Ke Aloha Aina, Volume X, Number 11, 12 March 1904 — HE MOOLELO WALOHIA -:NO:- OLIVIA LANAKASA. [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA -:NO:- OLIVIA LANAKASA.

MOK.UNA Y ' | e D8 b«l«heleDB pfo!nke e be- j kau atift o Mak» Pipona | 00 k»u* e ike nei, bu!i se ia ' <»1» a koo»o »ku !• iloko o tia hale i (3*D« gul» U * h»»wi 1 o« mnsn ! I ks qb« b»!e me feela m«u olelo. I E oluolu aner oe e hoike mai la'u j pehe» la i lo&a a! la oe fce!a irftbf ■ puuwai uwsti e w»ibo mai la«» -ia poka eniam hoikeike. He wahme opio oi ka mea nana 1 lawe mai kt;!a puawai i ke!a ka» ■ tah;»ks Uoi ponipooi, i pane mai I %\ ka ona ō aa liale hana gula !a Meke noi pa mai o ka wahi&e opio I e kaai aku an i oa ponwai la, | l laaa et kooa alehele e bu!i hoi ; •tko at oo kona home m«!ona o ke | kaeahi eoaa loa o keia kakahiaka. 1 ■da oj aku kona imi nui e loaa iaia ' kekahi <3-*!a mamua o t?eia puuwai, nolaile, «a hooko akn «o I ij kona inakemake e īike me k* nui 1 «sa i noi oltt ai, a pela i loaa mai | ai keia pnu'wai uwati au e Ike nei. ! E hoakak® mai i kekahi me» e ! ,plli ana no keia wahine opio, wahi j ■m Mata me nft lieiehelena enae. | & JLole e hiki ia'a ke hoakalra pnno I ia oe, i n& hiohiona o keia wahine j -opio, »o ka oaea, aa huoa ia k'>oa -laeleheiena e kekahi uhīmaka eoa noaeoa, aka, he poepoe maikai mas kuea be mimio m*Tk«i J kona auwae, a o pohā ana s"krolee he olu e like kekahi me- ! 4o<ii*nani a i oie u& lik% me ke o o ka leo bele ma kekahi po laflai. 0 kona mau lima te palapala ■elike me ko ka bebfii a o kona oiwi tie kilakila ā be hiehie maoli no ao ■e Baal»hini e makahehi nui ai ke ike Hhi aku oe. ! TJa iawa, Tfahi a me ks leo j fc6»lulu. No'u kela waiwai, ft e hai \ m &i heaha kau kumukuai i makeai no ka hoihoi hou aoa mai I iaia o ko'u mt!u? O oe j % owau,'a p kaua wale no kai ike i \ kei* oaea, aolaila, mai hoopna hou «ku oe ia wahr. ' | He mau mioute poaole mahope ! iho tia ua kanaka opio nei e kuoe «aiie ana i ke alahele me kana puu <tw»ti malalo o knna Ua iiauoii o»ft i ka loaa ana Jai« o kekahi o kana mau waiwai 1 makee f «I, aka, o k» watwai nae *na i m&- j I kee aui ai maluna o na waiwai a ' oia ka' nalowaie loa mai laia | •fcu. I I ka nalowale &oa aku o Maka, | eia ke kanaka hana guia e holoholo oaaluua o ka papahele o kona keena me he la «a utoahewa !a kona| aoonoo, alaila, puana ae !a oiā' me ka ieo kauoaaha, Ala he naou hiohiona kaumaha ka'u i Ike āku oaaluoa o ke kauaka ooio e pīl! «na i kb wahiue upio i h.ki uuJ ni ī ttfief

1 keia kakahiaka, A ke mbi &ei | au i ko'u hoike ole a&a aku iaia maī | ka Hoooe G«-r«aagi ka wahine opio i ! < i*.' tjīM! BĪ. Aka, ua hala oi» | a ua maopopo ole ia'u ke &ia a keia j keouimana i hele ako al, nolaila, na j hoahawa ko'u i kā poina I ana o keia wahi o ka'u mau hoaka {ka aoa e piii no kela wahme opio, j malia he en&u knhikuhi aīa iloko j o laila e hoomama ia af na haawe I luuluu e hekau ana malana dns, a ) pela au e ehaeha loa net no ka poi ) oa ana o k«ia w«h! o ka*n mau olelo i hoakaka. Me he ahi e lalapa ana iloko o ko Maka puuwai pela ka welā 0 kona kino i ke aloha no Olma, ke hoona | wale la qo oia ma o '» maanei i kahi { e nalohia afcu ai keia hsawe koikoi | aka, ua hiki oie ke hoomaalili ia | oa wela !a, a iloko o na hoopo.'nlu ] hi aoa a kona mau noonoo i haea (hou aau a) oia mn kapa muliwai | a hoomnha i Vfn« mau malohilnhl I malalo o h*-it„b, kumnlaau nona i na lala e uhota iho ana maiuna o l'kapa muliwai, alaila, haawi hon 1 ako la ke kaoaea opio i ka makai | kai hoa ana i kahi pua pohaka a t te aloha i omaka mai ai iloko o | kooa punwai. I Ia Maka e haawi hou nei i kana | mau kilohi ana i kahi «hua pnhaku | aia kont mao aoopoo ka hoi hope I ia no na haawiaa i haiawai mai me i ia i ka po mamaa iho, a me he la, |ma kana hoomaopopo iho ke ike la jno oia ina lima palupala o 01ivia ! e apu ae ana ma kofl» ai me kona | haou nape malie e hoopumehana | ana i kona man papatina, ka mea | ooaa ka leo i like kaono me ka wai | ineli» a aopa ka piwi kilakiia a ka maka e hifci ole ai ke nema, a ia wa do i kalo ihp ai na waimaka o ua kanaka opio ia, no ka mea, na hele mai la loko a niaa » poiuluhi ka j a ke huai la hoi na omaka j w«i » k« §loba iwahp. I IE like me ka loihi o koiia noho | ana malaile, peia ka oi o ka haku? | kuī ae a ioko; alaila, ike iho la ia | ina ia e noho loihi ana malaila e ku { a hehena ana oia, oolaile, ku ae la | ii a hoi pololei aku la ho ka home | me aa kapuui luulau, ! Eia ka oe e Maka, wahi a Rupata Kaliyalana kona hoaloha i pane kōke m&i ai i kona Wa i ike mai ai īaia ne 5 , Ua noke iho nei makou i ka huli ia oe, aaa, aole nae ol" i ' loaa. Ano, e huli hot awiwi aku no kou rumi aia he kefki opio ke kali la naalaila me kekahi palapalao ' kou hiki aku a o ka mea nana keia | paLpala ma ko'u lohe mai na keka- 1 hi wahfhe opio ! eaa! me ke ■ kanoha paa o oe wale no ka inea e ' ike i na manao oloko, | Ua like me he kuaua *I haule iho | a mao ae, pela no t»a haawina o ka ' luuluo, ka mokamokuahua o ka n«-*! au i kaawwle aku a! m«1 ka hoalii 1 * V 4 | ana iho malaiia o Maka a • mcthup« o ka haowi ana afeu i ua ' i

hohmnikhH kofi» hoaloha no ket» 1 j k>»o boo!»l« b«oTf oa hoi polofei f ak<n t(i ola no lron« rnml'ra» n« leipu»i mßma. ' O, e na l«ni aoīe k» knn 01it a i | hoopolna ma! ia'a. Lalin sirn 1r ! I oii t fc* palapala r eoa kahi o ka ! | haeioli ai« he mao heleheleea ano e ! ]-ko"ps'hol« ani malona ona ial» e! helahela oei f u« manao 6 loko. ! I ka fke «na o Mak* i ua ol«lo o j loko o oa «W» !§o ol« la mal ka ! roo* n k» h>>pe, tia iho hon akn la I oi* « halawai ma koiia hoaloha | ftup«ta K«!iv«lana apane aku la. Aao, • Rop»ta © haalele īho ana au ia oe i kei» la, » o« hoea mai ka hopeea o ko'a hoohala an a mā koa homa nei iloko o ko'o moeuhan« moa ole, nolaila, e kala ma| no ko'a haalele koke iho ia oe. Ua m*opopo ia'u aia he oaan ma tuao aoo oai iloko o kela palapala »ke, o ka-a e kaomaha eei oi& no ko'u uoho mehameha ' iho. Ina e kaii ana kou haalele iho ia'u a hiki i ka pau ana o keia pnle ke manaolana nei au e hiki no ia'u ke nkali pu aku ia oe. Pehea kou ma nao e Maka e kali iki kou haalele ana ibof Ua hauoli au i kela manao ou, aka, e kala mai ia'u i ka hiki ole īa'u ke ae aku i kau.lipi, olai, ua loaa mai la la'u he kono mai kekahi lede opio no ka hoihoi ana aka iala no kona home ma ke kaaahl o keia aama la, he hoi 1 hiki ole ia'u ke hoo!e aku, wabt a 3Jaktt. Se ike aku ja au i ke komu o kou haalele be wahi ne i awili pp ia, i minoaka Iho 'ai o Rupat<, V keia pule «e e hoea aku ai au i Ūoaej Ailana me ko'u moku kiakahi holo leaiea, a malaila kaua e hui hou ai j mahope o ka hiki pono aua o kau waiwai makamie e hoihoi nei i kona home. i I Me na lima o ke aiolia oiaio 1 | puliki ae af oa a&»u hoaloha oplo 1«, ! i pi}i paa ke «loh& maw#en% q {aua j mai na i« kaui«ili mm', me k# mahui ; mua ole e hiki baai ana i ma i mao loa *kp k% la e ei ! ko laua maU puuwai, a e ll!s> ai hoi ; laua he eaemi iāo loa no ke koena | o ko laua man !a o keia ola aua, | fie ahialli keta a kikōu ē bdOipo | hou nei me OLna Lanaksjia, « ua | pohala ae hoi oia mai kela waiho maule aua a eia oia e holoholo | «na maloko o k« malapua o ka ho [ me o kona maa maku», « e haawi ana i ka makaikai i n& kualono l uiiuli a hiki i ka moana kai lipo kai hohonu, Aaliia, loheia aku la i» ī ka puana ana ae, 0, aohe wahi oani e like me ka home, home «weet home, I waa ua eheu o k« po e uhi iho ana maluna o ka ili houuw oi« ka wa o ua QliTia nei i bu)i boi «ku ai no ka Konie. 0 ka inW'iuiia \! halawai ma! m.e \& olh no'kon» uu » ! kuakane konela, ma kona tnau hio * hiona e hoi&ti mhj una ua huia i ! . ! ka haueli, a u tiaua uiau oielu hoo- |

!atib» mua o!a fho keie. ! Aahea oe e 01.via he mea hou ' hoohikllele ka'o e ho!k« aku ana la ! oe. Ua hoea m» 1 !a ka*o keikama I : hme, nolaila, he elua a'u kaikama> ! hine i keia wa. O ka'u ! mwkemake \ a! e lilo o!na me he mau hoahauaa ! ! ponoi 1» no ke koakoko hookah!.! ) Aole loa e oluolu Ko'n uhane ke! !ikeaku la olua e noho koe aW j K komo mal n na makemake au fa ! ! olua e hon! īmua o ao'u aio. | Aole f hōokola ke »oia ua ksne!a ] f nei, oo km mea, e* h alawa! ae la na ] m«kt ouii iwHūloe opio nei i kahi! hookahi a Ike aku !a o 01ivi» o A!. ] r»na no keia kona eneaa! mo o ka ! halekuīa oh-u!a. a ke ike mai la no j hoi o Airina o olsvia no keia e īu aku neHmua ona, ka mea hookahi ana f hoowahawaha loa al maluna o keia i!i hoaua. " MOKONA VI. ' No kekah) man miouie ke ku ekemu o!s ana o ua mau wahine opio nei, ua ninau aku la ke konela. Uahalawai mua no anei o!ua? Ae, e papti, wabi a Airīfea me kft !eook«laka{a. No loko m a ua oka papa hookahi a hiki i koua Kau kil aaa aku īaia, wahi a Mrs Ltgele i kahamaha koke ai ? Jifona ike ana aia he ajanao epawaeiia o ka laoa rjoau kaikamp. hine i hiki ole ke hoopaapaa !a. Aole ati i moe uhane mua ala i kau kaikamahine ma *a helekula hookahi īna ua kfp* akti*-au e !ke iaia, AuWp, he kpu maoh ke' kapan«ha o na mea pili «na no ka fca ua mau keiki, r«e ka hoao ena e Jioanalohiajpa manio uluku ona wahine opio. Ae, kē ike nei an ua pioloke ko o!ua mau noonoo e a'u mau kaika mah'ue no ke»a hui *na tnua ole ia e ōlua, i pane hou m«i al ke kone!«. Ai« W« no i loheia «ku a! he I bald!a wawae e komo ma! I» o M«k« Ptpon« iloko o ka rumi hoo kip« me n« beleheleba obaob« no kona mau kāmaaina. Ma ka aoao o Koneia Leiele, ke poo o ka hale oa ku mai oia a haawi ī na lutu li ma pumel»na ana ī ka malihini a hu!t «e !a « hoolauna aku la ī ke keonira»na*opio ia O! ria me keia m«u olelo hooheoo * v B «e mai ia*u e kuu o!iv a e hoo laona «ku ia o« me ka iwa kikeha ī na p»li,-Mr M«k» o Nu loka. Mamua «e o ka hooki ana o ke konela i kona leo n« htna o na m«u opio nei ua hui ae la i kah? hookāhi. oko laua mau onohi ike u» hookui a halawai f>e la. An e he 1» u« loohia laua me kekahi cd»'j ' ikaik» i» mauaw* koke no, no ka j n.H», ua nalo aku ka ula ohekh^lo e haiamu ans ma ko laua m#u p» i I * P I ; p»lma a p«kui tnai I* na nanaina j j haikea Alaila, huli se !a Niih n j hool&lau aku !a ko laua nana «nu! j kuht U e ho\k« ukua ui>i ;a | uu u.h l>ba luko i Ea tsha !uui ole a ! it- |