Ke Aloha Aina, Volume X, Number 7, 13 February 1904 — HE MOOLELO NO ABEONA. Ke Kaeaea Opio. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO ABEONA. Ke Kaeaea Opio.

MOKI3NA IV, O k«ia QaDi « pahola nei a kaa* • ik« (weiwea »ku nei, oia no h pi\ku o w»hc> lo» o ka ikaik* o kona niiLi, « o ke kanalim» hoi o n» übj pāle c hoopoaene «oa i kona n)Elapiha a kaua e ike pis *e 1»; a he 49 pale i koe alaiia hiki aku i kona waai e iuakaha nei, wahi a k» ka&aaln i pan« aku aī. • Pane a)*i ia o Bab®Jft. H« mea kupanah* maoli kei&: oiai au & me ko'o oaau ukali he 49 a owiu ke 50i ua like ko makou buinft me na uhi pale e uhi sna i ka ua&i o ka Hulu M&dqo, a he hookahi boi o makou bq» keīa a ooe keia pale. He mea e ke kupanah», wihi b S a t>elß. ia Bhbela e ike t>ei i keia nani, kaai o e aDapa mai ana imua ona be m$ e koo» m&halo i ka bulali. Eu īho la ia e nponoo, ke Jke noaka nei oia i na naea a na'lii mai kahiko i&ai ī imi si & pau a! i ka lukuia e na kupua iuo. Alolia wale !akou, Ua haalele aku i na ohana nahope me k» manaolana e loaa ana ia la> kou ka mea i iini ai ka ra»u, ak*, aole loa i hplppono ka lakou huakai. 0 Babela ka hikimua loa i loaa .ka lanakila maluna o ke Kupua Dera» goos, a ko no laoi ka oīelo a kahi laahine, Ua poHo no ka laoaiike ana o ke aloha mairaena o ke kaikamahlne alii a oae Babela, no ka mea ua kokua nui ke kaaaa'lii iaia, g maoauli 0 kona aloha i loaa a! ia B a^el a keia pom&ikaiKe noonoo ae kakon e fla makamaka, ua hoea akn kakou ma ka helu hope loa o ka puka aoa aku nei o ka kakou moolelo, kahi hoi i ike mua loa ai o Babela i ka nani kamahao o k® Hulu Mamo Gala o Gomoher«, ka <jw6ka ek&hi ana boī 0 kfthmuhinu o na poai anapuni o w&ho loa o k»oa mea i i'mi nui ti. He nanii kamahao io no keia i ka kakou ko», do ka mea, ia mauawa koke no ua nnlo aku 1» na nooooo ana a pa» no ke kujp«a mai a Babela aku, a ia manawa ko ke no hoomaka aku la koua mau kapuai e hele imua, me k« paa o kooft m*nao e halawai pu me ke kumu o ka nanl ana e makahehi &ei.' Asa, me he Ia mamuli o ka manao o kahi luahine, i kutnu qo ia nei e noouoo hou iho ai, ua oaualo hou ae la mamua o ia nei kekahi Aaeieiopa hihiu, holo p >lolei aku 'a 1 kahi a ua nani nei e huiah annpa mai ana, a i ke koUoke aūa aku ua loheaku la keia i ka niukn, i hke tne k<? k int u koua me kekahi pukuD»ahi pui i ki i« uialuoa o ka kahua kaufj, a hoKi ae la ke anu o k» puiw-i hikUula iloko o koua ho

upo, I* mariBw& kofce rio keia i | ike aku ai i ka waha n me n* tn«k« j ' w'» liwHi o ke kuj.UM i:t>ka w*-H i f j maka'u nui ia. ht oh«like *k« j i ia i kona Whhn me hc nui klh, a I o ko«a mau maka, oe. he shi ula. ja j iluko c kekahi po pouli nui. O kona ili ua hooponi'la me na unahi wakawaka nunui, o kona kiho hoi e lapno ana ia apuni ke Wumuleau, kahi i waiho a huna ia ai ai ka hulu m*mo gula lelolelo, a o V» nam boi 0 Qomohera. I ka maalo ana ae o ua Aneielopā nei, o koua menawa no ia 'i alapoho i» aku at a nalo aku la me kona kino holookoa iloko o ka waha o ua kupua nei, He oiaio. ua ike ae ne? au i na wehwtli a p»u, a o keia hoi he keu . aku a ke ino ma na mea a pau! ] wahi a Bsbels ?»ia iho. . J | Da hanu rnfei !a ua kupua nei i| i ka hauna kanak», a hoomaka mai ! la kona kinO e oni me ka nee pu ana mai o ke poo, e oku ana ma o a «n&anei m«r]oko ae o na lala Jaau. 1 lroiia kokoke loa ana mai ua hoomaka aku In laua nei e honi i ka •• ' .• "■ ■* hohono pakoi o ka ili, a ia manawa ke kaikamahinealii i p*ne mai ai iaia nei, e hoao ana i hiki ai iaia ke hoomaopopo i ke koa io o Bttb&la ! a me ka o!e. | Ano e ktiu Kahela» heaha k*u I hana tio keia maniwa nou iht? Eia ! ka weliweli a me ka make imua ou i ano, a aole hoi wahi o ka pakele ma ! ka nana aku. | Aohe a Bsbela pane leo no keia t mau ninau hoohuahualau maalea a ! ke kaikamahinealii, aka, me li o kona mau maka a mē ka pīi awlwl ana mai o ka nape ana o ko ' na umauma palahalaha i huki ae ai oia i kana pahiWua kiulana, ka | mea i haawi makana ia mat iaia i' kona mau la opio, a hoomaka aku \ ! la e keehi imua me ka makaukau f ōo ka halawai pu ana me ke kupua I tno. i ! Aole no i mohala lea aku na kee-' ! hina kapuni o Babsla imua paa e ' ! aku Ia ke kaikamahinealii oje kona | ! mau lims, rre k»i pane ana eku me , ! ka !eo a uihoihoī, oiāi ua i ! e ; ' maonopo iho la ke'a i ke koa io o 1 Bib*»la kt mra i hanauia uaai i koa ] ! a i punwai i nfle ja men he hohe & ' | mē ka taak-i'u, p:t.ne mai 1«. ia. ' ' Alia! aliai e kuu ah' ? Mni awi- j ! wi oe; Ua paa kōu hoohiki e hoo- I ! loh* ;'e'i k«'u V:et!o(ia. i At! a m.\i aa hou nae oe me kau ,mau ninau. i £u iho \& ua BabeJa nei me ka hoolohe ) ke kauoha a kona alagai. j Kia keia Waihi olowaa uuku t wahi | a ke kKikaniahieealii, e p:ia oe ma ftou liiua a e he!e »ku imu», a ke 1 h*t?»ma mni ka waha o ke liupua ' ih oe o kou ia e houlei aky ; | ai a nana no ia e «le aku,a e ike uo j oe i kon» kwauiui koke ilalo • ka ilihmiua. O ka iaau lioko o | | keiii wahl pahu, he laau hoohiamoe

□o ia, aia i koua muuaw» e {>;ha | ai i ka uiaiua, a i koo» mannw» boi i e bu( utti eia n: t ke ulii a nu ole aln- j ila, o ka laau kel* e hanni fti, a e j hiHmoe do oia oo ka htbtd naa cVoa | alaila oia ak mai, a 1 ka hala aoa i oiii maaawa iia maelili īho kona | huhu. He mea hauoli hoi Bsbeia ka i lohe ana j keia m»u olelo a ke fcai- ] kamahine a m« k&ea mau kuhikuhi ak», ua piha oia i ka makemnke a me lea a» e paio pu me keia kupua, a oiai hoi ua hoohiki aiua ia e hoo« lohe i ke iauoha a kooa kokoolua ; hoomanawenui, qolaila, ua hala i« j • maeao me ka minainina nui no nae : no ka hiki ole ieia ke huoko i kona j īini nni. j E like me ke keuoha a kona ala- ' kai pela no o Bafeela 1 hele mua'ku ai, a la manawa no i wehe ae ai ke a 3una a me ke a*!alo o ka waha 1 o ua kupua nei, a lele mai la īaia n«i. Ku iho la keia me ka n-.akau kau e makaikai ana ia ioke o keia wahi kupaneh'i, a o ka hele w&le ao hoi ia a o ae ale aku iaia »ej, 'o ko ja nei eaae&wa koke no ia ; hoolei aku ai me ka ikaika nui i ua wahi pahu laaū hoohiamoe nei iloko o ka waha o ke kupua. He mea m&kehewa i ua kupua nei ka hoao ana e luai hou mai oiai mamuli o ka ikaika o ka ia nei hoelei ana, ua poholo loa aku la iloko loa ua wahi pahu ala. Ta man«wa'no me ka hakalia ole ua noho lanakila iho la ke koa Bahela maluna o ke kupua i, weliweli ia o ka waoakua o Goher», a waiho hamama ke alahele e hlki ai ī ka ipuka o ka Hulu'Mamo Gula Lelolelo, ka īhikapu a ke kupua Peragona i huna makee ai me ka lili | nui iloko o na makahiki loihi mai kinohi m»i. Haule aku la ua kupua nei. ilona o ke ilihonua, a kaanini iho la no kekahi mau minute pokole, a pau ae la kona oni aqs> a wsiho iho la. ia iloko o ka pauhia kulipolipo o k& hiamoe kPumfchv.. Lale mai la o £ ibeia a kau īho la maluna, a oniu ae la i k«na pa^iikaua naalunu o kouii p>o, a paae ae 1% " ' ' E kuu mnkokila a!fihfi —aa al'o mai nei kbiaa o Bi pilikīa he uui uia ka moana a ui* ka aina tr>e ka mnnaolana e haUwai ma ke kahua paio me kela kupu 'mo o ka waonaheie, eia ka e hoooele ja ana kaua ia msu iim. He&ha 'no ka hewa; —he hiki ia oe ke kaeoa ituaa | o se ao holookoa» ua uoho laaakila j oe maluna o kona ikaika a me kona ano kupua a pau, me kou hoohaumiu |le i kou nani me kona koko pp.uuiaele. He mea nui loa keia ia 3;.bela, ua | laiuauiina ioa ia, a iue he la, ma 10 j no paha e ha hahana laua, e ane inu j io ana no ka oi o ko. maknkila a ke j koft Bab.:la i ke koko ananwa o ke kupua Den»goaa ( aie he la ua .

uuopopo uo ia e!♦ » ne kalknmahiiiealii, aka ho« e hibl ua maoeo 1 kt; HUOiiOO a kn nni, a nolaila ua ukali oko& moi la no ia £ue ka ole aku i kaūft 'p') t h; eihaumia iaia iho e paio me ka lapiuva]e. . I ka hoomaopopo »du oaai a k$ kaikam.ahtaettiii ua kn kana mau kuhikuhi, a ua hmikila hoi o 2ibeTa naaluna o ke kupn»; holo awiwi mai ]a u a paoe n>i*i 1«. K wiki I inai lohi, e hel« mua 'kn ao ba manawa kela e loaa al lea! HuluMamo! Huh aku 1« ko Bi.bola alo imua & hele aku la. E k u m ana na n>anu leo lea ma o a maanel, a he nani hoi na hiohiona o na mea a pav, me he la ua ala ae ia mau mea mßiioko ae 0 kekahi moeuhane o ka weliweh i uhola iii no ke-kahi kau he iehulehumai kahiko m-;!, a iikuhino lakou a | "hoowaopppo i ka nolaila, ua, haawi.lakou i h*uuoli nui me na leoi pule hoolea a mahalo mai i ko kkoa i mea nana .i hoopakele &e. Ika hoomaka ana e oiliili ka, l wehe kalao, a hfila aka Loi ka po- [ a omaka mai hoi ka malamalama, a | o ka manawa ia a īkhula i ku kine !ai imua oka nani oka Mamo. | T7a hala ttoai la im* i a kiai o w&h:>,, !■' ' . v/-;. ■;:,'■•■ ' r i'■ ■' :% no ka mea, aohe a ia nēi hana, oiafc 0 lakou pu kekahi i hauoli? a moe iho la ko lakou mau i ike ol£ maiat iiiia nei a hanft ino oiai. Maloko o kekahi h6!owaa aniani ikinohinohi ia eee ka wai gnlB, i i anapuni :a hoi me na apo d A i"mana nunui, e waiho ana ka Hulu Mamo Oiala nani o Gjmohera. O kon tt »no be hola no e like me kona inoa f aka, aii mawieoa q ua hula ! nei kekahi fcii nani p kekahi wahi | ne «fj mailotto mai o na hiohiona o. aa kii nei i mapo mao ai ka mania ' hinuhinu a lelolelo anogala J kela i • keia manawa- I ko ia nei na I oa ana iho, he kea io ka nani me ka f ui, aohe mea ana e hoohalike ao ai ofai, he oi no kana ipo, aka, be ui i nohenohea kona, a o keia hoi, h& ai onaona kona, 1 lialalo oka uhi malutti»!u o ka hunaanaa na lau liau ua pnha ! auiaui htii kahi i wali)* , a i*lau i iho iu ke.a n h-ipai ao 'a. I* mana i wa 1 paue ae ai kekahi I®,i naheaa he aiailnko ae i ka i uriH ae. AloUa oe e & ihiia, kua on« U | i haia a uo na ia e hiki mai Aua; a! ka Haku aiii o Qit no ho alii mot he ; lehaleha» « kft puo» ]>6ia tnakua oaa oaakaaiaana, a irki 010 ia'a u hoomaopopo ina he k.no kaaaka aa k«ia ao, a he ki&o aka p*ha no 1 ao. Kupaoaha io no akf. no ka mana wa la E a»ii oe a e hoooiaopopoia k no laoe, e lawe aku o« i kau maka oa a mohai alaoH o t:a UnakiU ha» nohano nui. Wadi Uou a ua lao uei. Aole keia i kauiaii iho, aka, huii hoi aku ia keia i kahi a koua hoa « k« «nan knli iāi.i. aku ia lana» a taahobe o ka h»*Hwj aoa ina hoomaikai i sa euana Lao», huii hoi ak» ia ma ke uia a laqa i ai me k* p,ha iua hauoiu .' v - \ !