Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 6, 8 February 1902 — Page 4

KE ALOHA AINA

 

Hookumuia no ka

Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nu pepa no ka Lahui Hawaii.

 

EDWARD L. LIKE.

Luna hooponopono

 

JOSEPH K. LIKE

Luna Hoopuka

 

ALEX NAWAHI

Luna Hohana

 

EMMA A. NAWAHI

Puuku o KE ALOHA AINA

 

PUKA PULE.

E hoopuka ia ana ma na kakahiaka Poano a pau.

 

                        No ka Makahiki . . . . . . . . $2.00

                        No ka Eono Mahina . . . . . $1.00

                        No ke Kope Hookahi . . . .     .05

 

KEENA HANA.

            Ma alanui Moi, Leleo, Helu 370, Kokoke ma ka Hale Hoolulu Kaaahi. Pahu Leta 513.

 

HONOLULU . . . . . . FEB. 8, 1902

 

            He like ko makou manao kue i ka bila lepera meko lakou nei ma ae, aka, aohe nae makou i ike i ka mea mahopehope aku o ka paku.

 

            HOOKAHI kani a ka manu uwini ka pua lehua, pela na lono e hauwalaau mai nei puni ke kaona iloko o keia mau la, no ka mea pili i ke kulana kiaaina. O Sam Paka ka inoa e lohe ia mai nei. Hauoli wale ina pela ka oiaio.

 

            O KEOKI KAAKA io aku ana paha ke kakanolelo ma kahi o Kupa, a o Sam Paka io ana ke kiaaina ke pau o Dole? O na inoa ika@@ loa keia e wa ia mai nei no ke@a mau kulana kiekie elua.

 

            NUI ka mokuahana o neia mau mahele Repubalika elua. O Repubalika o loko nei, a me Repubalika o Maleka mai. He uku ko laua hoaikane hou ma keia hope aku.

 

Ka Aoao Kupono no na Hawaii

 

            Ke pai mau mai nei no ka nupepa Kuokoa i kona aoao kalaiaina Repubalika oia ka aoao kupono no kakou na poe Hawaii, eia kaua:

            "Aohe hiki i kahi aoao kalaiaina ke olelo aku, aohe ka mana hooko o ke aupuni iloko o ka lima o ka aoao Repubalika a me ka nana kau kanawai, a pela hoi me ka hapanui o ka Aha Kiekie. Nolaila, ina ka aia ia mau mana ekolu iloko o na lima o ka aoao Repubalika, alaila, oia wale no ka aoao i kupono no Hawaii nei?

            Aole makou e hoole aku ia mau olelo au e ka makamaka. Aka nae, aole makou e ae wale aku ana e hoopilimeai mahope o ko oukou aoaoa kalaiaina a makou no hoi e ike nei he mau kumu kupono no ko ko makou kue ana aohe i lawelaweia ia mau oihena kiekie a pa@ o ke aupuni e paa ia nei malalo o na lima kakauha o ka aoao Repubalika alunu mana, me na hana kaulike, aka, he nui na hana kapakahi i ikeia, a ke hoohana i a mai nei ia mau oihana a pau aole me ke kaulike a me ka nana ia o ka pono o ka poe ilihune haahaa, aka, e nana ana ma ko lakou mau pono wale iho no ka poe waiwai a me ka poe hanohano.

            Ke haawi wle ia nei na hana kupono i kahi poe kanaka Hawaii e ke aupuni i na kepani a me ka haole. Ma kahi i noho nui ia he poe kapaka Hawaii wale no aohe poe haole malaila, e ike ia no aole e hana ia kekahi mau hana ano hou ma ia wahi; aia wale no ma kahi i noho nui ia e ka poe waiwai a me ka poe hanohano, mailaila e nana mua ia aku ai, olai, o lakou la ia. Ma ko ma kou ano he poe e kakoo ana i ka poe Hawaii ilihune o ka aina, ke olelo nei no KE ALOHA AINA. O ka aoao Demokalaka, oia no ka aoao kupono no kakou na Hawaii ilihune. Ina o na Senate a me na Lunamakaainana e puka mai ana mai ia aoao kalaiaina mai (ina nae lakou he poe Demokalaka oiaio mai ka iii a ke iwi), alaila e kaupaona like ana lakou i ka pono o ka poe ilihune a me ka poe waiwai; e hana ana lakou i na kanawai i ku i ka pono a me ka oluolu o ka noho ana o ka oe ilihune.

            O na pomaikai a me na hana hooulu waiwai iloko o ka aina a me na hana hooholomua a pau. Owai ka hupo nui nana e olelo mai, e paniku aku ana ka aoao Demokalaka ia mau pomaikai a pau e kipa mai ana, oiai, he manao kaulike mau ko ia aoao kaiaiaina. Ma na aupuni nui a pau o ke ao nei, aole i ike ia hookahi wale no aoao kalainaina iloko o kahi aupuni, a e ha@a oia i na hana a pau oia aupuni me ka pono wale no a me ka pololei, a aohe poe kue mai a aole hoi i lohe ia he mau leo kue mai waena ae o kona lahui, a aole hoi he aoao kue mai kekahi. He ole he ole loa ia mea he "bemolele" i ike ia iloko o ka aupuni a me kahi lahui kanaka.

            E like me ko ke Akua hana ana i na mea maikai a pau, aia pu no he mau mea kue kekahi i kekahi. E kue ana ka malamalama i ka pouli, a o ka pouli hoi i ka malamalama , a pela ka pono i ka hewa, a o ka hewa i ka pono, pela no kakou e hoohalike iho ai i na hana kalaiaina; aia no he mahele o ka lahui e kokua ana i kekahi mau hana alakai maikai a kahi poe luna aupuni, aia pu no hoi he poe e kue aku ana ia mau mea a pela aku.

 

UA HAAWIIA AKU KE KULANA KIAAINA IA SAM PAKA

 

            Wasinetona, Ian. 25  Ma keia la na hoike aku la o Sam Paka i kekahi o kona mau hoaloha na hooiaio aku o Peresiden Rusevala no ka hookohu ana iaiai i Kiaaina no Hawaii no ke pani ana aku ma kahi o Sanford B. Dole.  Wahi a Paka o Keoki Ka  aka kahi e alualu nei ia kulana, ua unuhi aku nae oia no ke kahoo ana ia Paka me ka manaoio nae oia ke hookohu ia aku i Kakauolelo no ke Teritori Hawaii ma kahi o Henere E. Kupa. O keia hoolala ana, wahi a Paka, ua a pono ia e ka Persidena, i wahi e pau ai na paonioni e ika ia ala ma Hawaii no kekahi manawa loihi. Ua hoakaka o Paka imua o ka Peresidena o na kamaaina a me na poe makee alii, ana e ku nei aole a lakou mau kue ia Amerika, a ua oluolu loa lakou, koe wale noo ke Aupuni Teritori ko lakou enemi, a e ulu mai ai na pilikia. Me na luna aupuni e noho hoaloha ana me lakou, ua hoike ae lakou, aohe mau kupa makaainana kupaa malalo o ka hae hoku e like ala me na kanaka Hawaii.

HOOLE IA KA OIAIO.

            Wasinetona, Ian. 29  I keia la na hoopuka ae la o Kuhina Cortelyou i keia mau olelo: "O na olelo ua haawi ia aku i kekahi kanaka ke kulana Kiaaina o Hawaii aole loa he kahua o kona oiaio. O ka Peresidena ua loihi kona noonoo ana i ke kulana ma Hawaii, a eia no ke noonoo nei, aka, aole nae i hoea aku i ka hopena e paa ana no paha oia i na Iuna o keia wa a i ole na poe ana e hookohu aku ai i na he mau hoololi kekahi e hana ia ana.

EIA KE HULI HOI MAI NEI

            Wasinetona, Ian. 28.  Ua haalele iho la o Sam. Paka a me ka wahine, Keikialii Kawanakoa a a me ka wahine ia Wasinetona nei no Kapalakiko. O ka lakou mau upu ana e awiwi aku i ka lakou huakai no Hopolulu ma ka moku mua loa e loaa ana. Ua hoouna aku lakou he telegarapa i ka hotele Occidental i mau rumi no lakou, aka, aole nae e noho loihi ana ma ia kulanakauhale. O ka mokuahi mua e loaa ana ia lakou oia ke Siera e haalele ana ia Kapalakiko ma ka la 6 o Feberuari no Honolulu.

 

            Ua lilo keia mau hoike maluna ae la i loaa mai la maluna o ka Hongkong Maru i mea nune nui ia e ko keia kulanakauhale.

 

HE HOPE KO NA MEA A PAU

 

            O na kakoo ikaika o ka poe nana i hookahuli i ka Aupun Moi a me ka Hoohuiaina; oia no na mahiko a pua o Hawaii nei. Iloko o na mau la ala, ua hauoli lakou i ke ko ana o ka lakou mau hana kumakaia i ke Aupuni a lakou i aie ai a i ohi nui ai i na pono a me na pomaikai ia mau ia a kakou o ka poe ilihune no ilihune ao lakou ponoi ka aina, ka poe i hoehaeha ia mamuli o ke aloha no ke aupuni i kukulu a hookumu ia e ko kakou mau kupuna a me ko kakou mau alii mai kahiko mai. Aka, i keia wa nae, o lakou hoi ia e ehaeha mai nei me ka walania o ka manao no na popilikia he nui a lakou e ike nei mahone mai o keia wa i ko ai ka hoohuiaina ma Hawaii nei. He pilikia; ina e hoopau io ia ae ana na poe limahana. Asia emi, ka poe a lakou i ike ai kupono no na mala ko a lakou, mamuli o ke kanawai hookapu pake o Amerika i ka wa o kakou i hui ai; he polikia ke hookomo ia mai na limahana ili keokeo, no ka mea he pii ko lakou nku hana mamua o na pake a me na Iapana.

            O kahi oi loa aku o ka make o ua poe nei, ina e holo mai ana kela bila kopaa uwala o Cuba i waiho ia ae la iloko o ka Ahaolelo, e noi ana ko laila poe mahiko e hookomo wale ia ka lakou kopaa iloko o na makeke o Amerika me ke @dute ole ia. Ina e holo io ana kela bila he poino nui ia no ko anei poe mahiko, a he ilihune pu hoi no Hawaii nei oiai o ka poe no ia nana e hoopii nei ka waiwai o ka aina; aka, kapae ae ia mau mea, a nana aku maluna o ka lakou mau hana i hana ai i kinohi e loaa no keia mau mea.

            He uku panai keia no ka lakou mau hana i hana ai; kakali mai la ke Akua a hiki i ka wa kupono haawi mai la i ka uku panai maikai. I kinohi ua hauoli lakou i o ke ko ana o ko lakou makemake hookahuli aupuni a me ka haohuiaina. A o kakou kai hooehaehaia ia mau la; a i keia wa hoi, o lakou ia e hoehaeha ia mai nei no na popilikia a pau e hoopuni ana i ka lakou oihana waiwai i manao ai e nui ana ko lakou mau pomaikai.

            He hope no la hoi ko na mea a pau, aka nae, me he mea ala, aohe no he manaolana no ke ko o kela bila o Cuba, o ke dala no paha ka mea nana e pepehi e make ai.

 

            O ka moku lawekoa Thomas ke hoea mai ana ma keia La Pule me ka piha koa no Manila mai Kapalakiko mai.