Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 36, 6 September 1902 — Page 1

Page PDF (625.19 KB)

This text was transcribed by:  Toni Ka'a'a
This work is dedicated to:  Makuahine, Esther Kalino (Kauaulalena) Campbell

KE ALOHA AINA

 

UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO

 

HOOKUMUIA I MEI 20, 1895

 

BUKE VIII.   HONOLULU, POAONO, SEPATEMABA 6, 1902            HELU 36

 

NUI NA POE I HOLO AKU LA NO KALUAOPELE.

 

            Ma ke kakahiaka Poakolu nei i haalele iho ai ka mokuahi Helene me ka piha ohua e holo makaikai ana i ke ahi hookalakupua a ka luahine Pele e hoa mai la maloko o kona home lua ma Halemaumau.  E hoohala ia ana ua poe makaikai he ekolu po a me ekolu ao ma Kaluapele mamua o ko lakou huli hoi ana mai.  Ua hoemi ia @ho ka lilo kaahele o na ohua mai ke $50, a ke $40.  Aole o lakou lilo maku, kaa a me ka noho ana ma ka hotele ma Kaluaopele, no ka mea, ua hui pau ia aku la mau lilo iloko o kela $40.  He mea ano nui no ka hele ana aku e ike kumaka i keia ahi kupanaha a ke Akua i hana ai me kona mana nui maluna o keia paemoku i mea @a na kanaka o ka honua nei e makaikai nui ai.

            Ua olelo ia o ka pele wale no ma Hawaii nei; ka pele oluolu loa i hiki ke hele ia e makaikai, a o ka pele o na aina haole aole e hiki i ke kanaka ke kokoke aku.  Ma na lono telegarapa uwea ole i hoouna hou ia mai i Honolulu nei, e hoike mai ana aia ke pii mau ala ka ikaika o ka a o ka pele me ka hoolele aku i kona malamalama kamahao no luna lilo o na paia po@uiu o ka lewa.  Na keia mau hoike hope i loaa mai la i hooulu hou ae i ka manao iloko o ka hui mokuahi o Waila ma e hoouna hou aku i ka mokuahi Helene ma keia Poaono aku, Sept 13 ma kekahi huakai Kou no Hilo me na poe makaikai no Kaluaopele.

 

He Pauahi Nui i Keia Wanaao Poniponi.

 

            Ma ka hora 2:30 o keia wana o Poaono i oili ae ai kekahi ahi nui weliweli ma Kakaako, maloko o ka hale inu rama E@te.  Iloko o na mi@ole @ oko e ua lilo oia i puu lehu me ka pahola ana aku o ke ahi no ka hale hoolimalima e pili ana m@@ka iho.  Ua laki nae i ka hoea koke ana aku o na kaa ki@iahi a o@ la@ ou i hoopio aku m@u@u a kona palahalaha loa ana @@o.  Aole he oia i poino, aka, ua nui nae na waiwai i poho.

 

PIHA O WAKINEKONA PA I NA MAKAAINANA ALOHA ALII

 

Ka Ike Alii Nui i Malama ia ma ka la Hanau o Kalani Aimoku me ka Ulumahiehie.

            Mamua o ka oili ana ae o na kukuna o ka la, e kiei mai i ka nani o ke kulanakauhale nei ma luna ae o na kuahiwi o Manoa, na hoohelelei pu iho la he mau kilihune ua liilii ma ia kakahiaka a hoike mai ana "he ehu wawae no Kalani."  He nui kona mau makaainana i hoea aku ma ia kakahiakanui me na mea hookupu o kela a me keia i loaa ia lakou, no ka hele ana aku e hoike i ko lakou aloha a me ka hoomaikai i na lani no ke ola o ka "Haku o ka1" ka mea nona ka hanohano oia la, me ke kalokalo pu ana ae, na ke Akua e kiai a hooloihi i kona mau la o ke ola ana a kau i ka puaaneane.  Ua mau no ka hale ana o na makaainana e ike i ke alii mai ia kakahiaka nui a hiki wale mamua o ka aina awakea, a ma ia wa i hoomaha ai ke alii e hooluolu iaia iho no ka ike alii nui e malama ia ana ma ia auina la.  I ka hiki pono ana o ka manamana kuhikuhi o ka wai i ka hora ekolu ponoi, ua hoomaka ka wehe ana o ka "ike alii" ma ke kani ana o ka leo o ka Bana me ke mele lahui "Hawaii Ponoi," a, oia ka wa o ke alii ka Moiwahine i oili mai ai e komo iloko o kona rumi ike alii i ukali ia e ke kane a kona pokii alii i hala, ke Alii Kiaaina Ake, a ku mai la no ka wa mua no ka wehe ana i ka ike no ka lehulehu, a mahope iki oia wa i hoea ae ai ke Keikialii Kawananakoa a me kana aliiwahine a ku like mai la lakou.  Aole i hiki ae ke Keikialii opio a me kana aliiwahine me keia ike alii ana e like me na mea i hoike la aku, oiai, aia no kana wahine i Kona, a ua hala aku oia no Kauai ma ia auwina la no kekahi hana hiki ole iaia ke alo ae, a ua pani ia ko laua hakahaka e ke Konela Sam. Parker a me kana Lede.  Nui a lehulehu ma poe haole malihini a kamaaina a me kona poe makaainana ponoi i hiki ae iloko o ko lakou mau aahu piha, a o ka hapa nui o na wahine Hawaii ua kahiko ia lakou me na lei hulu a me ua ano lei e ae ma ia la no ka hoohanohano ana i ka la ike alii nui o ko lakou Moiwahine i aloha nui ia.  E like me na mea i hoike ia aku i ka lehulehu ma ka nupepa pela no ka oiaio o na mea a pau i ikeia e pili ana no na hoohiwahiwa oia la.  Ua ikeia na pulo'ulo'u e ku ana ma na aoaoa o ke alapii e paa ia ana e na keonimana me na ahuula, a pela hoi na Kahili Koo nunui i kukulu ia mawaho pono o ka lanai ma na aoao o ka puka komo.  O ka rumi l@ke alii, e kuku ana ma na aoao na Kahili hulu Oo, Kahili Kaula me na keonimana i kahikoia me na Ahuula, a ma na aoao o ka noho o ke Alii na Kahili hulu ee, a he ku maoli no i ka ilihia na hiona oia la.

            Maluna ae o na mea a pau he hookahi no mea oi o ka ui maoli no, ka hiehie a me ke kapukapu o ka Moiwahine ma ia la, me he la, aia no oia iluna o kona kalaunu iloko oia mau hora ike elua.  Ua kahikoia oia me kekahi lole silika ano ha melemele i kinohinohi ia me na pohaku anapanapa kohu wai gula, a o na pohaku daimana e owaka mai ana me ke kea hoohanohano ma kona umauma, a e a ana na komo daimana ma kona mau manamana lima, a he ui maoli no ka nanaina o ka Moiwahine ma ia la.  Ua hoonanea ia ka lehulehu e ka leo hoene o ka Bana a me ka "Hui Himeni Kawaihau" me ka lakou mau mea kani me na leo nahenahe kaili puuwai.  O ka hapanui o na mele i himeni ia mai e lakou oia no na mele kaulana kahiko i hakuia e lakou na 'lii.  He la omamalu ia e hookilihune ia ana e na paka na liilii, he hoailona kapu no ua Lani nei.

            No Liliu no Loloku no Walania i ke Kiionohi,

            O ka onohi o Kalani Nui,

            O ke kahiwauli o ka onohilani,

            O ka onohi e kokoni ai o ka eha,

            E loku ai o ka maka i ka puukai,

            O ka maka i ka onohi kau ia lani

            O ka alawa iki haku onohi o Lono,

            Haku iki onohi paa o Namahana i ka lani,

            O ka maka la'i hea la i kapaia ai,

            He inoa.

 

            I keia la e hoea mai ai ka mokuahi Korea.

 


Na Kauka Hana Niho Eha Ole.

 

W. E. Allen & F. L. Ferguson.

ARLINGTON HALE, HELU 215

ALANUI HOTELE.

 

            Ina he makemake pe i kahi e loaa ai na niho paa loa, a e ike ole ai oe i ka eha e hele mai i amana.  Ke hooiaio nei maua ua hiki ia maua ke hana i na niho e like ka maikai me na kauka hana niho e ae.  Ua puka pono mai maua ma keia oihana, a ua lawelawe i keia oihana no kekahi mau makahiki loihi.

            O ka maua mau lako paahana niho no keia au hou.  No ka nana ana aole he uku.  E hoomaopopo e loaa no maua ma ka Arlington Hale, Helu 215, alanui Hotele, makai o ke alanui Uniona.

Papa Niho Gula,          $5

Papa Niho Dala           "

Papa Niho Maoli         "

Poopiha me ke Gula,   $1 a pii aku

Poopiha me ke Dala,   50 keneta

No ka Huki Ana,         50 keneta

            NA HORA HANA:  Ma na la @oa e pau ana i ka 6 p. m. Poaono, e pau ana i ka po; La Pule, e pau ana i ka hora 12.