Ke Aloha Aina, Volume XI, Number 43, 27 October 1906 — KA NINAU PILI IA CUBA. [ARTICLE]

KA NINAU PILI IA CUBA.

Ke lioao ne'i kekahi poe 1 keia manaw», a oi loa aku hoi ka poe e ha'iolelo hele nei nm ka aoauo o na RepuUalika. e kapae ae a e aio ae .mal na kumuhana i kupoho e noonooia no ke kōho ana i ka Kiele i ka Ahaolelo Lahui, a ke nonoi nei lakou i na poe koho e koho aku i ka lakou Moho—ia Kuhio—maluna o na kahua kalai pilikino, me na kakaolelo maalea ana, e hoao ana hoi e hoouluulu i ka manao 0 ka poe koho ma na mea pilikino, a aole hoi maluna o ka ninau i ulu niai īna 6 na hana la a ka aoao Repubalika, ka aoao hoi e noho mana ana maluna o ke Aupuni Makua, a oia hoi ka ninau e pili ana ia Cuba. He 41.600 mile kuea ka nui o kela mokupuni 'nona ka lepo i oi loa aku ka momona a he hapaumi wale no o ia aina i mahiia. A me keia wahi uuku loa no nae i nialii ia .ua loaa ia lakou he 1,100,000 tona kopaa (ine ka nana ole i ha mea kanu e ae i hoouluia) i "ka makahiki hookahi, a ua oleloia, ua hiki loa ia Cuba ke hoolawa i na makeke ' kuai kopaa apau o Amerika Huipuia —Amerika Akau ame Amerika Hema holookoa. Na keia mau mea ame na poino e ae apau e loaa mai ana i ka oihana mahiai o keia Teritore i hooulu mai i ka ninau nui ame kekahi kumuhana ano nui loa e noonooia al ma keia kau koho balota. E nukunuku ana no paha kakou me ka ha'u ana o ko kakou mau waha i na Barona Kopaa ame ko lakou poai o ia auna hookahi, alea,. e iike me ka loihi o ka wa o ka oihana mahiko e ku ana; oia ko kakou oihana kumu waiwai,—a e like hoi me ka loihi o ka wa e oi ole ai o na ano mahiai e ae mamua o keia mahiai ko nana e malama i ko kakou mau hanauna hou e ulu ae nei, e iilo ana auanei i mea hoopilikia loa ia kakou na hana ame na hoao ana apau a ke Aupuni makua e hoohui mai ia Cuba, a i ole ia, e hoemi iho paha. i ke dute maluha o na waiwai e komo mai ana mai Clba mai, a e like me ka maa mau ma na kulana o keia ano. o ka poe ilihunē ke oi aku ana o ka poino. Ina e oki pu ana ke kanuia ana o ke ko, a paniku ia hoi na hale wiliko, a e ike no auanei kakou i ka haule pu o na oihana kalepa e ae apau—e haule ino loa ana ka waiwai o na aina, e hiki oie auanei i na poe i hoolimalima i na aiha mahiko ke uku i ka uku hooiimalima, e paniia auanei na moraki, pau ka loaa ana mai o ke <3ala aie, pau ka loaa ana o na ano hana apau. a pau pu ka hiki ana 1 ke aupuni ke hoohana i na hana aupuni no ka mea, ua eml mai la na loaa auhau ma o keia ku kohana ana 0 keia oihana mahiai; a e ikeia auanei kekahi ilihune nui iloko o ka aina 1 ike o)e ia mamua, Aole keia he mau houp'uupu wale ana mamuli o na manao keho wale iho, aka, ua uiū mai keia mau hoakaka ana mamuli o na kulana i ikeia e like ia me ko kakou nei, no kekahi mau makahiki, oia hoi, ka hilinai ana 1 na pomaikai apau maluna o ke kumu waiwai hook-ahi, e like me kakou e hilinai nei maluna o ke kopaa, Ua hiki mua ka aoao D. ma na ninau apau i ikeia no ka pono ame ka pomaikai o ka nohona kuloko ma na wa apau, aka, ma na ninau apau i ikeia i na kau i hala, aole i heluia ko lakou ko'iko'i ke hoohalikelikeia ae me keia: ke kumuhana a keia aoao kalaiaina e manao nei, he hana kupono ia ana e hana ai, o ka hoikeike ana aku imua o ka poe koho balota i ka poino 0 ka houloiohi ana, a i ole ia, o ko lakou puni wale ana aku mamuli o na olelo epa ame ka .wahahee. Nolaila. o ke koho ana i ka Elele i ka Ahaolelo Lahui mal kekahi aoao okoa aku, e ku-e ana I ka aoao e noho mana ana ma ke aupuni ame ka Ahaolelo, oia wale iho no kahi mea hikl 1 na poe koho balota o keia Teritore ke hoike r ko lakou ku-e ana i na hana a ka aoao e noho mana ana, nana e hoopilikia ana 1 na oihana kuioko mamuli o keia ninau hoohuiaina o Cuba, a o kekahi mau aina e ae paha e komo mai ana malalo o Amerika Huipuia. Ma o keia mau kumu oiaio i hoakakaia ae la. ua aie na poe koho ba!ota ia lakou pakahi iho. a ia lakou huiia, e lawe a noonoo a kukakuka i koia kumuhana ano nui, a e haawi mai i ko lakou kakoo ana me ko lakou niau bi\"iota i kn aoao wale no nana e pale ao i u< ta popilikia e hoea mai ana. Ke ii>:>'..;*.>»«> nei na al&kal o ka Aoao <> ki> koho ana i ka Ēlele l>e:jiok.«ra;a i k.i Ahaolelo oia ka !-ai,a kupor.<v lo : % e hana. al no ka pt"- > ,-j'.o Ka I maika! o ke, Teritore >. ■>'. k .ī.nKo haahaa aku noi, 1 < :.o ia na na poe <? kakoo sna j ka Aoao D. e koho laj- ki ! tk» Demokarata i ko lakou k < vt j aa moho e ae apau o ka j <> Ka ia t> o Kov:-tnaba. ka >a nana e h<>!Ko m;u ' k«> kakou kakoo ana 1 na ' k t < ■kmnuh.iiia o ka aoao !\ 1 ( , aku nei ma kekalu ssahi ! ok.-a a< . iv<ua ho'u i k > ">ir. Makala'i , ">.iu mnnao a:no kekahl jnau ui;uiao •' \ i la\%e>a niai mai na nu- i .-a > 1 < o ana juaHma o ko a ' ni:u-«u, I

I keia makahiki, ua hookomo iho nei ka, 'Aoao Demokarata he elua mau paku'i j ka pauku u pili ana no ke Ola 0 ka. Lehulehu iloko o ko lakou Kahuahana —hookahi e lioomaopopo ana i ke ano e malamaia ai me ka lapaau ana 1 na poe i hoohuoi ia ua loaa i ka nia'i leper.a, a o ka lua, e ae ana i na ppe i loohia ia mai e huli aku i kahi e loaa ai ia lakou o ka maha ame ka lanakila e like me ka hiki ia lakou ke uku aku ,a i ole ia, e loaa wale mai ana paha ia lakou maiuuli o na kokua manawalea ana mai a ka poe i komohia ke aioha hoakanaka e make make ana e hoike i ke ola o ka lakou mau laau. O ke kulana o ka mea ma'i lepera malalo o ke kanaw-ai e pili ana no ka lapaau ana i kona ma'i, aole loa ia i kulike me na pono ame ke kuleaha i loaa i kela ame keia kanaka e hoomalu iaia iho a pale aku ai hoi i na hoopilikia wale ia ana mai e ha'i—a ua ae maoli no ke kanawai i ka mea ma'i lepera e hana oia i ke karaima pepehikanaka i mea n'ona e 'pakele ai. Ua hanaia ke kanawai o ke ola kino ame na mea ai maemae no ka malama ana i ke oiakino, a eia nae hoi ka mea kupaianaha, ua ake'ake'a ia na poe i loaa i ka ma'i a na kauka e olelo nei he ma'i ola ole mai ko lakou hoao ana e huli i kahi e loaa ai ia lakou 0 ka palekana ame ka lanakila ma o kekahi laau paha a lakou i manaoio ai e ioaa ana ia lakou ia lanakila, a 1 ole ia mai ko lakou kukakuka ana paiia me kekahi mea a lakou i hilinai ai e pili ana no ka hookaawale ana aku i i na hoa,i!ona ame na kinaunau o ia ma'i mai ko lakou mau klno aku, a e hoihoi hou ia mai ai hoi ko lakou kino iloko o ke ola maikai ame ka maemae.

Aole loa e hiki ke hunahunaia ke kumu o keia ake'ake'a wale ana i n» poe i loaa i keia ma'i mai ko lakou hoao ana e lapaau ia lakou iho no ka mea, aia ka poe na lakou e ake'ake'a nei iwaena o na kauka I laikini ia, © lawelawe ana i ko lakou walii aupuni oHgake malalo o ka inalumalu o ke kanawai. Ina o ka lawelawe ana a ke kanaka 0 Nazareta, ke Samaria Maikai i hoikeia ma ka Baibala, a i Hawaii nei 1 keia la, ina ua paa koke iloko 0 Kawa, no ka lapaau a hoola ana I ka poe ma'i. O ka hoopakele ana o kekahi iaia iho, oia ke kanawai mua loa no keia ola ana, a nolaila, aole loa he kupono i na poe kau kanawai ke kau i kanawai e kue ana i keia kanawal o ke ola anaA ( pela iho !a ka Aoao Demokarata e ku aku nei i keia la iloko o keia Teritore e uwaio aku ana imua o na poe koho balota no ka pono o keia poe i loohia nie keia n\a'i—a ke nonoi uku nei, e ae ja īakou ma na ano apau e hoopakele ia lakou iho mai na kina'una'u apau maluna o ko lakou mau kino—na haawina hoi nana e kipaku aku nei ia lakou mal ko lakou noho ana h\aena o ka lehulehu, mai ko 3akou mau home ame ko lakou mau piukana.

A ma ia ano liookalii no hol niakou e nonoi nei e kaohiia lakou mai ko lakou aluwa a hoopa'i wale īa ana a hiki i ka wa o ikeiii at, aole ho wahl e le>j\a ai ia lakou o na hoapakeleia ana. Ho n\na m.i'kohowa paha no'u ka paku'i av.a ftku muUilo o kela mau hoa~ kaka imtopono īou una. i>u\ e :nakemako una kak>'a o loaa koia mau hool?onopono hou U!ta, he mea, pouo no kaku t» kakoo i ka Aoāo £K > rftokarat& '"a ko Koho i>oioh s i ana 1 k,xiut inau moho apau, a aole wale hoi o kakou walo iho, aka, o pono kakou o hooikaika pu aku i ko kakou nwiu hoa - ioha ame oa :makamaka no ::;v uioho o keia Aoao o ka Lahul.