Ke Aloha Aina, Volume XI, Number 40, 7 October 1905 — MEA HOU MA HONOKAA HAMAKUA HAWAII. [ARTICLE]

MEA HOU MA HONOKAA HAMAKUA HAWAII.

Ms ka robo aoa o ka Pettit JorjrpO}aka ia 25 o Aqgate, o keia A D 1805, oa lawe la »e kekahi kaoaka o ko oa aiea e (Kolea) i mna o ka Aba, e kona Loio pale t ® i ka bift] aoa 1 ka bora 12 hoo> paoee ka āba a nohō hon i ka bora'elaa, no iahibia 00, aka, 1 ka wa i biki pono ai i ka' bora e)os, aole i hwe ia mai ka lawe hala 1 moii o ka Aba a hāla be 10 miDote o ke kai; ana a ka Aha, mahope o ka bora eloa. Ua kahea koke mai ka Aha ia aianaole, ka Makai Noi o Hawaii e ko aku i moa o ka Aha a wahi a ka Aha i ao mai al iaia, mai baoa hoo «ka oe e iike me ke.a ma keia hope aka o ka wa ia 1 komo fho la o ka lawehala, oia ka wa b ka Aha e ao aoa ia Maaaole, n wahi a ka paoe a Manaole na kanoha oia i kooa he haole oia o Willie Riehark e lawe mns mai i ka laWehala ma mna o ka wa e nobo ai ka Aha, aole p«tha he hoolohe o ka hāole, akaka ap la ka hoole o ka haole i \q kanoha a kopa poo, na 'hiki ole mai ka lawehala īmna o ka Aha i ka wa I kanoha ia. Pehea onkon mahalo no paha onkon I ke kanaka Hawaii hopo naoa i koho ka Haole Bepnbalika. Ma ko'n m&RO aoa iaia (Mfaoaole/ i ka pao &na o ke kinre ahīahi, Pebea oe ! naanpo af, aole oa lawe moa mRI 1 ka laWehala "ma moa ae o ka manawa e noho ai ka Aba. O kana pane, na kaooha mna al i kela bao!e e lawe md& mai I ka lawehala, aole nae he hooko ia 0 ko'a makemake, a ke ike pn ae ta oo kakon. E ka Lihoi e, o oakon nl ppe koho b>lct i a paa loa o ka mo knponi o Hawiii), o onkon e na knnaka Hawaii' poooi ka poe oaua i krbo ia Wm Manaole Ke olanai i Maktti Nai n > H&waii Demokalaka a me liome Rala i boi ia kooa eoao kalaiaina na oq kon i hapai »e a kohoookoo a poka o haawi akn onkoo niae hooko i ke kaoawai, o kaoa rala ana e hooko pooo ana i ka o ke kaaawai, oia ko oakoa olieli, o ka ike uko i ke ' B«*w.-»ii pnooi e liiwel&we ' aoa i ka h-ioa a hoio afea p j aia ka keakea a onkon i j koho ai i pee haole Kepcbaiika j kahi uan-i e alai i fca holo pooo e { m haoi a ka ma&di noi o Uawaii ' K> lawe !ōa ie oei ka muaa J f> fcn n»aia: nof ( elsa hape baole ! H?pebv.lifea o Hamakoa nei, a ee ka P.*pa Lona Kiai Kepoba lika ma ka olelo hooholu a j,Akoui i moa o ka pap| Laoa' i EUI hulo loa. kela* . j I | Ua oi iua aka ka iu*uao uoi ia , I o k« pono o ka aoao kalaiaiua j Kopub*U«a e na Uepohaiika oia ■ •oao ine ka uaus ole ae I na . H*w*ii boasiltat?aai iloko o Jt# ] o»okai>ttui o liawaii oa aoae o ka pono nal o ka lebo ieha e hooholo mna ole !a uei na hana a ka Papa Lnna a me ka aoao ksUia»a% ioli mioh iilt o k*

paoaka o oa ieoa e ike la oei. E fea |jiabu! t bapo kanaka» bnpQ kh haole, o na Loua Anpuoi o |t mokoponi o Hawaii, e haalele i ka illi eōao kaUialoa a me ka i kalll maoa, iia ike ia, aia oa h»nft o ke anpnni & psa loa i ka aoao Bepcbalika. aohe wabi bana hookahl i haawi ia iloko o ka lima o na Home Rgia a me Demokalaka mai na poe baoa b!«qqi auponi, a na bana e ae, ke noho nei na poa 0 keia aoao Bome Bola a me X)emoka(aka me ka bqne a me ka nele, o ko lakoa' man home, nana ma Waiakea a me na wehi e &e a ponl o Uawaii na panipaa loa Ia ena Bepcbalika ka haawi ana i • ka ban»l na poe Demokalaka me Hoooe Rala, Heaha >bo la. haawi la ae la ka hana i elna JDemo« kaUka a me Bom© Bola ma ka njoknpuni o Hawali. I mea aha? 1 mea e pale ae ai i ka olelo ia akn, i ka Uwe 1 ka mana ma ke ap.o alonopoli i oa bana apan loa aole i ke X)emoka|aka a me Hpme Eala, oia» i kQh|knhi ae hoī paba. v "A naDa onkoa, aia no ka hana ke haawi ia nei i na Demokalaka me.Bome iinla." 15 imi &e ana i wahi e hlki ai ke alo ae i ua pahnna olelo pololei a ka I aoao Demokalaka me Hooae Bnla \i Hni ia, e noho me ka hoomana* wannl ena hoa makaainana lliho« na i hoiiihnne la e ka aoao Be» pnbalika o ka po% kipt hoohoiama na. hoonoho ia onkon pela e nobo lUhone ai na kn ka lakon nei hoaikola, aia i ka aeao lanakila ka mahele o ka pnn a i hiki mai i ka fa koho balota be man mahi* na heln wale uo koe, ilaila ookoa e io ai i ke ino kiola loa i na noho iJepobalika, a koho pololal a paa i 1 aoao o ta lahai e pono ai i holopono oa hana o ka iebn« leha ela ke Dempkalaka * Home Enl^. Kon oiaio J M Kauhx pilo, Hawaii.