Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 25, 21 June 1902 — Page 2

Page PDF (631.03 KB)

This text was transcribed by:  Claire Hughes
This work is dedicated to:  Violet Leilani Hughes

KE ALOHA AINA

 

POAONO   JUNE  21,  19@2

2

 

NA HANA MANA I KE IA MA KA HALEPULE MOURNE ROUGE

 

 

Sana Lucia, Mei 30.  O keia ka hoiko piha a Kaikuahine Marie L Infant Jesus, ka wahaolelo o na kaikuahine o ka pono, i noea mai la i anei mai Mourne Rouge:

 

O na hooikaika haiolelo koho balota no ka Hale Ahaolelo Farani e lawelawe ia ana i keia wa a o ka aoao ikaika o Sana Pierre ia wa oia no ka aoao o na poe socialist.  He 400 o lakou ma Mourne Rouge e hooweliweli ana i ke ola o ka Makua a me makou na Kaikuahine.

 

Ma Sana Pierre o na hoolaha e hailiili ana i ke Akua ua kau ia ae ia ma o a maanei.  Ua hooweliweli ae na paele e hoolilo i ka halepule i halekeaka, a o ka luakini o Sana Pierre i hale hulahula. 

 

O ko makou ola iloko o keia mau la iloko he kupilikii loa a n@ elua la a me elua po ko makou noho ana me ka haipule iloko o Halepule Notre Dan@ de la Deliverande.

 

AKOAKOA ANA O NA KANAKA.

 

I ka wa a ka mauna e hoomaka ana e na kanaka a me ka uwahi e punohu ana me ka ikaika me keia kakahiaka o ka luku weliweli ua malama ia ae la e Makua Marie ka pule meka mua o ka hora 6 a ia Makua Bruno ka pule elua i ka hora 7:30.  Aole i pau keia anaina pule ua piha mai la ka halepule i na kanaka o ke taona iloko o ko lakou makau nui.  A i ka wa e malama ia ana o ka ahaaina a ka Haku, aia hoi, ua ike ia aku la ke kino wailua o Karisto e ku mai anu ma ke kuahu, a e hoike mai ana hoi i ka puuwai laahia.

 

Ua hoopiha ia ke anaina e kukuli ana me ka weliweli i keia wa.  O na hiohiona o ke aka e hoike mai ana, ua piha i ke kaumaha me ka luuluu.

 

Ia makou i puka aku ai iwaho, ua ike ae la makou i kekahi ao nui weliweli i piha me ka hekili a me ka uwila, e iho pololei mai ana maluna ae o makou mai  Mauna Pelee mai a haule aku la maluna o ke kulanakaukale o Sana Pierre.

 

Ua homalamalama ia ae la ia wahi holookoa e ke ahi.  He hiona weliweli hoi a ka maka o ke kanaka i ike ole ai mai kinohi mai.  O ko makou manaoio ua hoea mai ka hopena o ke ao nei.  Ua noho makou me ka haipule ia la holookoa ka weliweli.  O ke ahi, ka mahu a me na lepo kele kel@ e baila ana ua hoopuni ae ia makou, aka, aole nae he wai o Mourne Rouge i ike ia ua poino.  Aole he mea i make a hoena ia.

 

KA ELUA O NA HANA MANA I KE IA

 

O ka lua o na hana kupanaha i ike ia maloko o ka halepule o Mourne Rouge iloko o kela mau hor@ o ke kupilikii, oia no keia:

 

Ia’u e haawi ana i na kii l@@lii o ka hoailona o ka puuwai laahia i na poe a pau i akoakoa mai iloko o ka halepule ia wa, e like me ka hoike a Karisto, ua ike iho la au ua lawa na mea a pau me ke koe iho he heluna ma huahua, a oiai nae mamua o kuu haawi ana i keia mau kii uuku loa e lawe ole ai kela anaina kanaka nui i akoakoa mai.

 

O ko kakou Hoola aloha na hoea mai oia no ka hoopakele ana i ko makou mau ola e like me ka makou i nonoi aku ai iaia.  Ua haawi aku makou me ka makua i na hoopakele ana i na kanaka ma ke alanui mauna no a aoao makani e hoea aku ai i Fort de France.  Alaila hele mai la makou o makou wale iho no Ma ka la 20 o Mei @ haalele aku ai ka makua me na kaikuahine i koe eha malalo o ke kaoha a ke aupuni o Farani.  Ua lawe mai makou @ na ipu laa o ka halepule i Gra@de Anee no ka hoopa kele ana ia iakou.  He umi o ko makou mau kaikuahine i make ma Sana Pierre, a o ke koena eia makou a pau ma Sana Lucia nei.  Ua ai@au aku ka mea kakau ka makuahine Kiekie Auselme, a me na kaikuahine Flaure, Germaine a me Margaret, a ua hooiaio mai lakou ua i ke pono lakou me ko lakou mau maka a me ke anaina o 400 kanaka e akoakoa ana maloko o ka halepule i na hiohiona o Karisto a pela hoi me ka piaio o ka mahuahua hou ana ae o na kii hoailona o ka puuwia laahia.

 

PIHOLO A MAKE.

 

Ma ka la 11 o Iune nei, ua lilo a make i ke kai he kaikamahine opio nona ka ino o Aipuni no Honolulu nei, ma Kulupe, Puna, Hawaii, i ka wa e auau kai ana me kekahi poe okoa aku.  Oiai lakou e au ana ma kahi kokoke i ka poi’na nalu, ua ala mai la kekahi ale o popoi iho la maluna o ke kaikamahine me ka huki pu ana kau no kahi hohonu.  No kekahi manawa ka huli ia ana o kona kino make aole i loaa, aka, mahope mai na loaa aku la i ka poe huli a hoihoi ia mai la i kula, ua nui na hoao ia ana e hoihoi hou ia mai ke ola iloko o@@, aka, ua pio loa ke kukui o ka hale kino.  He 12 ka nui o kona mau makahiki.   Aloha no.

 

 

Eia ka halekuai o L. B. Kerr ke malama nei he kuai hoemi o na kamaa i keia mau la.  E kipa ae o na makamaka malaila. 

E HOOLOHE I KEIA.

 

Ua makemake ia na Lunapepa a pau o KE ALOHA AINA e paipai aku a eleu mai ka hookaa ana i na koena a@e lakou poe lawe pepa o keia hapamua a pau ana i keia mahina, Iune 30.  E hoomakaukau na Luna a pau no ka ohi ana aku i ka uku pepa o ka hapa hope e hoomaka ana mai ka la mua aku o Iulai.  O na poe a pau he koena aie ko lakou aole he ope pepa e hoouna ia aku ana mai keia keena aku.  E hoouna pololei mai i ka @@ kaa dala ana ma ka inoa o ka Pu @@@, a ma ona @a no hoi e hookoia @@@ ai na kauoha nupepa a pau i makemake ia mai na w@hi mai a pau.  O na Kumumanao, Hoolaha, Kanikau me na Mele.  E hoouna pololei mai ma ka inoa o ka

Lunahooponopono.

 

Ma ke kauoha a ka Puuku, @@ Keena o KE ALOHA AINA, Honolulu, Iune 14, 1902.

 

PIHA O BEKE HAPAKELA ME KA LU KI MANU.

 

Ua hoea aku i ka halewai ma ka po Poaono nei Beke Hapakela a hoike aku la ua piha o@a me ka @u ki manu i ki ia e kana ipo lei manu Ben Haaheo me kekahi pu ki manu.  O ka wa i ulu mai ai o keia hana kipu, i ka wa no @a i huli hoi aku ai o Beke ua kaumaha i ka wai hoomalu@e o ke kino.  Ua huhu mai o Haaheo iaia, aka, aole nae i maliu ia aku, a o ka hopena na kii aku la o Haaheo he pu ki manu a ki aku la ia Beke, ua palalu aku la ka hele ana a ka @u ki manu, a loaa aku la o Beke ma ka uha, o kekahi o kana mau keiki ua ku ma ka lima, a he haole ua ku oia ma ka manamana wawae.  Ua holo aku o Beke a hoopii i ka halewai a malaila i weheia ai he ehiku lu e paa ana ma kona uha e Kauka Emekona.

 

Mahope iho o keia hana kipu ua kau iho la o Ben Haaheo maluna o ke kaa uwila ma kekahi huakai holo kaa, a i ka hiki ana aku o ka makai i kahi o ke kipu i lawelwe ia ai, aole o Haaheo, na ike ia oia e kekahi poe i ke kau ana maluna o ke kaa uwila, malalo o keia hoike i hookolo aku ai ka makai a hiki i kona loaa ana e kau io ana iluna o kekahi kaa uwila.  Ua lawe ia mai oia no ka halewai e hoopaaia ia.

 

E HOOLOHE

 

Ua hoea mai la maluna oka moku ahi Sierra he mau waiwai hou o L@le, Papale, pela aku.

 

Lolewawae hana                                      45@

Paalole Huluhulu                                   $5.00  a pii

Lolewawae maikai                                 1.25  “

Paleili o luna                                              20@ “

Paleili wawae                                            20@ “

Kakini                                                        5 @ ”

Kamaa                                                       1.00 

Palu@e                                                            25@ “

 

He nui na lako kakau o kuaiia nei

Ke Alo Ulaula

Kihi Alanui Nuuau A Moiwahine

 

 

KAU KA WELI I KO AMERIKA

 

Kapalakiko, Iune 12.  O na hoike i loaa mai la aia ke hooweliweli ia ala o Hawaii e kekahi luapele nui ua kaohi iho la ia i kekahi poe mai ka holo ana aku no ia mau mokupuni.  O ka luku weliweli i ike ia iho nei o Marinique a me ka nui o na ola i poino o Guatemala a me kekahi mau wahi e @e o ka honua nei, na ia mau mea i hookau aku i ka weli i kekahi poe makaikai.

 

Wahi a ka olelo a ka nupepa Koronikala o keia la, he poe mai Los Angeles mai i paa na inoa no ke kau ana aku maluna o ka mokuahi Sierra kai hele aku e unuhi i ko lakou mau inoa mai ka papainoa ohua aku, no ka hopohopo o poino ko lakou mai ola i ka pele.

 

O Roosevelt Johnson, o ka Hui Realty, a i kamaaina i na mokupuni o Hawaii, ua hoike ae oia i kea kakahiaka he nui na poe manao holo aku no Honolulu i hoololi hou i ko lakou manao i ka wai i ike iho ai ma na nupepa o Kapalakiko nei, aia ka lua o Kilauea ke luai ala i na lehu pele.

 

O na poe o Hawaii aole paha i maopopo ia lakou ka piha weliweli o na poe o ka aina nei i kela luku ia ana mai nei o Martinique.  O ka luku ia ana o 40,000 kane, wahine a me keiki a me ka hooneoneo pu ia ana o ka aina iloko o ka wa pokole, ua lawe mai ia i ka lia maeele o ka makau maluna o ko onei poe no ka pele.  O na hoike ma’i ahulau na manao ia aole ia he mea e kaohi ai i na poe makaikai e like la me na hauwawa pele.

 

Wahi a Mr Balauwina o Maui kekahi o na ohua i huli hoi mai ma ka mokuahi Sierra.  O ka hoolaha ana ae o ka nupepa Koronikala o Kapalakiko aia o Daimana Hila a me Puowaina ke upu ia nei e ulupa ae ana i ko laua mau piko a uhi pu mai i ke kulanakauhale me na pohaku pele e like me Martinique, na ia mea i hoonoho aku i na makaikai mai ke kipa ana mai i keia mau mokupuni.  Ua hoike mai kekahi lede i kipa mua mai i Hawaii nei, aole oia e holo hou mai ana i Hawaii no kekani wa loihi e hiki mai ana, no ka mea, o na olelo e pili ana i ka poino o keia mau mokupuni na hoopiha aku i kona puuwai me ka makau nui.  

 

He mea oiaio, iloko o ka noonooo o kekahi poe i ke mua ole ia Hawaii nei a me hona mau luapele i pio kahiko, ua ala mai na hopohopo no kekahi luku weliweli e like me kekahi mau mokupuni e ae, pela lakou i makauai i ka holo ana mai i Hawaii nei.