Ke Aloha Aina, Volume XII, Number 30, 27 July 1907 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA UI GENESETA [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA UI GENESETA

MOKUNA XI. K Geneseta, e like me k« nai o kou inaina a me k® hoowahawaha ia'o, pela ka mahaahua o ka !i'a a me na upa ana iloko o'u e imi aku ina alahele a pau e lilo ai oe na'u i keia la a no ka Wa pau ole, Aiaila, ula hou &e la he mau noo noo ilokoo L'cSta StBnawika, a ola kana i pane aka ai ia Geneeet*. Ua hupo loa au ma ka manao ena « l&we mai i ke kfthunapu]e ianei oiai ua haku wahine o keia home e I* iloko o ke kuhihewa nui aa re ssua ia kaoa. Kolaila, ke hoololl nei an i ka'u mau hoolala ana» a owau no ke lawe «kn >a oe imna o ke kahunapalei He hiki no ia kaua ke hele polelei mai anei a hiki i kahi hoolulu kaa ahi. E hoi hou mai ana au iloko o 15 minuiei a ma ia maoawa e hoea pu mai ana au mekekahi kaa, E hoomanao, e like me ka'u i a'o mna «i ia oe, BOle loa oe e kumakaia ia'o, a e hue pau aku ana au i ka moolelo e pili •na I ka loohia ana o kon makuahine i ka ma'i pupule. Me keia maa haaolelo pii ae la n» manamanallma o oa kanaka opio la i kona lehelehe, a haawi mal la he hoailona o ke aloha ipo me ka welelaa o ko&a !ima t alaila, hoomau miu mai la o Stanawika. O ke alo ha no koo a hul hon aku kaai, ka hui aoa hoi aole he mawehe hoa ia ana, a me ka hookaalu* ole »1» aa kanaka puuwai ke he!e la ma kana haakai hali kahonapale, O, e kaa makn&hlne, e kuo makua hine, i hooho ae ai o GeQeeet* me na kiheahea'waimaka e hiolo uiakawalu ana aa« kona mas papallha. He oiaio anei, ua loohia oe i ka dp a'i popnle. E na aheahe lau m»k*ni e oluola e hai mai ia'o, heaha ke kubqu i halawai ai kuo'.mama aloha me keia ma'i weliweli eana i kailf sku i kona oia. Ke hoemaopopo nei an me he la # hoea maī a»a keia haawlni maluna haālele koke ole iho au i keia wahh O e kau akui, na hii» ltle mai anel 00 ia'a, a no ka plha ehneha loi 0 GeDeseta ni wiiho maole aku Ia oia. ® J 1 MOEOKA XII. mm & I ka w« a Lfeta §lanawika i huli hoi sku ai i ka hgle, aia he mau hio na ana I haupu mtta ole iī e ikeia •&a, oiai, i kooa kaawale ana aku oia 100 ka wa 0 kekahl hoaha&au mahoe i holo mai ai a hapal *ka ls , la ia iloko 0 ka hale, a 0 kekihi hol 0 laua oa holo ako I» e . kīi i ke kanka. aka. malalo 0 oa alia ! Mki 0 ks ma»iw« na m»alo ae la 0 !

Kauka Weaela kekahi kaaka 0 ua w»bī kaahale la mawahoo kealaoui. Ma 9 oa hpike a kekahi 0 ni hoa 1 banaa mahoe, no ka mea poino ua hiki ole I, ke kaoka ke hoohakalia hou aku maluna 0 kona kaa, aka, le.ie iho'la oia me ka hele awiwi ana aka iioko 0 ka hale a Geoe> i sita e waiho ana iloko 0 ke kulana kupiiikii. Ke hopohopo Joa oei aa 4 he ma'i kukooukonu loa keia,~ w&hi a kauka Wesela me ka hamo ioa iho i ka lae ame ka hoolohe ana 1 ka pana. ua loaa keia wahioe i k» ftva iloko 0 ka , 1010, a ua hoea mai ia ma 0 kekahi ! mea nui a kona noonoo i pioloke , l loa ai. He kauka opio 0 Wes3la i mara ole i ka wahihe, a iaia e makaikai nei ina hiohiona ui 0 ka wahine oplo, aia ke komo la iloko ooa na lia 0 ka makem&ke iaoeneseta. Haiaaela he 15 minoie, a oia no kawaa Lesta Stanawika i hiki hou mai ai 1 ka hale, a īaia i ike aku ai !'t kekaaka e kuloo maluoa 0 Qen€seta, he mea e ka piha koikl loa o Le'eU Stanswike, a oia kana i kamailio aku «i i ke kauke. J O keia lede oia no ka'u wahine, ] a ua manao aa e haalele ibo maaa ] ia Bleniwuda nei i keia la. Eii au ] iloko 0 ke kaooha popaahulu me ka ] maopopo ole ia'a 0 ka'u alahele e ! hooko aku ai. E hele aka ana au, aka* aole n» e e hiki ia'a ke haalele iho i kau w »-, hine mahope nei. S lawe iku ana ] an iaia a ke kanka, a noliili, aole ] anei oe e olaolu e haawi niii ia'a i ] kekahi kokua ana ma ka hoomakau ] kau aoa i ke alahele no maua e kaa ] wale aka ai. j Aole loa, wihi a ke kiuka, aole | loa e ' hiki ia oe ke hookaaw&le iaia j mai keia hale aku, a ma ke ano ] owaa kona kauka aole loa au e ae ] ana i kaa noi, no ka mee, 0 ke ola ] no 0 keia wahiee ka aku pauai 0 ] ka kaua mau hSna hoohem&hema i ] na au e ae aku ana 1 kau noi, ] Me ka piha hoonauklok» holoholo 1 a e la 0 Lesta Stanawika maloko o ka romi a Genesefia e waiho ina, a no kekahi mau minute kon* ekemu ole i&a ka iho !a ia ma ke alo 0 ke kauka a nieiu aka U, E oloola anei oe e hoike mai ia'a pehea ka loihi 0 ka waibo ana 0 koa wahine malalo 0 kio mia lapaau ana mamoa 0 ki hiki ina iatn ke hooaee aku iaia mai keii wfbi aks? Aole • enai iho maUIo a eka.lQ pule, 1 paa« aku ai ke kaaka, AUHi, « ke kiaki, olai ai loaa mal ii'a ke kaooha papuahala ao ki haalele ini iho !ao«j i keia li«' &o?ftHa, eU aa le waiho lia oei i kuu wahlne malalo 0 kau mau poli* m» ana a hiki 1 kna wa e huli hoi mii ai mi!oko 0 elui pa!«, He ma'l 15va ikaiki ine! ko keu iloha? , Koooo mii la k« k*uka< I ili hiki anei W 0« ke hooiaio mal Aole oh e ila ini mamua 0 #Iq* pule, loiuau bcu iluaie» L(fita Saniw!ks,

€a hiki ia 7 u ke 'booiaio aka oe, wahi a ke k*uka. Maaaei 1 lal&u iho a! o Stanawik» & unuhi ae la he mau blla klkoo dala a haawi aka la i ke kapka. ūa manao au me keia mao bila dala aa lftira kou luhi o ka malaīna apa ; 6 ho! e hooko aku Qe i kana mau mea a pao e makemake ai 4 Anehe aku lao Stanawika e hoo kokoke aku ma§abi o ka moe e Genestt%e waifcsj»q&i keakea koke mai la ke kauka i&ia oae ka paoe ana mai. E. hoolohe mel e keepimana maikai i kp'u kaaph« 4 E hoomamao i kou heiehelen* oaai k» mea m»*i iku, o liio auanei ia i me» nona e piolokeai. E kalimaliea hiki l kona hiamoe ana, a e loaa no aaenei he wa maikai nou e ike ai iaia. Oiai oe lje knuka t ke manaoio nei an he hana kepono na T u ka hoo]obe ana i kaa k»noha> Ano g hoolohe oieL lua e loaa ole ka maha i kup wahine & meane paha oia e haalele mai i keia ola aoa. Alailai e hoo ona koke »e i leti n&'o. ,ma kahi.no ho o Miee Puluma H»lena, ma ka Hale Pohako Keokeo, Alan&dela, a e hoeakoke mainoauimuao on w&hi a Stanawika. Kunoo aku la ke poo o ke kaukp, a ola no ka wa o Stanawika i puka akn a! Iwaho o kft h&le, me ka h*a lele »na iho ia a kamoe aku I» kan» huakai no Atan&del», I ka wa i puoho ae ae ai o Grene B£t» mal kona walho maple ana, o na huaolelo mna i pae ae ma kona matt lahelehe oia keia. E oluolu anei olna e hona iho i&'u me he la he kaikamahine ponoi au na olua« no ka fia©a, aole o'u mak,aahtne. Na ke ikua e kokoa mai ia oe e ka mea poino, wahi a ke kaoka, B hoolana i kou manio, oial, aole be mea e hoonlohua aku ana ia oe. O, e Bikeke, e Kikeke» i pa»aa a® sl o Geneßeta me na waimaka e ha> a!e ana 1 kona mfto .liliUihl "Ca awfwi ioa ton Inaina ia'a me koa kall o!e a lohe pono I ka mea olaio. B pupole a i ole e make no au tna *ō!e oe e hoi hon ma\ ana fo T u nei» V& hOohikilele ia na hoāhanan nahoe a nana ae !a kahi 1 k&ht t aki, ua poha koke aka Ia ka leo o ke kauka e hoopau &n» l k» dafce o na wahlne no kel» mau olelo a G#« neset»!kal ana&kn. Hai hoopioloke e n» lt,de no n& olelo a keia w»bme opio* pial «ole ka uoonoo maifcti Uoko om i ksi» wa u»aiuU a ka ikaika loa o ka m»% St*. l* ioihi no keia Upaau aaaakattkaWtseli» a i k&p&a aaa o na puk ei»& ak&hi no a hoi hou oi»i k* noonoo &okan»k& ioko o Geneeet&. £t& oo anei an i k&hi mu&f i niu&a &«aloawie«U. ao o« i k&hi am&* i paue akft |i o Bu|» Nkahi o $gi ho&lian&u te& i o kQ« au v i

an», aba, ua haftwi,iwei.-JH!I kia! tQikaala ana qod a hiki i koa pnlekana ana. 0« loaa oaei nei kaleiaa kiQ kane, e buea mai ana oia i ka la apojpo, * Jie ake noi loa oia e ike ia oe, a nolfc6ris «loha no ia oe. tsaboo ni» m&i nei oia be $S0 ma ke golft Ban. . ' ' / : f, .. ► Jf*haio a nui ia oe e Bdiss £ata Bortop, ua hoike aa&oii ojai dbī pa I kon mao manao alo&a no'a a'a hoi a ite nei i kon lokomaikai palena **le. lĒ Rota, he aloba no anei oe «a»'jut i.oiaau aka ai o Geneseta m ■■£% 6 * ot ? oa jlike ce me lu| , momf makamae la īloko o ko maaft iiet htime, a 6 kou baalele koke ana ikoH m»oa e hoopiha ia no maaa i ke kaaaaaha • me ka louiua noū> wahl a .Rata Euīipn, Ua kahl aa aole o r u hoaloha ete oii keia ao, o kaa makaakane hoakanam Keoki Bakala wale no» aka, ke ika nei aa eia he mao ho»lob« oiaio hoti ka kekahi o'u oia hoi olua e kto Hoopakele. Ano» eia kakou ina hora o ke aomoe ke hookau nei aa ia tjloa e hoi e Uoolaole, a ma ke kakahiaka o ka la apopo e hai hoa ai kakpa me ka haool'. Alaila, #po ae la na lima o Gene sejta i na hoahanaa mahoe lona maa hoaloha a maki aka ia ma ko laaa ooaa pipalma. B hoopoina 1 kon mau eha.eha • kā niaoa aloha, wahi t kekahi o laaa * pane mal ai, a e loa» no ananei ia o« ka hiaoaoe olaolu ina i keia po, a na ke akaß e kiai ia oe me ka ma* hihiaahaihon kakoa masejkak&~ hiaka oka la apopo'. Me keia mao hnaolelo hope mai a Ba|a Barlon <nai ī holi ae ai oa hoahanaa mahoe , a hoi aku la no ko laua rami moe. I ka hoaH! hoa ana mai o ka me* maloko o ka rami a Geneseta e moe ana, dia koke no kona wa i ala a* ai • noho ilana o kona wahi moe» • mena waioaaka i piha i ka aha e'tz pnana ae la !a me ka l&o haman» <), • kon akoa, e kokoa ma! ia'o i ko'o haalele ana iho i keia home I keiapoa kuewa ako ma ke alahele malihini a'a i hele moa ole ai, ao ka m», na paa kon maaao e hooka awele ako ia'a mai anei aka mamna o ka pill ana mai o k% malaaalam* 0 ka la apopo. K!u ae la p Geneseta ilona me ka 1 b«le k!kaka ana e hoike mai ana i i kona kūlena oawaliw»li a kopono ;eto &o ka hoonahoa aku.]lpko oi* pouli, aka» maajaii o kela manlo ;'ikalka e īaowiii ana (ioko ooa e ! Ie)«r iho Tt larhi m«moa o ka hiki I ana mai o Xi*st* St>nawika e koi | taia i ka ia apopp, na ia mea l hoo | paa i kona manao e haaiele iha me k» hoobakaU ole. x (Aole i ptu.)