Ke Aloha Aina, Volume X, Number 48, 19 November 1904 — HE MOOLELO HAWAII —NO— PAKAA. —A ME— KUAPAKAA. NA KAHU IWIKUAMOO O Keawenuiaumi KE ALII O HAWAII, A O NA MOOPUNA HOI A Laamaomao! [ARTICLE]

HE MOOLELO HAWAII —NO— PAKAA. —A ME— KUAPAKAA. NA KAHU IWIKUAMOO O Keawenuiaumi KE ALII O HAWAII, AO NA MOOPUNA HOI A Laamaomao!

Ke Kai iaeu Nana i 3ool#kalaka na Makant a paa o na J£okapuni o Hawaii nei, a Uhaoia Iloko o Ka* na Jpu Kaulana i Kapaia o ka ipdmakani A LAAMAOMAO. Ohiia Houluuluia, Waeia a Hoopo noponola e MOSBS K NAKOINA. JKa weht ana o l!0ik! I k# poo o ka iaau »na, * »»»!»! »»! ! ke kaut«. akahi ne> a ita n»lran*ka he ohaka ka o loko o keia iaan a he nkana ko loko. Nana aka ta o Kua Pakaa a fke aku la i ke aoo o ke alii a me na kaaaka, lwlohola loloa, na h«ti keke i ke ano, na opfli t ka ni, a!a II», laieo hou akn la no ke keiki Hoko o ka {aao apa a onuhi m«i !a i ka lan loula a l*ua I pii «i m»ho f e ibo o ka halawai uhaoe ana o Keawenalanml me Pakae, a haawi pakahi aka la i ke Alii a me na ka naka a paa aku 1* !a Hoo kele i Hiio a n»e Hookele i Pan«, nolaila, malamalu iho !a na mea a pan a koe na hookele aohe o !atta mea e maluro»lu ai. Kena bou ako Ia no o Kna Pikaa a ike aku Ia i na kanaka e hoomaka ina e paipai i ke kino noka p*akfk! 1 ke anu, alaila, hanao hoa aka 1* xto oia iloko o k» laad ana toaa ka ao, oia ka nala liilii! kanlai la a cae ka i'a, hanai aka la ! ke alil a me na kanaka a paa, a hookoe akn la no la Hookele i Hilo a me Hookele'i Puna, nolaila, pumehana fki ae la n& mea a pan { ke komo ana aku 0 ka aj, koe po nae na hookele ua hoonele ia lana i ka ai. A ooaona na kenaka, nanao hoa aku 1« qo o Ku» Pakaa iloko o fea laao ana a nnuhi oaai la ! na huewai a hoohninu akn 1a ī na kanaka a pau, a koe no o Hookeīe i Hilo a K&e Hookele ī Puaa, I ka hoonele mua ia ana do o na hookele i ka lau loulu, ike iho la iaua e aoa laua i ke anu, aka, aole laua i maka'u a hopohopo, ua h ioman» wanui no, aole no hoi laua i ekemu iki a noi aku p»ha 1 ke keiki i mea malumalu, a i »?, i fa, a i wai pah»; hooouaoao pn ae la no hoi lflUt» s ka olelo a kwiki, "no oiua ka ho! ka make oili okoa mai luna o ka waa ā h=»ule iloko o ke kai," noonoo iho la laua o« kokoke mai ka wa e h >okoia ai oia wanaoa.

Nata ae l> oKaa Pakaa i nahoo! kele e hoomanawaoui wale mal aaa no i ke anu, e palpai ath i ke j j kino, a e ku*kul ana I iia wahi e ] | olnolu ai do ka paakiki o ka iti i ke | anu, ua konahihi i ke keokeo, ua | hele a hauli ka ili, ua puni ke kino i ke anu a tne ka maeele, no ka mea 0 ka ua iho maluna, o ke kli ae hoi ko lalo, o4ca makaoi huihui mai hoi ma ua ao&o, a o ke ko-ahe ae hoi ko loko, uolaila, manao ae la no ] oia e »ake ftoa no o Hookele i Hilo! me Hookele i Puna. Ul;i a e la ka manao aloha iloko ona no ka make o na hoo kele, aka, ke o mau j la kela leo kauoha a k& makuakane iaia, pela oia i k»omi malie iho ai 1 kooa aioha hoakanaka i mea e ku ai ka makaiaa kona makuakane. I fca aana ana aku no a Kaa Pa» kaa, aohe i upuupu iho, lohe aku la iakou t. ke ka- ho ana o ke kai ma hopa p na.waa, a i nana aku ka ha na o ka mai o na hstok#ie« ike aku 1» o>a aohe o Hop , kela i Uilo, afcila t kahea aku la i* mna, Make aka ia i» hookele o ka kos oi» o Hookele i Silo. pa haule aku la īioko g k@ kai. * Auwa, aioha ino, wahi a na kana ka i hooho mai ai, Aole no i npuapo iho lohe hou •k« ia oo lakou 1 ke ku-ho o te kai mahope o na waa. I alawe ho« aka ka hana o ka hoe#aa mamok iho o Oa' hookele, īke aku 1* ola aohe o HoOkēle i Puna, alaila, ka b»a hou aku la oia ia muaj Hale Hoq akn la no ia hookele o kakon o Hot>k#le i Poua, ofa ia i kuho *lct| U iloko o ke kal. Auwe, aloha ino, wahi a oa kana ka i hoolko mai: Makeiho !a o Hookele i fltlo a me Hookele 1 Puna i ke kai, i ka mōana, e like'me ka laua i manao ai e mW- o Pakaa i ke kal o haha ia laua i alualu mai ai; pela no hoi laua i make aī ! ke keiki a Pakae. a o ka *no a laua i manao a 1 na katt mai ia maluna o laua. Ike Iho la o Kaa Pakaa na make » na enemi, n& hoa paio o kona ma kuakane, popoi iho la ia ī kana ipu makani, a o ka pau kōke ae la fio ia 0 ka frn a o ka malie mei la no ia. j ī sa make ana o na hookele, n : - nm ma! Ia o Keawem)iatimi i ke kefs!. 'Pehea kakou, ua naake aku !a kuu maa hookele aohe o'u hoo I ke!e I koe, |)ehea, e pono no ka ho* j pe o na waa !a o<? J Heaha auanei fioi, he hoao no [ hoi naha, wahia Kua Pakaa. | Hoi aku la o Kua P*kaa mahope j o ka waa ma kahi oaa hookele, a ! (lilo ae la oia ka hookele waa o ke I alii. ' : r r Hooili aku ia o Keawenuiaumi I na hana a pau e pono »i lakou ma ' luna o Kaa Psk&o, i*ia ko lakou ola ! a me ka lakou make, | I aku la o Keawenuiauim ī ke keiki. Nani hol m a» uml.e ae ia ( |

nolaila, e ho!o kftfcoo 'i K*vU e kuīt ul i kuu kahu, ia kj»a, * h holhoi ue U 6 &ua Pakaa 1 kd ihu o ka waa i KauU, Puka aiai la ka U* a meh*u& īho la, a manin ihola oa kanaka a pau nui iku la i kft liiamoe, a moe pu me ke ali!.. I ta ike aua o Kua Pakaa ua moe na mea a pau, uu huih ji ae ]a oia i ka ihu o ka waa i Oahu a ho» hou mai ia un w&u ilunft aei, a ua ka fcla , moe aaa o aa kauaka a eue kt>. alf)> «ia ko lakou uiea i ike ole ai i ka hoi hupe aua no ka mea» ua luhīloā lakou a ua uuea i k» la. i Wehe ae la o Kua Pakaa i.ka ipu i makani a La&maomap, a o ka pa otai ia no makaui maikai ma i hope mai oka waa, aoie i eoao kaa !ae !a lakon malalo Oahu, a hata o Oahu kau akn la o Kua Pafeaa i ka iiiu ona waa no ka pali o Kaholo, ! a malaila aku hooihpia aku la ho i malalo o Kahoolaw#, a i ka poeleele : *ua iho hele ao* o» waa ī ke kāi o | Afpnuib»ha, ia wa s ala ae.ai na ka i a ikft ae la oa poeleele, a no : ka p& o ka makahi mahope, manao I na »e* a pau fce hōoiho nei na waa !! Kaola. I ke ao an« ae, ike aku la lakon I namau&a, a i aela ua kanaka a pau; Em kakou i Hawaii lloola »# Hoo ho! kekahi poe, *kA( i kola.kou kokoke loa ana i oka, aaaopopo io ae la eia lakou i Hawaii, , HauoU a • la na kanaka a pue, a o Keawenuiauou wale ao ka mea hoihoi o(a, q0 ka maa, aa oaiuaoiim lo* oia 1 ka loaa ole o Pakaa, eo k* hiki ole »ua i K®uU. Ike kokoke loa aqa aka o n* w*a. iuka o Kawaihae, pihoihoi loa j *e la oa kauaka e .ake p ka pae koke «ku a ike i ka oaaka o ka. wahi* j ue, ke keiki a me na makamaka. Naua *e la o Kua Pakaa j ua ka naka a pau o ua map v«a eei, * ike i aku la i ko lakou pihoihoi, alaila, j hoomaoe wale no keia; E, ehia j mea aloha p ke ke(ki. , I keaha hoi, wahi a kek»hi &ana j ka i paoe ako iai/ | Ika huulel ka hapai'na wk*, wahi r Koa Pakaa, ! Mioaa mai la $ L-tpak«hoe; I ī k«aba boi ko6 mea « haule ai? ! Ke ikeaka nei au iko oukou pi hoihoi mai, wahi • Kua Pnkaa, e akeanaokaoae koke \iku luka, nolaiia, ia kakou do paha a pae ' »)ra. okh ookou lele »ku Ia no īa a oa*n n» ibo tnd ka wahlne, * heui ke seiki, a uwe k a w«bine, a uwe ke keiki, a puih ka wahlue a puHi ke kaiki, a aloha n* makua, na ku pun-», na mak»CDak*, a'he* n« 'noa 0 o* keiki makuī, a hofca wolj jLo no n* kelk! tt*KQia oie, a līlo oukou 1 kela 1 keia, * o ko'u poina i« Jbo 1* oo ia, k» na»a m*kaā«k»i o!e, He B*Uwai Makaaioaop Noi ka o» DeuokaUka ,f>kf i, ke!a po, * |