Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 14, 5 April 1902 — Page 8

Page PDF (602.48 KB)

This text was transcribed by:  Likolani Tackett
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

Mai ka aoao 5 mai

 

“Hoopaa i keia hoe! Hoopaa i keia hoe” a i ole e make no oe,” wahi a ka leo kahea inaina o na ohua me ka haalele nui ana iho i ko lakou mau noho a eu ala no ke ku ana aku e hopu i ua agena ohi kikiki nei, aka, no ka no hui pakela holo o ke kaa e owe ala me ka ikaika me he wai kahe nui ala ka haluku, no ia mea, ua ano hiki pono ole i na ohua ke ku ae a l@@au mai i kahi agena e @aka haalulu ala, a o ka poe hoi me ka lakou mau pu panapana ua nukee kapakahi ae ko lakou kaulona pololei ana, alaila, hoomaopopo iho ka mea heluhelu e e aole io no k kana mai ka holo o keia laina kaa e kuupau ia nei kona mau enekini kue mahu. Aka, o ka ninau nui wale no e lawe mai ai a kukulu iho, eia anei keia lio hao ahiu ke hookeleia nei e kona kapena (wiliki) malalo o na noonoo ao kanaka maikai o ua kapena ala aole paha? a i ole he mau noonoo hehena paha o ka pupule?

   E ka mea heluhelu, mamua o ka loaa ana he olelo hooia e hoike maopopo mai ai ia kaua i ke ano o ua wiliki ala a me kona paoahi, e pono e hoi hope aku ka moolelo ana ma kahi o ke kaaahi i haalele iho ai i ka hale hoolulu hope a holo mai no na kula waoaohele ahiu. Ma ia wahi i huli ae ai o Bila (oia ka inoa o ka wiliki) a pane ia Pele ke paoaho.

   “E Pele ---Ua makemake au e hoea i Hampstead maloko o ekolu hora ua aa anei oe i kela?”

   “Heaha keia ou e Bila, ua hehena ia anei oe?” Aole loa o’u aa ua hiki ia oe ke lawe i keia laina i Hampstead nona ka mamao e waiho mai la o 300 haneri mile maloko mai o ekolu hora?” wahi a ke paoahi.

   “Su@@ ua hiki ia’u ke hana pela. Mao na diabalo ala a pau o ka luaahi ke hoopaa nei au i ka’u hoohiki e hiki au i Hampstead maloko o ekolu hora. Ano, e inu kaua e Pele a e haawi mai na aumakua a pau o ka lewa a me ka honua i maneheu no keia lio ahi e like me ko Elia. Hole Mose! Amene.” wahi a ua wiliki ala.

   Alaila, he muka ana me ke kuolo o ko laua mau puu, ua pau ae la ke koko o wahi manu koloa a – i loihi nei (waiseke) i ka mukikiia, a i ka minute hookahi aia o wiliki Bila me paoahi Pele, ua hoike mai la ko laua mau heiehelena leleiona i na hana hoolapa a ka waiona, a o ka hoomaka ana hoi o na kuemahu a me na paona mahu o ka lio hao e pehu mai ka haahaa a i ke kiekie e hooliloia ai oia (lio hao) i kamaa holohau e pahee ana i ka welowelo hiki ole ke paa mai, a oia hou ka Bila i huli ae ai ma luna o Pele a pane i keia mau olelo.

                                                                     (Aole i pau.)

 

HE MOOLELO WALOHIA

 

NO NA

 

KEIKI O ABE

 

   No kekahi manawa loihi ko Malevina waiho maule ana, ua hoi hou mai la na noonoo ao kanaka iloko o ka wahine opio, aka, oia mau haawina ehaeha nae a pau ua ili pu aku kona koikoi maluna o Fitizilana, ike ia aku la kona mau waimaka e hiolo ana ma kona mau lihilihi e lu mai ana i ka ukana a loko.

   Ua hoea mai la kaua i ka panina hope, wahi a ka wahine opio me ka puili ana ae i ka ai o kana aloha. Ua kipaku ia mai au mai no ipuka ponoi mai o ka home o kuu makuakane.

   O kahi pupupu hale a lakou e noho hoomanawanui nei, aole i lawa me na lako e oluolu ai ko lakou noho ohana ana, a oiai he mau la pokole wale no koe a oili hou ae he opuu nani iwaena o ke kihapai o ua mau makua hoomanawanui nei. Nolaila, ua lilo ia i mea na Fitizilana e noonoo nui ai i kahi kupono no lakou e hele hou aku ai, no ka mea, ua nele ae la hoi lakou me na pomaikai o ka hoao ana e loaa na kokua aloha ia ana mai ka Ela Dunarita aku. Ihea oia e lawe hou aku ai i kona ohana? Owai ko laua hoaloha hookahi i koe i hamama kona puuwai no ka hookipa ana aku iaia a me kona ohana ma keia ili honua? A ia Fitizilana no e nalu ana iloko o ke kaumaha nona a me kona ohana, aia hoi, ua komo mai la he manaolana iloko ona he hookahi wale no o na hoaloha ma keia ao oia no o Edewina ke kanaka ana i hoopakele ai maluna o ke kahua kaua.

   No laila, me ka hookaulua ole iho ua liuliu ae la ua Fitizilana nei i ko lakou mau wahi opeope a ma ke kakahiaka o kekahi la ae, ua haawi iho la o Malevina e kona aloha hope no Sekotia kona one hanau, a kamoe aku la malalo o ke pailata ana a kana aloha ma kekahi huakai i kekahi aina malihini ana maopopo ole ai.

   I ka nalowale ana aku o Malevina iloko o ka pouli o ka ua a me ka makani, huli ae la o Kaunawahine Dunarita a hoi aku la no loko o kona rumi i hooulu wehiwehi ia me na nani hihiu loa, aka, oia mau nani nae a pau aole loa he hookahi o lakou i hiki ke hooluolu aku i kona mau manao uluku. No ka mea, ke ike ala kona lunaikehala i ka hewa loa o kana hana i hooko aku ai maluna o ka wahine opio, a ina paha oia e make ana e ili ana maluna ona he karaima pepehikanaka. O ua hiona haikea o Malevina aia ia ke kau ala imua o na maka o ua kaunawahine ala, me he akakuu hoopahaohae ia no ke kulu aumoe, aka, ua hooia ia aku nae ka weliweli o kona puuwai i kona wa e lohe aku ai i ka leo hu o ka makani i ka wa e hookui mai ai i na paia o ka Abe. I kahi wa e poha mai ana he leo i like me ka pio, a ma kahi wa hoi me he leo uwe kumakena no ke @@anehane kekahi a na kikiao makani e lawe mai ana i na puka pepeiao o ua wahine lokoino nei. E paiauma ana hoi no kana mea aloha i kaawale mai iaia aku. O keia mau hiohiona hoomakaukau oia ke nohoalii ana maluna o ke kaunawahine, a e like me ka wahine i uluhia ia me na uhane ino pela oia e ikeia nei ma keia po. Ua lohe mai no ka Ela Dunarita i ka leo o kana kaikmahine, a i kona wa i noi mai ai i lawe ia aku oia imua ona, aia hoi, ua puka aku la he mau olelo wahahee mai kana wahine aku, nana i hoopau wale ae i ka manao o ua Ela nei. O na moeuhane i loaa i ke kaunawahine ma keia po ua piha pu no ia me ka weliweli, ua ike oia i ka lele loa ana ae o ka hanu ola o ka ui Malevina mamua o kona alo, a ike pu aku la oia i ka Lede Dunarita i make e kulou iho ana ma ka aoao o kona moe me he la e koi aku ana no i ua wahine lokoino ala e m@ih@ aku i ka hewa ana i hooko ai. A me he la e i okoa mai ana no ua aka wailua ala o ka Ela wahine make. He lokoino oe o na lokoino, ua hanai a pulama aku au ia oe, aka, ua kue a kipaku aku oe i ka’u keiki e auwana hele maluna o keia ili honua. Me keia mau haawina hoopahaohao like ole i hoohala iho ai ke kaunawahine i keia po.

   Mahope o ka alo hoomanawanui ana o na kamahele ma keia huakai piha i ka inea a me ka luhi, ua hoea maalahi aku la lakou i ka home o Edewina. O ka leo hookipa ohaoha oia ka ua kamaaina nei i pane mai ai imua o na malihini e komo aku a hoomaha iho i ko lakou mau maopaopa me ka hopohopo ole. Ua make na makua o Edewina i keia wa, a ua mare hoi oia i ka wahine mahope o kela huli hoi ana mai Amerika. A ka pahu hopu keia o ka Fitizilana, wahi i manao ai e lawe i kona ohana me ka manao ana i ka wa e loaa ai he ola kino maikai oia kona wa @ hoi hou aku ai no kona puali. Aka, oia maua upu a li@ ana a ua koa ala e hoea mai ana no he la e hooko ole ia ai.

 

 

UA HOOLOIHI ‘IA KE KUAI NUI

 

NO ELUA PULE HOU AKU.

 

Nui na Waiwai i Loaa Mai

 

E hoolilo aku ana makou i na waiwai a pau me ka nana ole i ke @@ poho, penei:

Kalakoa maikai           24 ia    $1.00

Kukakaenalo maikai    20 ia    1.00

Keokeo maikai            20 ia    1.00

Huluhulu Heu             14 ia    1.00

Alapia Lau Eleele 44 in. laul@ .50

Alapia Eleele                              .65

Palule kalakoa me Keokeo         .50

Uhimoe Keokeo            1 ia       .25

Palemai Luna me Lalo               .50

Kamaa Wahine                           .50

Makalena maikai           10 ia    1.00

Kinamu maikai

Lole Eleele Puu

Palekoki Keokeo me Huluhulu

Holoku Keokeo me Huluhulu

Papale Kane me Kamalii

Papale Kapu

Papale Keiki P.K Keokeo

Muumuu

Lole Keiki me Kaikamahine

Kakinia Eleele o na ano a pau

Palemai Manoanoa

 

GOO KIM (KUKIMA)

Helu 1116 Alanui Nuuanu ‘Aoao ma Ewa

 

 

OLELO HOOLAHA

 

   Ma ka la 31 o Maraki, A. D. 1902, na waiho kau au i ko’u kulena Puuku o ka Hui Kanikeaouli, nolaila ke kau leo aku nei au i na Poe a pau i uku mua i ka lakou mau kala i na Luna Kakau inoa iloko o ka Hui, mamuli no ia o ko kakou lohe ana o ka mea nona ka inoa malalo iho oia ana, ka Puuku o ka Hui, a na hookomo mai lakou i ka lakou mau dala no ia kumu. Nolaila, e pono no lakou e makaala no ko lakou mau pono a pau.

          Me ka mahalo,

      ABRAHAM FERNANDEZ

 

 

 

MA KE KAUOHA.

 

   Ka kauohaia kau nein a lala a pau o ka Hui Aloha o Hawaii, e akoakoa ae a pau loa ma ko lakou hale halawai ma kahi o R. S. Kapua, ma alanui Kula, Honolulu, ma ka hora 10 a.m. o ka la Sabati, Aperila 6, 1902. A e hoomanao pu mai hoi i ko oukou mau lulu kumau no ia mahina. WM. K. KALEIHUIA. Kakauolelo o ka Hui Aloha o Hawaii. Leleo, Honolulu, Maraki 26, 1902

 

UA LOAA MAI, HE HELUNA

…O NA …

Pena a me na Aila Pena,

NaHulu Pena,

Na Kapuahi Aila,

Na Kapuahi Fisher

    (ua hoemiia ke kumukuai)

Na Palau na ano apau,

Na Lako Mahiai,

Ho, Oo, Kopala, Kipikua,

Na Bakeke o na like ole,

Na Ipuhao, Ipu Ti

Na Lako Aniani,

   E loaa mai ana he mau waiwai hou maluna o ka mokuahi Auseteralia. Nolaila, e kipa mai, a e wae no oukou iho, he emi loa ka makou mau kumukuai.

 

Hawaiian Hardware Co., Ld

(HUI LAKO HAO HAWAII, @ KAUPALENAIA)

 

Allen me Robinson

He mau mea kuai

Papa, Na Lako Kukulu Hale, Pena ame Aila a pela pu no hoi me ka Nanahu.

    Keena Hana ma Alanui Moiwahine.