Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 28, 12 July 1902 — NAHAHA KA AOAO HOME RULA Haule ke Kaulike a Apono ia ka Monopoli. [ARTICLE]

NAHAHA KA AOAO HOME RULA

Haule ke Kaulike a Apono ia ka Monopoli.

NAHAHA KA AOAO HOME RULA!! Haule ke Kaulike a. Aponoia ka Monopoli. E na poo Home Mla malwo T<auUk«9 [ amo hiuiue Kal» K\i« JWonoj>ulv j eia iua keia vj ike ibo ai uukou i .na i kumu o ka nahaha ana o ka aoao a oukou i ku ai i na la i hala ae. Ua ala mai no keia mau hana nia- i: muli o ke ake ana o kekahī poe e hooponopono ia ke Kumukanawai i mea e ku al k& aoao o ke kahua ame ke ala e ioaa ai he ianakila i k.a Aoao Home Rula; ame ■ ke ake o kekahi poe e hoomaumo i ke j ku ana maluna o ke Kumukanawaf ka- | hiko i ike pojio oie ia ia mea he kau- i like. | I mea e maopopo ai ke kulana o i keia mau Kumukanawai ame ko laua ; mau ano, eia mai ke hoopuka piha ia aku nei: KŪMUKANAWAI O KA AOAO HO* MĒ RULA, I KUKULUIA MA HONOLULU, MOKUPUNI O OAHU, MA KA LA 8 O .iAN'UkKi' M. H. 1901. NA OLELO HOAKAKA MUA. ...Oiai ua ikeia ae nei ka io # li ano nui ana o ko |cakou kulana kaiai Aupuni. 0 keia inanawa e nee aku nel Imua, a he mea boi nana kono mai ia kakou; ka Lahui, e ~ku me ka makaala no ke kial aha i*na pono piīipaa o na O:\vi ame na Kupa Makaaina Amerika i manao hana iike. Nolaila: ka noho ana o ka Aha Eieie o nu AHAHUI 4LOHA AINA ame AHAHUI KALAIAINA i huiia ma ke Kulanakauhaie o Honoiulu, Mokupuni, o Oahu, Panalaau o Hawaii, nfa ka !a 8 o lanuari, M. H. 1901,, ua hooholoia e hoohuiia na AHAHUI ALOHA AINA ame KALAIAINA i oleloia, ma ka inoa ame ke kuleana kalai Aupuni no keia mua aku e kapaia KA AOAO KALAI AUPUNI "KUOKOA HOME RULA." KUKULU ANA. : Pauku,X Ma keia ke kukuluia nei he Aoao Kalai Aupuni Kuloko no na Kupa Amerika apau i manao hana like o loko o ka'Panalaau o Hawaii np| a e Ikela 'ma kona kulana ame j ka Inoa ka AOAO KUOKOA HOME lIULA me kona Manii Hooko piha ma . ke Kapilala ma Honolulu ina ka Mokupunl o Oahu. ! AOAO KUOKOA HOME3 RULA. Eauku 2. O ka loaa ana he Aoao Kalai Aupuni malalo o kekahi olelo Hooholo Hoohui a' ka Aha Elele o na AHAHUI KALAIAINA aine ALOHA AINA, i aponoia ma ka la 8 o lanuan, M. H. 1901, e kāpaia a e ikeia no o ka AOAO KUOKOA HOME RŪLA. KA HUA HANA. Pauku 3. Ua manau makou he mea pono e hookumuia na Āupuni apau malnna o na kumu knokoa o ka noho ianakiia, ka noho ke'ake'a ole ia ame ua pono kaulike e ioaa ai he kahua, lanakila no ka lehuleliu. ' Ua manao makou ua hanau pu ia mai ke kanaka me kona mana kuokoa a he like hoi na mea apau imua o ka maka o ke kanawai, a i hoohuaia mai hoi me na kuleana kaokoa, oia hoi ke 1 ola, ka noho lanakila ame ka imi ana i aa mea e oluolu ai ka noho ana, me ka hoomaiuia mai na hana lima ikaika ia mai ame na manao*aiunu o ka lioo haiki mana, a e ioaa oiaio ai he Aupuni kauiike no ka lehulehu, ma o ka lehulehu, a na ka lehulehu. i O ka manaoio o ka Aoao Kaok»* ( Home Ruia, ua hookumuia no maiuna j o ka moio; I Ka P.ono Kaulike p ka Lehy(ehu— ! Equal Right« for the People. | NA LALA. Pauku 4. O na Laia o ka Aoao Kaf laialna Kuokoa Home Rula, oia no na ! kane Kupa AmeHka apau o na Ahahui I Kaiaiaina ame Aloha Aina i huiia ame ; na Kupa Ameiika e ae i manao hana ! like i hiki aku na makahiki i.ka Iwaka- ( luakumamakahi a oi aku, a i loaa hoi } iaia ka mana koho balota ku i ke Kaj nawai, e aulio aaa iloko o ka Panalaau o Hawaii a i kakau inoa hoi"mas lalo o ke Kumu'kanawai a i ole malalo I o na Hula. j NA LUNA NUI. Pauku r». O n,a I.una Nui o ka Aoao ; Kuokoa Home Rula, oia no ka Papa I Luna N<ii i hoikeia na kulana penei: , Pcrcsidcua» llope Pc-resideua, Kakau 1 olelo. Luna Hooia, Puu.kvu llookaUi f Perēsidena Hanohano nme Elua Hope | Perestuena Hanohano ame ka Papa ' llooko o Kauaouo kumauiaiima (t>s) 1 T.n!;v i O lakou rio nn Luna Nui maluna o : aa Aoao Kaiaiaina Kuokoa Home Ru- , la a puui ka Panaiaau o Hawaii. a o lakou apau o iiuho ana mu Houoiulu, : Mokupuni o Oah» j ifi kohoia lakou apau ma ka haloia » c ,Uko vj ka Aka Klele muA

a noho ana 3Joko o lanuarl, 1901. B mau lakou ma ka olhaua uo Eula ma* kiiliiki ke pouo ka iakou hana ana. NA: MAHELiE3. PauUi.i C. Aiu iloko o keia Aoao Ka* iaiama, e kukulula he HookaW Ma* heie Nui ma Houoiuiu, i kapaia ka Ma- . hele Kuwaena (Cen.tral Body) o Hquolulu, oia ka Mahele Mana Nut rua* >una o iik Mahele a puui ka Paeaiua, a ma ke Kapitala o Houolulu e noiio ai ia Mahelē, a mailoko aku o ka Ma* hele.-Kviw.aena o Honolulu e kukulula ai i mau Mahele Lala o ka.Aoao Kuokoa Home Hula ma.na Ai>ana a Ma* hele koho balota a puai ka Paeaiaa» e hoopaa aua i ua mau Mahele Lala ia malalo o ke Kumukanawai, na Ruīa ame na Kahua Hana o ka Aoao Kuo* koa Home Rula, no keia mua aku m& ke alakai ia ana e ka Mahele Kuwaena 0 Honolulu. E koho na Mahele Lala i mau Luna ■no lakau, penei. Peresldena, Hope Pe* "residena, Kakauoleio ame ka Puuku, e paa lakou ma ka oihana no Elua makahiki ke pono ka lakou hana ana. AHA ELELE. Pauku 7. E kukuluia i Aha Elele no ka Aoao Kalaiaina Kuokoa Home Ruia a.puni ka Panalaau o .Hawaii, a e kapaia Aha Elole Aoao Kuokoa Home Hnla.' e malamaia i hookahi kau ha« . lawai o ua Aha la ma k.eKulanakau« hale o Honoiulu, Oahu, ma ka P3akolu Ekolu o laruiari o ke.la ame ieia Elua makahiki, a i kekahi 9 ae paha ka Peresidena e kahea al ma ke kauoha ana a ka Aha H-nk.i. PERESLDENA, . Pauku 8. (A) E kolioia i uo ka Aoao Kuokoa Hoaie lluia ina ke kau Ah i . Elele mua r: uoho pna uia Honoluiu i lanuan, IUOI. a i xela ame keia ĒĪua makahiki ma ;a hopd aku. .. (B) Na ka Peresiilena e kakau iuoa ma kona ano oihana i na hana apau 1 piii i ka pono o ka Aoa3 Kuokoa Home Rula, oia no ka mea u hoo* malu na halawai o ka Ku« waena o Honoluiu ame ka halawai o ka Aha Elele. oia no ka mea maluna o na Mah.ele. ame na Ahahul Lala e kukuluia aku ana ma keia hope aku ma ka inoa o ka Aoao Kuo* koa Home Kuia. (C) E ioaa ka mana i ka Hope Pere» sidena e like ma kona mua oi.ai kona mua i kaawale aku ai. PAPA HOOKO., Pauku 9. O ka Papa Hooko oia no na Laia he Kanaonokumamaiim'a (CBj, e hui pu ana me na Luna Nui i kpliO'a e ka Aha Elele ma kona kau mua e noho ana iloko o lanuan, 1901. O ka Lunahoomalu o ua Papa ia, oia no ka luna Hoohana o ka Aoao Kuokoa Home Rula. O ka fapa Hooko oia ka mana nana e hooponopono i naAhahui Lala apau, 0 na hana apau a ua Papa la i hooholo ai e paa no ia maiuna o ui Alia* hui apau. E loaa ka mana i ka Papa l'ooko « koho i pani ma kahi o kekum Luna Nui i na ua hakahaka konu njho a « paa oia ma ia oihana a hiki t ko kohoia ana i pani ma koua wahi e ka Aha Elele. Ua lawa na Lala he Umikumamalima (15) o ka Papa Hooko e malama 1 ka iiaiawai i ka manawa halawai. Na ka Papa Hooko e koho i Kakau* olelo nona iho, na ka Mana Hooko no' e i ko lakou Lunahoomalu, a Ina liana k»wa ana oia, alaila, e kipakuia no *, a i ole, o iakou. KAKAUOLELO. Pauku 10. O ka hana a ke Kakau* ] oleio q ka Aoao Kuokoa Home Rula, e malama oia i n a moolelo o na ha' I ™ Wa ' 0 Mahele Kuwaena ka Ah a I Elele am, na hana e ae e pili'aaa i ka j pono o ka Aoao Kuokoa Home Rula, » E malama oia i Buke kakau inoa 11 ° r , ia Lalu - e maiama oia i koike no na loaa ame na hoolilo a e waihoia aku imna o ka Papa Hooko i kek am« keia hapaha makahiki PU^KII Pauku 11. O % haaa a ka Puuku t oia no ka malama ana i na waiwai (apau o ka Aoao Kuokoa Home Rula. | ua Dala 4 ua raiapaia Waiwai o na ano I ai L e utuia kekahi mau Biia ! e a P°noia e ka Papa Hookow j O na hoolilo apau e piU ana no ka po* uo o ka Aoao Kuokoa Home Ruia. • , a e hoohoioia uo ia e ka Papa : Hooko, E houaia ka Puuku. f KOMITE WAIWAI. i 12. E kohoia i Papa Komit& ! auvai 0 vō) Lala aua lakou • m? n a T'i r \viiu U ma ua * uo *wu * loaa w /Kaihona no ka Aoao Kuokoa , Houie Kula. a o na īoaa apau l loaa ' '!>. ! n ° Waiwai e waihoia ' ■ n'! r 'l' ka huia u l J ayku ma k« i 10 ~ , uo > a Aoao Kuokoa 4 nome Hula,

NA HALAWAI. Pauku 13. E malamaia l halawal jcaau na ka Mahele Kuwa'na ma k.e aiuahi Poaha o kela amo keia pnle a 1 kekahi mfe.nawa e ae paha a ka PGrestdena e kahea al. Ua lawa no I<ala 9 © inalama ! ka halawal a ka Aoao Kuokoa Home Rula i na manawa apau. NA KANAWAI. Pauku 14. Ca iiiki no i kela ame keia Mahele, a i kela ame keia Papa Hooko e kau i mau Rula oona iho i kue ote i keia Kumukanawai. E hiki no ke hoololi a pakui a hooponopono hou i ke kau wahl o keia Kumukanawai , ke hoolahaia mai la hoololi, pakui a hooponopono ma kekahl haiawai ana a ma ka halawai ho uana a ka Aha Elele « aponoia al. , O lte kope maluna an, oia tio K« kope olaio o ke Kumukanawai o ka Aoao Kuokoa Home Huia. _ . D. KALAUOKALANI, Peresldena Nui o ka Aoao Kuokoa Home Rula. ' , ■■ Na ka Peresidena, Aoao Kuokoa Home Rnla. J. K. NAKOOKOO, Kakauolelo Nui, Aoao Kuokoa Home Ruia. NA LUNA NUr O KA AOAO KUOKOA HOME RULA. 1. D. Kalauokalani, Peresidena. 2. j.aK. Kaulia, Hope Pererfdena, 3. J, Kanui, Peresl<3ena Hanohano. j 4. T. C. Polikapa, Hope Peresiflena Hanohano Elua. g. j. PeresldGr.a Hano- . hano m^khi. 6. J. K. Nakookoo, Kakauolelo. 7. W. H. Kailimai, Puuku. 8. W. H. Kaleihuia, Luna Hooia. 9. J. B. Kaohi, Komlte Waiwai, Ha- " T " waii, n 30. S. E. Kaiue, Komite Waiwai, Maui. ,■■ , 11. J. N. Uahinui, Komite Walwal, Molokai. 12 j Kanui, Komit<? Walwai, Oahu. 13. J. P. Leleiwi, Komite Waiwai, Kauai. PAPA INOA O NA LALA O KA PAPA HOOKO. 1. J. K. Kauiia. 2. J: M. Kealoha. 3. W. H; Kailimal. 4. J. C. Qutnn. 5. J. K. Ciark. : 6. J. K. Nakookoo. 7. S. K. Pua. 8. J. P. Kahahawal. I), H. Keiiiaa. 30. Geo. Kaia. : 11. R. N. Boyd. 32. T. C. Poiikapa. 13. Moses L. Kaaikaula. 14. Sol. Meheula. 15. E. C. Rowe. 36. L. K. .Nakookoo. ' 17. S. B. Kaneihalau, 18 . D. W. Kamaliikane. ; 19. J. Keau. 20. JJ. Kanui, 21. Kalaeokekoi. ■ ' 22. J. M. Kekala. 23. S. H. Meekapu. 24. H. B. KJeliiheenalu 26. J> Hale-liilii. 26. J. W. Hoioua. 27. W. Kaluehao. : ! 28. Kawaiki. 29. Wiiiiam Ringer. " 80. A. Kaluna. • -> 'i Jl 31. Timoteo 82. D. Ai. : ' 83. J. «. KanakalillH 84. D, Crowningburg. 35. Henry Huka. 36. C. B. Maiie. / ' 87. G. W. Kualaku. * ' 88. M .» P. Palau. ' ' V 39. Maikni. V - . 40. Panoko. ' 41. Keohokapu. , 42. W. Kaaihue. ' ' . 43.-J. M. Maliuka. V . 44. D. M. Kuplhea. 45. Nakaikuahine. 46. Kaimimoku. * 1 "-' ■"' ' 47. Maauhiu. 48. Kanoa. ' - 4». Joha Lii. 60. John Hina. ' ' 61. J. Kukaulaiii. : "' 52. P. W. Erving. 53. Napeha. i I 54. D. -Kaona. ' •■-' 55. W. K. Kaleihuia. '1 56. E. W. Palau. 57. D. Kaheleua. - ' 58. īoela. ' ' 59. Kaka. ■ " 60. J. Alap»t. 61. Lapana Keawepoole. * 62. P. Haloia. ; 63. B. Hao. 1 64. Wiiliam Kapela. 65. W. K. Kaieihuia. PAPA ĪNOA O NA ELELE O KA AHA ELELE O lANUARĪ, 1901. MOKUPUNĪ O OAHU I. N. J. Hiapoole. : 2.. G. W. K. Kauimakaole. 3. G. M. Keone. 4. L, Kaaikaula. 5. Lapana Keawepooole. 6. Josepli Kauahoa Ciark, 7. T. C, Polikapa. 8. W, Kaaihue. 9. John Lii. 10. Mrs. R. N. Boyd. • 11. J. Kauui. 12. S. K. Oili. 13. Henry Kaillmai. 14. S. K. Mahoe. 1 15. K&imlmoku, \ 16. «alaeokekoi. _ i 17. J. I'. KaUahawai. [

38. J. K. Nakookoo. 19. C. B. Mailo. 20. W. K. Kaloihuia. 21. J. M. Kealoha, I 22. D. M. Kupihea. I 23. W. H. Kaillmal. I 24. Mrs, 0. W. Kualaku. 25. Mrs. īwa Keanu. | MOKUPUNI O HAWAĪI. 26. J. M. Kauhi. ! ,'■ 27. D. M. Kuali. 28. S. W. M. Kawelo. 29. J. 'Kauahi. 30. M. K. Kou. MOKUPUNĪ O MAUI. 31. P. K. Kalohelani. 32. E. H. Kekapal. 3S. Dan. Maliuka. 34. G, P. Wailehua. 35. E. R, Keike. MOKUPUNĪ O MOLOKAI. 36. O. Kekipi. 37. J. N. Uahinul. MOKUPUNI O KAUAī. ' 38. D. Kapahu. 39. James K. Lota. 40. F. M. Castro. 41. J. W. K. Nawai. MOKUPUNī O OAHU. 42. L. M. Keaunui. He Elele kela i hiki mai i na hora e aneane ana e hookuu na hana o ka Aha Elele. 43. J. Waiola. 44. Nakapuahi. 45. J. K. Mahoe. 46. D. H. Keliiaa. 47. S. K. Hui. Honolulu, īulai 9, 1902. I'ka Peresidena ame na Elele o ka Aha Elele o ka Aoao Home Rula: E na Keonimana: —O kou KOmlte no ka hoololi ana i ke Kumukanawal 0 ka Aoao w'ome Rula ke waiho haahaa aku nei i.ie keia he Kope o ke Kumukanr.v.fti <• hooliui ana i na hooioli I *manao3a ua kupono i mea alakal no ka Aoao no keia mua aku. O na Pauku mua eha o ke Kumukanawai aole 1 hoololiia a o ke koena aku ua hooponopono hou ia e hooemi mai ana i ke Komite Hooko f kanakolu lala, a e kohoia lakou mat na Apana Koho mai o ke Teritorl e like me na Lunamakaainana, a na ka Hope Peresidena o ka Aoao e hoon\alu i ka lakou mau halawai. He ehiku lala o ke Komite Kuwae na, hookahi mai kela ame keia Apana Koho mai am< ka Peresidena o ka Aoao, a o ua Peresidena 'Ia ks hoomalu 1 ka lakou mau halawai. O na Elele i ka Aha Eīele o ke Teritori e kohola iakou mai kela ame keia Mahele mai—hookahi elele kaulele a hookahi elele o kēla ame keia 50 t>alota Hopae Ru'aT hookomoia i ke Kau Koho Baloia i hala. O na Eleie Apana e kohoia. īakou mai kela ame keia Mahele mai—hookahi elele kaulele a hookahi elele no kela'ame keia 25 balota Home Rula 1 hookomoia 1 ke Kau Koho Balota i hala. ■ Ke manaolana nei makou ke aponola keia mau hoololl e waihoia aku nei,' e loaa ana ka hooiaia ana o na kulāna haha iloko o ko kakou Aoao Kalaiaina. Me ka haahaa, JOHN EMMELUTH, D. K. EWALIKO, J. W. BIPIKANE, ■. i JOHN KAAUWAI. J. B. KAOHI, ♦ G. P. WAILEHUA, s GEO. W. MAHIKOA, Komlte Hooponopono K^umukanawal. KUMUKANAWAI O KA AOAO HOME RULA I KUKULUIA MA HO- , NOLULU, O OAHU, MA KA LA 10 O lULAr, M. H. 1902. I NA OLELO HOAKAKA MUA. i Oiai ua ikeia ae nei ka loli ano nui ana o ko kakou kulana kalal Aupuni o keia manawa e nee aku hel imua, a he mea hoi nana e kono mal la kakou ka" Lahui, e ku me ! ka makaala no ke kiai ana I na pono pillpua o na Oiwi ame na kupa makaalnaīia Amerlka I manao hana like. Nolaila, ma ka noho ana o ka Aha Elele o na AHAHUI AIX)HA AINA ame AHAHUI KALAIAĪNA I huila ma ke Kuianakauhale o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Pana laanrHawai I, ka Ia 8 o īanuari ; M. H. 1901, ua hoo- ; holoia e hoohuiia na AHAHUI ALOHA AĪNA ame KALAIAĪNA I oleloia ma ! ka Inoa ame ke kuleana kalai aupuni i no keia mua aku e kapala KA AOAO ! KALAĪ AUPUNī "HOMB RULA." Pauku 1. Ma keia ke kuKuluia nei I Kalai Aupuni Kuloko iro na ! Kupa Amerika apau i mapao hana Uke ! o loko o ka 'Panj(riaau o Hawall nei, a e ikeia ma kōna kulana ame ka Inoa—ka Aoao Home Rula me kona Mana Hooko piha ma ke Kap'itala ma Honolulu, ma ka Mokupunl o Oahu. AOAO HOME RtTLA. Pauku 2. O ka loaa ana he Aoao Kalai Aupunl malalo o Kekahl Olelo Hooholo Hoohui a ka Aha Elele o na AHAHUI, KALAIAINA ame AĪ.OHA AINA, i aponoia ma ka la — o lannarf, M. H. 1902, e kapaia a $ ikela no, o ka AOAO HOME RULA. * KAHUA HANĀ. Pauku 3. La manao makou he moa pono -e hooleuiuuiu n& Aupuni apau u m kumu kuokōa o ka noho lanaklla. ka noho keakoa 010 ia, amo ' »8 pono kauīlke e loaa ai ho kahua | lanakila no ka leluiloliu. Ua mnnao makou ua hanau pu !a mai ke kanaka mo koni kuo-1

J Ttoa, a īie lf"ke ho! na mea apau itnna ' o ka maka o ke Kanawat," a i hootiitafa 1 mai hni na kulpana Vatfkoa. ola hoi t ke ola, ka noho lanaktla ana, ame t ka imi ana l na mea e oluolu ai ka ! noho ana me ka hoomaluia tnai na * [ hana lima Ikalka mal, ame na manao aluiia o ka hoohatkl mana, a e loaa oiaio ai he Aupuni knlike no ka lehulehu, mā o ka lehulehu, a na ka lehulehu. . O ka manaolo o ka AOAO HOME RtrLA, ua hookumula no maluna o ka moto: Ka Pono Kau??ke o ka Lehulehu —'Equal Rights for the People." NA LALA. t Pauku 4. O na lala o ka Kalal- ' alna HOMR RT.7LA, ola no na r kane kupa Amerlka apau o na Ahahul Kalaiaina ame Aloha Alna I Huila ame na Kupa Amerfka e ae 1 manao hana ' llke 1 hlkl aku nā makahlkl 1 ka 21 a of aku, a l loaa hol lala ka koho ( ba!ota ku 1 ke Kanawal, e 'noho ana 1 iloko o ka Panālaau o Hawall, a I ka- ' kaulnoa hol m&Ialo o ke Kumukana- L &ai a i ole o na Rula. ALOHA AINA—4 . KOMITE HOOKO. Pauku 5. I kanakolu lala o ke Koj mite Hooko o ka ĀOAO HOME RULA, ' a te kohoia e kela ame kela ; Apana ' Kohio Lupamakaalnana e llke mē ke atio ame ka nul o na Lunamakaalnana ' i ka Ahaolelo; a aole e manaola I poe noho paa lakou no loko o na Apana ] o lakou f kohola mal ai. E kohoia lakou ma ka halawai mua ! 0 kela ame keia Mahele Koho iloko o ; Julai, M. H. 1902, ā f"kela ame keia ] Elua Makahiki mahope aku; a e' paa ' lakou 1 ko lakou mau kulana me ka ! hoopono no na makahlki elua. O ka 1 Hope Peresrdena o' ka AOAO HOME RtTLA, ka mea nana e hoomalu 1 na ' halawai apau o ke Komite Hooko. 1 E koho no ke KomJte Hooko i kona ! mau Luna Nul mai waena ae o kona ' ! mau lala. E manao!a he 12 lala o ke t Komlte Hooko 1 akoakoa mal ma ke- ' | kahi halawai o ua Komlte la, he Kō-- j ! īamuMa no ka hooholomua ana I na ' ! liana o ua Komite la ma koina mau ' ] halawai apan e imalmaia ana i kela a I me keia mahlna. ' I KOMITE KU WAENA. Pauku 6. E kohoia i Komite Ku i Waena no ka AOAO HOME )FtULA I 7 lala. O ka PerGsldetia ame 6 lala o ! j ke Komlte Hooko—a o keia mau lala ] 6, na ke Komite HooksTio e koho ke!a ! Komite, a e lflo no lakou i mau lala ! no ke Komite Ku Waena 4 a e pāā la-1 kou ma ia kulana no ka manawa o ko ! : lakou noho 'lāla ana no ke' Komite ' \ Hooko; a na lakou no e hooponopono ! i i na hana pili i ke koho bālota apau no • ! ka pono o ka AOAO HOME RULA • | malalo o ke alakai ana a ke Komite 1 Hooko; a e koho lakou i 3 lala no ' loko mai o ko lakou heluna no ke ! Komite Waiwal; a e koho no hoi la-! kou pela, I Puuku. | E lilo na laīa o ke Kom!te Ku Wa- I ena 1 mau hoa kuka a i Komile Kukai ' me na lala HOME RTTLA o ka Ahaolelo; a na lakou no e hoeponopono I a e hana 1 mau Rula no lakou, me ke j kuhikuhi ame ke apono ana 'oia mau lala o ka Ahaolelō. KUKULU A HOALA ANA I NA AHAHUI MAHELE. Pauku 7. 0 na lala o ka AOAO HOME RULA o kela ame kela Māhele Ko- ! ho a puni ka Paualaau, e kukulu a e ] hoala i mau Ahahui Mahele; a e kohō lākou i ko iakou mau Luna Nuī ame f na Komite Apaiia i Truīfke me na Ru- f la -1 hooponoponoia e ke Komite Kukulu Ahahul. KOHO ELELE ANA. Pauku 8. Ma ke Koho Elele iloko o lune, M. H. 1904, a i kela me keia elua makahikl mahope a'ku, e koho kela ame kahele Koho I Hoo kahi Elele Kaulele a 1 hookahl Ēlele no kela me keia 50 balotā i fkohoia I t\o ka Moho HOME KULA i loaa ka balota Wekie ma ke Kau mau i hala; f a o kela me kela Ēlele i kohoia,' e noho J latou Ilo)ro o ka Aha E'ele Wae Moho 1 k?la r.e ke?a manawa ke Kom!te Hooko e ks.uoha ai, iloko o 30 la mahop® Jho o ko lakou kohoifc ana, no ka hoomakaukau ana t ka Papa Hana no ke Kau Koho Balota e hiki ni*l ana, ] ka wae ana i Moho Elele no ka PanaJaau I ka Ahaolelo ma Amerika Hui puia, a o kekahl mau hana e āe paha e hiki mai ana Imua o lakou; a e paa lakou ia kulana me ka hoopono no na ! makahiki elua e hiki'mai ana, a e ha-! lawai no lakou i leela me keia ma- I nawa a ke Komite Hooko e kauoha ai f ia lakou a i ole i ka manawa a ka f Peresidena o ka AOAO HOME RITLA I e kahea ai me ke apono nae o Ma-! na Hooko. | NA ELELE APANA ME KA AHA ELELE. ' j Pauku 9. Ma ke'koho ana o na ] Elele iloko o Tulai, 190?; a i kel'a me ] kela elua makahlkl mahope aku, e ko- ] ho kela 'me keia Mahele Koho i 11 Elele Kaulele, a 1 1 Elele no kela me f kela 25 ba'ota 1 kohoia no ka Moho ] HOMē RtMiA \ loaa ka balota klekie I ! ma ke Kau- mau i hala. I I E hui a e halawai na Ēlolo apau 1 t I koholima ko lakou raau Koho { | pakahi ma o ke kahea ana a ke Ko- f ! n;ito Apana Iloko o 60 la mahope o ka noho ana o ka Aha Elele o ka I | Pannlahu. no ke apono ana i ke Ka-1 hua Hana o ke Kau Koho T!alota e ! hikl mai ana, ka wae ana i na Moho t ' no ka Ahaolelo o ka Panalaau, a kekahi mau hana e r hikl mal ana | ■ !mua o lakou E paa Uikou raa !a mau |

■kuīana ine ka hoopono no elua' Jcatifkt ; Ē hala'wal lakou ma leela a īiK' keia mankwā a ke Komite Apanpk e kauoha a!, NA ME NA HOPE PKRESIt>ISNA, Pankn 10. lĒ \cohola e ka Elofe e riō!To kna roa "HonoHiīu ! lulāl. 1904 + * me kēta elua makahiki hope ino ! Peresidena, Hope' Peresī« dena 1 Peresidena Hanōhano, a me 3 Hope Peresideiiā Hanohano no ka ACI)At> HOME RTJLiA . A hlki* i ke koho ana i lulai, 190< e like me ta I hoapLkaia, e mau no keia mau Luna e liaa nel. r Na ka Perei3idena e malama i na h,&> lawal ame na kukakuka ana a Tra A& Elele o ka Panalaau, ame ke Koinlia Ku Waena; o hoopaa oia i kona inba oihana no jka AOAO HOME liaiA maiuna o na Palapala i lilo ai i moa mana. | Na ka Hope Pe.residena e malama' l na halawai ame 'na kukaluika ana a ko L Komite Hooko, a e komo mal no ka Peresidena ma keia mau Halawai ana, no ke kuka ana ame ke koH'o ana. , O na hana apau a ke Komite Hooko. e p'ono e apono mua ia e ka Pere« | sidena, aka nae hoi, ina e vitoia e ka ' Peresldena ia mau hana, e hiki* no hookoia iā makemake o ke KomiW - Hooko ma o ka ae ana o elua kapakolu o ke Komite Hooko. KAKAUOLELO * 1 Pauku 11. O ka hana a ke Kakau- ! 01010 o ke ffomite Hooko oia no ka ; maiama ana i na moolelo apaū om | Komite ain-e ke Komite Ku Waena ' hoi, ma ke ano he hoa kuka me ka | mana koho ole, a me ka Aha Wae Moho o na Elele, a me n-a hana apau o ka AOAO HOME RUfcA; a e malama. : ' oia { ka Papa īnoa o na lala apau, a : hof iloko o kana. malama āna ka S|la. ; o ka Abao Kāīalalna; a e lioohana, wale ia no maluna o na palapala DUt oihana. " j PUTTKU. ! Pauku 12. Na ka Puuka oke &0. • mite Ku Wafena e malama na waiwal ? apau/ na daīa īoaa ame na waiwai a ; se o kela me koia ano I ikeia no ka J lfcME RULA. Aole e ukuii | kekahi "bila a mau biīa paha me k& , apono oīe o ke Komīte Waiwai ?tOMITE WAIWAI. i Pauku IS. Na ke Komite Waiwai «> hoolala a e imī i na ano ame na hap.a e loaa ai he waihona no ka AOAŌ HOME RULA. a o na īoaa apau i j īoaa mai ī ua Komite la, e haawiia akii ia i ka Puuku ma ke ano he waiwal ' RUL A P ° malkar n °' ka AOAO Ho ¥®- | HALAWAī KUIKAWA O KE KO. I miTe hooko. I Pauku 14. Ona lialawai kuikawa " ( a ke Komite Hooko e kaheaia no ia. , e ka Peresidena o ka AOAO HOMa RULA ma o ke noi ana a 5 lala o ua Komlte'la, a e hoolahaia aku i na lalft. !' he 24 hora mamua ae oka noho ana ' ola haīawai, ,' NA RULA ME NA HOŌLOLL ' Pauku 15. Ua hiki ho ! ke Komiie | Hooko ke hana i kona mau Ruīa hooponopono ke kue ole i na o la Knmukanawal. 1 E hiki no ke hoololiia keia Kumukanawal ma kekahi halawai -o ka A>i«y Eīele i mai, ma o ka hoolaiia i mua ia ana ma kekahi haīawai mua j ae no 24 hora, a e aponoia no na j ho °īoll a pakui paha ma ka kalawl • manope iho me ka ae o eīua hapa,kola o na īala i hikl mai. * O kfe KOPE maīuna ae ke kope olaia o ke KUMUKANAWAI o ka AOAO HOME RULA. Peresidena o ka Āoao* Hoine' Rula« Na ka Peresidena, Aoao Home Rtjla:i' i Kakauoielo.' Ke ike pono iho la oukou,. o na' Pauku mua eha o ke Kumukānawai leahiko ua īaweia mai a hookomoia no maīoko o ke Kumukanawai houEia iho i Pauku 5 ka hoololi a a nana iho oukou I ke kulike ole. Me( ka

Klumukanawai kahiko e olelo ana i 65 lala oka Papa 'Hpoko, a kohoia o Ha elele e hōfa inai ana iloko o lannari, 1901, a p maii lakou xio elua makahiki , E hoomaopopoia no hoi, o keia Papa Hooko ka mana maluna 0 ka Aoao Holne Ruia a puni ka Pa.nalaau o Hawaii a mai ka Mokupuni .wale mai no o Oahu lakou, Ma.ke Kumukanawai hon ua okiia mai a i 30, a e kohoia mai nae lakpu. e- k>ela ame keia Apana Koho Lunamakāinana e like hoi ko lakOu heluna me ka nui o na Luaamakaainana, a i mea e malama mau ia ai ka lahou halawal 1 keia ame kria mahina, a i mea hol e oie aku al i na I-a)a, ua waihoia ka puka no ko na kuaaina e koht) mai i mau kanakā a lakou i hilinai ai e noho ana ma Honoīulu nei n i ole, i kekaUl' naha o lakou e nc!"n ■ i ma Honolulu hei l.j hele mai a uo- o iho no kekahi mana- I wa. . : Ma k ::: e ike iho ai oukou e Hawaii, Maui, McIo;-:ai ame Kauai ua ; ake ia e ieheia ko oukou mau leo ma lee koho ana ; na luna nui o ka Aoao Hom'e Kula, no ka uiea, o ka Maua Hooko ka oi malun' o na mea apau, aka, iie hewa iho la ka keia ao ka roea i makemakeia e kekahi poe o ka hoonele aku no ia oukou o kuaaina a na Honoiulu nei wale no e hana i ko ]akou makemakē ma ke ano Monopoli. Aole wale no o keia ka mea i kueia ai ke Kumukanawai hou, aka, ua manao ia ka he kipaku ana aku-keia i na elemakule e noho nei he mau lala no ka Papa Hooko. Ua hlki wa'e no ke ikeia aku ka hawawa o keiā manao, no ka rata. uka poe apau e noho ana ma keia Papa Hooko e koho pono wale ia no lakou, a ina he makee ia ua poe elemakule nei, heaha iho la ka mea o ka makau ana, no ka mea, e koho akea ia ana a e puka hou mai ana no ua poe elemakule nei? Nolaila, o ke kaulike keia ma ke Kumukanawai Hou, Kekahi no hoi, o ka manawa ; o koho ana i keia mau lala, ua waihoia aa ka lahui a koho mai, a i keia mahina e kohoia ai. Ma ke Kumukanawai kahiko i lanuarā, 1903, he eono wale no mahina ke kaawale. Eia hou no kekahi, ina ua makeeia na elemakule no ka lakou mau hana i na la i hala ae, o ka ninau,—heaha ka J|)omaikai i loaa mai? He mea oiaio, ua loaa iho nei ka lanakila i kela Kau Ahaolelo aku nei, a e oleloia mamuli no ia o ka noho kapena ana o na elemakule, aka, heaha ka mea i ikeia, ua loaa anei na pomaikai? Aole hookahi. ® na elemakule, h? mau la heluna wale no ko lakou a o makou na opio no makou keia mua aku, aole makou i makemake e noho aku makou i na ; makahiki e hoea mai ana iloko o na j ehaeha mamuli o kekahi man hana pomaikai ole a keia poe elemakule i heluia ko lakou mau la. Aka e hoomaopopoia ina no ua makemakeia no ke alakai ana a na elemakule aole no e nele ko lakou piika iloko o kela a me keia mau Apana like ole. Ma ka Pauku 6 o ke Kumukanawai kahiko. e ikeia no he Mahele Ku Waena kekahi, aka, no Honolulu nei wale no a koe no oukou e Hawaii, Maui, Molokai me Lanai . Eia nae, nawai ia e koho keia mau la oiai ua hamau ma ia wahi. Ma ka* Kumukanawai hou hoi e ike ia no, he Komite Ku Waena hoi, aka nae, nau e H'awaii, Maul, Molokai ame Kauai e koho ana keia Komite Ku Waena ma o ko oukou mau hoa la ilo-

ko o ke KomiCē~Hooko Ua ike hou ia no ke kaulike o keia Pauku oke Kumukanawai Hou. Eia hou no kekahi ma keia Pauku o ke Kumukanawai Hou, e ikeia no he hana hou ka k?ia Komit- rCu Waena m&muli o ko lakou komo pu ana aku e kuka me na La!a Home Rula o ka Ahaolelo, he mea e hoopaa ana i na Lala o ka Ahaolelo e hana pono i ka lakou mea i kauohaia ai e ka Lahui. O ka Pauku 7 o ke Kumukanawai : hou ua ano like no me ka hapa hope ! o ka Pauku 6 o ke Kumukanawai ka hiko, nana no e hoike nona iho. Ma ka Paukii 7 o ke Ku-nilkanawai kahiko e ikeia no, "e kukuluia i Aha Elele," aka nae, acl« i hoikeia mai nawal e koho a i ehia ia Eleie o ka Apana Koho hookahi. aehe an.i e kaupaleua ana i ka nui i mak c mak?ia. Heaha kau e Hawaii, Ma;>i. Molokai a me Kainii i ike iho la ma keia Aha* Elele? He 124 Eleie o Oahu nei, he 4 an e Hawaii. 0 au e Maui a 5 au e Kaimi. e ko ai ko oukou naakemake e na kuaaina ina e emi iho ko oukou mau Eh'le i ka uuku loa, a pehea no e nui ai, po ka mea. jna oukou e manao ana e hoouna mai i 200 e koho ana no o Oahu nei i 1,000. a o ka pilikia o ko oukou ala e na kuaaina e hiki ole mai ana ka hapanui, a olai < ia no ko Oahu ii' i i ka miku kahi i kau ai. nele no oukou na kuonina. Jia k i Piiuku S Ju>; o ke Kuuiukanav:u I!oi!. ua ana ia ka nui o na El-Me v hel.- mii pi m;;i i>»>. A'M'ia Kohn l kr o).- n-;:; :i <• iik<> m» kn nui o kn hoiu na o Honv Eu'a mr»'aila, n- la no i ka m;i o ko oukou iuau l'a ;:na l ia ;:oY iiik' k<. lVI;i r.o j ka Aha Elel • W;v» o n > Apnna Koho. Aole an i o kkaulik" keia a | o ko a'anui <"• v.u Vn an' 1 i na • liiaanui a aao Moaopoll? Eki kda aua h

lElele mt ka Pauku n o ke Kumukanawai hou, a aole loa hoi he hoakaka ana | ma ke Kumukanawai kahiko. J Ma ka Pauku 8 o ke Kumukanawai kahiko e olelo aua: (A) "E kohoia | i Pcresidena" ma ka Aha Elele i lanu- 1 ari, 1901. a e paa oia no elua makahiki. O ka Mahele "B" ame "C," aohe : ano nui. • ■■■ | Ma ka Pauku 10 hoi o ke. Kumukanawai Hou, e eaa no o Kalauokalani ; ma a hiki i lulai, 1904, aohe hoi e pau i 1903, lanuarj. He mau me? no keia e hoike akii ana aole na opio i mukeē aku I "kona hanohano. Mā ka hapa hope no hoi o keia Kumukanawai Hou e Ikeia no ua haawlia aku i ka Peresklena ka mana e kue i ka hana a ke KomJte Hooko ma o kona Vito ana I ka lakou mau a, • aia wai ' na a loaa elua hapakolu aiaila ko ka. makemake o ke Komile Hooko. He mau mana keia i haawila i loaa ole i ka Peresi<lena ma ke Ku mukanawai kahlko a he hoololi leeia ; na Markham, ka lima akau o Kalauokaiani, aole no nae i kue pa opio. Ma ka Pauku 9 o ke Kumukanawai Kahiko, ua oleloia he Papa Hooko, aka, o na luna no nae o 65 lala, a na ka Aha Elele no 1 limanul ia e Oahu nei e koho a ko ole no kou makemake e na kuaaina. O na Mahele-mahope aku o keia Pauku, aole no he mau inea ano nui. Aole Pauku o k-*ia ano ma ke' Kumukanawai Hou, no ka mea. ua huiia no ma na Paūku maluna ae. Ma ka Pauku 10 o ke Kumukanawai Kahiko, no na mea e pili v ana i ke Kekauolelo, aole no he ano nui o na hoololi o keia Pauku ma ka Pauku 11' o ke Kumukanawai Hou. Ma ka Pauku 11 o ke Kumukanawai Kahiko. no na h'tna a ka Puuku. a aohe no he mau hoololi ma ka Pauku 12 o ke Kumukanawai Hou. Ma ka Pauku 12 ō ke Kumukanawai Kahiko, no ke Komite Waiwai, aia hoi ia ma ka Pauku 13 o ke Kumukanawai Hou, aole no he ano nui o ha hoololi. Pauku 13 ō ke Kumukanawai Kahiko, no na Halāwai, aole no he mau hooioli ano nui ma ka Pauku 14 o ke Kumukanawai Hou. Pauku 14 o ke Kumukanawai Kahiko, no na Kanawai, aole no he mau hoololi niii ma ka Pauku 15 o ke Kumi'kanawai Hou. ko? wale no keia, ua hiki ke hoololiia ke Kumukanawai ma ka hoolaha o 24 hora, aka no nae, aia' no a loaa ka ae o elua hapakolu o nas Eiele. I hanaia keia hoololi mamuli no o ka ulu mal o na kuia ike ole ia, a ake nui ia e hoōloli, a ina e kaukai a noho hou mai ka Aha EleleVelohi loa ana. Ka pau ana keia o na Pauku o na Kumukanawai. O keia mau hoolol! maloko o ke Kumukanawai Hou, ua-ae lokahi ia e Ke'kahi Aha Kuka i kah#aia e' ka Elele R. W. Wilcox, a ua hoopauia na manao kuee o na hoa ma ka haunaele mua apa ma ka la 9 o lulai, 1902, ua inihi mai, mihi aku, a i ke kakahiaka o ka la 10 o lulai, 1902, ua koho hou ia he aha hou a malaila o Elele Wilikoki, D. Kalauokalani Opio, E. Caypless, Geo. Markham, Keikialii Kalanianaole, C. A. Long, D. Kanuha, D. Ewaliko ame J. H. Wise. Ua hooholo lokahi lakou i na m,ea apau, koe hookahi mea i hapaiia mai e Mark ham, lima akau o Kalauokalani, a ua ae mai no o Markham e waihoia mawaho. Pela ka Elele ame D. _Kalauokalani Opio, a oia keia: "E kohoia e ka Peresidena i Komite o JSkr Hi Lala, a o ka lakou hana. oia no ka wae ana i na moho holo Lunamakaainana am-e Senatoa, i ka mana-

wa e w-aiho mai ai na Apana Koho 1 ka lakou mau moho." Heaha ka mea i kue āi o na opio i alakaila e ke Keikiaiii Kalaaianaole? No ka manao no o limanui hou ia no ko oukou mau pono e ka lehuiehn. Ina e aeia keia Pauku, alaila, e koho mai ana ka Peresidena i Kcmite i like me Markham ame na poe oia ano. A i kou wa e ka Apana Ekahi, ola hoi o Puna, Hiio ame Hamakua e koho ai i ka oukou mau moho i hilinai ai, oiai o oukou no ka mea i kamaaina i ko oukou poe kupono, alaila, i ka manawa o keia Komite i noho poo ia e Makamu. ka lima ākau o Kalauokalani, g kipakuia ana ka oukou mau moho a waihoia aku na kanaka e kokua.mau ana ia Kalauokalani me ka nana ole ae i ko oukou makemaka. He pono * kaulike anei keia? Ua manao na opio, , Aole, Aka. me he mea la no ke kue a ana o keia Pauku ke kumu i uhaki hou ai o Kalauokalani, Markham ame ka Elele Wilcox no i ka aelike i hana ia ma ka po o ka ia 9 o luiai, 1902, a me ka aelike i lokahi ia no ma ke kakahiaka o ka la 10 o īulai, 1902. Noiaiia, i mea e maopopo ai ke kahua o ka poe opio e alakaiia nei e ke Keikiālii .J. Kalanianaole. e lioopilipjli iho oukou i na Kumukanawai a y!ua e na līome Rula i hiki ole mai » kē Ksu keia mahina, a me na poe Hawaii i ake nui e hanaia ua ! hana kauiike a puni ka Paeaina, I Mahope iho o ka ae lokahi ia aua, I ua uhakiia ia aelike. a puka a;> keia ir.au ouio a kahiko, "E o*u i ka maka j o ka Wauke oi oplopio." i "Ko kauHke' ka l makemakeia, Ka Mouopo'i ka I kueia." Na oh iohimo wi,w ii > w ihn! ia $ i pale «\ku.