Ke Aloha Aina, Volume X, Number 18, 30 April 1904 — KA AHA ELELE WAE MOHO -O KA- Aoao Repubalika ma Honolulu Apr. 18, 1904. [ARTICLE]

KA AHA ELELE WAE MOHO -O KA- Aoao Repubalika ma Honolulu Apr. 18, 1904.

Mr Laoahoopoeopono. Aloba oe;— E «e mai iii'a e kauailio ae uo u» Uana wae oioho o ka Aoao Ilepohalika. He Elele aa mai ka mokaponi mai o Hawaii i maoao ia do ka boto aka eo ka Aba Eieie Noi ma Rikako 4 a o kao hua kekabi S L Desba no k» holl Uikma o Hawaii. Ua kan aka ka mnnao o ka laoakila i na Hawaii a me oa haole kama* aina i lilo i Elele no aa Aha waa moho nei ee ka oaoa ole oo na lilo o' keia hnakai malihini no ka hele ana i Kikako, aka t o ka manao eai oia hoi ka ike pono lā aku o ka aoao Bepaba!ika aoei ka ao»o e le.nakila ai sa Hawaii ponoi ma leia moa akū e Hke me na ai@a i lohe fa be ma* kemake na<pce o Amerlka e ike i na Hawaii poooi o ka aina ā wahi hoi a na haole Kēpn* 'halika e oielo nei *%e makemake a he aloha lakoa i na kanaka Hawaii," oiāi o kakon na kanaka Hawaii aa like no kakon me na naonao e pipili ana mawabo n ka* haa alani me ka maopopo ole o loko he momona paba he awaawa paba; aka, ma ke koho Elele ō ka la 18 1 haia aka 'la ke ike nei aa aohe w»bi maoaoīana i koe no na kankka Hawaii iloko o ka aoao Bepabdiika, oiai, aa ka ae na haoie a hnaleie iho ia ia'a ke kanaka e komo pa aka me iukoa itoko 0 ka Aha Wae Moho PeresideDa ma Kikako malia nae p*ba aole lakoa 2 makemake i na Hawaii e a| pa, me iakoa ilaua o ka papa aina hookahi, a i iaio kakoa o ka papaheie e ai ai, oia paha ko iakon aloh* ia kakoa ke, kanaka' Hawaii, a oi ioa aka hoi ka makona a me.ku maka keleawe o na Eleie Hawaii ponol ī hahai mahope o iakoa i ka ia koho i huia aka 'la, malia paha na kahihewi iakoo Qo bat ke alaio a iakoa e naha ala me ka oiaopopo oie 0 ke alele poaoi no ia ooa. Ahea ao ia hoi k»akaa pono ae ua ma* ka o na Hawuii ponoi e hiki ai la lakoa ka ike iho a haawi i waht hookahi koho no'a Ha» waii no Hawai," % ma keU ano la e ana pololei ana paha na oieio wauana a n* a me ua Hoaie Kula o ua EUwauS ka iakoa m*kemake. Ma kaa manao aole no he knpono ioa I poe Httwaii waie no, maikai no i poe haoiē kekahi, i poe haole | hanao oo ka aiea a i kamaaiaa | pa me kakoa. U na Elele i koho | la m» ke &*q koho i hala aka la ua kopono ke Kiaaioa Oariar»

PriiDC3 Copi"d, a na kopooo no' l" me na E'ele e ae ma ko lakoo! DfttQaoa me ko lakon kQonooDo i iloko o ka aiee; »ka, o ka 01 loa j akn bae o ka pODO 1 H&waii po-j ooi kekahi e like me a'a ! klloi ia mai ka holo Eiele ana, Ma j oa me« i iohe ia na haha ka na j bao!e kamaaioa a me b& Hawaii j ponoi i ka mokopooi o Hawaii eo ka aio&Q i eloa "Elele mai laila mai. Ke naoa ia ma ke aio k&ttiik« maoli aoeaoe eha iaoēaoi balot« o ka mokopooi o Hawali, alaila, oa kapooo qo i eiaa Eiele no ka mokopoui o Hawaii, a he Eepobalika ka hepa dū! o keia poe koho balota. No ki raoka paoi o Maai wahi a lakoa. "Ua C1 o Maai," Ke uaoa ia Dae ika wa o ke Kaoawai Kaiana iho nei "Paa palo aohe laa kaoa," Lana kiia oa moho a ka aoao Hoaae Enia ame De>mosalaka < loa he poiolei e like me ka'o 9 lohe i>ei j e UoaKila hoa aka ana uo i kei'a kaa e hiki mai aoa» eia ka 0 ke knma o ka haaie 0 ka aoao liepa balika ma Maoi be euerai no 1»koa na keiki hunaa o k& aina. 4 { ma keia frobo Eleie iho la i ik* j la ai ka oiaio o ia mea. Ko ka mokapaoi o Kaaai he €ono haneri poe koho wale no malaila, aka, aa loaa nae ia lakea hookahi Elele, manao aa oa kopono oo kela. oiai be Eepohalika o Kanai, aka» 0 ko lakoa wabi laewa wal.e no "Hali-koa i Kahi* ki e Lono-e I" Poioa ih'o la ia Hookele i Pana ma laaa o Hoo4ele i Hiio. Aloha ino na jSawaii, na paa a me na toB- . cdo a Keawe a me Umi o na la kahiko. Ma ke kaallke maoli i bookabi Elele no Hawaii Komo4iana« i hookahi no Hawaii Hikina, i hookahi no Mani, 1 bookabi «10 ka Apaoa Eba 0 Oaha-a I hoo kahi no ka Apaoa Elima, a I hoo kabi no hoi do Kaaai. Oia maoli ke ano lawelawe naaaao ana # aka, o ka Maai, ka Oeha a me Kanai « hana af, no ko lakon ike paha be Hawaū aa e holj nei, be Ka-. lianapale hoi 0 t)esba, kiloi ia ibo la maaa, a ai like ia me k'a hoonele loa ana i ka mokapani o Hiawaii, pela no boi, e hoole mai ana lakoa aole e bai me na Be* pabalika 0 ka mokopnni 0 Hairaii; a ioa pela e haaa !a mai ai «n&koa na hiki do ia makoa e kakain i bui Bepabalika okoa &o ka mokopani o Hawaii, a o na Home Hola a me na Demokalaka ma na mokapani V n o keīa Paeaioa oia ko makoo maa hoa e p'li ai 00 ke kakoo ana i i keia ninaa i Hawaii no Hawai). Pehea Ia e hiki ai ke olelo ia 0 koa holo ana ma ke aao Eiele 1 Kikako no ka baoa aoa i'k i ko'o pono poooi, aobe a'o Ko'i Lipi e ttsnao n<»i e hookala, aka, i lraa oa loīna a me oa kabaa kopoeo e

hiki st i oa ĪElawaii pouoi ke oaa | □ aolaea ala k.o kakoa pooo ma , Amerika, oiai, ma keia hoakai hele i Kikaku e maopopo aua la'o ka manao o kela a me keia Elelb mai keia a tne kefa mokqaioa pakahl mai o Amerika« a ma ia ano e boi mai ao a bai aka iiia kauaka Hawaii peoai a peoeī ko kakoa pooo. He oaea no hoi ia e hoomahele aka ai la kakoa oa kaaaka Hawaii a hoolaooa 'ka iloko oea aoaioa n?«aao a kaaoa | po no ka pooo a me ka hoie maa o ko kakoa T<»ritori. Ua ninauia mai aa i kekaEii ninao makona, ina na iawa na dala do ko'ō hele ana i kaia Aha Elele ina e koho ia, na pana aka aa la lakon t ''Aole aa he kanaka waiwai, aka, oa hiki ia'o ke hoolawa i ko'u man iiio o ka heie ana, a ma kno manao aole ia he aiaao na.ke kanaka i hanaoia e ka wahioe iDi» ii»o ia ke kuiana o bkftbi LUwaii e like pu me a'o, alaii*, no keaha ka lokahi ole u nt» Hawaii? Haaieie fho la [na' ms'pao aipha i kona iahai ponoi a ka iho ia malana oka niiiaa "no ka alana o ka mokopan! o Hawaii i ka Elele," a oiai, oa hoohoio ka hapanai peia, a pehea Ja e hiki ai ia'a ke j hoole akn i ka heohoio ana a ka hapaoai o ko'o .mokopoui, a oiai be mea bo hoi aa e holo ana, a o ka apiki, 6 ka hewa o ka mea a lakoa i bana ai malana o'a ka hoopai, Kopanaha ka Olelo Hoo boio a keia Aha B)lele Hepahali ka, koiike ole me na Aha Hook(» iokuio oaaoao o ke ao oei, £e haawi nei aa i ko'a mahaio ia : Etaa|aa .e.aiia*,' uo. .k'« .wea, oa makemake loa oia owau kekahi Eiele e heīe ai mai jP3»waii akn n«i, pela oo ka Mea Haoohaoo Seoatoa AeM o ka Maheie Elima o Oaho, Ke haawi ako nei ao i ko'o oaahalo ina Eleie a yaa i J akoakoa ma k r a Aha £Ule no ko lakoa koho ana ia'a 1 kokoa Eia 1e ē h'ele ai ! Kikako Ke ooi flei ao i fto oakoo olaola e hookno mai ia'a mai ia hanohano a oakoa i hooiii ino ai maiuna o'a, oiai ma ko'o he hana hoo haahaa ioa no na Hawaii ko'o hele aoa ma ia e ike mai aa anei oa Elele Amerika aohe ka be hilioai ooa kaoaka Hawaii ī kooa lahoi poooi ma ke aooĒlele maoh, abe mea hoopoho wale ao la ī ka la aoa i ko'a labi a'u i manao ai no ka pono a me ka bo lomoa o kaa lahoi oiwi, a ina eia o Maoi, Oaha a me Kaaai ke maa oei no ke ak? haoohauo, e haawi ana ao ia haaohano i &a mēamaa e lefca mai aoa ia'n, oa oi aka ka pooo e bele ao i Kikako oo'a ibo me ka loaa oie & kekahi ko* lana Elele a kokoa paha. He wa podo keia ina Pv a mokardta e hoo ooa i Elela Hawali i ko iakoa Aha Elele Nut. < •'Kohi ao he aloha io koa ia'u, Qe a!oh« wale oo i ko leheiehe.' 1 ■ i Owau ibo uo me ka haahaa, JOSEPH K. NAHALE, Kailoa, N. £ooa # Uawttii, Apr 21 1904. I