Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 39, 27 September 1902 — Page 3

Page PDF (793.99 KB)

This text was transcribed by:  Kahikina De Silva
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

 

KE ALOHA AINA, POAONO, SEPATEMABA 27, 1902.

 

NA MOHO A NA HOME RULA NO HAWAII.

 

            Ma ka noho ana o ka halawai wae moho a ka aoao Home Rula o na Apana Koho kahi a me Elua, malalo o na alakai ana a Senatoa Kalauokalani no keia kau koho e hiki mai ana, ua ikeia iho la keia mau inoa:

            Na Senetoa - Samuel K Pua o Hamkakua; Palmer Wood o Kohala.

            Na Lunamakaainana o ka Apana Koho Ekahi.

                        William Naleilehua,

                        Antone Fernandes,

                        S H Haaheo,

                        D M Kalaiwaa.

 

            Aole hookahi o keia mau moho i wae ia mai ke kulanakauhale poo mai o Hilo.

            Na Lunamakaainana o ka Apana Koho Elua.

 

                        H M Kaniho o Kohala,

                        R Makahalupa o Kona A,

                        C G Naope o Kona H.,

                        G N Kaouli o Kau.

 

E HOOMALAMALAMA IA ANA NA UWAPO.

 

            Mamuli o ka nui o na kino make o na luina e loaa mau nei maloko o ke awa, eia ke noonoo ia nei ka hoomalamalama ana i ua uwapo pili moku a pau, i wahi e kanahai mai ai na ola o na luina e haule mau nei iloko o ke kai, i ko lakou wa e uluhia ia ana e ka wai hoomalule kino o ka waiona. Ma ka hoike a na makai kiai awa, he nui a lehulehu na ola i hoopakele ia e lakou o na luina iloko o ko lakou wa ma na uwapo e huli ana hoi i ko lakou moku. I ka po La Pule iho nei ua loaa aku e lana ana iluna o ka ilikai ke kino make o kekahi luina, ma ka nana ia ana aole he wahi lihi o kona kino e hoike mai ana ua make oia malalo o na lima o kekahi lima koko, nolaila; ua haawi ae la ka aha koronero i kana olelo hooholo ua make oia ma o kona piholo ana iloko o ke kai, a he mea pono i ke aupuni e hoomahuahua hou ae i na kukui o na uwapo.

 

HE HUAKAI ILOKO O KA LUULUU.

 

            Maluna o ka mokuahi Alameda o ka Poalima nei i hoea mai ai he mau makua Hawaii mai Loko Paakai mai i hoihoi mai la i ka laua kamaiki i haalele mai la i keia ola ana, no ka waiho ana me na kupuna maanei i hala mua i ka make. O George Kaina Lowe a me Hana Kaaepa na makua o ke kamaiki, a ua kikoo mai hoi na lima menemene mahope o ko lakou alo like ana i na inea o kela ola ana he 11 mahina a me 23 la. Ma ke kakahiaka Poaono nei i hoomoe ia aku ai oia me na kupuna i hala mua aku.

 

NELE KO MOLOKAI I KA IKE ANA I NA KOMISINA.

 

            Mamuli o ka nui o ka hana a na Komisina i koe maanei a me ko lakou makemake e pau koke ka lakou mau hana i keia pule, oiai, ua pokole loa na la i koe e noho ai maanei, nolaila, me ka minamina o ka Lunahoomalu o na Komisina, i hoike aku ai oia ia Peresidena Blogett o ka Papa Ola, i ko lakou hiki ole ke makaikai aku i ke kulana ma'i o Molokai, e like me na mea i manao ia. O ka mokuahi Sierra o ka la 30 iho ka wa o keia mau Komisina e huli hoi ai no Amerika Huipuia me ka lakou mau hoike piha no na mea e pili ana no Hawaii nei a lakou e waiho aku ai maloko o ka Ahaolelo Nui e noho ana iloko o Dekemaba ae nei.

 

HOOPII IA O LUNAKANAWAI GIA A ME LOIO DAVIS.

 

            Ua waihoia aku la imua o ka Aha Kaapuni he hopii na ka banako o Kaleponi ia Lunakanawai Gia a me Loio Davis, no ka pane ana no keaha la laua i ae ole ai e uku i ke $200, he koena no kekahi $500, a laua i unuhi ai mai ka Banako Kaleponi mai ma ka la 31 o Dekemaba 1901, oiai laua ma Kapalakiko ma ke alahele huli hoi no Hawaii nei. ua hoike mai ka aoao hoopii, he nui na manawa i noi ia aku ai keia lunakanawai a me kona hoa no ka uku ana mai i keia mau dala a laua i aie ai he $500, mahope o ko laua uku ana he $700 wale no, ua hoole pau pele pau mano aku la laua, aole loa laua e uku hou i ke koena o kela $500. Nolaila, ma ka manao o ka mea hoopii, o ke alahele wale no e loaa hou ai kela mau dala mai keia lunakanawi a me ka loio mai, oia no ka lawe ana mai imua o ke kanawai. Kupanaha no, kai no he poe hoopono na lunakanawai eia ka he poe apakee no ka kekahi iwaena o lakou.

 

LOAA PONO KE KOLOHE.

 

            Ma ka Poalua nei, ua hopu ia iho la e ka Hope Makai Nui Chillingworth a me kona kokua elua he haole ma loko o ka pa hale o Hyde e ku nei ma Alanui Beritania. He lehulehu na po a na makai i hoomaka ia ai, aka, akahi no oia a loaa pono. He nui na hoopii i loaa aku i ka halewai o kekahi @@haukae o ka po, e wehe ana i na o lepelepe puka me ke kiei ana ia loko, aka, aole he mea i maopopo i na helehelena o keia eu a hiki i kona paa ana iho la. I ka po i hopuia ai he umi pa hale a keia haole i komo ai, aka, ma ka hale hoi e hae i i ikeia ai kana mau hana kolohe, a i ka loaa ana i ke aupuni he mau hoike kupono ma kona aoao no na hana kolohe a keia haole e lawelawe ana, ua hopu ia iho la ia oia a lawe ia mai la i ka halewai no ka hoopaa ana.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

HOOLAHA KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

 

            I kulike ai me ka mana hoolilo o kekahi moraki i hanaia e H.N. Kahulu a me Miliama Kope, kana wahine, na mea moraki, o Ewa, mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ia Mrs. E. Humphreys o Honolulu, mokupuni i oleloia, ma ka la 10 o Maraki, 1888, a i hoopaa ia ma ke Keena Kope Aupuni, Oahu, buke 118, Aoao 286, 7-8, a oia moraki, ma ka la 5 o Iune, 1901, ua haawi a hoolilo ia aku ia J. ALFRED MAGOON, mea paa moraki, ke hoolaha ia aku nei ma keia ua manao ka mea i hoolilo ia aku ai o ka moraki e hooko aku i ua moraki ala i oleloia no ka hahaki ia o ka aelike oia ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ko laua wa uku, e hooliloia aku no ua moraki ala ma ke kuai kudala ia ana, ma ke keena kudala o Will E. Fisher, kihi o na alanui Alakea a me Kalepa, Honolulu, ma ka Poaono, Okatoba 4, 1902, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia. O na waiwai i oleloia ma ua moraki ala, oia keia e hoakaka ia malalo iho nei.

            No na mea i koe e ninau ia Magoon a me Peter a i ole ia J. Lightfoot, na loio, Magoon Building, kihi o na alanui Alakea a me Kalepa, Honolulu.

                                    J. ALFRED MAGOON,

                                    Mea Paa Moraki i Hooliloia.

                        Hanaia Honolulu, Sepatemaba 11, 1902.

 

NA WAIWAI I HOAKAKA IA MA KA MORAKI

 

            1. O kela apana aina a pau e waiho ana ma Puapuaiki, Kona Akau, mokupuni o Hawaii, a i hoakaka moakaka ia ma ka Palapala Sila Nui 6716, Kuleana 4887 no Thomas Sams, nona ka ili aina o 170 eka i lilo mai i na mea moraki ma kekahi palapala kuai i hanaia e Oana, ma ka la 26 o Iulai, 1883, a i hoopaa ia ma ke Keena Kope, Oahu, buke 81, aoao 301, koe kela mahele a pau o ka aina i oleloia me ka pa hale e waiho ana makai o ke alanui Aupuni e moe ala mai Kaila aku no Holualoa.

            2. O kela apana aina a pau e waiho ana ma Haleaha, Apana o Koolauloa, mokupuni o Oahu i oleloia, a oia no hoi ka pa hale hookahi i hoakakaia ma na Apana 1, 2 a md 3. Kuleana 5853 no Kamano, nona ka ili aina 84 eka oi a emi mai paha a oia pahale hookahi ua hooliloia ia Miliama Kepe, Kahulu e Kaneumi (k) ma kekahi palapala kuai i hana ia ma ka la 17 o Iune, 1885, a i hoopaa ia ma ke Keena Kope buke 96, aoao 169.

                                    Sept 12, 19, 26, 30

 

HOOLAHA KUAI A KA MEA PAA MORAKI

 

            I kulike ai me ka mana hoolilo o kekahi moraki i hana ia e W.E. Howell a me H.B. Howell, kana wahine, B.L. Howe a me L.E. Howe, kana wahine, no Honolulu nei lakou a pau, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, a me H.H. Grand a me Sadie Brand, kana wahine, no Hilo laua, Mokupuni o Hawaii, Teritori i oleloia, na mea moraki, ia ALFRED J. MAGOON, Kahuwaiwai o ka mea paa moraki, ma ka la 28 o Feberuari 1899, a i hoopaa ia ma ke Keena Kope Aupuni, Oahu, buke 182, aoao 471-4, ke hoolahaia aku nei ma keia ua manao ka mea paa moraki e hooko aku i ua moraki ala i oleloia no ka hahakiia o ka aelike, oia ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ko laua wa uku, a hoolilo ia aku no ua moraki ala ma ke kuai kudala ia ana, ma ke keena kudala o Will E. Fisher, kihi o na alanui Alakea a me Kalepa ma Honolulu i oleloia, ma ka Poaono, Okatoba 4, 1902, hora 12 awakea o ka la i oleloia. O na waiwai i olelia ma ua moraki ala oia keia i hoakaka ia malalo iho nei.

            No na mea i koe e ninau ia Magoon a me Peter a i ole ia J. Lightfoot, na loio, Magoon Block, kihi o na alanui Alakea a me Kalepa Honolulu

                        J. ALFRED MAGOON,

            Kahuwaiwai o ka Mea paa Moraki,

                        Hanaia Sepatemaba 11, 1902.

 

NA WAIWAI I HOAKAKA IA MA KA MORAKI

 

            1. O kela aina a pau me ka pa hale e waiho nei ma Kamakela, Honolulu, he mahele no o ka Apana 2, Palapala Sila Nui 1985, Kuleana 6245 no Kalaeokekoi, a i hoolilo ia aku ma kekahi palapala kuai e John Holt, Jr., ia W.W. Ahana, i hana ia ma ka la 21 o maraki, 1896, a i hoopaaia ma ke Keena Kope, Oahu, buke 158, aoao 259-60, a i hoolilo ia aku e W.W. Ahana a me kana wahine ia W.E. Howell, B.L. Howe a me H.H. Brand i oleloia, ma kekahi palapala kuai i hanaia ma ka la 21 o Feberuari, 1899, a i hoopaa ia ma ke Keena Kope, Oahu, buke 191, aoao 42-3, a i hoakaka loa ia penei:

            E hoomaka ana ma ka aoao Akau o kela apana ma ka pa laau a e holo ana

Hema 59º 22' Komohana tru 233 kapuai ma ka Apana 19 ma Kuauna, alaila

Hema 31º 40' Hikina true 156 kapuai ma ka aina i hoolilo ia e Kia Nahaolelua a me kana wahine ia N. Kaila Kanoa (w), alaila,

Akau 57º 40' Hikina true 104 kapuai ma ia wahi hookahi a me ke Kuleana 725, Apana 1 ia Puaalepa no Keliiokalani, alaila

Hema 30º 25' Hikina ture 12 kapuai, ma ke Kuleana 735, alaila

Akau 58º 5' Hikina true 121 kapua ma ke Kuleana 954, Apana 1 no Kaha, alaila

Akau 29º 2' Komohana true 163.5 kapuai ma ke Kuleana 939 no Naiamaneo no kahi i hoomaka ai; ili aina 832-1000 o ka eka, me ka huipuia o ka pono alanui 10 kapuai akea no ke alanui Kukui.

            2. O kela palapala hoolimalima i aelike ai mawaena o William Chung Hoon a me Wong Leong, Kahuwaiwai, oia ka pa hale e waiho ala ma Kamakela, a o keia hoolimalima ua hana ia ma ka la 10 o Feberuari, 1898, a i hoopaa ia i ke keena kope i oleloia buke 178, aoao 56-7-8.

                                                Sept 12, 19, 26, 30

 

OLELO HOOLAHA.

 

            E ike mai e na kanaka apau. Owau o Samuela Kauhane, Luna Nui o na Aina o ka Hui hanai holoholona e waiho ala ma Kapua, S. Kona, Hawaii. Eia ma ko'u lima he elua mau lio komohewa, he hookahi lio kane ahinahina haokuni O. @@ hope akau, hookahi lio kane keokeo, aole maopopo ka hao kuni. O ka mea nona keia mau lio i hoike ia ae la, e kii koke mai iloko o na la umikumamalima mai keia la aku, me ka uku pu mai i na lilo o keia hoolaha a ma ka uku aina. Ina e hala ka manawa ihoike ia ae la maluna e lilo no keia mau lio i ka hui.

                                    Owau iho me ka oiaio,

                                                SAM KAUHANE,

                                    Sepatemaba 14, 1902.

 

CAMARA & CO.,

Waina, Bia me na Waiona

Kihi o Alanui Alakea me Moiwahine.

 

 

WAIN CLARET 50c ……… 1 Galani

WAINA SWEETS 75c ……… 1 Galani

PRIMR BIA $2.00 o ke …… doz qts

 

            Ua loaa mai ia makou he heluna nui o na waiona like ole Waiona, Bia, Gini, Wisike ame Barani a ke kuai ia nei me ka emi loa.

 

            Eia maanei o W. Rice, kekahi o na Hawaii i noho loihi me Frank Brown. Nana e hoikeike aku ia oukou i keia mau waiwai.