Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 9, 1 March 1902 — Page 2

Page PDF (757.92 KB)

This text was transcribed by:  Kahuanani Kalua-ching
This work is dedicated to:  Maliukahokupolani Lily-Ann Kam Yuk Kalua-Ching

KE ALOHA AINA

2          KE ALOHA AINA POAONO, MARAKI 1, 1902.

 

HULI KOI KE ONE HANAU

 

            Maluna o ka mokuahi Alameda i hoaea mai la ma ke kakahiaka La Pule nei mai Kapalakiko mai i hiipoi pu mai ai oia i ka mea Kiekie Keikialii Kawanakoa a me kana lede, ke Konela Samuela Paka a me kana wahine a me na keiki.  He nui ka ohana a me na makamaka o ua kamahele au moana i hoea aku ma kai o ka uwapo a hookipa ohaoha mai la i na malihini alo ehuehu.  Ua hoi loa aku ke Ke ikialii Kawananakoa a me kana Kama’liiwahine no ko laua home ma Pualeilani, Waikiki, a o na makua hoi no ka home o ka makuahine mawaho o Waikiki, a ma a ma ia mau wahi i kipa hou aku ai na makamaka me na hoaloha e ike ia lakou.

            He n@eikai a moLaha ke ola o na kamahele, mahope o ka alo ana mai nei i kekahi huakai a ka ino nui o ka moana, nana i hookaulua i ko lakou hiki koke ana mai ianei ma Poalima nei.  Ma ka hoike a ke kapena o ka mokuahi Alameda aole ana huakai holomoana i ike ai i ka ino o ka moana e like me keia.  Ua hoomaka no ka ino i ko lakou wa I haalele aku ai ia Kapalakiko, a ua hoomau ia a hiki i ka hoea wale ana i na kapakai o Hawaii nei.  Ua nahaha na puka aulani o ka hale pailata ma o ke poi la ana e ke kai, lilo na pahu panana me ka halana pu ia o kekahi mau rumi kapena, aka, mawaho ae o keia mau poino liilii aole he ola i poino.  Alo ha na malihini.

 

HE MANAO KO IA NINAU ANA.

            Ua loaa mai ia i ka nupepa Avalataisa mai kona mea kakou mai Ernest G. Walker me Wasinetona he lono telegrapa no ka la 13 o Feberuari, 1902.  E hoike mai ana ua malama ia ho mau kukai kamailio ana mawaena o Peresidena Rusevela a me Makapolena, a ma ia kukai olelo ana ua ninau mai ia ka Peresidena ia Makapolena, i ke ano ola kanaka o H.P. Balauwina, a pela, aku.  O ka manao o keia ninau ana me he la no ke kulana kiaaina no ia

 

HOEA KA PALAPALA KUE A NA MA’I LEPERA I WASINETONA.

 

            Mamua o ka lawe ia ana mai o ka bila ma’i lepera e noonoo, e noonoo piha mua ia ana ka palepale kue a na ma’i lepera o Kalaupapa a me Kalawao.  O ka hoike i loaa mai ia Charles B. Wilson, ka mea nana i hoounu aku i keia palapala ia Senatoa Foraker, mai ke @@@@olelo mai a keia H@@@@@, @ hoo@ai@ mai ana ia i na poe ma’i o Molokai e noonoo akahele ia ana ka lakou hoopii e ka Senate a me ke komite o na pae@oku Pakipika a me Porto R@oo mamua o ka hoon@oe mua ia ana aku o na hana.  Aia keia palapala hoopii imua o ke Senate.

HAWAII

VS

BUFFALO

 

(Kakauia e William J Coelho.)

(Hoomauia.)

KA HALE MALAMA BEBE.

 

            He hale nui no keia i kukulu ia ma kahi kokoke i ka puka “West Amherst,” e kokoke ana i ka Hale Oihana o na Komisina Hoikeike Nui.  He elua hale kona kiekie, a ua like loa kona nui me ka hale heluhelu buke mauka o ka Y.M.C.A, ma ke alanui Hotele.

            Maloko o keia hale i hoomakaukau ia ai he 12 mau pahu aniani huinaha, i hoolako ia me na mea ana wela, (thermometer), a maloko o keia mau pahu aniani e hoomoe ia ai na bebe liilii loa a hiki i ko lakou wa e oolea kupoco ai ne ka hoomoe ana ma kahi moe mau.  Ma kekahi kihi o keia mau poho, ua hookuu ia mai ue paipu ea mehana, a e ko mo mau ana ka ea mehana maloko o keia mau pahu, a oia ea pumehana ka na keiki liilii e hanu ai i ko lakou wa maloko o laila.

            He maemae maoli no ka malama ana, a he kupanaha no hoi ka ike a ke Akua i haawi mai ai i ke kanaka ma keia mea!  He hiki loa i na keiki i hanau mamua ae o ka wa, ke malama ia maloko o keia mau pahu aniani o oolea o ke kumu i ola ai o keiki e malama ia ana maloko o keia mau pahu, mamuli, no ia o ka loaa ana o ka pumehana paa mau i keiki elike me ko loko o ka opu o ka makuahine i ka wa e hapai ia ana.  O ka hanai ana no nae, na like no me na keiki ai waiu.

            He pinepine na manawa hanai o na keiki, a he poe wahine akamai ka poe lawelawe malalo o na kauka.  I ka wa e ai o ke keiki, e wehe ia ana oia a kaupaona ia, a ma kone koikoi e hoomaopopo ia ai e ke kauka ka nui kupono o kapa ui e hanai ia aku  ai.  O keia ai, he mea no ia i hoomakaukau ia mailoko mai o na ui hooulu kino awiliwili pu ia me na laau kupono i na keiki liilii.  E hoomaemae mau ia ana no hoi keia poe keiki i na wa a pau.  Pela iho la e malama ia ai a hiki i ko lakou nui kupono ana ke hoihoi me na makoa.

            O kela @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

no loa e loaa ma Hawaii nei, no ka malama ana i na opuu nani a ko Hawaii oiwi e hoomainoino mau nei.

            He pinepine ko’u komo ana maloko o keia wahi, a ua nui ka’u poe keiki liilii i ike ai maloko o laila.  Keikikane—6 mahina me 24 la, a hanau.  Oolea keia keiki.

            He mau mahoe wahine Hanau Aperila 28, 1901, waiho ia maloko o ka pahu aniani Aperila 29, 1901.  He 7- ahiua o ka hapai ana.  Oolea keia mau keiki.

            He kaikamahine iho no—7 mahina hanau Aperila 20, a i ka la 26 hoihoi ia maloko o keia wahi e malama ai.  Ua ola keia poe keiki a pau loa.

            I ka la 15 o Mei ko’u komo mua ana maloko o keia wahi e makaikai ai.

NUREMEBE KAHIKO.

            He kulanakauhale Geremania keia, o ke ano kahiko.  He mau hale keia i kukulu la e like loa me ke ano o kekahi kulanakauhale kahiko loa o Geremania i kapa ia Alt Nurembeg.  Ua aneane hookahi eka i paa i keia poe hale.

            Aole mau hana hoolealea ma keia wahi.  He wahi keia e inu ai a kena ka “makewai” i na hia Geremani.  O kahi keia e loaa ai o na mea ai ono loa, no ke kumu kuai kiekie loa.

            Maloko o keia wahi makou i lohe mau ai i kekahi o na puali puhi ohe kaulana ka “Puali puhi ohe Perusia.”  He 60 ka nui o keia poe.

HOIKEIKE PILIPINE.

            He kahua nui keia i hooma kaukau ia no na mea hoikeike o Pilipine mai na mea kahiko a i na hana hoolealea o keia au hou.  Aohe no he mau mea ano nui i ku i ka hoonaauao a e mahalo ia ai paha, no ke ano ole no o ke kulana o keia lahui.

KII KAUA.

            He kii keia i pena ia maluna o kekahi kapolena nui, a ua kau ia ma ka paia a puni ka hale, a na hoonohonoho ia o mua o ke kahua o lalo, me he aina la.  I ka wa e a ae ai o na kukui, ua like loa me ka waiho ana o kekahi aina, ka waiho kahela ae i ka lae.

            O ke ano nui ohe o keia kii, oia no ke kahua kana o Missionary Ridge i ka wa o ke kana kuloko o Amerika Huipais, Nui no ke akamai o ka hana ana o na kii o keia hoikeike.

KA PIKIKUA.

            He kino kanaka maoli keia a kue pohaku e like me no laau o Arizona.  Ua loaa aku keia pilikua iloko o kekahi ana, ma ke kolaua kauhala o CardII, iloko o ka mok@@@@@ o Na lok@ i ka ma@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

            He 12 kapuai ka loa a he 2 tona kona koikoi.

            He kino kanaka maoli keia i lilo i pohaku ana, ua kapa ia “petrified.”  He kupaianaha keia mea, aka; he oiaio.

KII HOOLELE AKA.

 

            He hale okoa no hoi keia i hoomakaukau ia no na kii hoolele aka o ke ano hou loa, e kuhi aku ai no ka poe makaikai, he mea ola maoli no e oni ana.

            I Hawaii nei no keia ano kii mamua aku nei.  Aole keia he mea hou loa ia kakou.

NA ANIANI HOOPAHAOHAO.

            He wahi keia i hoolako ia me na aniani kilohi he lehulehu wale.  I ka wa e komo aku ai o ka mea maikai, e ike ana ia i kona aka no ekolu eha a oi aku manawa.  O ka manao o keia aniani, e imi ka mea makaikai ik ke ala pololei a hiki ai ia iloko o ke keena hoolealea maloko loa.

            Ina e hemahema ka malihini, a nui ana no ke pahaohao i keia mau aniani hookalakupua.  He hu ka aka ke ike aku i ka hoaa mai o kahi poe.

KAA PONIUNIU.

            Ua like loa no keia mea hoonanea me ko nei o na la i hala hope aku nei.

KA POE GYPSY.

            He poe kilokilo keia.  O ka lakou hana ike loa, oia no ka nana ana i na lima, no ka hoike ana i na ouli o ke kanaka.

            He hana no keia poe i na hana hoolealea anaina e like me na poe e ae o ko kahua hoikeike.  Aohe no he mau mea ano nui a ae.

NA HOLOHOLONA LUU WAI.

            He wahi no keia i hoomakaukau ia no na holoholona luu wai.  He mau dia keia me na ilio.  O na dia no keia i hoolaha ia ai i na makahiki i kaapohe aku nei no ka mama i ka lele a luu i ka wai, mai kahi kiekie mai.

HALE BIA O PABST.

            He wahi hooma u keia i hoolako ia me na wai hoomalule kino o na ano a pau.  He wahi haula ole keia i ka poe makaikai “teu.”  Ia nei no e awala ai na wahine haole a lole ke ka!  Uweae oe i na keiki Hawaii!  Wela ka hao!  Ua lawa!!

 

(Alole i pau.)

 

E lawe nui KE ALOHA AINA Ike mau i na mea hou o keia mau na e nee nei.

 

KAA BAIKIKALA LOAA.

            Ua loaa i ka moa noua ka i@@@ malalo iho nei he kaa baikikala ma hope aku o ka Halekula Ka@@@@ hauieha iloko o ka ulukolu, @@@ moe nona keia kaa e kii koke ma ke Keena o Ka ALOHA AINA ka uku pu mai i na lilo o @@@@@@@@ lunia a me ka hoolaha ana.  A k@ kii ole mai ka mea @@@@ kela kaa iloko o na la he 15 o @@@@@@@@@@@@@@ kaa ia’u.

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@