Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 51, 21 December 1901 — Page 6

Page PDF (675.77 KB)

This text was transcribed by:  Pamela Malamaokana'aualoha Carey-Goo
This work is dedicated to:  Sally Gribbon

KE ALOHA AINA

 

KE ALOHA AINA, POAONO, DEKEMABA 21,1901

 

 

KE POWA MAOLI MAI NEI.

 

            Ke hoomaka maoli mai nei ka powa maoli ana ma kekahi mau alapoi mehameha o ke kulanakauhale nei e hookau ana hoi i ka weli i na poe hele po a pau no keia mau kupuino e holapu mai nei o ka po. Ma ka hora 10 o ka po Poalua nei oiai o P. N. Motas e huli hoi ana no kona home, a i kona hiki ana ma Kamaki Kuea ua hoopuiwa ia oia i ka waha o kekahi pu panapana e kau kokoke mai ai a imua o kona mau maka. O ka maa nana e paa ana i keia pu panapana he kino kanaka no ia i hona i kona hele helena me kekahi uhi. O ka elua o na powa i huna pu ia kona helehelena me kekahi uhi. O ka elua o na powa i huna pu ia kona helehelena ua huli koke mai la oia i ka pakeke o ka laua pio a lilo aku la he $17.65. I ka loaa ana aku o ke dala ua hookuu ia aku la o Motas e hoi me ke kiai pu aku o na powa ai kona mamao ana loa ua huli ae la lana a nalo aku la iloko o ka pouli. Ma kana hoomaopopo he mau paele ka mea nana oia i powa, no ka mea he eleele ko laua mau lima. Aole oia i hoike aku, i ka halewai i keia hana powa oiai aole oia i ike i ka helehelena o na powa.

 

 

HOAO E POWA MA KE ALA NUI.

 

            Ua loaa mai nei he mau hoike mai Hilo mai no ka hoao ana o kekahi mau Poto Rico e powa ia Alabati Hona o Hamakua ma ke alanui, a penei ua hoike la:

            Ma kela po Poaono aku nei, Dekemaba 7, oiai o Alabati Hona e hoi ana no kona home ma Kukaiau maluna o kona kaa bage, a laia i kaalo ae ai ma kahi a kekahi ululaaau e ulu ana ua oili mai la he ekolu mau Poto Rico mai loko mai elaila. O ko lakou alakai ua hopu mai la oia i ke kaula waha o ka Iio me ke kahea ana mai i ke @@kou pio e kau i kona lima iluna, a ike aku la o Hona hookahi Poto Rico hou aku e hele mai ana ma kona aoao akau no ke kaa, a o ke kolu mahope mai ona.

            Me ke kali hou ole aku i manawa no na Poto Rico e hopu mai ai i kona kino ua haawi koke aku la oia i kekahi puupuu mahanahana i ke kanaka ma kona aoao akau, a me ka hoohakalia hou ole iho uhau aku la oia i kona lio me kana huipa. Ua piena koke ae la ka lio a holo aku la ma ka ikaika no mua e hiki ole ai i ke alakai powa ke paa aku a haalele iho la ia lakau i muliwaa e iwi hou ai i pio na ka lakou mau manao palaualelo.

            Aole o Hona i hoike aku i keia powa i k oihaua makai, no ka maa, aole oia i hoomaopopo i @ helehelena o na Pota Rico nana oia i powa. Wahi a kahi poe na kau ka weli o na kanaka i ka he le ana ma na alauui mehameha i na Pota Rico, a ke malama la kekahi poe i na pu panapana malo ko o ko lakou mau poli me ka makaukau e kipu akui na kanaka e hoao mai ana e lawelawe i keia mau hana puuwai wlwwlw no ku hoopakele ana ae i ko la kou mau ola.

            He au maoli io no keia o ka lahui ino i lawe ia mai nei i Hawaii nei, a pa kupono maoli e ha@a la i kanawai e hookapu aku ana i ko lakou hookomo hou ia ana mai i mau limahana no na mahiko. E ahoua no na lahui Asia he nuku loa mai ka lakou mau hana hoopoino i ke olao ka lehulehu mamua o keia poe Poto Rico. O ka pomaikai paha keia la o ko kakou hoohui ia ana iho nei me Amerika a kahi poe i akena e ai w nui ana na hana e hooholomua ia ai ka aina i ka wa e lilo ai o Hawaii nei he panalaau no Amerika. He nui io maoli no na hana holomua o ka aina e ike ia nei ka powa, ka aihue a me ka pepehikanaja. Aloha no na la o ka maluhia i nalo loa aku.

 

 

LOAA HOU HE BEBE HAOLE MA KAKAAKO.

 

            Aole i loihi loaa aku nei na la i hala ae nei o ka loaa ana aku o kekahi bebe ili keokeo ma na aekai o Kakaako, i huna ia iloko o ke one, na loaa hou aku la ma ka La Pule nei he bebe nuku na kiola ia iloko o ka waiopilopilo ma kahi kokoke i ka haukipila Vitoria, a o oke oa mamua o ka bale hoahu aila mahu o ke au puni.

            He Pukiki ka mea nana i ike i keia kino maka laia e hoi mai ana mai ka hale hookahe paipu wai ino, a nana i hoike mai i ka halewai a me ka Papa Ola i keia bebe make.

            Ua hoea aku ka makai a me Kauka Pratt no kahi a ke kino e lana ana, a ma ka ike a ke kauka he bebe kane ili keokeo ia i piha na mahina i ka eono, aka, o kona heewale ana ua hiki ole ia ke hoomaopopo ia. Aole he maopopo o kona mau makua, a me he la, i ka po mamua iho kona kiola ia ana malaila, aole he wahi aahu e kau ana maluna o kona kino. Mahope o ka nana ana a Kauka Pratt ua lawe ia aku la ua bebe ala no ka hale hookahe wai ino a puhi ia aku la i ke ahi iloko o kekahi o kona mau kapuahi enaena. He keu a ka menemene ole o kela mau hana e lawelawe la nei e kekahi mau makuahine ili keokeo.

            He nui ka ino o ka moana i keia mau la ma ka hoike a na moku e boaa mai nei i keia awa.

 

 

HE HOOMAIKAI.

 

            Hilo, Dec 13, 1901.

            E. L. Like:

            Aloha oe:

            E oluolu oe e hookomo iho ma kau wahi kaawale o kau pepa, ka wahaolelo hoi o ka lahui, i ko'u manao hoomaikai i ka lahui e like me na manao o keia pepa i hoopili pu ia.

            Me ku mahalo,

            David K. Ewaliko.

 

            E o'u mau hoa makaainana nai ka paia aia a hala loa aku i na ala ulili o Hamakaa.

            Aloha oukou:

            Owau paha ka ke mele a kahiko i olelo ai penei la : Hihi kaunaoa hihi i Mana, aloha wale ia laao makua ole. Ae ehia mea aloha o kahi keiki makua ole i nauae hookahi aku imua o na hoa makaainana no ka manao e hookauwa opiopio ia'u iho na oukou e ou mau baku no ka pono o ko kakou aina aloha. E Hilo e, i kou poli iho la no wan a nui, ua hiki kau hoounauna ia'u, a he keiki hoi na ke aloha aina, aka, ua bala iho la ka paulena aia i Hilo, na hsule ia manaolana, nolaila, e o'u mau hoa makaainana mai Puua a Hamakua, ka poe i koho a me ka poe o koho ole ia'u, ke haawi aku nei wau i ko'u hoomaikai ia oukou a pau. E hoomanao, na hala @e la keia nalu, a e nana aku kakou no mua, a ke noi aku nei w@u ia oukou e lokahi kakou i hookahi wai o ka like a oia ananei ko kakou ikaika a me ka lanakila.

            Owau iho no me ka haahaa,

            David K. Ewaliko.

 

 

MANAWA HOLO O NA MOKUAHI HOLO PILI AINA.

 

            Mamuli o ka haule ana o na la kulaia nui elua ka Karisimaka a me ka Hape Nuia ma na Poakolu i keia makahiki nolaila, ua hoololi ia ae ka manawa holo o na mokuahi holo pili aina, a penei lo lakou haalele ana no keia pule aku.

            Kinau haalele ana ia Honolulu nei Poakahi, dec. 23 a me Dec. 30 ma ka hora 12m., aole hoi ma ka Poalua e like me ka manawa mau, w haalele ana ia Hilo ma na Poaha Dec 19, a me Dec. 26 hora 5p.m. a e hoea hou mai ana ianei i ka Poalima.

            Kalaudina haalele aua ia Honolulu nei ma na Poakahi. Dec. 23 a me Dec. 30 hora 5 p.m. E haalele ana ia Kahului i ka Poalima, a e hoea hou mai N ianei i ka Poaono.

            Lehua, w haalele ana ia Honolulu nei ma ka Poaha no Molokai Dec 26 a me Ianuari 2, aole hoi i @e Poakolu e like me kona mana wa mau.

            W.G. Hall e hoea mai ana oia i Honolulu nei ma na Poaono Dec 21 a me Dec 28 aloe ma na La Pole, a e haalele ana ia Honolulu ma na Pokahi, Dec 23 a me Dec 30 aole hoi i na Poalua.

            Mikahala e hoea mai ana oia i Honolulu nei ma na Poalua Dec 24 a me 31 aole i na Poakolu.

            Mauna Loa e haalele ana oia ia anei @ @@  Poakahi, Dec 30 aole i ka Poaina.

            Mahope o ka pau ana o keia mau la kulaia e hoomau aku ai keia mau mokuahi i ka holo ana e like me ko lakou mau manawa maa mau.

 

 

NA POULI O KA 1902

 

            He elima ka nui o na pouli e ike ia ana ileko o ka makahiki 1902 ae nei, he ekolu o ka La, a he elua o ka Mahini. O keia mau pouli ana o ka La aole ia e ike ia ana ma Hawaii nei, a hw hookahi pouli ana o ka Mahina w ike ia ana maanei, a penei na pouli ana  ne ko lakou mu wahi w ikeia ai.

            1. E pouli hapa ana ka La ma ka la 8 o Aperila, a e ike ia ana ma na palena akau Loa o Amerika Akau a me Ainaomaomao.

            2. E pouli piha ana ka Mahina ma ka po o Aperila 22 23. Eike ia ana ma Asia a me Auseteralia a ma kekahi hapa o Europa a me Aferika.

            3. E pouli hapa ana ka La ma ka la 7 8 o Mei. e ike ia an@ ia ma Nu Kilani a me na kai o ka Moana Pakipika hema.

            4. E pouli piha ana a Mahina ma ka po o ka la 16 17 o Okatoba e ikeia ana ia ma Amerika Akau a me Amerika Hema, a me kahi hapa o Nu Kilani a ma ka aoao komobana o Ruropa q me Aferika, am e he la e ike pu ia ana ia pouli ma Hawaii nei.

            5. E pouli hapa ana ka La ma ka la 31 o Okatoba. E ikeia ana ma Asia a me ka hikina akau o Europa.

 

 

KE KAUA O AFERIKA HEMA

 

Ladana, Dec 10 Ua loaa mai la he mau hoike mai a Haku Kitchener mai, no ka Poakahi, Dec 9, mai Pretoria mi, e hai mai ana o ka nui o ka poino o na Boa no ka pule i pau aku la ha 31 i make, 17 i hoehaia 352 i hopo pio ia, 35 i haawi pio mai me ko lakou mau lako kaue. Ua h@@@ mai na Boa e lele kaua i na Beritinia ma Tontellbosch kop@aka ua hoauhee aku na Beritinia ia lakon me ka hoeda kukonukoua loa ia ana o ko lakou alakai.

 

            E laawe nui i KE ALOHA AINA @ ike mau i na mea hou e keia @@@ la a @@@ nei.