Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 20, 17 May 1902 — Page 6

Page PDF (675.48 KB)

This text was transcribed by:  Lanette Mahelona
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA POAONO, MEI 17, 1902

 

KELA KEKO I IKE IA AI MAUKA O MANOA

-

            Ua hoea mai kekahi keonimana o ka Ua Tuahine o Manoa a hoike mai la i ka mea oiaio e pili ana i kela keko i ike ia ai ma ka hale o Nalei mauka o Manoa i kela pule aku nei, a ua paewaewa ae ia mai ka mea i hoolaha ia maloko o na nupepa a penei ka moolelo pololei no ua keko ala:

            Ma kekahi la o ka pule i hala i ka wahi a Nalei i hoi aku ai i ko lana hale, aia hoi e noho mai ana he keko iluna o ka lanai. Ua holo koke aku oia e hoike i keia mea hou i na poe e noho kokoke ana malaila, a o Keoniana ke kanaka i hele mai e kipaku i ua keko ala. I kona hiki ana aku i ka hale o Nalei ua ninau aku la oia i ka wahine. Auhea ka hoi ke keko. Eia aku no hoi mahope ou e hele mai la. I ko Keoniana huli ana ae e uhai io mai ana ua keko ala i na ilio a Keoniana. Ma ia wa e haawe ana o Keoniana he keiki uuku ma kona kua, a na hoana aku nae a Keoniana i kona lima a holo aku la ke keko no luna o kekahi kumu hau. Ma keia wahi ua hoopaa aku la na keko nei i kona huelo i kekahi lala hau a hoolewa aku la i kona kino e like me ka lele kowali ana a i ke pahem ana o kona huelo aia ua keko nei iluna o ka wekiu kahi i noho ai. Ua holo aku o Keoniana e kii he ohe loihi me ka hana ana i kekahi kipuka ili hau a hoopaa iho la iluna o ka ohe me ka manao ana e ahele aku i ua keko ala, aka, i ka hoea ana kau o na kipuka ili hau nei i kahi a ke keko e noho mai ana ua lalau mai la kona mau lima i ke kipuka a mokumoku ae la, a o ka ohe hoi ua pau mai la oluna i ka hakihaki ia. Mahope iho oia i holo aku ai oia a nalowale loko o ka nahelehele.

            Ma ka hoike a ko makou kiu hanu mea hou he keko nui a ahiu no hoi keia. Ke makau aia ko Manoa poe i keia kekko o pau ka lakou mau moa i ka muka ia. O keia ka oiaio aole hoi he pauku laau i uhau ia maluna o ke keko, a i lalau ia mai e ia a uhaki la iloko o na apana elua.       

-

EIA KEIA MOKUAHI HOU O HILO

-

            Kapalakiko, Aperila 28. Ma keia La Pule ae e holo aku ai ka mokuahi Auseteralia ma kana huakai hope no Tahiti. I kona hoi ana mai e hoopau ia ai kona holo hou ana no ia paemoku, a e hooholo ia aku ana oia ma Hilo me ka mokuahi Enterprise. O ka mokuahi Alameda a me Mariposa na moku e hooholo ia aku ana ma keia mua aku no Tahiti.

 

HE VIOLINA KAMAHAO.

-

                        Ua lilo i mea kamailio nui ia na hana  hookalakupua a kekahi vaiolina oia kona haawi ana mai i kekahi mau leo kahi moakaka me ka lima kanaka ole e pa aku maluna ona. O keia vaiolina na Herman Schifferl, he haole hana vaiolina i make ma Mineapoli ma keia makahiki aku nei.

            O ka lohe mua ia ana o ka leo kani o keia vaiolina mahope iho no ia o ka make ana o Schifferl, a ma ia wa e kau mau ana ua faiolina nei iloko no o ka hale hana, helu 424, alanui Nicollet. He nui na vaiolina e kau pu ana, aka, ua olelo ae o Mrs. Schifferl, iloko o ka nui o keia mau vaiolina e kau pu ana ua hiki iaia ke koho pololei i ka vaiolina nona mai ka leo kani ana i lohe ai, a ma ia manawa oia kookahi wale no maloko o ua keena ala. Aole he hilinai o kona mau hoaloha, a ua olelo ae ua moeuhane oia a i ole no kona kuko ua manao oia ua lohe oia he leo kani mai keia vaiolina mai. O ka kekahi poe hoi ua kololio mai na oaheahe makani ma kahi o na kaula o keia vaiolina a pela oia i kani ai.

            Mahope o kahala ana o kekahi manawa ua lilo iho la keia vaiolina ia Miss Verna Golden, he wahine hookani vaiolina, oiai, na vaiolinanei ma ka home o keia wahine, ma alanui Lyndale, helu 3019, ua lohe hou ia iho la kona leo kani.

            E waiho ana keia vaiolina ma kekahi keena o ke hale oluna, a i ka ohana o ua home ala e paina ana ua lohe moakaka aku la lakou i ka leo kani o kekahi vaiolina, a o kahi a ka leo kani i poha pono mai ai, mai ka rumi mai no ia a ua vaiolina hookalakupua nei e waiho ana, a aole no hoi he kino kanaka maloko o laila ia wa. O keia vaiolina he like loa no kona ano me na vaiolina a pau e ike ia nei. Kupaianaha no na hana a keia vaiolina.

-

HUKIHUKI KAULA KE KEIKIALII KALANIANAOLE

-

            Ma ke ahiahi Poaono nei i ka wa i ike ia ai ua hoonele ia kalehulehu i  hoea aku me ka ike ana i na hui hukihuki i manaoia no ia po. ua hookuu akea ia ae la ke kahua hukihuki no na poe a pau e makemake ana e hukihuki malalo o ke kauoha a Luna Nui Crook. Iwaena o na  poe i komo koke aku e huki o ke Keikialii Kalanianaole kekahi.  Ua ohi aku oia i mau kanaka ikaika nona eono a ma kekahi aoao o Gay me kona mau kanaka i like me ia heluna. He nui maoli no ka lealea o ka nana ana aku i keia poe hukihuki iloko no o ko lakou mau kahiko maikai, a o na kuka me na papale wale no kai hemo, e hukiana iluna o kelu papa lepo. Iloko o na leo uwa o ka lehulehu ua lilo ka lanakila i ka hui o ke Keikialii Kalanianaole.

            O ka elua o na hukihuki ana ua lawe ae la ke Keikialii Kalanianaole i ke kulana heleuma no kona hui, aka, ua lilo nae lakou iloko o ka 15 minute.

            O ka ekolu o na hukihuki mawaena o na makai malalo o Hope Iliamuku Chillingworth me kekahi poe kanaka Hawaii, a ua haule na makai iloko o 17 minute.

-

ELUA MAU FEA NUI E @ LAMA IA ANA.

-

            Eia na Luna Aupuni a me na poe Kalepa ke hoolala mai nei i kekahi hana nui o ka malama ana i kekahi ana fea nui ma Honolulu nei i ka pule hope o ka mahina o Iulai ae nei. O na luna aupuni eia lakou ke hooikaika nei no ka pono o ka oihana mahiai, a ma ia wa e lawe ia mai ai na hua ai o keia a me keia ano a puni na mokupuni no ka hoike ana ma Honolulu nei, a aole wale o na hua ai, aka, o na mea ai ulu a me mea na ulu like ole o kela keia ano , a pela pu hoi me na pua o na ano like ole e ulu nei ma Hawaii nei.

            Ma kekahi kahua e pili pu ana me keia kahua hoikeike o ka oihana mahiai, e kakulu ia ana ka hale hoikeike o kaoihana kalepa, a malaila e hoike ai kela a me keia halekuai i na waiwai o kona halekuai o kela a me keia ano mai ka liilii a ke nui.

            Ma ia mau la pu hoi he nui na lealea e malama ia ana, a ina aole he mau kuia e malama ia ana he mau kai huakai o na hana hoomakeaka, hulahula, na lealea kinipopo a me hei hei lio mawaho o Kapiolani Paka. Ua ae na hui mokuahi holo pili aina e hoemi i ka uku o na ohua mai namokupuni mai e holo mai ana e makaikai i keia fea, a pela pu me na ukana o keia hoikeiki. O na ona hotele kekahi e hoao ia nei e hoemi iho i ka uku hoolimalima o ko lakou o na la e malama ia ai o keia fea.

            Me keia mau hana hoemi lilo no koho ia he hana no ia a ume mai ana i kekahi mau haneri kanaka mai na kuaaina a me na mokupuni mai no ke kulanakauhale nei e ike kumakai keia mau la lealea.  O na la e malama ia ai o keia hoikeike nui maka la 28 a me 29 Iulai, he Poakahi me ka Poalua i loaa ai he manawa no na poe o na mokuppuni e hoi aku ai maluna o na mokuahi holo pili aina ia ahiahi. E piha kanaka anao Honolulu nei ia mau la @@ina e holopono ana keia mau hoolaila ano@@

 

LANAKILA KA PUALI

-

            Imua o kekahi anaina kanaka nui e hoopiha ana i ke kahuaakea o ke kuea alii i malama ia ai ka paikau hookuku nui a na puali o ka regimana koa Hawaii. He elima ka nui o na pualii i komo iloko o keia hoo@@@ ana. O ka puali i oili muamai ma no ka puali A. Kapena Klemme, @@ hiehie no na nee ana a keia pu@@@ aka he nui na hewa i ike ia @@@ lakou. O ka puali elua i puka mai ai oia ka puali jF. e noho kapena ia ana e Johnson he nani a eleu ka nee ana o kona puali imua a ihope a hiki i ko lakou pau ana, @a wa i oili mai ai ka puali E, e noho kapena ia ana @Hipa, o kana mau nee kaua ana imua ihope a me na kahea ana he eleu maoli no, a ma na ano a pau aole no he wahi paewa ae maika puali F. Mahope aku ona ka puali G, e alakai ia ana Kapena Rose oia puali maikai no ia o ka paikau ana, ma na ano a pau honi maoli no. O ka puali hope loa o ia la hookuku nui oia no ka puali B, Kapena Rilley, he maikai no na neea ana, aka, aole nae e loaa na puali mua ae nei.

            A i ka pau ana o ka paikau ana o keia puali oia no ka wa a na Lunakanawai he mau aliikoa Amerika i haawi mai ai i ka lakou olelo hooholo e haawi ana i ka lanakila o ka makana mua i ka puali F me 98 pa keneta, elua i ka puali E me 95 pa keneta a o ka ekolu i ka puali C me 93 pa keneta.

-

HUKIHUKI KAULA HOPE LOA

            I keia Poaono iho e malama ia ai kahukihuki kaula hope loa mawaena o ka Pakipika a me Welakahao. O ka maka mua loa keia o ko laua halawai ana he alo a he alo maluna o ke kahua. O laua na hui pukonakona i ike ia a ua ahai ae laua i ka lanakila o ka hukihuki ana mai kela a me keia hui mai, aka, akahi no nae a halawai launa he alo a he alo.

            Ma keia po e ike ia ai ka hoi ikaika na ka Pakipika ana paha ka lanakila a i ole @ua ka Welakahao ana no paha. Eia na hoaloah o kela a me keia hui ke pili nui  nei mahope o ka Pakipika a i ole o Welakahao. Ina e haule ana ka Welakahao ma keia po i ka Pakipika, alaila o  ka hui hookahi ia nana i hoohaahaa aku i ke o ana o kela inoa kaulanai ka waha o ka lehulehu. Ma ka @@@ a hoomaopopo aku he mau @@@ wikani maoli no keia e hiki ole ai ke maopopo i kamea ana na ai a ka ui, aka, na ka hopena @@@ o ka hukihuki kaula e hoike mai.