Ke Aloha Aina, Volume IX, Number 2, 10 January 1903 — Page 6

Page PDF (663.09 KB)

This text was transcribed by:  Kurt Brunner
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

MAKE KA BIHOPA GULETANA

 

Mahope o ka aumeume ana o ka make a me ke ola maluna o ke kino o ka Makua, ka Bihopa Guletana no kekahi mau la loihi ua lanakila iho la ka make maluna on a, a ma la hora 10:20 o ka po La Pule nei i lele loa ae ai kona aho a hoi aku la kka uhane mea ka me nana i hana, a o ke kino i ka lepo. O kona make ua ike ia no kekahi mau pule i hala  ae nei, aka, ua kamau no nae ka banu ola iloko on a a hiki i kona ike ana i ka La Karisimaka, La Hapenuia a me ka la i hoohui ia ai o Hawaii nei me ke ao holookoa ma ka uwea olelo telegarapa.

Ma ka hora 6 o ke ahiahi La Pule ua ike ia ua kokoke, ua komo aku la na kahuna a noi aku la i kana (bihopa) mau hoomaikai hope ana mai muluna o lakou. Ua haliu aku na maka o ka makua i ke kea, aka, ua hiki ole nae i kona mau lima kee haawi ae i na hoailona o ke kea, a lohe ia aku la oia e pule ana ma ka olelo Latina, alaila, ua pau ae la kona ike me ka waho maule ana a me ia kulana oia a hiki i kona haelele wale ana mai la i keia ola ana. I ka wa i ike ia ai o na kahuna e hoopuni ana i ka moe ua haalele mai la ko lakou bihopa i keia ola ana, ua haule like iho la lakou maluna o ko lakou mau kuli a haawi ae la i ka pule o ka poe make.

Ua hanau ia ka Makua Bihopa Guistan ma kekahi wahi kauhale uuku e ku ana ma ke kapakai ko mohana o Farani i ka la 30 o Augate 1839. O kona ohana a pau he poe holomoku haipule lakou, a o kona makuakane kekahi o na kapena moku i kaapuni i ka poepoe honua. I na la opio ua hoonaauao ia oia me ke kula oia kauhale a mehope iho ua hoouna ia i ke kula noho paa o St. Anne d'Aurey. I ka 14 o kona mau makahiki ua lawe oia i ka oihana o kona makuakane, oia hoi, ka holomuku. Maluna o ka moku o ka makuakane hoahanau i hookau aku ai kona makuakane iaia mamuli o kona makemake ole i ka hhpunahele loa ia o Gulstan, oiai, o ke keiki hookahi wale no ia iloko o ka ohana.

Mai ke kulana kapena hoe ua pii ae ko Gulstan kulana ma na anuu like ole a hiki i ka loaa ana iaia o ke kulana aliimoku kolo meki. He opiopio loa no o Gulstan ia wa, alaila, ua halawai iho la ka moku me ka ino nui mawaho o na kapakai komohana o Sepania. Ua pa@alewaia ka moku i o a ianei e na ale huhu o ka moana a hiki i ka wa a na mea a pau manao ai na hoea mai ko lakou hopena. Alaila, hana iho la o Gulstan he hoohiki ia Sana d'Auray, ka anela hoopomaikai o Bretons, in a oia e hoopakele ia alaila e lilo no oia i kahuna

Aole ka moku i piholo, aka, ua pae maalahi aku lakou i kekahi awa kumoku o Farani, alaila, haalele iho la o Gulstan i ka moku a komo hou i ke kula. I ka 20 o kona mau makahiki ua komo i ke kula o ka Puuwai Laahia no eha makahiki. I ka 1864 ua lilo oia he kahuna. I ka 1867 ua haalele aku la oia i Farani ma kekahi mokupea no Hawaii a hoea mai la ianei i ka 1868. Ua kipa ae oia ma Valparaiso, a malaila aku no Tahiti a malaila ua haawi ia he ahaaina nui nona e ka Moiwahine Pomare.

Ua koho ia oia he kokua no Makua Damiene ma Kohala Hawaii, a lawe ae la ia kihapai i ka wa o Damiena i lawe ae ai i ke kahua o Molokai. I ka 1883 ua lilo oia i kahunapule no Wailuku. I ka wa i make ai o ka Bihopa Haremano ua hoi mai oia i kahunapule no ke kula o Sana Lui. I ka la 3 o Iune, 1892, ua hookohu ia iho la oia i Bihopa o Panopolis O Gulstan kekahi o na makua i aloha nui ia e na hoahanau o ka Hoomana Kato like a puni ka paeaina nei, a he pau hana ikaika hoi no ka holomua oia hoomana. Aloha no.

I ka wa a na leo kupinai o na pukuniahi e wawalo hele ana i na paia lewa, a o ke oeoe e hoike ana ua noea mai ka wa e hoau ia ai o ka uwea olelo moe moana, ua haawi ae ka bihopa he mau minoaka i ka wa i hoike ia aku ai ua hui o Hawaii me Roma. Maluna o kahi moe ua haawi ae la ka bihopa i na hoomaikai ana no ka Pope Leo XIII, ke poo o ko na hoomana. Ma o ka ae ana o ka bihopa, ua hhunaia he kukai olelo ma ke telegarapa ia Kadinela Gotti ma Roma, e hai aku ana o ka bihopa e waiho nei iluna o kahi moe, na kahuna a me na hoahanau eia lakou ke hoouna aku nei i ko lakou aloha nui i ka mea kiekie Pope Leo XIII, a ke pule nei no kana mau hoomaikai.

 

NELE I KA NANAHU.

No Ioka, Ian., 3. Mamuli o ka nele i ka nanahu o na mokuaina Hikina, he nui na pilikia e ikeia ala iwaena o ka pue lilihune. He nui ke any o keia mau la, pela na popilikia e ike nuiia aia ma kah mau wahi lehulehu.

Ua hooi loa ia ae keia mau kulana poino ma o ke pani ia ana o ke kahi mau halehana nana i hoonele aku i kakahi mau tausani limahana i ka hana. O ka nui o ke poho o na halehana wao keia pani ana no ka nele i ka uanahu, e hoea aku ana ia ina huehe'u koikoi.

 

HE PAUAHI NUI MA KA PO

POAONO NEI.

Ma na hora kolulia o ka po Poaono nei ua hookikilele ia ae ke kulanakauhale i ke kani ana mai o ke oeoe pauahi e hoike mai ana aia he ahi na ike ia iloko o ke kulanakauhale. O ke ahi non keia oeoe hoopuiwa o ke kuinamoe no ka halekuai no ia o L B. Kerr e ku nei ma ke alanui Moiwahine.

I ka wa o na kaa kinaiahi i hoea aku ai i kahi o ka pauahi ua kiki ole ia lakou ke hoopio aku, oiai, ke ahi e ulipa ana i na waiwai lole o loko me ka hikiwawe loa. Malaila ka nee ann mai o ke ahi ua komo mai la ia iloko o ke keena kudala o Morgan e pili pu ana, aka, mamuli o ka ikaika o ka oihana kinaiahi i ka hoopio ua nui ole kona poino. Iloko o na minute pokole mahope iho ua hoomalamalama ia ia ae ke kulanakauhale e na lapalapa ahi i oili ae maluna o ka hale pauahi.  Ua kahea ia na kaa kinaiahi o Makiki a me Kapalama e holo no kahi o ke ahi, aka, ua hiki hope aku nae laua, oiai, ke kaupoku hale e hilolo iho ana.

Aole he waiwai i hoopakele ia a o ke koikoi o ke poho i loaa i ka Hui Halekuai o L. B. Kerr ma kahi o $134,000, a he $95,000 oia mau waiwai i  pa i na hui ini@ua. O ka mea malama buke o ka halekuai nona ka inoa o Whitehead oia ke kanaka hope loa i haalele i ka halekuai i ka hora 10:30 oia po Poaono, a i ka hora 11:15 i ike ia ai ke ahi he mau minute wale no mahope iho o ko Whitehead haalele ana.

Ma ka hoike a Whitehead i kona wa i haalele ai i ka halekuai aole he ahi ana i ike ai maloko o ka halekuai ma ia wa, no laila, ua koho wale ia he ahi keia i hoea mai mai kekhai paka sig@ mai i waiho hemahema ia maloko o ka hakekuai.

E lawe ae ana o Kerr i ka halekuai White House e ku nei ma alanui Papu no ka manawa a hiki i ka paa hou ana o ka halekuai i pau iho la i ke ahi i ke kukula ia.

 

NANHU IA E KA ILIO.

Oiai o William Keohokupulani Ringer, ke keiki kane a ko makou hoaloha William Ringer, e paani ana me kona kaikuahine ma kahi kokoke i ko laua homa ka Poakahi nei. Ua panehu ia iho la oia e ka ilio a Heleloa ma kahi kokoe loa i ka maka, a pakele mai lele ka onohi. Ua hele aku ka makua o ke keike i hoopoinoia a nonoi aku la i ka mea nana ka ilio e kipuia ka ilio, ua ae ia keia noi, nolaila ua lawe ia ke ola o ka ilio e ka makua i hookaumaha@a ma ka wahi o ka pu, i wani nona e hoopoino hou aie aku ai i ke ola o ka lehulehu

 

He Hoike Oiaio no ka Po-

maikai o ke Komo ana

Iloko o ka Hui Hoolewa

o Honolulu.

Ma ka mahina aku nei o Iulai i hala, ua komo iho la ko maua makuahine @@k@ o keia Ahahui. Ua uku aku ia oia he $150 no kona lilo ana i lala no keia Abahui, a he $100 hoi no ka waihona o ua Hui la, nona ka "hookahi haneri dala" waiwai io o na lilo hoolewa, he elua dala hapalua wale no nae kana i uku ai. Ma ka mahina o Novemaba i hala aku la ua loaa iho la oia i ka ma'i, a ma ka mahina mai o Dekemaba 10, 1902, ua make aku la oia. I kona wa i make ai ua lilo na hooponopono ana a pau o kona kino kupapau a me ka hoolewa na keia Ahahui, me kona hoolakoia me kekahi pahu nani o $100 a me ke kaa kupapau nani, he mea na maua i ike ile a i manao mua ole pela e hana ia mai ai no ko mua makuahine. Nolaila, ke haawi nei maua i koa maua mahalo kiekie i keia Ahahio, no ka lakou mau hana maikai a pau i hana ai no ko mua makuahine. A ke kone pu aku nei hoi i ko maua mau hoaloha a pau mai hookunana, aka, he mea pono loa e komo oukou a lilo i mau iaia no keia Ahahui maikai.

O maua no,

LOLOIHI,

KALUNA

Honolulu, T. H.

 

Olelo Hoolaha.

O ka Hale Hana Kupapau ED. A WILLIAMS ua nee aku no ke kihi o ke alanui Beritania a me ke alanui Mila me ka Hui Hana Pukapau Townsepd. Aole ona kuleana me ka hale kupapau e lawelaweia nei e Mrs. Williams a i ole e Mr. Fred Weed o kealanui Papu. O na hana pili pupanau a pau no keia au hou me ka emi pu o ka auhau. He kaa kupapau hou a ua lako piha nie ka oihana hana kupapau maloko nei o ke Teritori.

 

Mau Aina Kuai.

Na Apana ma Kapiolani Tract, $450 no ka Apana.

$5 hookaa mua, a $5.00 ma ka malama, o ke koena he 6 pa keneta.

Na Apana ma Kaiulani Tract, $200 no ka Apana.

$5 hookaa mua, a $5.00 no ka malama, he 6 pa keneta no ke koena.

W.C.ACHI CO.

Na Buroka o na Wawai Paa.

Honolulu Nov. 28, 1902.

3--month.

 

Kauka L. F. Alvarez

KEENA ME KAHI NOHO HELU

1240, ALANUI EMMA.

NA HORA HANA:   8 a ka 10 a m

            3 a ka 5 p m

            7 a ka 8 p m

NA LA PULE:           8 a ka 10 a m

            7 a ka 8 p m

Telepona White 211.