Ke Aloha Aina, Volume X, Number 13, 26 March 1904 — HE MOOLELO WALOHIA. -:NO:- OLIVIA LANAKASA. [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA. -:NO:OLIVIA LANAKASA.

L MOKUiU VI. f O,*# Asr!n* t ledq haku wihln», ke l m»i oei o« ia'u e Hnik |>u »ku od6 oe e ! kek»hl I *tr4iaD* wehweH Jo», b« me» f 4M B**ā 1 lā«r«lavre ole «a! l opio mai» E kili ©il u'u I <ke ho?te «ku i» oe i ka o>«i of*io, I ke ku< loē oe! ko'o lunft!k«b»U i I JtiM »ti« aku i kftu noi, lca be | «kftk»ifi«ke I'oo $ kuo b»ku wa;jine « ktt6w*ie aku feou enemi me»i kou J|4tAupo*u aku nen e hpoko aku | -m* ke »l»bele maikai! a e kapae ae | A kela mau m»n»o put?wsii eleele ou Aole, aoie loa au e huolohe i 4ou maoao a iUiaelai v~hi a Ajrjqß 4s« kooa keebi l&»ik» aHalla&a 0 ■k» p»i>«fafeie iNa kekahi mea aoo eui a'u i īke pono ibo net fce kumu •O kei» lfiniu» £fipu!« e paila oei i!o--*0 o ko> h#«P9r* k°np m»i U i*'u e hooko »ku i 08 bao» weli wsil iu* o *« tti»U©l(s wa.ie no ia e k»»w»Je koke «&kn ai kUu eoemi 4Dti fcua hom'eaka'nei," No ka mea, o k% Looioihi a&» «ka i koea noho efi« maaoei, 0 k4 jbooi fir>a 19 īa i ka pipiii p k«' «iolia muwaeua ooa 4ijuie kau Mak» Pipo&H. Nul<*iU, o tCkjei» boob)K.i i Bi»k»a i» iio|o o kuu ffuuw#i e booksawa'e kukeia o Oīi▼ift uuai t>Dei »ku oia ka'u e hooko #ku aoa, a pehea la ka nui o kau «i«tt aua mai īa'u aoie |o» «u •€ malio aku an» ia oe, no k» Jilce me k» p»»kjrki o k» poh*eu ma i)alk, p«l« do e hiki ole hi k» mkiiāo |)»» Uo(to o kuu puuwai ke w«twabi i», Ano «huipu mai eue a'u e R*hela» e houko i ka uibkemake o kou &»ku aei. ' ' Ē Airioa aole loa e hiki ia'n te' ■ae aku e komo pu iloko o kau m&u liaiaa menemeoe oie' maluai o kela utiaoe maem«e a ke Akua ! haawi «oai ai no keia honua. E aho kōu lawe ana ae i ko'u ola mamua o kou koi ena mai ia'u e huipu aku me oe 4 heoko akii i kou' inuu ""tfia'fiao pio ' koko maiuua o keia wahine opio. OeA.nua ua kue Ipa kuu %aa. . ikehaia, ua kue ioa— a m«u!e aku la o RaheU me ke oki pu ia o kana mau olelo, qo ka mea, ua hele mai ia o ihko ona a kupuuli tue k» maopopoele o kaoa haoa e pakel» •i nuai ka iie kumaka aha aku t* iiooko io 1* »nr keia h»n« w'eliweli e kon» baku Wfh*ne, oi» wale »p W<m» iiaia w»hf?e.pHikino, Aole e hifct ia oe ke hooloii i kuu s eoonoo e kuu kauwa maikai, aka> e 4 , . ~ I hoōko aku ana au i "Va fcaua iue ke iiukai ole aku ia oe, wahi a A nna ihe ka hili&al ana aku Ihope o ke> 1 kabi noho pulu a ks]i no ka manuWa \ kupooo e be!e aku ai e booko i koo» J iuaa manao puuw<*i eieele maluna o ' k» tii nnhea enn* "e hoehaelia' toti ' 1»!*. e » hoi o O! ▼!» Lartkrsa

MORONA V!ī '* hoi hou aLu ka kaiia qq»u hooipoana e k» me> helahe!u fca!una ' o Of)Tia e taawi 1» i Mana inau tnu* L n &u ana u/aiuua o ktihi poke pu» a ke aloha nena te a!a kap»o» e pola la ilpko o ke keen» | moe ou» wah ne opio. la. Anoke . kahi naanawa loibi kon» kowill sna »iaiia, puaoa »e la 1» tne kā mal'e i j k» ikeaea iho aia iwaen» o n» pu» ▼#iolek» he mau opuu ru»e kēokeo |reV«hi * h#*«| n»i f,s i fen '«('M) 1 mau »]» waianaLe», O k» ro»e ma k» helnhelu ana i ka waoaoo na pua he "hah&au." Ke īke moakaka nei au i ka manao o keia poke pua i hooun» i» maf la e H»m»u kuu iehelehe aoie hoi e j hoopuk» ae i na mea huna e p:li j »o» ia mau» m«iun» p kahi t>hu<i i pohaku » l oie n» hooiieno mawaho j o ka p» kuia o Oa« Uiauia i ka po ] i haiaaHo, o iub« paha jau»nei o ] Aif<Da k»(i» ii'", a uiu oia» hoi na i moauaoaua. oj<«i hopuhopo no u « Ma»a, u-, Jkd O keiUa W»j ie no kai iat> i« huua a me na j i«.Di, » n»'u huoi«»hie pulaaia maim i a« uioha o kaoa, a h jUw»uaoae la ka j uum» Kakau i keia wahi hjolteno.

j i±t*ajftu it,ō e ga aiaiieiiii, : Mm U« U Oittfc.a£>t U4ai. i i itk Oiin* uo ts uHUia t>iaa 1 k* ma i I uau o ieih puae pua i iiouuua la /uan 1 i# ■© hiulia, aiti tiOi t ua huuiu- [ iileie ii* hO ia ia ) k& ieu iia£it Au f | Kuaa aiaieuah'iiie LQ« g.a na',vstiaWa- | I att i Jltt i>ee aO* Cttal. ! OiiV a, oiiviB, e hele ua attr j keu»**& «u i« ue. v> na ioo u kona uiak.ut>hi ae, oi*v,t# i huunu #ku ai, i<HAu kuke fte 1» ia, i kuua kuio&a * ukmii uku ia, u kuua ui*»iu»iiiu« Uu JtOuft ruiMt muo uj6 iuauuu #khvibQi * .ieieiu hua iiuka uua, Lb&Oa {» m»upo nui q kouu t"'- , ' . - -■• | »« JU,I*Q lai» f iāfei ooi» i K*ts mftu I» ko | iiuita Q He kuio aumoe. Ua hoike j*ow o M.nk«i i zift me« huQ« e yiU jananomaua? Auwe t heiha ia &o i aa mftQtto oui i iatj»kemake ai ia'u» j I «kai e ike aku *ntt «u ke hiki īioko j o kooa rumi. | m na hei?£elena o koua cnafcua ] |hioe e hoīke mai ana īa i kft pioo j e aioaio ana hoi ma maaoei me l b« la n* makemike ole ia e ikeia ko ! l*oa noho kokoolua ana»£anee m&i J la ia i ooho qq k«ua kaikamahme, a [ komo aku la e ntna ina paha ua kaia ' loa k«na konel(t I ka moe* Na ka f nooolo o o# puka ihu o ke kone!» i | hooia aku ta Mra. Leiele ala k&na ka j ne kfthocipo la me Nioiopua. AUi' ( ia. me na kapuai mama hemo «ku i (ia ia iwaho, a pmi ma'ie ae la t ka j jf>oka o ka I*oool uooe o ke konela, a J noho iho la ma ka aoao o ksna kaij Utaabine me ae ka.u!ous poao an a j o ! kooii mau maka ona. j Aon, « Ohvi«, ku»l maŌAolana 0 j 1 na U hpu«»ue«. u» hoe» mai ka Wa i I kupooo nou e luHe ai 1 k& huI n« pojkthil»» # p i< aua obu a uae kou j tu*us tu*ktt bi«* nei. Ak*« mainua

j 0 ko'u bf>ouj»ka «na ako e i na mea hunft !<», aol» o'o tD*Jfc#fr>afre * j p !ohf keknW m«a h.ou e« mawaho 1 o kaua. Ua maouopo aku I* »Dei i& oe ? I Aoīe he mea ae e lohe* ake ' , hoohiki aku nei &xx imua ou e kuu : maoaa aloha tne ka oiaio loa, wahi | a Ohvia; , . ...... | E hoohikl o*u 6 sun Oh ; yi», e kut) fci» w»hi & kou» maku* ' |b!DerQe ka ito kuoo { a.wiM pu !a ! r>Wntr<j. E hooeaanao ow»i2 oel k.ou makuahine, a 0 kau hana «ir ftou oia no ka h»oko ana 5 ka'u tnau a pau. A nolaila ke haooli net au i kau hoohiki 1 hana mai 11. U* liool īkileleia 0 01iria no kaia qa&u olelo & ko&a maku«hi£te a paue i aku la. loa ua makemake qq īa'u j e aiaaiH e naatti kekahi hana do kou pouo ua wakaukau loa pu e iiooko a&u» Alnila, apo »e la ia i ka ai o koua maaia a h(,awi »KU ia he mau ukiha (jba kona papaiiaa. K,o H.& um& oie aaei beaha ka hopena e hiki an & ? 1 uiuau aku »1 0 Jdr«. Lt«sie. A« a pttit)ck i* hopeua « hiki mai ttu« uiaiuea, u'Ui e kuu auiua, ua a* ,tuu puuwai me ka hopu olt) e houku a&ii 1 kau kaiioiia, t purf»i attu ai o

j OUVJ» uie ke *u»o. i lie tnliuHi n«t au i kau ou»u olelo N Jfeikajjjfti)iQoj a o &aujaoo4iki ! i Oaun m&i ia ua ia iinua o*u a | luiuu o na lani ki*gie loa. O K«.'u | Imui| i (ft*keuQ{iite ui uau e Jhuos.o a&u jam hi»Q« oualiinui uo i» i« o&, «ka t lie m*u«ioUua ko'u e iona uu* ao k» bali)po&o l» o», A le » waiia kuu uimow * uiki » kw iu» kupapau *# so oie ku mea nui » kuu pUu wai e iim nei e hookoi*. U* kußkbi6i ae ku Olma naāain* no keiaJuau olelo koikoi a &oaa m» kuaiiiue, ak.a, ua hiki ftle "ūae īuia ke alo ae oiat ua paa kaua btriU imua o na laoi e hooko ana oia 1 ke kauoha uae ka hui hope ole, alaila, pane aku la i&- 0 kou euakeouake ke hauaia no ka laoakila a i ule uoj ! ka haulehĪH p»ha. ( He ui o|Jaole no e nele kpu lana | I kila t kuu milimili, i namunaouu i I liilii a« ai o Mxa. Leaole. He opio j oe i piha me ka eieu a'u e haaheo | nei, Nōlai?a, n*u e hookau aku i j ka uku panai no ka hewa i hookau I ia mai maluna o kou makuahioe [ hala ole nei. U' Olm*, o ka f keia ī*u i inikeuiake aj nau $ hooko : ■■ \ ; | 0, ua hana hewā !a,anei oe ē kun |matti»r [ ▲«, ua hana hew%, ia au e kuu I alohn, a oia bewa la oia ka'u i ma i kemake ai aau e hoop *nopono aku. Aeo, e kuu otiliaoili e booK)ōe ra«i i ka mooielo bil«hila o kot) mama nei. O ke ola «ni* o kou īit»uua ne< ua piha nō la oie ke kauoi&ha a me | ka luuiuu, a 6 ke uina »j hookau aaai t us hoon)HewA«W4 »ua o'u, h« gui;te»i u*ho» koua t

| o k» makona f a i ueje hoi ipe kela | .ta!e;il maikai 9 ke aloha' a ua Jlke| j oīa me ka »ne]a o ka make, ka.| ■ rut<a aoie he meuemeuH iloko ona, | pela keia kaoaka. Aka, he hueka hī wale no hae mea ftToha a kona | ' pn«t»ai i hooiiaopopo?», o!a kana ! I keiki a hooilinā hookahi wale no. ■ A molooa o ua k«iki la a ua katm* | ka oet au i makem»te pi e t I hooleau aku a! oe » ka uku pahai ku- ! ! pono no ka liaia a kona oaakuakaiie | ! i hooko a; 4 cu?-Itina o'u he «mikuaaa { ! maono makahikl i taabOpe*ae nei, ] a e mau nei no hoi ka makamaka f oia mau hana lokoino me he la īnehinei nei no, a e ltfee me ka mea 1' paiapala la e 111 no ke koikoi 0 ka hala a na oaakaa e haoa ai maluoa ! o na keiki ame ka latou mau haI nauna aku,* pel» au 1 maKemake a. !1« oe e Oiivra e maaW oe e liko Ime ka nahta' ( , a e n a ih ae hoi i k tt ! pmiwaī o sela Kanaka opto. | Ua hoohaiulu iu «e la 0 QliTia 1 1 ka iotie pjnu au» aUu 1 Ka.uaAeoiā-, : ke 0 kOua ma&uaiiine, alaiia, mo ua I Wiiouka e Uaioiiui uua ma koua I linu iihiahi p tt Ub t»ku me ka i waiuhia, . 0, e uuaaiA» e kuu aaama, me Kukuii nun Iho 0 Oiivia imua o K.e < aio 0 ma&u*. Arle loa e iiiki

ke huoko ttku i aeia awuau yu, uūie nui o tii*i i a 'u So huaha Mh.u i kekani. puuwai K. e uonui aku uei au u oe e UokUoi hōu wai i ka'u hoohiei, Ua aa au"e hoo&o 1 . - jf i. • Kauiuau kauona u p»u, aia, o &eiu hoo*ahi &yie it>a. Jii kuu m»ma o ka.a m. i ia'u» e mai i ka'u noi e .

&♦?*, w*hi a kooa makua* biu«; © ku kuke *e oe mniana oiJ|pu i w«*u knpuui e Oj yīp, a e hooiohe mai o kaa houiiiki i haoa m,ā ai : imua o'u ua paa ia tua ka honua nei : a īuoua hui o ua l a ni, uule lou he ; uuea nana e mok hkala ue. E #'o , aku keia lUnaki op»o ia tuea he puuwai! hoehaeha ia. U£ti |uini wale abu i kana N gu>.u jjelo e kuu kaiKemahine, aka, e puanuauu 1 mau kou puuwai n ina, a^'hoi'ma--1 nao i ni h»na !okoino & kona Ui» f kuak'ane i kou luaui iiiMknahiue uei J Aole o 01 via i aea ae iiune, uka, ! ke kulou ia uo knna poo iialu, a o | kouaaiau waia &tn ke hoopuiu eio i ia 1.9 i son» aiiu noiu 1 inei», o keia hana koikōi i w h6ofeau ia •ku ia uiiluoa ona nan 4 eh.olo tiB #pono nle loa kou>» lun»!k*-hab, U ia eoau higna kMUUAHha ime u P' u «ole ih i m»liu ia ibo e>otu m «kua hin*, aiHih, honmau b6u tuai la. He uoniKt»m«m>.w t ,!u oaak«Liki i h«U hope aku 1, ī ko'o w* i hui »i feou makuB|mne 4 Serod< La n#kf<*.. O ka *a bcf ia a kt n«tu« m* k« ui « hammu «Os i ko'u bf!eehke me knu u e kuu Ol>via » kem wh. A< !♦» kt»t« he kH*>a». he oiHio. h u , h<-iu ia ka'a iu»u »0« m k»QD« A EQ*w*ea& o Ul'ou I» k«n« w»hi «etuK k*- * h» k u * j na waiwni no H r^o T a F«rrv, « » a h<3jfvhv>pxlu« ih<> i

| a be hapn 110 keua Wfchi keiktfc*iiQ I ,ui wale iho no o eo,no | Ua alia akn bu >onu& I o ua mau ipa Ia a'u nu ke aloh% |.p.u|»u.l«. h i haoa oarti. ai, a I*. j We aeU i» flervd* Lauak, a* k» 01 j kelakeia <3 ka uī nae ka huokuu aa% | aku i ka iahulehu o lakou enaau<, auwa aku 1 k« aioba . kuhihewa a iakou t hana u>ai ai no'u. Oko i&aua 1» i, tu»ire la ai ua hiki ole u*u t <ro •«. , kona haoohnuo. He uui na oaakaua 1 boi>UD» ia euai mai, n& wabi mt o»ao a Uiai u« wahi kokoke uai no hoi, a īwaeaa o kela oaeu cuak&o% L» wahi pahu bolowaa iii eieoia uu ku aae kuu iuoa e kau maa *akaaaa wawaho. iu.n a* fic«naaka haaoli e fiokau ap* ut>Htna u'u. heaUd U uj» uea a ,k H hOHiuha 1 booug& B1 in ft oqh ua wehe ae ia au 1 ke poi o u* waht aeu * iloko o kp u puiwis * uieiiele hnuie nkH 1» ia mav ko'u m«u ltma aku uo kft p»pahtjlt>, ut> k» uiiuii ē Weiiho auii iiuko o ka p«*uu * maiuna o a«cnUi iuie uia 1 Uae koua uia weo me

>1» U4 kupeuii u iioiō aa kuja ka ltt> kaOt»it», £10 l>ahi |iuQli«tS* b „ Ī/UUWAĪ «* u»a Hom* kuuu u« kaiMUhii i4 Kou ulnio, i£ akahoie auu jbo, o»ea, % Uoe» oaai aa» ka U tua leeiu (&gi% «ku 9 hoeuaea» ia ai oe. Ao &n Mna u, u kuu uii, { % e imue oliium ai kuu pou i a.a uluiu, a,oia k« aku paUai r «e aloaa i ltt iho j ku uuu, j Nui k<t p ti* oka Mele ko kaua\ i i kfia ouihi ahiah? Poaono i hala ihd | la, » e holo an* no i k«ia »httthi Po ! «>QO.