Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 28, 12 July 1902 — NOHO KA AHA ELELE KUOKOA HOME RULA REPUBALIKA HAIOLELO O ELELE R. W. WILIKOKI E HOOPAU IA KA INOA REPUBALIKA MAI KE KUOKOA HOME RULA AKU. Lawe ia mai ka Olelo Hooholo Hilinai Ole ia Peresidena David Kalauokalani-Nui na Kumuhana Ano Nui i Noonooia. [ARTICLE]

NOHO KA AHA ELELE KUOKOA HOME RULA REPUBALIKA

HAIOLELO O ELELE R. W. WILIKOKI E HOOPAU IA KA INOA REPUBALIKA MAI KE KUOKOA HOME RULA AKU.

Lawe ia mai ka Olelo Hooholo Hilinai Ole ia Peresidena David Kalauokalani-Nui na Kumuhana Ano Nui i Noonooia.

I ke kakahiaka Poaloa nei 1 ; uoho ai ka Aba EJele Noi a ka j aoao Home Eala Eepobāiika ma> loko o F< ster Hale. O ka nai o Ba elele i akoakoa ae he tQaloko o keia heluoa he 18 elele i * - mai na moknpooi mai o Elawaii, ■ Maoi, Molokal a me Kaoaf, a he 124 no ka wale no 1 -U 0 u i <* i. U»» i-iha a hookekeO ka dalrtv?«i'i oa eiele a me n» | pop {HHkaikHi Mi ka hrsra 10 i ia bi aa ha'na ma 4a j pale ana 8 JLUv Oili, a na Lana- I hoomalo i£:ilānokalani ī 'hoike | mai imoa o ka lehaleha 1 ka oa- I uao o keia aha elele i kahea ia ! -ai. Wahiana: I E na elete na kahea ia akn on- 1 ken e akoakoa mat i keia ia no I ka noonoo ana i kekahi man ba I ea ano nni e pili ana i ko kakon aoao kalaiaina. E eoonoo kakon ! 1 na hana a pan me ke akahele | loa. O kekahi o na hana anonni | imaa o kakon i keia la, oia ke koho ana i elele no ke Terifcori o Hawaii i ka Ahaolelo Nai o Ame* rika Hnipnia, 1 ka wa e pao ai ka manawa o ka elele e noho pu nei me kakou i keia la. Ma ke Kanawai Kamu na kokoke e pio kona manawa, he hookahi ona kao i koe e noho ai a e pan aoa hol ma ka la 30 o Maraki 1903. Aia me oukou ka manao e hooana akn ī kanaka okoa ma kahi o ka elele a i ole e hoonna hon aka 'no 1 ke kanaka maa e bsna no ko kakon maa pono. O ka elaa oia no ke koho ana i Hope PereBidena hoa ma kahi o J. K. Kanlia, i elaoln i ke Akna ka lawe ana ako. He maa hana e ae no hoi kekahi e lawe ia mai ana Da onkou e noouoo. E hoomanao nae aole keia he aha elele no ka wae ana i na Senatoa a me ea Lnnamakaainana. MaJiope o keia man olelo a ka Lanahoomalo ua lawe ia mai la ke kamnhana o ka imi pono ana i ka nui o na elele a me ko lakon man palapala hookoha pololei. Ua koho >a he komile o elima laia na lakon e huh pouo akn i ka nui o na e!ele ] ako»koa, Maiiope o ka hoomaha ana no hapaha hora ua noho hon ka hale a ma ka hoike a ips Komite na ike la Le 142 elele/ a penei oa maheie ana, Hawaii 4 t Maui me *Mq-

lokai 9, Oahn 124. a me Kanai 5. 1 ka oan aoa o keia hana na ku mai la ka Lnoahoomalu D. Kalaookalani a hoolaona mai la i ka Eiele Wilikoki. E na keonimana o ka aha elele aioha oukon, Ma ko'o hoomaka ana akn i ka'a man oleio e hoomanao ibo oukoa na hoea mai kakou be mahelo no Ampri?!a Hnipnia. 1 keia wa he mahele kakou no kela ainanoi. Ua bookahnli ia tco kakon anpr.n> na hookahuli ia ko kakou Moiwahine, o Uo kakon man pouo na lawe ia aku a o ko kakon aopnni na kailī ia mai a kakou aku. Ua koe aku ka&ou i keia man hana aole nae i hoolohe la mai. Ua hoea mai ka hopena o ko kakou knokOH ma o na hana a nā poe mahiko a me na poe mikanele e owe jnai nei i keia la. Ua hoao akn kakoo'e kne i ko kakou hoobui ia ana me Amerika Hnipuia. Uii hoala iā *e ahahui mawa ena o n» Hawi.ii Aloha Aina a me ke Kttlai»ir#a, a aa hoouna ia akn he man elele i Wasinet6na no ke koe/ana i ka hoohni sina, aka, o keia poe kanoko no a ine na keiki a na mikanele na poe na !akon i kne mai. Aika wa i poha ai o ke kana mawaena o Amerika Huipnia me Bepania oa !awe koke ia aku ia kakoo. Ona poe no i hoao ai e hooneie ia oukou me ka mana koho balota i kinohi oia no keia poe e hoao aei e hoonele hoo ia onkon ī keia la. Aole e noho oluoln na mikanelea hiki i ko oukou nele ana ika mana koho. Aka, mai : hopohopo, no ka mea, aole ke Akna e hooko mai ana i na koko eiele a ko onkon matrenemi. E HOOPAU IA KA INOA KEPUEALIKA. E Loomanao ookon ia'o i hoi hope ma? ai oa a*o akn ao ia on-

kon e pakui ia ka haaolelo • Rs-! poba!ika" ma kahi o ke "Koo- ] koa" ka inoa o ko kakon aba-' hai. Da hana at> i keia mAialo o ke a'o ana mai a kekahi man hoa I RepūbaHka i hilinai nai ia o ka Ahaolelo, a no ko'o ike ana ma ia haoa ana e loaa ai la kakou he 1 man kakoo ta ana no ke knmn- | hana moknaina. ] He nni ko kakon man hoaloha | Repnbati>a a me na Demokarßtft maioko o ka Ahaolelo, a he hana' | maikai ole qo kakoo ka holno aea

j ako i kekah! o īaoa. Nolaila ke a'o ako nei an e hoi bon akn kakou ma ka inoa "Knokoa Home Knia." Eia kakon ke nana aku nei ma na alahele a pau e loaa ai ia kakoo ka mokAaioa aina. Ina na na Eepobalika e haawi mai ana la pooo ia kakon, aiaila, be hana pooo no kaken ka hnh ana akn naa ia aoao, a iua hoi na ke Demokarata e holi akn kakoo ma la | aoao, aka, no keia manawa e ku j no kakon ma ka aoao Kookoa I Home Bola. Ua waiho ia ako he olelo hoobolo e Senatoa MitcbeH o Ore gona maloko ō ke Seoate no ka hoonnaia aDa mai o kekahi mao i Kem;Bina l Hawaii nei e hnli pooo ai i oa bana i iawelawe ia umi Hawaii nei. A o kekahi oia hmv mea ina nā A<nerika io i kok«a i na hana bookaboli ī ka &ioiwabine. Ina eko kona aoao e loaa ana be pon da!a noi. E hoomanao he- nal ke dala a koo mao enemi, aka, o ke aloha aiiia oiaio maloko o ka poowai o kela a me keia kanaka pakahi oia wale iho la no ka mea kaoa no ka paio ana aka i keia kao koho balota e nee mai nei. E hoi aku oukoui kooakoqmao home a hoike ako i na kanaka e k&paa ma ko ookou aoao. Ekolo ako apa no au ma na mokupani ma teia mua aku. 1 ka pan ana o ka haiolelo a ka Elele Wiiikoki ua hoopanee ka hale a noho ma ka Halekeaka O&ama i ka aaina la, oiai, na ike ■ ! ia ka uuko loa o Foster Hale no i- na eleie me na poe makaikai. { HAPAIIA KA OLELO HOOHOLO HILIIiAI | OLE IA PERESIDESA KALAUO I KALiNI. ! Ma ka hora 2 oka aaina la i

akoakoa hou *»e ai ka aba e!el9 ! ma ka halekeaka Ofiama. | hope iho o ke kahea inoa a*ja aa i ka mai Ia ka D. j Kalanonalani a hoike mal Ia i oa | elele na makaokau na haoa uo ka hoooee aoa ako. O ka haoa j mna oia ke koho ana i Hope Percsīc!ena ms ka ooho o James ! K, Kaolia 1 make. He nai na | iooa 1 waiho īa mai oia o R. W. | Wilikoki, F. W. Bdkele, Keiki- • alii Kalaniauaolo, J. P. i Mukaiuai a me Asa KauHa, lh

uoahi afcti o R. W. Wilikoki, » ! pela me ke Eeikialli a me Asa Kanlia I fco lakon man īnoa, a koe iho la o J. P. Makalna! a ma F. W. Bekele, a oiai, aola o Be«. kele maloko oia halawai na koho potfōna iho la o J. P. Makainai me bookabi bai@ta. O ka elna o na knmahana a ka | Lnnahoomalu i waiho mai ai oia ka uooooo anal Elele na ia aoao I i ka Ahaoleio jNui o Amenka Hnipnia. Ua kne mai Jobn Wise i ka noonoo koke ia ana oi* knmaboDa a hifei iska maopopo mna ana ona kabna bana. U» kakoo ia keia manao e ke Keikiaiii Kalaūiaoaole, aba, oa u!q mai la nae na hoopaapaa ana, a o ka hopeoa na koho ia he komite 0 ehikn lala no ka hooponopono ana i na panka o ke kamnkanawai o ka aoao Knokoa Home Kaia. Ma kekahi pauka aole 1 kaapalenaia ka nai ooa elele e koho ia ai mai keia a me keia apana mai, a o ka bop«na 1 ike ftf' 1 1 he 18 elel» mai na mokapa&l mai 0 Hawaii, Mani, Molokai a me Kaaai a he 124 elele no Oahu nei. He alana mana«mao)i uo ma ka hoomaopopo iho. Ma keia wahi i ka mai ai o MoB6B Kaaikanla a aoi e kapae ia na rnla, no ka mea» e lawe mai ana oia be olelo hooholo. Ma ka ninaa ana na apomoia. Wahi a Moms Kaaikanla, o ka olelo hooholo a'n e lawe mai aoa imaa o keia aha, he olelo hoohd*o ano Doi ia, a aa makemake boi aa a noonoo ia me ke akaheīe loa e na elele a paa. O ka manao o ! keia olelo hooholo he olelo hoo- | holo hilloai ole ia Perestdena Kalaookalani. He nni kana man mea 1 hoohiki oaai ai imoa o ka poe dHBa oia i koho, aka, aole | oae oia i hooko akn, a ia wa l ' ( heluheln aka ai oia i ka manao o ) ka olelo ehoi an* e hoo« ! paa ia o D Kaianokalam mai | kona knlana Peres!dena ako, a I pela hoi me na Inna nnl a pau, a 1 e kobo īa i man Inūa nni hon. j Ua pinaea koke ae o loko oka ! hale lao keia olelo hooholo, aka, | ma ke noi a ke Keikialii Kulanij anaole a tne kekahi poe ua wai- ' ho ia leia hana iloko o kokahi j komiie, oka Inn&hoomaln. oia

| komite oia bo lr» Elele Wilikoki ! Maloko oi» komite hoi q lawa . m»i ai q Moses Kaaikanla i kana ma hoopii a puu no Pejresiddoa lg|lanoka!aci, a īaioa hoi oia ,kofi paoe aka ai o I£&laupb&« i oa knmo hoopii 3 pao I hina ia ako nona, a mn ka noho hoa aoa o k& haie i kekahi la a* 1 e hooioheia ai ka hoike a keia | komite. Mahope o keia <»ie»o | hooholo na noi ia 2 hoppaaep ia |ka haīe a noho heu i k ? » bcra 10 jn k*kahi le «e (Ponkolo). | (Aoie 1 pan } I 1 - V: ;