Ke Aloha Aina, Volume XIII, Number 44, 31 October 1908 — HE MAKEHEWA KA HAAWI ANA I KA AINA I NA KANAKA HAWAII, NO KA MEA E PAU AKU ANA NO I KE KUAI IA WAHI A KUHIO. [ARTICLE]

HE MAKEHEWA KA

HAAWI ANA I KA AINA I NA KANAKA HAWAII, NO KA MEA E PAU AKU ANA NO I KE KUAI IA WAHI A KUHIO.

E ka iehulehu o na poe mana koho balota o keia Teritori eia ke w&iho ia aku nei imua oukou no ko oukou kaupaona ana mai i na olelo * ka Elele Repubaiika Kuhio i olelo ai imua o kekahi anaina nui ma ke awakea o ka Poakahi i?ei Oct 26 ma ke kihi o ke alanui Moi ame Betela oiai e malama ia ana ka paio ana mawaena o ua Elele la ame ka Elele Linekona Eliwai ma ua wahi la, ua lilo i mea nui i kapoe i hoea. ae malaiia na olelo a keia mau ala kai o na aoao kalaiaina nui elua o keia Teritori. He nui na mea i kamaiīio ia ma waena o keia mau alakaii ku e paio 00 ekolu hora a oi, aoiai, o ka Elele * na Demokalaka ka mea i lawe mai Ina wehewehe ana no na hana a pau a ka Elele Repubalika i hana ai ma ka Ahaolelo Nui o Amerīka, a ua lawe pu mai no hoi oia ina hoike apau a Kahio i hana ai, a e hooia pu ana hoi ika hana ole ō Kuhio i ka pono o na limahana a me na makaainana nele a ilihune o keia Teritori. TJa lilo keia mau hoakaka ana a ka Elele Linekona Eliwai i mea hialaai nuiia, a ua hiki ke ike ia aku ma ka helehelena o ke anaina tia manao ohohia no ka Elele Line kona Eliwai oke kanawai aina o Amerjka, ka hoolimalima aina 15 makahiki a Kuhio, ka bi3a hoopae limahana a ua Eleīe Repubalika la, ke kue ole ana o Kuhio i ka hana a ke Kiaaina Repubalika nona aina ma Lanai, ma Kapāa, Kauai, a ine kekahi mau aina e ae. oka lehulehu, a ua hiki ole ia Kuhio ke pane poīolei mai i ka liapanui o na ninau a ka Elele i ninau akuai. aoka hopena ua olelo maol? afs ua _Klele, Hepuhalika la 1 keia mau olelo 'oia hoi, "he makehewa ka haawi ana i ka aina i na kanaka no ka mea e pati aku ana no ia m'au aina ike kuaiia e lakou." Maipuli o keia man olelo i puka pono mii āi m&i ko Kuhio waha mai ka mea nana i hookomo aku i ka manao kuihe iloko o ka lehufehu e hoolohe ana. O Linekona ka mea pa'ipa'i nuiia o laua ina wa apau eke aryr ina e hoolohe ana mai na Hawaii a na apela i iilo ai ka lanakila 0 keia paio hahana ana no eha hpra. Ika moho liemokalaka Linekona. Ona mea apau a ka Elele Kuhio e kamailio mai ai ua pane poīolei ia aku ia me na hooia e Linekona EliWai me na palapala ame na pila kanawai ana i hookomo ai iioko oka Ahaolelo Nui o Aine rika Huipuia. O Linekona ka mea i haiolelo hope e j»ne ana i ka Elele Kuhio, a i kona pau ana aole i ku hou mai. ka Elele Kuhio e pane, a no'ka mea ua pau ka wai oia punawai ke pipii nei ka hu a. Ua ku ka Elele Kuhio & hoi, a ua lilo ka lanakila o keia paio anai ka makou moho.' E na mana koho b keia Teritori, eia no ka hoi ke knmu loaā <sle o ka aina ina Hawaii no ke kuai hou aku o na kanaka Hawaii i ka ailia, a-oia no ka mea i olelo at o Kuhio ma kana haiolelo ma ka papahfele o ka Ahaolelo Nui o Amenka, penei; "Aia he mau tausani eka 'aina ma Hawaii, a ke kali mai la no na limahana o ka hiki aku.ilaiia, a oia no ke kumu 6 £cna lawe ana mai \ ka hila ! kanawal hoopae ma Hāwaii nei. E, ke\i no hol ka lokoino ta, ua ike nr» ka hoi aolo he e h&Awi Ālna i ja keia imua oka lanin a hoopaa mai ma ka lako\i kmiuhana e loaa ana na i * £ka lehulehu <?, e n»Tm no hoi kakou 1 nei oi«lo awihua ake Alu a kakou la. Tte mea k\\fti ta no pahaka aina, nolha Amorika e noho mai la. t fcb<»a ka hoi P&u noi na aiha o ka M&kuaMno Alii KapioUni ia lau§ noi ame Kolopana i ke kuai lat