Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 34, 23 August 1902 — MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:- Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele! Ka Makaikiu Kupaianaha! [ARTICLE]

MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele!

Ka Makaikiu Kupaianaha!

MOKUNA xrjl. Ea Mnke kiu ma Lfid.Hnfl —Ka Hoikf pil' Oihena Hihia Pohihihi. . E bnli hd« au i ka booen» o keia ; hibia pnhibi f )', a ina be me» oiaio ( ' .1 eia he mau lif>ca apuka ua l iwelawe j ia malana o ke kioo opiopio 6 kela j hooilina o RayenakailH» alaīl», mn ka b»tiaohaoo o ka oihaua makaikiu o e Inwe tnai ana au i kela liuaa nui o ka pakeha imua o be alo o ka maku'«» 110 kooa kauoha ia e paoe no na ?>inaii a pan e pih aoa | jkeiahifa «, pohihihi maoli jo no ke k"B , ' i » ka welau o kein hihie, to ru honko a tne na lawelawe hana ana a keia kolohe laepae, he hohonu maoli no k» noeau a me ka piha ai&alea- Ak«, ge hilinai r«oi au maluna o ka'u mau hoike, ma ua hoike ?a mni ia'u be ola kino nawaliwali ko ua k»tnaiki ©pio ala, ooa nei bni hooia mai nei na ike i ike poao be kino ola maikai a ikaik» ua hooihna ala. 0 keia ke kue ana o kahi hoike roe , kahi a owai la o Uua ka mea oiaio. Ipa he ola kino maikai ko keia kamaīki i ha«lele »i ia nei, alailn, ihe» la ken? & kela Terevera i hoolalao ai a hoea aku lākou i Pariga iie ola kino nawaliwali ko ua hooilina ala, a ilokoo na la pokole wale no make iho la ia, suwe ka lokoino. 'Ma' Ifc*Ha nei a Parisa e nawaliwali ana anei kekahi hebe kmo ikaika ma he hookahi a eiaa pule hele. Ao'e loa.o'u manao pela, ua heie aku o';a he mau aina okoa no kekahī manawa loihi. a j ela 1 halawai koke ai keia opio me kona hopena. A—a ei nao ua hoike mai ka makuisa i&'u he 8 mahuia i hala mamua o ka hoea hnu aria aku o keia Tereyera no Euelani, A—ke maopopo ioa al* la'u, ke maopopo lua ala ia'u, ua bele oia no kekabi mau aupuni okoa aku mamna o ka hoea «na i' PHrisi, a me he la, ma ia huakai hele ana ua halawa! iho la keia ho::iiina opīopio me kona hopena. O keia ae la n» olelo a ka makai kiu Hener> BeleiuehaniA laia i|īld mahope o ka loa'» ana niai īaia o paue fo kana nmau, e pili ana i be kamaiki beb j a ka H.'iku Loneda (i luake ua namunamu hou ae oia, aoie a'u hi.nn i kī-e ma ltilia ne:, aole hoi tua hookahi wa!e ibo n> o ku'u hroki>lo luakapaa »ku nuihop» l o ka enuheo o j keia hihia pohihihi a hiki ī k.i !

E lilo anei au 1 kanaka auwaou t maluna o ka honua e like me Kaina | a pau na la o ke ola ana? No, no, e hoonahka ana au anr>, a na na !ani j « kokua mai la'u, no ka hanohano 0 ; ka oihana makaikiu 0 Ladana. Alaila, huli aela ua makaikiu ala a hele ma fta meheu pohihihi o kana a,is "ii.i kiiuoha iiialalo iho o na kuj Kuna mriJamalamt; o ka la e alohi ana maluna o keia iīi eo honua, a o ka hoike pili oihana m&luna o keia hihia o kela hooilina 6 ka hale o Ravenakaila ota ka kaua e kali īho ai, a hoolele 1 na lena ike a ko kaua maka uialuna o ka hale nani a . hanohano o k& Makuiea Bavenaj kaila e ku ana maloko o Lādana, a | maloko hoi o ke kee.n.a kakau 0 ua makuiea a]a e lohe no kaua i keia mau olelo i pnka ae mai na ieheiehe ae o ua maku;sa riei, me ka nau o na kui: „ Baigolfc! Hookahi makahiki i , keia la mai ka haaleie alia. ma = o kela makaikiu ia Enelani nei, aole j au i lohe iki he w«hi mea mai iaia mai e pili ana no ka'u hana i waiho aku ai napa e lawelawe, Ua pupuie īa paha au ? Aoie, aole au 1 pupuie j Ua hehena a liupo īiiaoli no au i ko'a haawi ana iku i ka'u mau hiiinai palaualelo ana maluna o keia kanaka kiu poo hakahaka, Ua ike no paha kela ahi poo o ka oinana makaikiu he kekake keia kanaka la kona mea i hoouna mai ai i o'u ee», a hoike mai j kana mau olelo wahawai ua hiki laia ke lawe lawe i kēia hana. Lapuwale maoli. Na keia kekake poo hakahaka e fulu lapuwnleiike na mea a pau o kela keena oihana. Enehao e ike au 1 ke poo o ka oihana km e hoea mai imua o'u a pane no keia mau hana hoohaahaa. Aole paha oia i iite a hoomanao owau ka luna walaau o ka haie o na haku. E mihi oia imua o'u e pono ai. Alaiia, ene ka ieo nui kahea ae la oia ia Kemi kan.a pu.uk u no ka noea ana aku imua o kona alo, a o na olelo uahoa a ua makuigi nei i haawi oaai ai maluna o kana puuku oia no kona ana e noouna ia aku kekahi -oo_ke kee- , na makaikiu a hoike i ke poo o ua oihana ala ua makemakeia oia e j hoea mai i ke kakela malalo o na | kauoha a ka Makuisi R .venakaila. j Ua huii ae ua puuku ala no ka 1 hooko ana i na kauoha a kon» haku j aia hoī, ua halawai mai ia me ia be i ke»inimana a haawi i kona ktds, a! oia kann i huli hou ae ai a komo | no ke fceena takau o kona haku a ! hoike i keia mau olelo.. Aia he j k«-cniman » i e ike i kou j hanohano e kuu haKu, a haawi pu j aku la i ka pepa kt.dii. j Ua nana kapakahi iho ua m*kuieoo ala i inoa, alaila, buli ino ae la ia pane i ka puuku, E ho () ko uio uiai iaia »1» ko nt-i e kuu Kemi n,aikaJ, a 0 kela k*uoha mua a'u la

He mau keleheiena iuoha]a a ano hoihoi ko ua OLakuiM nei i keia miouie mahope iho o kona ike ana i *a īeoa maiuna o k« k&dj no k< oaea o ke keommana oona ua inoa ala o Heneri Beleinfeh*n>a i>o i» k - noakaikiu. Ua komo aku ka coa6fti kiu malaio o na hookipa ana a kahi puuku, a ua paneeia mai he noho nf)na mahope iho ona lulu liooa aua : mawaene ona a me ka makui»* venakaila, Hoea hou i ka aina, w«ihi a ka olelo mua o ia wehe kamailio anu ma ka aoao o ka mabu's«. Ae e kou hanoheno lonhope ih > o na pukaawili hele an* io a 1 auej mahope o ka meheu o keia hihia a poh'hihi nui waie. He manaka me ka uluhua, a he k« maoli no i ka hoonaukiuki, a i ka nae ua loaa ia'u ka lanakiLa, a oia ka'u hoike pili oihana 110 keia hihia po | hihihi, wahi a ka p*ue ma ko ka mekaikiu aoao. Owau p» nohoi kek«hi iloko oia haawina iike o ka uluhua a a»e ka hooDaukiuki ; 0 ea loaa oie mai o, kau hoike ia'u īloko o keia maka biki okoa, ua piha kuaki loa iiio la au me ka ukiuki, a ua manaka mafoli uo ko'u wahi manao kali a ko.ho iho ua fulu a ua epa ia au e ae, a manao ae nei e knuoha aku i ko poo e hoea mai imua_o T u a lolie i j ka*u mau olelo nuku, aka, i keia ' miuute ano ke mihi a ke hoahewa ; nei au ia'u īho no ia mau noonoo | hikiwawe o ka hehen». Ano e auu | haku opio e hoike mai i ka moolelo j o kau hana. no ka mea, ua ake uui > ioa au e lohe, ! I ka boqmKka ana o ka'u iuoole- | lo e pili aua i keia hihia pohihii», j ua hookolo au mai ke m*ii j Pariß*i aku a hoea i IUUh, skUa. j mai lUlia ua 'auwaua aku U au j maluna o ka iionua e hookulo au» | mai kahi nupuni a kahi, a ui& kt>li j kauhale o Seloiita, ma Gert uiiiiaa, j ua loaa iho la ia'u he hoike e p;h ( aii» uo kekalii kmuaiki o <ikolu wa- 1 k*hiki inku ilaiU maUio! iii ' ~ , I

0 na oaalama aua a ka a»akua baipule ou a wahi kauhaie al«, a o'^i ua make kaliiko ua makpa ala o ki« poao uhane a q na ia o na kauoha i waiho ia aku me ia i kpna wa e o.la «aa ua lawela we a bcoko pono n e kona hope. 'Maiaiid oia 1 hanai ia ai a nui me ka hoonaiuan pu ia no hoi. a he eha ae nei makahiki a oi i hala kona haalde ana.aku i ua wahi kauhale a la a holo marno Enelani nei. O ka nonolelo e pili ana no keia kamaiki opio ma.i kona wa o ek.ola makahiki a hiki 1 kf»ift !a, aole loa he mea 1 ike a amnpooo j koua pohihihi, o ka iuoa o ua lede omo ala o Gioelia Rose. Mawaho.pe oaa mea epili ana no ka'u hihia ma keia a me keia wahi a'u i kipa aku ai, aole loa he mau hoike e ae i loaa ja'u na hooia ana i like ke kulike loa o kona moolelo tof. kc keia ]tde opio, l«we mai la au i ke kowa o kau mooleio i ljo īke mai a?, e laa na makah'ki mai kona hanau ana tnai a hiki \ ka make ana e kona mau makua, keia m*n aiakhhiki loihi o ke kowa, alaila, e ka mea hanob»no e ae mai »a u e olelo ae. O keia kde opio o Be!olita a me kou hooiiina i oleio ia um mpke ffe ho<)kahi no laun. Alail», aole i mnke ua hooihna ala o Kawenakaila? wahi a Ka Makuiaa tue ke ala pono ana mai iluna me na maba aa o ke pihoihoi. Mamuli o ko aiakou piha loa m0 nft uie 'i hou iike ole i keia pule. ua hoopanee ia k* hoopuk* iW ana o be krOf-na o kekahi njan manao i hoo puk>» hapa ia i pule aku B©i nnlrp»a t»ul« hmi a®.