Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 9, 1 March 1902 — Page 1

Page PDF (719.82 KB)

This text was transcribed by:  Keith Gushiken
This work is dedicated to:  Sueko Nakandakari Gushiken

KE ALOHA AINA

 

 

BUKE VIII                                        HONOLULU, POANON, MARAKI 1 1902                                   HELU 9

 

KA HELE MAKAIKAI ANA I KA PAPAKU OLALO

Nona ke Hohonu i Aneane Ekolu Haneri Kapuai Iloko o ka Honua "Ka Mana o ke Dala."

            Ma kekahi la o ka pule i hala Feb. 20: Mamuli o ka lokomaikai o kamaaina o ka "i a hamau leo o Ewa" ka lede a ka Luna Nui o ka mahiko o Waipahu Mrs. Luika Ahrens, na kono ia mai la kekahi mau hoaloha kakaikahi o ke kaona nei e iho aku no ka hoohala manawa ana a makaikai pu hoi i keia lua wai aniani hou o ka mahiko i eli ia ma kekahi kula panoa o Waipahu i waenakonu o ka aina; oia kekahi o na mea kupanaha i ike maka ia e ko KE ALOHA AINA mea kakau.  O keia lua wai i eli ia, aia iuka o kekahi kula panoa iwaena o ka aina, ua eli ia e like me ka eli ana o na ina eli gula o Kaleponi a kakou i lohe wale ai, e oiki ka waha o luna kahi e iho iho ai a nona hoi ka hohonu iloko o ka opo o ka honua i aneane e 300 kapuai mai ka ili honua o luna loa, a hiki aku la i ka papaku o lalo, "ma ka Elaveta" keia iho ana iloko o ka pouli aaki e hoomolamaia ana e na wahi kukui uwila i kau kakaikahi ia a hala i lalo.  He hauoli wale no na helehelena o keia a me keia i ka iluna o ka aina pela no i ke kau ana iluna o kahi Elaveta, ia hoomaka ana iho o emi ino ka iho ana i lalo.  Auwe!  Ua hele a kau ka weli, hele mai la a aneane ka houpo i ka ka mea o ka makau me na noonoo pihoihoi, ina paha e moku iho ana keia wahi papa a makou e kau nei.  Aohe nao ai i ka papaa, ua kohu poe ai a iho ia e iho ana ilalo o ka lua po.  I ka wa i ku iho ai i ka papa ku o lalo a hele aku ia iloko o ua lua pao nei i eli ia.  Ua like aku ia no me kou komo ana aku iloko o kekahi o keia mau hale pohaku nunui e kukulu ia mai nei, he akea o 24 kapuai, 50 kapuai kiekie, 180 kapuai loa, a ua pa puna wale ia no o loko a na i e like me na hale noho, me na keena liilii i hana ia no na punawai kahi o na paipu e hookomo ia ai no ka ume ana ae i ka wai iluna o ka aina.

            E hana mai ana no na poe paahana i lalo o kaia lua hohonu me he ia aia no i ka honua o luna.  O keia keena nui akea i hapa ia i lalo o kaia honua, he wahi ia no na mikini pauma wai e ku ai, e hoihoi ana i na mea paahana a pau ilalo o keia lua hohonu. Kekoke e piha ka 2 makahiki mai kona hoomaka ia ana e hana, aneane kanahiku tausani a oi ka lilo no ka uku wale ana no o na poe hana, aneane ekol haneri tausani na lilo a pau no keia lua wai.

            Mui ke akamai o ka noonoo o ke kanaka a ke Akua i hana ai, a nui pu no hoi ka mana o ke dala, ke kumu i hiki ai keia mau hana nui a pau ke hana ia.

            O na poe ma keia kuakai Miss Ivy K. Richardson a me kekahi iede opio mai Amerika mai he kaikamahine oia na kekahi mau mea waiwai loa o Penesalevania, Miss Isebella Arrott, Miss Alice Jones, Miss M. Walker Mr. a me Mrs. Holloway, Mrs. Noonan, Mrs. Helen Holt, Mrs. Nawahi.

            Mahope o ka huli ana aku no ka home o kamaaina, ua pahola ia mai la he papaaina i luhiehu me na mea ai like ole, o na mea ono no a pau o Ewa.  I ke kaa o ia ahiahi i huli hoi mai ai no ke Kaona nei.  Nui ka mahalo i na kamaaina ohaoha o ka wai hui o Waipahu.

 

HE ANAINA IKE NUI

            Ke haawi ia ana no na paa mare alii ka Mea Kiekie ke Kiekialii David Kawananakoa a me kaua aliiwahine, ma ka ia 17 o keia mahina ma ke kakela nani i kukulu hou ia iho nei ma ke alanui Emma.  He ike nui keia i manaoia e haawi no ka lehule ha.  Ma ia la pu no hoi e piha ai na makahiki he 18 o Miss Alice Campbell.

 

KE KAPU O HOU MAI NEI NO O KALANA MA HILO MAI.

            Ua ike iho makou ia mau manao o Kalana iloko o kahi Elele o Hilo.  I ke ahu ole iho nei paha i ke Kuokoa manao aku nei o kela wahi wahaolelo e kaapuni ana i ka moku o Keawe kana Ahailono o ka make e hoounauna aku ai e lawe i kana "apu koheoheo."  E ka lahui mai puni mai i kana e kapu-o aku la.  He wahi hana aupuni ka Keo Kaiaua e noho nei i keia mau la he mea paahana oia no ka aoao Repubalika.  Oia keia e pai ino loa mai nei ia aoao kalaiaina, I hoi hou mai paha a like me na la a lakou e ai alii nui ana ia Hilo i ke au ia Belehazara, ha wa "e noho kapena ana Kaula i ke kai" oia keia ia e kapu o aku nei i noho hou ae i na oihana aupuni e like me na la e hookikakaha ana mamua.  oia ola maoli no ke kumu o keia kapu o o ua Keo nei e ke lo mai nei.

 

MA KE KAUOHA.

            Ke kauoha ia aku nei na lala a pau o ka Hui Aloha o Hawaii e akoakoa ae ma ko lakou keena halawai, ma alanui Kul, ma kahi o R.S. Kapua, i keia La Pule Mar. 2, 1902, hora 10 a.m.  No ka noonoo ana i na lala komo hou i keai la he 14.  A e paa pu mai na lala kahiko i ko lakou mau lulu lumau o Maraki nei.  Hele mai a pau loa.

            W.K. Kaleihuia,

            Kakauolelo

 

NA UKU KIAAINA KIEKIE

            O na Kiaaina o na mokuaina o Nu Ioka, Penesalevania, a me Nu Ieresi, na kiaaina e loaa nei he uku makahiki o $10,000 pakahi, he puu dala nui i loaa ole aku i kekahi mau kiaaina e ae e hoomalu nei maiuna o na mokuaina a me na Teritori o Amerika Huipuia.  Aka, ua hoea mai no nae paha keia mamuli o ka nui hewahewa maoli no o ka lakou hana, no ka mea, aia maluna aku o na miliona ka heiuna lahui pakahi oia mau mokuaina e noho nei i keia la.  A o na mokuaina haahaa loa o ka uku kiaaina oia no o Oregon a me Vermont he $1500 wale no a laua e uku nei i ka makahiki.  Aka, malia paha no ka emi loa mai no ia o ko laua heluna lahui.

            Ma keia no e hiki au i ka lehulehu ke hoomaopopo iho, aole loae hooholo ia mai ana ke hila a ka Elele Wilikoki e hoomahuahua hou ia ae ka uku kiaaina o ke Teritori o Hawaii a ka $800 o ka makahiki.  A pii ole ka hoi ka uku o na kiaaina e noho ala i ke alo o Amerika Huipuia, pehea e ae ia ai keianoi mawaho loa mai o na kapakai o Amerila.  O ka makou mau koho ana keia aka, na ke au use o ka manawa e hoike mai i ka mea oiaio.

 

HALE MELE HOU

Ahiahi Poaono, Mar. 15 '02

KEAKA HOONANEA KAULANA

'Laieikawai'

I hoomakaukau ia mailoko mai o ka Moolelo Kaulana o LAIEKAWAI, ka Wahine o ka Liula, ka Ui Nohea hoi o Paliuli.  E Weheia ana e ka Hui Hawaii Ponoi Dramatic Club, ma ka Po o ka la 15 o Maraki.

            He Ui, he Nohea, na Lede a me na Keonimana Keaka, maopopo ka Olelo, Nani a Lealea ko lakou mau leo me oe Kahuiala.

            He nani ne Ahuula, na Mahiole, naKamaa La-i a he minoaulii kolomanu e kapalili ai ka naau.

            E naue nui ae i ike i na Ui hoopahaohao nei. Mai poina i keia.

            E iona no na Likiki Komo ma kahi Wall Nichols & Co. alanui Moi.  E wiki.  E lealea no auanei.