ka b(>okx>i"a H,ris [J - —■' -*w~* i'. - y.-\ - •' •. . h} jtaoavyiji e pīli atn i U poe'£a(*jefe u k» lturnat«i« a m« kti a e hep lohe ia hoi u«,hil?j& ,hswa ionwi . ° i< ha hopkolpkolo , && {£^1^ hiaka o lfa ~ o.ka hona. e hoP|knu _ ke ki&o o Haku > D.^aekfitlii.1ii. ©n jy^. nohx) PivjLW o. hoopua Ja,a k \f*j Jia|f a ,i? ft ll^u. »I*. ua bu|| hpi. « me ke ,p>huiboi «ui A>ikkau i ]$*% Oi ka pakn JĒIa rf o. kokoke akp j ua l£la, • Oj)io a]a e hoea uapi no :k« Kakeia DanektiU ao ima i aiakemake loa ai e lawelawe a& īa Q~ js.a napoa aiia oia ]«, . , , . . . ,CMt«ia U?ta i io&£ ooai la, ika £I*. OpiO| oia ai ka a ilok,ooim h<fra ppkol» wal* no aia ka Haku PauekoiA » aoe ka Ela Opio e maleleo o ke k&ena heluheiu a waiho fauk& o ke kakei», a e hooiohe aoa hoi na, Ela. Opio ala i ua pleiO. k&ukao & a Dapekot4i kojua poiuo, %.. hoowahawahaia iloko o ka hiiahiia. Me ke akahele a hakanu ua Eiee Opie ala i haawi aku a! i kana coaxi hoolohe a n a, jka hope ioa ua haliu mi ia na wak» o ua EU Opio mi o Saku a pafl^i keia mau . ?aku Dauekota e like.eeie ka'u.i. hoike uaua aku ai aoie aiu e hsi\a feoo maī a nana ia oe ma ie ano hoi he makaakane oe no'u, ke' o le e iinokoia ka'u mea i hpohiki ahoo paa ai, a oiai, ua hookoia uahoohiiw ua a 'p ? n Q lajl a) nana aku nel au maluna ou o o& ko'u makuakahe. Aka, o kou Kukana makuafeane no*'u ke kue mm b»1 au ina la a pau o ko'u ola &na ke oleoe e hoioi ae i k~.la inoa e o eei iaalttjaa ou—Haku Daoekota He kumu hoopii «aa iuna ona he $ yjū ol d ai i ka naauao o ke lanaka ke wawahi, aka, -he hookahi wale no o kou holo mihi ana akū imua o kua makaahme aloh» Hti i lokomo ai\ JS w.ki e litiiu. Pdnekqta* oiaJ ka aaaaw* me ae o k*'u. wahi o:e:o §o w ft le la uo. kei* e loaa ia oe ka pakele a i ole .* kaa io mai anA no 'ka 'hilahila maluua ou a pela pu hoi me ka hoino ia. , M« keia mau olelo ae l a aka Eia Owo o K.aUvi ku ae ia ia iluna a. iiaawi i ke iui u i a iha la i ke JKakai A Danekot-s, a huli 'hoi no ®e fia noonoō he nui « uaiu au& iloko ona a hookuu iaia e hiolani iioko o na pahaohao o ka aina wo& nb*QQ *q ka'haiawai &&* A ku me aao aui o ke Mkahiaka o k*, ] * 0 ; ,