Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 5, 1 February 1902 — Page 4
This text was transcribed by: | Hau'oli |
This work is dedicated to: | Eia no he aoao noka poe olumepika. O lakou no ka mea au i nana aku ai, iau no i hana ai i keia pepa |
KE ALOHA AINA
Hookumuia no ka
Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nu
pepa no ka Lahui Hawaii
Edward L. Like
Lunahooponopono
Joseph K. Like
Luna Hoopuka
Alex Nawahi
Luna Hoohana
Emma A. Nawahi
P@@leu o KE ALOHA AINA
Puka Pule
E hoopuka ia ana ma na kakahiaka
Poaono a pau.
No ka Makahiki $2.00
No Ka Eono Mahina $1
No ke Kipe Hookahi .05
Keena Hana.
Ma alanu Moi, Leleo, Helu 370, Kokoke ma ka Hale Hoolulu Kaaahi Pahu Leta 513
Honolulu, Feb. 1, 1902
O ka aoao Demokalaka e nana mua ana oia i ka pono o ka poe ilihune a mahope ae ka poe waiwai. O ka aoao Repubalika hoi e nana mua ana oia i ka pomaikai o ka poe waiwai a mahope ae ka poe ilihune.
Owai na aoao kalaiaina nana e hanai nei na ohana Hawaii ma ke kulanakauhale nei. Pane o ka aoao Demokalaka a me Repubalika, nolaila, mai haawi i ke kue i ka poe nana oukou e hanai nei i keia la a no ka wa mau loa aku, i ka wa e hiki hou mai ai keia kau koho balota aku.
Ina he oiaio e komo wale ae ana ko Cuba kopaa i Amerika me ka dute ole ia, auwe! ka make o ko onei poe mahiko e. O ka mea no ia o na poe waiwai nei e lolo ai, o ka makemake nui ana i ka hoohuiaina kuai hewa i ka pono kivila o ke kanaka.
Ina hoi he oiaio ka lono i hiki mai nei, aia kekahi ohumu kipi lapuwale loa o ke ano hoomau hala ili ulaula. Ke hoohana ia mai la i Wasinetona e ua poe haole Repubalika nei no o kakou no ka manao e kaili hou ia aku ka pono koho mai na kanaka Hawaii aku. Alaila, he kiekie io no hoi ka mea manao ino nui wale he haole.
Ina e holo io ana kela bila lepera a Wilikoki, aohe no he lapuwale o na lapuwale a koe aku, alaila he makana nui ia ana i ke lahui ka poe nana oia i hoohanohano aku e maewaewa mau ai kona inoa a hiki i ka hopena. Eia iho kana hanapono, o ka hooikaika i puu dala ola no na lepera o Molokai mai a Amerika mai, oiai hoi kakou ua hui e ia oia ke noi pono; a i mau kauka akemai kana e hoouna mai a me kela laauTuatua e kaulana mai la, malalo o ko Amerika mau lilo, oia ka waiwai, aole paha o ka @@@ mai o ko Amerika ino ianei.
KO KE ALOHA AINA KULA NO OI AE I KEIA WA, MAMUA O NA KAU I HALA AE.
Ma he kani kpalili ana ala no ka leo hone o na bele telepona pela no ka leo aloha o kana mau luna pepa e pae mai mai nei mai kela a me keia pea mai o ka aina. e noi mai ana e hoomahuahua hou la ae na helu o ka lakou mao ope i keia makahiki.
O na poe hooi e hoouna ia nei ma na owili pakahi, ke ike nei makou i kekahi mau inoa hou i malihini loa ia makou i keia makahiki, a me he la, ma ka hoomaopopo iho, he poe ia akahi no a ew mai e kiei ma na ipuka o ko kakou mau home aloha no ke ake ana e ike i ka @@ hauoli no ka lamaku o ke ola o keia keneturia e hele nei. Ua hiki, hooonaona ia, hooluhi ia no a e pono no.
Aohe no ia he mea na makou e kaniuhu iho ai, oiai, he kino ka hoi keia e luhi nei mahope o oukou, a he mau poohiwi leo ole hoi e auamo ana i na koikoi a pau o ka hoino ia ana e ko makou mau enemi, no ka makou ku ana e hoike aku i na mea oiaio a pau imua o oukou, e ka io a me ka iwi o komakou mau iwi. No oukou makou e paio ikaika ae nei, me he wahi moku la e hoonahoa ana iloko o ka ino nui, oiai, na kikiao makani pa lauwili e pakuikui mai ana mamua pono, e popoi hoomaha ole ia ana e na ale kupikopiko o ka moana. Aka nae, he puu pale wale no ia ino nui na kona mau hookele; hala aku la na lae ino o Kepohoni a palekana wale mai la, ua komo i ke awa lai o Kou i keia 1902. A ke puana ae nei KE ALOHA AINA i keia mau huaolelo makamae i kona mau luna a pau, "I aloha ko kakou."
EIA HOU NO KEIA KIPU
Ma ka hora 11 o ke kakahiaka poakolu nei, ua lawe ae la he Iapana nona ka inoa o Otsuka i Kona ola ma ka waha o kekahi pu panapana. O kuhi i lawelawe ia ai o keia hana ma kahi kokoke no ia i ka pa hale o Keo@i Ina mawaho o Waikiki. Aole he maopopo o kona kumu i lawe ai i kona ola, aka, ma ka hoike nae a kekahi mau iapana elua e noho pu ana me ia malaia. No kekahi mau la ua hookaumaha ia na helehelena o Otsuka, aka, aole nae i maopopo ia laua kona pilikia. O ka mahina o Ianuari he mahina ola i piha me ke koko, a pea aku ana la o Feberuari.
E lawe nui i KE ALOHA AINA ike mau i na mea hou o keia mau la e nee nei.
KA BILA OKANA AINA
O ka bila okana aina i hoopahau la iho ai ma ka apua i ke kau Ahaolelo i hala, eia aku nei ka i Amerika. Heaha aku la ko laila? O hawaii no ia noho iho; aole ka i ike ka hooikaika ana iho nei i ko anei Ahaolelo a holopono, makepono hoi ka hooana ana aku olaila. I ka mili o ka aa wale ia iho no ka auanei a hiki i na munute loa i aneane ai e ka@@ ola ia ua bila la.
Ua ika maka makou i ke ake loa o kekahi poe a ka lahui i koho ai, i hele mai mai na apana kuaaina mai me ka iini nui, e hana a e hooikaika lakou no ka pono o ua nula okana aina ala. Eia nae, i hiki mai ka hana ianei i ko onei poe iho no kahi i lumilumi wale ia iho ai no a palahe ka palu; o ka hele ua a hiki i na minute hope loa, ilaila iho la e hoopapau wahahee ai. Oia no ka makou e olelo mau nei, o na bila waiwai nui e pono ai ka lahui ua hoohemahema waleia. Aia ma kekahi o na bila waiwai ole, o ka poe no na lakou ia pomaikai, ilaila lakou nei e hoopapau ai.
ke hoole nei no KE ALOHA AINA, aohe e nana mai ana o Amerika i kela bila olalau i hele aku ia i o. Eia na kumu o ko makou manao ana pela; ua hoolakomai o Amerika ia Hawaii nei i na mea a pau e pono ai, oia keia: Ke aupuni (he Teritori Hawaii) me kona mau kanawai, ke mana koho balota keakea ole ia e koho ai ke kanaka i kana mea i makemake ai, a he Ahaolelo ko kakou e hana a e kau ai i mai kanawai maikai no kakou (oia ua bila okana aina ala i hoolalau ia ai e mea ma no hoi). Oia ke ano o kela wahi olelo a Amerika penei: Na Hawaii no e hana a hooponopono no lakou iho (oia keia Ahaolelo i komo nui ia e na poe Hawaii ponoi mai ka aoao lahui mai). Oia ka Amerika e nana mai la a olelo iho, kupanaha no na poe Hawaii, he poe manao nuo ole io no ka lakou i ko lakou po no, a he poe hoopalaleha wale hoi i ka hana, i ka wa e loaa ai ia lakou ka lanakila. Eia no i Hawaii nei kahi o ia bula okana aina e hana mua ia ai a pono, aole i Amerika, aia a holo ianei ua holo ia, loaa ole no ka pono ianei, aohe no e pono mai i @ malia paha he mau manao kuhihewa keia a makou e olelo nei. He mea hiki no nae ke kala ia ke kuhihewa i kahi wa.
He elua mokukoa @e haalele ana ia Kapalakiko i keia la me ka piha koa no Manila, oia ke Grant a me ke To@ma@. Aole i maopopo ko laua kipa mai i anei.
Na Luna Pepea o Ke Aloha aina no 1902
Mamula o ke noi a kekahi mau Luna o makou, ka poe mawaho ae o keia papainoa i hoolaha mua ia aku ai ma ko makou helu mua loa, e noi mai ana e hoopuka ia ko lakou mau inoa ma keia helu mua loa o keia mahina "he hoopiha kolamu paha ka olelo ana o keia" aka, he mea nui hoi ka leo, oiai, o ko makou mau kakoo ia o na Luna, a o ka lahui holookoa ko makou mau haku no keia hana nui a makou e lawelawe nei. Ua kapae ia ae na leta ma keia, a ke lawe wale mai nei no makou ma ko lakou mai inoa pakahi, na poe Luna e noho ana ma kela a me keia wahi e hoouna ia nei ma na ope nunui.
HAWAII
S T Piihonua, Kalapana, Puna
J N Kamoku, Koae, "
M Kaliula, Onomea, Hilo
H K Unea, hakalau, "
Noa Kekaula, Papaaloa, "
M Polapola, Ookala, "
Keliiwahalau, Mahukona, "
S W Kaumuloa, Kailua, Kona
E N Pilipo, Keauhou, "
W H Lainaholo, Kau
MAUI
J Walawala, Hana,
MRs A Kailianu, Peahi,
M K Nuuanu, "
J K P@@, Huelo,
Thomas Clark, Wailuku,
C K Pa, Olowalu
MOLOKAI
J W kumukoa, Kamalo,
Fred A Willis, Kalaupapa me Kalawao,
LANAI,
M Kealakaa, Keomuku,
S P Kauhi, Kalulu,
OAHU
Kapu, Haleiwa, Waialua
Kailiwai, Heeia, Koolau,Kahaleluhi, Honolulu
Kapoe, "
Puhia, "
Kaeo, "
Kaikuahina, "
S K Kama, "
E N Naoho, "
KAUAI
J Kaui, Kealia
J K Kaialoa, Anahola
Mrs C Hoopii, Liheu,
Mawaho ae o lakou nei na owili pakahi a puni na ailana i noho kana ia, koe aku na moku manu.
e Lele mai ana na luina a me na koa o ka mokukaua Protet, ma ke kakahiaka la apopo, no ke komo pu ana iloko o ke analua pale kakahiaka ma ka Luakini o Maheokamala. No ka hana Pukiki e alakai mai ana ia lakou, no ka luakini mai ka uwapo mai.