Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 1, 4 January 1902 — MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO KE:- KAKELA LANAFODA -:KA:- Ipuka o ke Kuewa me ka Aea. -:KA:- Pua Lilia Ahiu o Sanadela. [ARTICLE]

MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO KE:KAKELA LANAFODA -:KA:Ipuka o ke Kuewa me ka Aea. -:KA:Pua Lilia Ahiu o Sanadela.

MOKUNAXI. A. I.hO HOOKIPA HANOHANO—KE SARO _KA ELUA. O RE AO— KE ALOHA O KA'O MEA I ALOHA Al— I»DA I«>hEUA POINA OLE. O ka leo hoojdpa hanoliano a me ria hookipa o ke aloaiii oia - na haa--wina ohaoha i ia imua o aa alii opio, alailā, ō ka lohe ana i %a mea tioa o kela huakM hoopakea ke Kuewa o Lan»foda iloko o %a i-n'o, oia k» lakou i akenni loa tuai aj e hoike ia>feu. Alaila» rti« fea leo aioakaka niai na lehelehe •aku o ka me« hoopakeie mahooe o $ta hoomaha iki ana 1 iia maluhiluhhoike aku oia 1 ka mooielo piba o kana huakai itoi aloha, a me koaa sioopakfcle ia ana ma ka maka o ka maileko mai o na lima o lea mea pakaha wale a me ko lakou ana i ka make. Hoonaaikaiia na lani no ka make «na o kela kaoaka pakaha, wahi a lia 1« 0 lokahi o na raea a pau i lohe 'i ka nioolelo hoopakele wahiae a Kuewa o Lant»fcdi)i, wahi hou a - \ I lakou i hoohlkl ae ai, e ala like no i iakou me ka lokahl a kue aku i na ' :kakoo o kela Duke o Alena i na la* ; ic3u e lawe mai ana i ka lakou mau ahesva ana i ke alakai a Eenela o ko Peiekaoe mau pualikoa. Ma ko ka Moi Kale aoao ua kua ii«ua ae ke alihiknua nui Eiuke •ti Eoka, ina koa aupuni e ku enakau ;ka'j mau m i ka aoao o ka lakop mau mea kaua a liooiohe uae ka oja kaaia no ka ieo kalioa o ke kukala kaua. . . Ma ka aoao hoi o na ku: kaua lio \sa kahea koke ae ko lakou aluk»j komo koke kela a me keia feati«ka īloko o ka puali a lawe i ko iakou kulana o ka makaala a m* lta a emoole aia ke kuea 'aui o ka pa alii ua piha me na tau- > mi koa a me kn lnkou' mau lio no ke ku kiai ann i kela a me keia ]a ti lae ka p<">, a mawaho aku o na' i":i!taa o ka pa alii a me na kahua honkahaKaha e itce mno ia akn aiia "a x koa kiu e iuaalo «e ana 1 kela a j \ne keia umi rainute, alaila, i ka lā■wo «na m»i a hoohatikeHke ae, ua j liilu ia o Pelekano ma ka hiki mun | I>a o a me ka makan kiw malalo o na n* Inwplawe ehm nnn a kona ruau rJa- j

kai » kuliikuLi o ka oihaua k»oa, : j Ma %ft aoao l?oi o ia labui ī pili jjfia nki) k", >xj;iiiao aloha I aiii, Kt> aioa, a me ka Dolioftlii> .ua j hoike aai »0 ia 1 ka lili anie,iaj ! inaina 0 ko Ulroo puuwai 110 na j hana pakaha a kipi a ka eneaui, a , ioa be ia'kala fraua kekahi 1 kahea j m ai ka lakou ma« kokua ana, ala* j ila, be mea hilEi ole ke kanalaa ia aia lakou me kft puuwai lok hi iloko I ! o hookahi manao a me hookahi urna* | !utrfi. * j ! Iloko o keia mau k«luDa oiakuu- j I - ; ' ' '! * kau a me ana ma ka aoaol ; o naf Pelekane, alaila. iiia kaua e ka ! makamaka heluhelu e ae ana j a hoolele aku i iia lena i£e a ko ka j ua enau maka ūo na 'p&lena* Biria waho 0 Pelekaue, alalla, e ike ho uuanei lfaoa »ohe a!na hQnujTe a,e| | poni ia nie ua luhiehu junni £ pan a 1 ka makae hoohihi ai hookahi wale j no o kela oawa ahiu ke j Sarona elua 0 ke ao nei. Ae, ua hoike mai na aoao a pau o na Saro na elua nei o ke ao i kona oani hi hiu me na ptta o kuna mau paia lau nahele lipolipo 0 na pua hke oJ.e. Ma ke kae pali o ke $Hrona €j[ua e ikeia 110 aia he umi kumamakahi * 1 mau hoiolio e ku aku ana a enahalo | 1 ka nani me na hunolelo akena ma ko lakuu mau leheiehe, o keia mau bolo iio oia no Haku Maina Se mahla a me kooa mau kanaka, ma hope 0 ka hoohaia ana i kekahi mau ia iloko o k&hi kauhale 0 Kene ma 1 ka niefe ajne ka huli pono ana 1 j-na paha aoie i make io 0 Kauka Lei j,-1 ka wa i pau ai hale i ke ahi. i O ka pane hooia i ioaa V a ole,'' I alaila, aia oia ihea ? aohe .no 1 mao j popo oia hou ka pane, Nolaila, ma i keia hoike, uu hoohuli hou ae la ua j Haku Maina nei i kona aiahele me 1 kona eaau hoahele no Sanadela e like me ia a kaua i ike ae uei e ku ana ma ke kae. pali o r ua Seroaa elua wla 0 ke ao a aku,i kona nani. . . . Aohe i liuliu aia ua poe holo lio ala ihō aku la iialo o Sanadela, a 0 ka hale a lakou i kipa mua loa a ? ku ' ai oia no ka home o ka Pua,Lilia J Ahm a haawi 1 na olelo mua 0 ka! heolauna ma ka niele ana, a 0 īa mau olelo mua 0 ka hoolauna 'ana ! 0 ia ka ]eo hookipa nana i koao m^i 1 ua poe Holo lio ala e kipa hale ke ' aloha malihini. Alaila, na ia na kukai elelo ana 0] kamaaina hale a rnt ka nißljhini kipa, a i k» wa 1 hoea mai ai o ka lakou 'mau olelo ana no ka Pua Li-| lia Ahiu oSinndela, ua pui'wa ae ' la kela mau makua maikai a hoike ' ma la ! ka olelo o ka laoa kaikamahine no in i hoohui ia ma ka m»re * , . 4- r . _ #■ " j tae fca Hakti o jQanafod,. ;• ' ' I Ahiln, o ka olna ks!ka£|hhme' poeoi no auei io i h.-«niu iu ai?^ wuhi hou a ka ninau. * ! • •"» \ - t V» 1 . / . 1 4

hnno, o ka iuuua ] BO l<u »ik«/ ai>t «nel te UHA'MU* * - '■ »t .- -1 • - V iioaa a meu» koua r»ftu wiakoA I jfce ! ole a&u uei? | Aole e na kat£3&iaa,,ni{iika} > aole j Ihe idau ulm |jnkJa!, afca, bf> ba&katy nae ko'u np ka mea ua ho\ke mai , | * , | ua kaifcerf»aliine la fija kona . j tinft ke moe ueHwāeua o ka ino» 11 ; wehiweli jue ». oia,Jrahij , ilioa lepo uuk.u, la, oU kabi a'u i makemake w e ike. Aka» maaiua, o ka loaa aa» ia'ji o |V'ik« aku \m ke n'oi au o oi&io oieio, a ua pah&. ,XJ^ foaa n(W la'u lie hooia ana no ka oiaio o na olelo a ua kaikamahine. nei, a ma ia mau hooiaio aoa i ioaa, ai ia'u ke kulpaaa uui o ka hiki ana oaai nei. He oiaio he wahiiie ka'u ,jaja kelft ( ao he iaau ma-. I ka)i»|,i ioihi i nei, o | koqa alpha poiiaa pi& uae aole loft i& i h.au'e a hejao kial j&'u aku., Mai loko uajai o la puheka p ka'u .wahme «.ioha, kon» a?«ke ana, ua hQQfrs* oaai oia i a'u * iw. ta%ju,jaei <pe kft poina o)e—ke, o mea i ai. 4e— oia ke alph» o ka'a i»ea. t i aloha M | ana i kauoha u»tji flf e.Loomanao au | no kauuaiki nei a naaua, aka t o ka jmea ehaeha a kaum:tha t -ua hoooele j ia mai la no au me ua alohanei o mea,au i aloha ai e likp eae ko'u hoonele ia ftna mai nona. Nolaila, e na kamaaina a makaipaka o Sanadeiß nei, o ka ,e pili ana ia'u v he mooielo wai(ihjiaiio ta i awih pu ia me na a ka <?baeha a me ke | ibo ai no lana i keia mau makaiiiki | loihi he iwakaluakumamaipa, v | Ai«Ut, ouai o© koiī haaohano *e f ke keonimana (nalihinl a inaua e | *i« jioi ika hanohano o ke kama l'o pu ana? ■ ■ -■■ h O ka Haku Malna Semafila au ' iea hope lqa o ka oha,oa Sem»fita t 'a o kii'u wahme' o ka • Hde lloselia Semafiia no ia, wahi ! a ka pane. i Aha f"o ka Haku Maina Sem6fil». A ! o Oe anei k'a H»ku Yaina Semafiia? Eliala mai ia'u, ua iohe maua i.i keU. moa, a akahi no maua a ike m« ko wat»a mau maka i*ka oiwi kmo 6 ka mea nona ua inoa ala. J£ ka Baku Seoiafila, e bai mai heaha ka maua e hana aku ai? HoiEe mai me _ka oUio o olua na «nei na maku* ponni o ka lede a Jvaunaw&tuns .Meteīnoneks,* o ka Pu» Lt!ia,Ahiu hoi o Sa£Bdela ma j kekahj oleio ia ana, , 1 . «* Hak« Ssmufila... Ma ; ka oiaio o ua i.ani, aoie e hiki ia wa { ua ke houpuuipuui aku iuiua ,ou a me ke AJttta, He oiaio p maua ko j ua jeuhu uiak.ua, hoo&ama nau» hanai oiai tfona ia ome : uiaj a hiki j ka uui ana a m«re. wa]e uo i kaue, a ua bQuj)UBS&eIg , iae be la na <tiaua ponu\ v ao j oia, ike »o oanuaH hoolaha

j —rW-.v «•'w i.• 1 'P'-IM'»#* ■ *« Ir<¥ a Ica mmamlnn ilo-. £*o 6 o'6 4 lffaih1 > afft f a maua 1 pili «lo »i me fee 'iloKa, «j« lilo Itu». la kela irißkana.fttti v |jiiea,<>le ioa ia """ ?,>&» * |k>W »e Konn m»o mea a paa, tūamua 6 ke> aoa aku o ka maua^mea i »loh* ai. • '7 o diabDj,9;d^Q,ka honaa, pwai jje kutu»kaia Daj)j| i baawi mai iloko o ka olua malania bk£&%Tf4fo ff«t)iSu (lloha a ka moa a'u i $1% Ua w«Jho aku iba ma- , laiua a iwb kooa 14 ana WM£ofts»Z' me S€Beiia poina 010 be ixiau mFßfe&sdfnTe Wale ifcq no 'mahope Uanau ia aoft mal, a oiai, aa book,o kauoha heliena, ua haalele ibo la i tf& k4fillfīfei a)4 a'a a mo ke kioo lepo o icun"#alßtd6 alofca na ua Kd'tifca li6i uel ehōOpohopono, a ia'u © *&i»li botmai ai ia«i ka'a huakai mai alaiia, ia wa naaua $ ai \ ka nuip ko'u aip % i hoi mai ai a hele u,ai ijj© j^ a hauoha kanka nei ou, aia hoi, aole ilio la &ela, a a<?le pu ito la hoi m$ "tfa 'lal&alki brbe nei k'u. Iloko 0 iea kaomaha, ka oel« a me ka luuluu 0 kAi« aoha ana mehameha o'u me o&anaoJ&pa l ote aia .np oia ka ol« nei a, ® hoi, na hoohal{nyfl| pu iake Akaa ia maua e īke aku ka makua a me ke keiki. "* A, ma la ifir€ aaa nie ka maopopo ote ua bel« mai la au e huh i »o> a u ft bcopomaifcai aui ia toai keia huakai_s'u. , , ... Nolaila, ,i aq»Q,o k& Haku Semtfirla no lulji s v iti6 koolua malama maiiai anal ka'ii, ' eia āu ke 'makana ai'u nei i kaia ma ka hoomanao mau ua liamama. ipuka 0 ke Kakela Ulaula o £a IJa* ku Seajt-fi.l«. , . upuhiaeia ua Haku al«t mailoko ae o kona poli he p e owiii noh dal» aona ka huina huaheh* aole i emi malalo 0 ka.umLi. tausuni * »»«»"» o ka *»»wi «^«^o fīaku af»>, ua pane a k'ahamaha e mai" la ka le4e 0 ka hale me kei* wbh Olelo: 1 H « kn Sem»fila, aole loa ou i* oa <ua, au- ® ukij a ( e. panai mai ai» Ca lawa 0, kaa kaikaipahine, 1 hoohiki ai aole loa e boi.keike,iki 1 kōna moolelo iuoua 0 ke ao, aka, a īho ia mea a hi— 'Mi-i k#%aua hoi ana aku i ka op'u honua. He oiaio, ma kela pu ,1 kau rajiine ma ka h&l<j o K a owau.kekahi i I we a 1 hooponopono pu ia tn&u pj jjj, k;a, ua ike au ia oe a me kou haale* le Wiwi ana iho he mau n.in»,to pokole -nahooe \h& a ana, o kau walnne, a 0 [ Wal , i ho iha ai malnlo o ka Kauka X*-i | mnu hoi'pouapono īua, u* aookp no Ifa me fca ptffotei, a u» ka m»ke i | h\->oki t6ai 1 kana mau laweūwe aua, i«> hana a*«a lt,a a && i hoelko ai I I ka hapahauo okau &auoh*» oi«,ao , aru ke kiq,Q.is&o o I **° YJrl"% R * a i» * :1* ne J , ao ka lfs, oia qo koMa hW frba raē kona ikaila a j)ku fek£ha a e pakeT<r kefa katxv%;kt i.makiia ole, a m&muh o Eu<tk* h*a* #i iuo mai o ka'u 1 * - - :*s&i