Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 22, 31 May 1902 — MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:- Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele! Ka Makaikiu Kupaianaha! [ARTICLE]

MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele!

Ka Makaikiu Kupaianaha!

"Wahi ft 06 oiakaikiu nei mahope ihooka bala an» aku o na poe hahai ala, oa manao paha oukou he wahi hupo loa au ua maopopo no i&'u e hahai a e alualu īa mai ana au, nolaila, o ko'u hiki mua ma keia kihi ka pono, alaila, paio ka ike a me ka noeau o kakou. E kue kaa aku ana au i ka mea pohihihi 0 kela keena a ike heaha la na mea ekaeka i huna kele ia ma kona ma kona uiau poopoo. Alailaj me keia mau olelo a kahi makaikiu hana aka o ke kupaianaha i hoao a hoau mua loa ia ai ka paio o ka ike a me Ka noeau o na aoao elua, a ua puhiii maoli no ka aoao o ka hapanui 1 ka aoao hapa uuku o hookahi wale no haoaka. Ma na īke noeau o ka maalea ua pakela ōi aku no ka mak&ikiu e hiki ke paa na lima o na lala o ka pahi poniada me ka ka hao kupeekila, a i ole weluwelu ko lakou m«u poo me na poka kepau hoopuehu 1010. Aka, uo kela mau alakai nui wale no elua Haku loaee Beren&da a me Kauka Bnruke kipi aupum hoopakele a me hoomahuka paahao malalo o na hana epa wāhahee 6 te kolohe hoopunipuai. Ina aole keia maū ksnaka ae 1«, alaila, he luahi mapopo kela poe lala o ka pahi poniada na ka Heneri Beleinehama. No ka lua o ka manawa a ka makaikiu 1 kipa aku ai ma ko Hon Wi liama Wahila keena 1020 ua kipa a hoeaakuoia tne kekahi hihia koikoi a waiwai nui a loiō Wabi!a ! hauoli kuhihewa ai a kani lalau ka aka a fce kalohe. maka manao e loaa ana he pomaikai nui eia nae he puu waiwai ole keia 0 ka piha opala. I mea e holopono ai na hoolala ana a ka makaikiu a e loaa ai hoi īaia he manawa maikai e hakilo ai i na paia 0 ua keena loio ala, aole oia 1 hoonauluulu a ano hoalaala mai i na 01910 hoonaukiuki e okalakala hou ai ka loio e Hke ai me kela la mua ana i kipa aku ai. No' lailo, we na kukai olelo ana me na kukai olelo ana 'ne' ka maikai, ua hooholoia iho la maloko 0 kekahi ae like e loaa no ia Wabila be ehia tausani dala kona uku luhi ke ko mea nana ka hoopii ma 0 kekahj nota dala i kakau ia e ka mea hoopii. He uku mahuahua keia no kekahi loio ke ko konahaku hana rae ka oui ole 0 kona luhl oial ua pau no i kahana, a o ka waiho wale aku no kana imua 0 ka aha me nft olelo hoakaka pokole, a ua )$o iho la ia i

I mea hauoli loa no keia laopaa alaila ! ua huli hoi aku la ka mea nana ka I hoopii me ke kani 0 ka aka no ka-1 | na mau hana epa elua ia loio Wapila ! | i ka minute mua loa ana e Ike īho j I ai mahope o, 24 hora o kela pu-a j pepa, na a« like a me ka ncta dala ! ua hlo i puulehu eleele. J Aole wale hoj 0 knhi makaikiu 1 wale no ke kani nei ka aka, aka, e pono ia Loio Wahila kekahi e akaaka pu no keia pomaikai ulia wale mai na lani mai, apopo he ona miliona au elua tauaani ko'u uku hana huiia hookahi milona me olua tau sani 4 a 0 kela wahi elemakule la he kanaka make ia i ka mmute mua loa ana e hehi hou ai maiuna 0 keia ipuka. Loaa hou mai la keia pomaikai e hooikaika ia nei auwe nui ino ka pomaikai. O keia na olelo i hoopuka īa ae e Loio Hon Wahila, mahope iho o ka haaiele ana aku 0 kahi eoaka'ikiu a o na hoolala ana a ua loio nel no ka holo pono o kana hana puuwai eleelte no ka pepehi powa ana i kahl elemakale ma ke kakahiaka 0 ka la apopo ua lawelawe a hookoia ia e na lala 0 ka pahi ponißda a ma ka hoopokole »na ae o ka olelo ua ma kaukau ka lua kupapau no kahi elemakule makaiklu e kanu ola ia ai ma'ke kakahiaka 0 ka la apope mamua o r kona make loa ana. Alaila ma kela po aohe hoia e ae i loaa ai ia LoioWahila he moe lealea e like me kēia po, a ua noi hoomaikai aku oia i kona mau au makua no ka pomaikai a lakou I iawe mai ai a haawi iaia ka lakou pulapula e ola ana ma keia ao. Hala aku la ka po a auhee aku la ka pouli, hoea mai la ke ao a hoea mai la no hoi ka malamalama ao ke kanaka kepolo mua loa i hanau ia ae ma ua kakahiaka ala o ka hiki muama ka wehe ana i ko iakou m&u keena oihana like ole 0 Hon Wihaoaa Wahila no u ka loio nona ke keena oihana pepehi kana ka e ku ana ma Alanui Gereyen&. 0 kana buke kanawai mua ioa i kii aku ai a lawe mailoko mai o kana pahu ume hao oia no kela pua pepa waiwai nui a ka makaikiu i haawi a waiho mai ai malalo o kana mau malama ana. Me na lima nakā haalulu ole o ka pakaha mena ma ka hoihoi 0 ka plha alunu a me ka makee hookaha 1 ko hai pomaikai hoo aku la oia i ke ki a wilī ae laa he mahiki ana no ke pani aia ka pahu hāo ua hamama ae ia, a iuk 1 kulou iho ai ila'lo e lalau iho i ua pua pepa nei ma kana wahi I waiho ai, aia hoi, me he nalo hope eha ala īlelemai maluna ona, na kul&aa aku la oia ihope a he leo 0 ka mea i oaake a poho 0 ka manaolana, aW ila, ua puoho »e la kona leo iualua o kā homo e h*lluku ana ! na hnaoleīo haīīiili, no ka mea aia imua ponoi 0 kona maii maka e nana aku ana ke waiho maī īa tia t>TJ»' • 1

pepa nei he puu lehu ? liiki ole i kekahi kautta loea akanoai !oa fce lapaiau, a e pakui holion.o iuai ana ke eu o ka w»i laau akika c»bjlika 1 paipai ia me kekah! wai hoomaka ikaika ioa. ' Ua fu!u ia au e keia wahi eleeua* kule. Ona kipi kalohe a pau he oaake wale no ko lakou heopai, wahi ! a ua loio nei me ka pīena huhu, ua ' ku ae !a ia a maloeloe me he la aia 1 ua hawanawana aku keia man olelo iloko o kona lunaikehala, mai kuko hewa ī na waiwai o kou hoalauna o kanu auanei i ka puahīohio a ohi no i ka poahlohio, no ka mea, o fea mole ia o na hewa a pau o ka puni waiwai. '