Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 19, 10 May 1902 — Page 5

Page PDF (707.23 KB)

This text was transcribed by:  Inger Hojfeldt
This work is dedicated to:  Daughters of Hawaii

KE ALOHA AINA

 

KE ALOHA AINA, POAONO, MEI 10, 1902. 5

 

lanakauhale, a mamuli o kona oluolu ua lawe ia aku au e hoomakaikai i na wahi a pau e lawelawe ana i keia hana haumia, malalo o ke pailaka ana a kekahi o kona mau makaikiu.

            O ke ano nui o ka lawelawe ana a keia poe, me keia: He hookahi mea nana a hoolimalima ka hale, me ka hoolako ana me na mea maikai e hoihoi ai ka naau o ka malihini kipa. O ke ahiahi ka wa e hoomaka ai, a puka no hoi ka la pau. A penei: Ke komo aku hookipaia maloko o ka rumi hookipa. Ia oe e kali ana, komo mai la ua poe la; he ui no ma kekahi mau wahi, a ma kekahi he ku i ka hoowahawaha. Me ka hoohakalia ole, e hoolale mai ana lakou i wahi e puni wale aku ai, a ina he nawaliwali ka lunaikehala, e poino ana no. Ua like no keia mau wahi a pau loa, he maemae kekahi mau hale a he ku i ka pelapela ino loa kekahi.

            O keia mau wahi a pau loa, ua laikiniia, a he kuai no lakou a pau i ka waiona. O ka hoomalu ana i keia mau wahi, malalo no ia o ka mana o ka oihana makai.

            Aia ma kekahi aoao o ke kulanakauhale kahi o ka poe pelapela loa ma kahi e pili ana me ke kanala, a na kapaia ia wahi, "ke alanui Kanala," e like me ke alanui Pauahi i na la i hala aku nei. He nonoho mai ia o ka wahine ma na puka aniani, a ke maalo ae kane, hea mai la me he ilio ia. Nui ke ino.

            Ua ike maka ke Komisina a ka Papa Hoonaauao i hoouna ae ai i keia wahi. Ilaila no oia i kekahi la kahi i makaikai ai.

 

NA WAHI HOOMALULU KINO.

            O keia kekahi o na kulanakauhale nui loa o na hale rama. Ma kela a me keia wahi a ka maka e ike ai he halekuai mea ai, e ike pu ia aku ana he halekuai rama, pela no na hale hotele-he kuai no i ka rama.

            O kekahi mea kuai nui loa ia nae, oia ka bia a me wisike, a he kakaikahi loa na wahi e loaa ai o ke gini. O ka waina, he nui no a pela me ka kamepena. He lehulehu no na hale hana bia ma keia wahi. Eia no ianei e kuai ia nei kekahi ano bia i hana ia malaila, oia ka "Buffalo Beer."

            O ka mea kupanaha, iloko o ka nui o ka waiona ma keia wahi he hookahi wale no manawa a'u i ike maka ai i ka lawe ia ana o kekahi mea e hoopaa iloko o ka halepaahao no ka ona, he haole. Ua pinepine ko'u ike ana i na wahine haole e aahiohio mai ana; aka, aole loa au i ike aku i ka hana e like me kekahi poe o kakou nei. He mea oiaio no ka ona o ka wahine haole, a no ko lakou ana akahele no paha ea, nolaila, hopuhopu ole ia ai.

            Ma kekahi wa i hala aku nei, ua ike iho au maloko o kekahi nupepa Hawaii o kakou nei, i kekahi mau hoolaha inoino no na oiwi o makou e i ia ana i ka ona a hoohaunaele, he lalau loa kela mau hoolaha. He oiaio no ka hoopa o kekahi mau keiki, aka, aole hoi i hana i na mea e waia ai ka inoa o ke keonimana. No na lede hoi, he maemae loa lakou. I onoia aku no paha ua wai hoomalule ia i ka hapa mai, a ina paha ia nui wai a maanei, holo ka poe puni inu.

 

NA HOALOHA

            He nui a lehulehu wale na hoaloha o makou. Ua launa makou me keia poe ma ke ano maikai, a aole hoi e like me ka kekahi poe lili i hakuepa wale iho ai no.

            O ko makou makamaka mua loa, he haole Karistiano, o Mr. Fairbairn, ka luna nui o ka halekuai kukaa o Adam, Meldrum & Co. Mamuli o keia haole, ua launa makou me kekahi poe koikoi loa o Buffalo. Ka Peresidena o ka Banako Fidelity Trust & Investment Co., kekahi o ko makou mau makamaka hanohano loa. Pela me Mr. Howard Baker, ka Peresidena o ka Banako Third National, a me kekahi poe ona miliona e ae. Ua pinepine ko makou kono ia ana e keia poe maikai, a ua kipa aku makou ma ko lakou mau home maikai, me ka hookipa oluolu mai o keia mau makamaka hanohano ia makou, na oiwi oiaio o ka aina nei.

            Ma ka la 20 o Mei, 1901, ua loaa ia'u ka hanohano o ka lululima ana me kekahi kanaka kalaiaina naauao loa o Amerika i keia au, me Senatoa Mark A. Hanna, ka hoaloha oiaio o ke kanaka ilihune. He kanaka keia i like kona kino me Kualaku. He ona miliona maopopo oia, aka; iloko o keia nui waiwai, ua haahaa kona hiohiona i na wa a pau. I ko'u wa i hoolauna ia ai me ia, ua naka ko'u mau au me he la ua loaa i ke anu, aka, i ka wa i poha mai ai o kona leo oluolu, ua lilo koke keia weli o'u i mea ole, a komo koke ka hopo ole iloko o'u, a ua kohu mea ala na kamaaina loa iaia no na makahiki loihi. Nui na manao maikai a keia haole i hoopuka mai ai ia'u e pili ana i kona akenui i ka holomua o na pomaikai i na oiwi o Hawaii nei.

            Ia'u i hiki mai ai i ka aina nei ua loaa iho la ia'u kana leka i kakauia e ia ma ka la 7 o Novemaba, ma kona home ma Cleveland, Ohio. Ma ua leka la ua haawi mai oia i kona mahalo no kekahi mea a makou i hana ai ma Buffalo i ka la 19 o Sepatemaba e pili ana ia Makinile, a ua hoike mai oia i ka nui o kona mahalo i ka hana a na Hawaii, a e hooikaika ana oia i na wa a pau e hana e like me ka mana i loaa iaia no ka hooholomua ana i ka pono o na Hawaii.

            Ua nui no na poe e ae i kipa ae ma ko makou wahi iloko o na mahina hoikeike. Senatoa Depew, Kenerala Miles, Kenerala Otis, Konela Bryan-ka moho Peresidena Demokalaka, a me kekahi poe lehulehu. O ka la i kipu ia ai o Makinile ka la i hooholo ia ai e kipa ae oia e ike ia makou, aka, ua akeakeaia aku oia e ka make. Ua hui no nae me ia, a ua lohe i kona leo oluolu.

 

KE KIPU IA ANA O MAKINILE.

            Ma keia auina la, oiai makou e kali ana no ka hora i hooholo ia ai no kona kipa ana mai e hui me makou, a ia'u hoi e haku ana i ka'u olelo kupono no ko makou ike Peresidena ana, ua hoea mai la ka elele o ka make me ka lono kaumaha; o ka hora 4:05 ponoi ia o ke ahiahi.

            Ua like me kekahi ao eleele i uhi pu iho maluna o kekahi puu kiowea i ka lewa, pela ka luuluu i uhi pu iho maluna o makou. Aole e hiki ke himeni mahope mai oia manawa, a ua hoole maoli makou aole e hana ia po.

            I ko'u pii ana aku i ka halema'i e hoolohelohe ai, ua hele a piha pono ke alanui, a aole e hiki ke hookokoke aku. Me he la ua 100,000 kanaka e kali ana o ka ike lihi aku i ka powa puuwai eleele i pepehi iaia a make loa. O kekahi poe hoi, e uwe ana, a ua hiki ole ke paa na waimaka, mamuli o keia luuluu i kau mai maluna o ka lahui holookoa.

            Iloko nae o keia nui kanaka, ua lilo ia i mea ole i ka makaala o na koa me ka oihana makai. Ua nalo loa ka lakou lawe ana i ua powa la a pakele ai oia.

            Aole i pau.

 

WELIWELI KE KAUOHA A IA KENERALA AMERIKA.

            Wasinetona, Apr. 26. Ua manaoia e hookau ia aku ana na ahewa koikoi loa ia ana maluna o Kenerala Chaffee, ke alihikaua kiekie o ka oihana kau Amerika ma Pilipine, no na mea e pili ana i ka lawelawe kaua ana a na Amerika ma ka mokupuni o Samar e like me na olelo pale a Kenerala Jacob Smith i waiho aku ai no kona hihia i hoopii ia no ka hoomainoino i na Pilipine.

            Ua hooiaio ae kekahi mau alii koa e noho nei ma Wasinetona ua haawi io no o Kenerala Smith i kana kauoha weliweli i kona mau koa e luku me ke puhi ana ia Samar i ke ahi a e hoolilo aku hoi iaia i Waoakua kumakena, aole wale oia, aka, ua haawi pu aku oia i ke kauoha o na kane a pau mai ka 10 makahii a pii aku e kipu ia no lakou.

            Eia ka Peresidena ke hoolilo nei i kekahi o kona mau manawa ma ka noi ana i na hana hoomainoino a kekahi mau aliikoa Amerika i hana aku ai maluna o na Pilipine i ko lakou wa i makemake ai e loaa kekahi mau hoike no na mea huna e pili ana no ka puali Pilipine, e ninau aku ana lakou i na poe a lakou i hopu pio ai, a ke hoole mai oia koke no ka wa e hooweliweli ia aku ai me ka waha o ka pu panapana, a ma kekahi manawa ua hoohamama ia ka waha me ka hoopiha ia i ka wai a hiki i ka piha ana o ka opu. A ma kekahi manawa hoi ua kipu maoli ia aku kekahi poe me ka hookolokolo ole ia a ku ka hewa, alaila, kau ka hoopai o ka make. Lapuwale na hana a na koa Amerika.

 

HE HALEKUAI KUKAA O NA WAIONA.

            Ua wehe ae la o Camara & Co. he halekuai kukaa o na waiona like ole ma ka hale pohaku e ku nei ma ke kihi o na alanui Alakea me Moiwahine. E loaa no na waiona, o kela a me keia no ma ka pahu a ma ka omole, a o na kauoha a pau e waihoia aku ana me lakou e hooko ia aku no ia me ka hakalia ole. Ke kono ia aku nei ka lehulehu e kipa mai a mai hopohopo, a e loaa no ko oukou makamaka W. Raiki i kamaaina nui i na mea a pau ma ka halekuai kukaa o Palanike Baraunu me makou. E hele mai.

 

            E lawe nui i KE ALOHA AINA i na mea hou o kela a me keia ano a makou e hoopuka aku ai.

 

CAMARA & CO.,

Kihi o Alanui Alakea me Moiwahine.

MEA KUAI.

Waina, Bia me na Waiona.

Na Kauoha a pau e Hooko ia no.

NA BIA BUDWEISER, RAINIER ME PRIMO.

PAHU LETA 664.-TEL. BLUE 492.

Eia maanei o W. Rice, kekahi o na Hawaii i noho loihi me Frank Brown.

 

S.I. SHAW & CO.

AGENA NO KA

@

Oia ke Pookela o na Bia apau.

OULMBACHER

He Bia keia i mahalo nui ia e na kauka a he laau hooikaika kino no na poe nawaliwali i oi ae kona maikai mamua o ka Malt Extracts. Ke hooiaio aku nei makou i na poe a pau he laau hoonoono ai maikai. E hoouna ia aku no na kauoha ma na wahi a pau o ke kulanakauhale me ka uku ole.

TELEPONA MAIN 174.