Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 52, 27 December 1902 — Page 4
| This text was transcribed by: | Punahele Todd |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
4 KE ALOHA AINA, POAONO, DEKEMABA 27, 1902
Ke Aloha Aina
Hookumuia no ka
Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nu
pepa no ka Lahui Hawaii.
EDWARD L. LIKE.
Lunahooponopono.
ALEX NAWAHI.
Luna Hoohana
EMMA A. NAWAHI
Puuku a KE ALOHA AINA.
PUKA PULE
Hoopuka ia ana ma na kakahiaka Poaono a pau.
No ka Makahiki. . . . . . . . . . .$2.00
No ka Eono Mahina. . . . . . . .$1.00
No ke Kope Hookahi. . . . . . . . .05
KEENA HANA.
Ma alanui Moi, Leleo, Helu 370. Kokoke ma ka Hale Hoolulu Kaaahi. Pahu Leta 513.
HONOLULU. . . . . .DEC. 27, 1902
ONA MEA hou o na kahukaua a pau ina paha i Venezuela i Geremania, i Pelekane, i Palani i America paha, e pau ana ia mau mea hou i ka loheia e kakou e Hawaii nei ma ka uwea telegarapa moe moana iloko o ka imo ana a ka maka. O ka uwea telegarapa a kakou e lohe wale ai i ke kaaoia mai ko kakou mau la opio mai a hiki i keia wa, eia oia i Honolulu nei a e kamailio pu ana kakou me na nuhou like ole ia puni ka honua. Eia kona Keena Oihana ma ka halepohaku hou o Alika Iaua, e ku nei ma ka pa i maa i ka heaia i ka wa kahiko o Haleakala.
KO KE ALOHA AINA HELU HOPE O KEIA MAKAHIKI.
O keia ko ke ALOHA AINA Helu hope loa e puka aku nei no keia makahiki 1902, a ke komo aku nei kakou i ke ehu kakahiaka o ka makahiki hou o 1903, me ka naawi pu ana aku i ko makou aloha Hape Nuia i ko makou mau makamaka heluhelu a pau e noho ana ma na kaiaulu aloha a puni ko kakou mau Paemoku. Ma ka pahola ana aku i ka makou mau kalokalo no keia makahiki hou, ke haawi pu aku nei ina hoomaikai he nui ia oukou e na makamaka a me na hoaloha i haawi mai i ka oukou mau kokua ana ia makou mai kinohi mai o ko makou lawelawe ana i keia hana nui, a, mamuli no hoi oia mau kokua ana mai a oukou ma ka lawe ana aku iaia i hoa hooipo no ko oukou mau home pela no i mau ai kahi hanu ola iloko ona mai na makahiki loihi i kaa hope ae la a hiki mai la i keia makahiki hou, a ke oia mau nei no ka @@@@lana iloko o ko makou mau @@@ @@@ @@@ ana no oia @@@ @@@ @@@ @@@ mai a @akou mai e ka @@@ a puni na Paemoku ma keia makahiki hou e hele aku nei. Aole oia he malihini aka, he mea na hele a kupa a kamaaina imua ona ewe o ka aina hanau, ka mea nona keia inoa hiwahiwa e o nei maluna ona “KE ALOHA AINA.” E hoao no makou e hoolawa aku i kona poe heluhelu me na mea hou like ole o kela a me keia ano. He nui na mea hou ano nui ma keia makahiki hou, oia na nuhou makamaka loa e loaa mai ana ma Honolulu nei ma ka uwea telegarapa moe moana mai na wahi like ole a puni ka honua, oiai ua lilo o Honolulu nei i kikowaena nana e hoohui ana i ka piko o na uwea telegarapa e moe nei mai kahi kihi a kahi kihi o ka honua, a e kamailio pu ana kakou o Hawaii nei me ka ao holookoa ma keia makahiki, a e lohe ia ana na mea hou i kela la a me keia la-aole hoi e luhi i ke kali ina nuhou na na mokuahi Kaleponi e lawe mai. Aole wale oia aka ma keia makahiki no hoi e noho ai ko kakou Ahaolelo Kau Kanawai a he mau mea hou no ia i kupono loa ia oukou e ka lahui e lawe nei i ka nupepa, i nui ka ike a me ka malamalama i na mea a peu e pili ana i keia au hou e nee nei. Nolaila, ke haawi aku nei makou i ko makou aloha Mere Karisimaka a Hape Nuia no kakou a pau.
NA KANAWAI O KE AUPUNI KALANA A ME KULANAKAUHALE.
Ua pau i ka hakuia a makau kau na kanawai o ke ano Aupuni hou o kakou e manaoia nei e waiho aku maloko o ka Ahaolelo e noho mai ana. Aohe kakou i ike pehea la ke ano oia mau kanawai eia no i ke kuono ia e hoopuia mai nei, heaha la hoi ka mea hoolaha ole ia ae maloko o ko kakou mau nupepa i wahi e hiki ai ika lahui ke ike i ke ano o ia mau kanawai, oia makapo no paha auanei ko ka lahui la a hiki i ka wa a na Lunamakaainana a me na Senatoa a kakou e hele mai ai ika wa o ka hana, oia hiki no paha auanei ko lakou ala a haha poele ana ka Papai o Honolulu. O ka papau no ia o kakou he aa ko ka hale. Aloha no.
-
He mau la puanuanu loa mai nei hoi keia o kakou. He huihui mai hoi kau o ka makani “he Kiu Waikoloa” ka makani anu o ka aina. Ua like loa me Poli anuanu ka maeele-e-i ke anu la.
Eia i Honolulu nei o Mrs. J.A. Akana a me Mrs. L.A. Like o Kauakanilehua o Hilo kahi i hoohala ai i ko laua hauoli Karisi maka a Hape Nuia me ko laua kaikuaana me na keiki a me na hoaloha maanei. E hala ana elua pule mamua o ko laua @@@@ hoi ana aku no ka aina Ua-lu lehua o Hilo.
KA LA KARISIMAKA
O ka la 25 o Dekemaba nei ua kapaia he la “Karisimaka,” oia ka la i hanau ia ai ko kakou hoola ka Haku Iesu Karisto. Ua lilo keia he la nui loa he la hoomanao ia ma na wahi a pau a puni ka honua. He la no hoi ia i kuluma i na mea a pau ma ka haawi ana aku a haawi mai i na mea makana, e like me ko ka Makualani haawi makana wale ana mai i kana keiki hiwahiwa i mea nana e lawe i na hala ame na hewa o ko ke ao nei, a e like me ko na Magoi lawe ana aku i ka lakou mau makana o na mea ala e hookupu i ka Haku ma kahi papai hale o ka poe hanai holoholona kahi ona i hanau ia ai, pela no i lilo ai keia la nui i la e homanaoia ai e na mea a pau ma ka haawi ana i na makana no ka hauoli Karisimaka.
Ua hui pu ia ka hauoli me ka hoomaikai ma keia la kamahao, e hauoli ana na mea a pau no ka loaa ana o keia la hookahi wale no iloko o ka makahiki, a e haawi pu ana hoi ika hoomaikai no ka mea nona ka la a me ko keAkua aloha ma ka hooloihi ana i ke ola a loaa hou he la Karisimaka ia kakou. E nana i ke keiki hipa a ke Akua ka mea nana e lawe na hala o ke ao nei, oia ka Haku o na Haku a me ke Alii o na ‘Lii, nona kakou e hauoli Karisimaka nei.
-
KE AU HOU OLE IA NA PAKE I MAU LIMAHANA MAHIKO, HE HOOKOMO IA MAI KOE O NA NEGERO O MABEKA I HAWAII NEI.
O keia mea oi loa aku o ka lapuwale ina e hookomoia mai ana keia lahui hana ekaeka o America i o kakou nei ma kahi o na Pake. Aka, aole no nae o kakou wale ke ike ana i na hana ino a keia poe a e pau iho no me lakou haole. No ka holomua o na mahiko ka mea i mano nui ia ai, na limahana Asia uku haahaa e hookomo hou ia mai, he kue loa ana nae ia i na kanawai paa o America aole ae ia na Kanawai Hookauwa kuapaa oia ano, oiai o Hawaii nei he lihi aina no America i keia wa, a ua pahola loa mai ka mana oia kanawai ma na kapakai o ke Teritore o Hawaii e ku nei. Ke oia mau ke kue ikaika ia o keia mea i ke Ahaolelo Nui o America, he hookomoia mai koe o na Negero i poe limahana ma kahi o na Pake. Aohe no e ola ka makapehu limahana o na mahiko o na poe kela e manao aku ai, he poe @ ha`uha`u wale.
KA MOKUAHI SILVERTOWN HOOMOE UWEA OLELO.
Eia ua ku mai la ka mokuahi hoomoe uwea olelo i lawe mai la i kekahi piko o ka uwea telegarapa a pae mai la i o kakou nei, a he mea maopopo loa e kukai olelo pu ana kakou me ko ka hoouna a puni me na nuhou makamaka o ke ao holookoa i keia mau la. E kikoni mau ia mai ana na kiko uwila i kela a me keia la me na nuhou like ole-a na KE ALOHA AINA ia e uwila aku a puni Hawaii. O l-a e lawe nui i KE ALOHA AINA i keia makahiki i ike mau i na mea hou.
KALI IA KA MAKE O TANABARA.
Aole i hoea mai ka hopena o na la o ko Tanebara ola ana ma ka la inehinei, elike me ke ke kanawai i hooholo ai e make maluna o ka amana li kanaka i ka hora 10:30 o ke kakahiaka Poalima, Ianuari 26. Ua waihoia akula kona make a hiki i ka loaa ana mai o ka pane a ka Peresidena Rusevala o Amerika Huipuia. O ke kumu hooloihi hou ia aku o kona ola, mamuli no ia waiho ana mai o kekahi mau kupa Iapana, he palapala kue i ka pololei ole o ka unuhi ana a ka mahele olelo o ka Aha Amerika i na ninau a me na pane a Tanabara.
O keia palapala kue ua waihoia aku ia Kupa, a na Kupa i hoouna aku i ka lohe ia Kiaaina Dole e noho hoomaha mai la ia Kohala, a o ka pane i hoouna ia mai, e kali ia ka li ia ana o Tanabara a hiki i ka wa e loaa mai ai o ka Peresidena Rusevala pane. Ua hoikeia aku keia lohe i ka paahao no ka hoopanee ia o kona make e ka Luna Nui o Kawa, a ua haawi mai ke pio i na minoaka ana.
E KOMO PU ANA O ITALIA.
Berlin, Dec. 15. Ua hoike ae la ke Keena o na Aina E, i keia la e komo pu aku ana o Italia iloko o ke paniku ana me na aupuni o Geremania a me Beritania a e mahele ia ana he lihi kapakai o Venezuela no ke kiai ana aku o ko Italia mau mokukaua. Nolaila, he ekolu mau aupuni hui e komo aku kue ana ia Venezuela.
O na koi a Italia ua like no me ka na aupuni o Geremania a me Beritania no na poino i hana ia maluna o kona mau makaainana i ka wa o ke kaua kuloko i poha ai i ka mahina o Aperila. Ua hoao ke Kuhina Italia ma Carscas e loaa na kuka maikai ana me ka waiho aku i ke koi a kona mau makaainana he $556,200, aka, aole hoolohe ia mai.