Ke Aloha Aina, Volume XI, Number 17, 28 April 1906 — KA HUAKAI MAKAI KAI. A KA HON. J. NAWAHI I KAPALAKIKO I KA M H 1874. [ARTICLE]

KA HUAKAI MAKAI KAI.

A KA HON. J. NAWAHI I KAPALAKIKO I KA M H 1874.

NA HALE HANA LOjlE. Ai® maloko o Kapalakiko be msu Hale Hma Lole eooo e ku nei a ke aūHhoahaa ae nei na hale hana oift ano, ua ano pao hoi ko lakou lawe ana mai i na loie o ka aoao. mai o Amerīkß. No ka pokole loa o na Ia a no ka mamao loa o kahi i ku ai o ka nui p na Hale Hana Lole e ae, nolaila, ua heie no ao a me ko'u kokoolua e ike i kekahi hale oia ano e ku ana ma kahakai, ma ka heooa aku o Nurth Becch. Elua ia mau hale malalo o ka ona hookahl. He eha bale pakahi ko īaua kiekie, a he m»u hale uinihepa nunui a ioloa hoi. He 350 ka nui o na Pake paa hana raa ia wah?, a be btpa loa pa, haole kane, wahine a me na keiki malaila, a hookahi no o lakon Luoft Nui he haole Geremania oia. M® ka lokomaikai nm o ka haku nona ua Haie Hana Lole la, ua kau ohaia ka Luna Nui e alakai aku maua, a e kuhikuhi i na wahi apaa loa ia maua o ua mau haie hana nei. He wehiwehi na mea paahana o kela a me keia ano oia Oihana he Hana Lole, Hookahi no huila nui nana e hookaa i na huila a pau loa, oia mau haie a elua, he 30 kapuai koua anaweena a he 200 !i 1 ka ikaika o ka mahu nana e hpoholo n& hanaapau. He makenn na hui!a liilii e niniu ana ma 0 a maane:, maiuna a malalo, e upaupa ana kekahi mau miki« ni i na hula hipa i hookomoia* īloko, 0 *•_ we l a me ke ® e uwi| maloo ana kekahi mau mikini i ua man hulu hipa la, e kihaehae a&a hoi kekahi mau mikini i ka iiuiu 1 aeae iho ka hulu, e anmīu ana hoi kekahī maamikmi i na pokaa !opi, a e olana aoa hoi kekahi miu mikini i na lole o kela ano a me keia ano he lehalehu wale. He oiaio [ he !āia nni keia 0 ka hana iima aka* | aka, pehea Ia wau e aku ai 1 moakaka keia ooea ia oukou?—Ūa.hiki ole ia'o ke hoike ako ma na ano pohihihi 0 na mea e hanaia ana, ak#, mi na mea a'a i hoomaopopo ai ua hiki iki no paha. O ira haie moa a makoo i komo aku ai ola kah» 0 ka huiia nui nana e hookaa 1 na huiia a pau ioa o «a mao hale oei, m« k€>irehi mao keena aku mahope he mau huila hao ano pālabaif iia a ano pukspuka e ka« ana īloko o kekahi paha wai wek i hanai» me ke sopa. Hookomoia aa j h»io hipa iioko o «a a j hoīoi a iiio ae ka hula i euea ma* j mae a aui hoi; msi anei B ku kooao ! la i kek»hi keena e ««>. he mau j hnn« no Ijoi ko Uil* e aimu aiuk t 4 j ua keia mau iiuiU e uwt 4 maioo | loa, mai anei aku koaia ui* k*k*iuj 4 hale ap, !caji uj*i j u | ktr>i oktckt, a kiheaheaia 1a kA, , * liio i me* a«aa euakalu h« , mau huua oloa* U ka makaiii, hd f iiiiīi no n* Pike la mao fauo*feuii* 1 a p»ba oa kioai a!til a , \ Amē fc ou " !aku mt kekahi e m aku, t iloko 0 uil uilkiui e uwio 44 , a hio i UI4U kuoa * jiaa.utU4 iku U*# i &a uniniu

■pokaa lop', a 1 lo i », J,-.. . lop! loloa me he oohu pok<>t» «h i iu;>e la b kamalii e hoilele Inpe oei. Ama hope hoilLUiia ua m»u pokaa lopi uei maloko ona hiuai ie nunui a laireia ē hpokoooo iloko o ka oiikioi « hooluu «ī. O ka wai e hooJuu ai ua ano lik.e no ia me kb ka hill kukui e hooiūo fa nei ameko ka aom hoi, he laau ano ulaiila a boo ano eleele Uo btfi, ka lakou dq»U me» e hooluu ai J ka lole e like do me ko kakr«u e iiooluu ai i na kapa maoli o kakou. Kuii* no oa mnu apnna laau nei a aeae biilaia me ka wai wel», a aole hoi au i ike aku i kekahi inea e &e 1 huipuia iloKo, be mea e ae no paha ia a I«kau; a ia w» kioiaia na pokaa lopi iioko o ua wai 1« a puka ae lilo i mea ulaula, a omaomao, a ahinahioa, a ulioli hoi e iike no me ke ano o ka wni ī hooiuuia ai.

Mahnpe iho o k« mabo ana c Da ūaao pokaa lopi oei, na laweia lakoo e hookulalaai mHluna o kekahi mau oikini loloa, e like ka loibi oi» mao papa mikini meia hapalua o ka loi— hi oka hate holookoa, elua a f;toTu paha kanaka oa»i ka papa aiikini hoo kahi, 10 ica lnkou hana oia no ka «ili ana i na pokna lopi a eoakalii loa na lopt,mai laila aku laweia aku t« mau pikaa iopi nei i ka pr e nlana lole ma kekahi hale ae malu tna, a malaiia • nlanaia mai ai a liio i lole, peoel oo ka bana ana a lakou: O ka mikīni ulaua lole ua ano 1 like no kona mftu manamana liilii e like me ko na lanobo o kakou, he elua nae papa e koeoo ana na niho o kekahi mawaena o kekahi, e like me kou hookomo ana oe i kou mau manamanalionia, kekahi mawpe fia o kekahi, a e like no aie ka ulueaana a na wahiee i ka moena pela tto e hana ai na inikini, ake, hooka hi nae mea ano e ee, oia keia, h« pela pakahi i ka lauhala k* na wa hin« k6 aiaoe, aole pela keia. O ' keia, na omauia n»t lopv ma ka we lan o neia mau uibonibo he lehulehu tf»le, & ī ka wa e kaa ai ka hu la, | hali kekahi papa mho ilolo, *a {ilo pu me na maawa lopi lUlo, pii hui kekahi p«pa niho iluea me koua | tnatt maawe 1< p ! , ia wa, holo ae la kekahi pokaa l««u nui me ka piha ! h iopi, mawaena o keia m»u papa iopi elua, kaa hou ka huiU, a Itlo na lopi malalo maluna, a o na lopi maluna hlo maūlo, holo bou ae ta tia pokaa lopt nei ma ka laula ma 1 Waena oua mau p»pa lopi nei, a j pela e haoa pinepine »5 tne ka hiki wawe loa, a paa i ka nlanaia a lilo j i lole.

O oa iole pap»ma hulohlpa & ka knu e ike nei. peoeia oo ! Iwnala s'. £ hoonohoia un nalop u loa e iike loloa omao zd»o, (Ulaale, 6hinahjn« a eleele piha a kakoo u i*e M odB m !o3e papamūi a be ma» hanfri oia mao »no ltke o!e, a aiā no i ka me» nla na io!e ka'hoanoe ae o na lop? o ka laula o k« lole, be lopi aiaula kaaa i manao »i 4 hhokomo mai oi» I pokna lopi nHula, a ma oia t m» tk«oi Inpi omaooiao «b« la wahi »ko f laiau no oia a i ka po kaa ulaula a hookoiiio m*i oūa]«i!a i poka» lopi omaonaao, a pela no ke!a ā me keia ano lopl ana e mikemake ai « hookomo mai ma ka laula o kft iole i ka wa e ulanaia nh He hao» bikiWfiwe !oa ka u!#na «na m%\ o na b«rub«!u mne, na lo!« papamu, na kae'mea o k»la a me keiA. aiio. Mahope iho o ktt paa ana hooko moialua na mikini oplepi a hoepaa i» m* n» kt)n a hooo»*!» mim» kfi» Uokoo oa halekuai o ke kalanouh?:? Ki hook! nej m*kou «o ka manao ana tna ia boke £ h«*o|>oka hou i» «l » p*u pono, He nul o* mea aoo oul ana i ike ai mawaho «e o keta.