Ke Aloha Aina, Volume XIII, Number 44, 31 October 1908 — E Heluhelu Akahele KA MR. FREDERIK NEWELL MAU OLELO E PILI ANA I NA POE MAHI AME NA AINA AUPUNI. [ARTICLE]

E Heluhelu Akahele

KA MR. FREDERIK NEWELL MAU OLELO E PILI ANA I NA POE MAHI AME NA AINA AUPUNI.

Ē ka lehulehu eia makou ke Komite Kuwaena o Ke Teritori o ka A ao Kalaiaina Demokarata ke waibo aku xvei imua o oui.oū ? na A . oleloia e keia keonimana ae la imua o ke Komite Hoeueu o keia Tentori o Hawaii ma ka Poaha i ba\a, Oct 2i ~ 1908, me na hoakaka pu a ke Ko^ te ] e pill aua ia mau olelo a ua keonima j ua la no kulokp_ame mea e" Wea mai ana o keia ak iio ka poe imi home ma Hawan ne - "Mamuli o ke ka™>ha > ia 2. mai ia Kakauolelo Garfield mal pela RU 1 hiki mai ai maanei; a oiai, mamuli o ka loaa ana aku na kokua an a ke Aupnni Makua i keia Teritorl nO ka hoomahuahua ana i ka lieluna ma leaainana malima o na aIA aupunl ma keia mau mokupuni. KA KE KOMITB DEMOKARATA. * h-ia 011 ke maunei Ke omamaka o na lioomanao ana a ua poe koho balota o keia mau mokupunl no ka manawa a James R. Garueld i hiki ma\ ai ianei ma ka malama o lune J haia no kana huakai puahiohio. Ua haia•wai oia me na komite o ka Aoao Home Rula ame na Demokarata, a xia waiho aku ke Komue Kuwaena o ka Aoao Kalaiaina Demokarata he uaiapala noi i kakauia e 4000 inoa e uoi aku ana e lawe a e hooponopono o Amerika Hnipuia i na aina o ka lehulehu o keia Teritori. O kana hoike i iawa pono ole no lta nui o na aina aupuni ame ka poaio wai o ka lehulehu i hooliloia aku Eio ka manawa hoolimalima loihi no ia ponp kaokoa o kekahi mea, a i ole o ka nele maoli o ka lehulehu mamuli o ke kulanā hoopolip<kia ke leuapo aina ana i maa i ka hanaia mawaena o ke aupuni ame na puna- j hele i ole me na hui waiwai, he mau . ioike ana ia iaia i ka hiki i na Hmaj o ke Aupuni Federala ke komo anai mai ma na aina o ka lehulehu, a i oleo ke omoia akuno e kekahi pono piM kahi. Oia iho la ke kumu o ka oleīo ana a kona kanaka elike me ia i| hoakakaia ma ka ipauku maluna. He | manawa kupilikii loa keia a he mēa pono e hanala kekahi mau kanpale ana iloko o na hana pi!l i na aina leuloko, a ua olelo hou ae ola, "O ma3?ou (Amērika Huipuia>aole makou i makemake ia. KA MR. NEWELL MAU OLELO. , Ke leu-e loanei makou i ka haawl aaa i ka mana i na poe hookuonoono liome e hooliio hou aku i na aina uia ke kuai, aole no hoi i ka poe e manao ana e lawe i na apana aina nunui, aka, e haawiia i mau apana aiaa no ka ncfho ana, a no ka hana ana i mea e ioaa mai ai kahP pono © ka noho ana." KA KB KOMITE DEMOKARATA. O ka manao i hoakakaia maluna * oia ke kahua o ke ku-e mau q ka Aoao Demokarata kuloko nei mai ka •wa mai o kona kukuluia ana, a he hooia mau mkkou o na ku-e jaaa hoomakaulii o keia wa aole ia i ku ma luna o ke kahua paa, o ke ola home kupono, e hoohuipu ana 1 ka hoomau; ana aku i mea e loaa mai ai na hana kupono, a ke nele ia mea alaila, aole 3te ulakolako a hauoli a ke nele jio hoi me ia mea alaila, he inakehewa ke kaena ana ua malamalaena a holomua kakou, a o ko kakou ai\c Karist!ano e iilo ana i mea hoinoia. Aoīe he lahui i hiki ke holomua, a i ole e hiki i kona lehulehu ke pii ae a kau ma ke ano o ke kulana maemae ina ua naaia na aina ma ka lima 0 ka"bti poe kakaikahi, he nui na olelo ike oiaio i waena o kakou no ka oiaio o keia mau kumu w KA MR. NEWELL MAU OLELO, ( "° na ain » e makomake nuiia nei oia no na aina kumukuai kiekie, o na aftia makāi ole e ioai no ia i ka poe UiW o kahi dala. a o na aina he hanerl dalā o k& eka, e loaa no ia i ka poe i lawa we ka haneri dala. M KA KE KOMITE DEMOKARATA. , O na olelo maluna ke kuhikuhi ma«li mai nei ia i ka like ole nul mao na aoao kalaiaina nui ina ka mlna makua. O ka Aoao Rt?pubatika ellke me ka makou i hoike mua aku 1 m\ wa ihala. oia ka aoao o ka poe -walwaL a malaUi kona hana mau nna. a i keia la ke Inn i nei i m k& . nav. ai o ka 'lehulehu me ka liiana « , ■ke t?ala- » ] O na mea e Mmalu ana e h» aaia ana la fae ka noila me ke aka Im no k« pono, o keia i'olial. manma o ka Hlo aoa f lUiuiuhana na, m&o. " - j Ma kek«M aoao ke kn nei ka olalo ( jna ka Aoao r»enickar«sa malima $,

na loina~iilak&i kaullke no na mea ananKuo *?ahl mea hookalii." Ke imSat>e ko# lilo wuaia ku iioine i k|Bii ai ke kulana Hupunl MokqK;e k°°" liio ana i ka ianakila flb e kaulike i poliaku kumu'ao ĪMj;e o na pono nui no k,a heluaa ka hopena, e |ia K»; ana i koua mau loina alakai Si- a nae ua "nana aku keia o ka Ahakuhina RepubaUM|ja lt|Jla e hoea mai ana ma ka lioKiĀa a.na 0 na aina aupuni, oiai n*Tj. e lanakila na loina alakai kuX Aoao Demokarata i na uama* mua aku makou i ka hauoli aiX noho ulakoloko ana i ka lel^uKi Na oukou e ka~iehuleh®p eomanao mau i keia mau loiM ma a keia mau aoao kalāiama 9k< koho ana i kou halota ma ka V:o. Novemaba e hiki mai ana. M KA Mīl. N&WELL MAUM)!3LO. TJa hoike au i ke AwL maanei aole e hoolilo hou i na hiki 1 ka wa e pau ai i ka hanai» ekahi hana. Ke manao nei au e& loina alakai e hookoe ana i ka aE. keia mau la he hana maikai loa M KA KE KOMITE DEMOt®TA. . Ma keia ua loaa ia kakdKi lxopena o ka hooponopono. anam o kakou aupuni kuloko, a ma ]X.o ke kukulu ana ae i mau ponoKeahekahe wai ma ko ke aupuni lilo ame ka welie ana i na ainfij ka lehulehu, ua" hoolimalima a &ne e pau 3oa na pono "wai malalo &L aupuni i kekahi pohai no ko 1» pomaikai no ka manawa loihiM, ma keia ka luna aupuni Federal®ikauoha aku ai i ke aupuni e paAamai na wahi pono wai uuku i koo&Mki i ka wa e pau ai na kiowai na auwai i ka hanaia, a oiai, aaleM* haawina daia 1 keia wa no na o keia ano (oiai ua paa loa ka nMnwa 0 ka Elele Kepuhalika ma ka iKi Jna 1 na pomaikai o ka pohai kakaMa.i i na makahiki i hala) e kali aS& ka iehuiehu o keia Tcritori he mm aakaliiki loihi mamua o ka loaa ®ahe aina uo ka hookuonoono ana. g He kulana i<xoino loa a kupoJb ols e hoomauia nei e ke koena • 6 keia Teritori ma ka wa i iialw a i keia wa ua loaa na hoomaopopj aia eia keia keena iloko o na iiina % ka pohai e aiakai nei i ka Aoao «b?ubalika mai k& wa in&i ihooholom ai ko kauawai kumu o 18S5, a o lteia mau hoakaka mai kekahi mai no a o na luna aupuni o ka aina makuti i ke kahua alakai Republika. E koho ia L. L. McCandiess (Lipekona Eliwai) ame na moho ma paa balota Demokarata, a o S* kuJu ana hoi ia i ke kahua e ana i na mea i hoikeia ma ka Mesjoriala ia Garfield. A peaei ka iieiuhelu ana: 1. E kapae koke ia kela wahi o ke kanawai aina o Hāwaii. e iioomana ana i ke kuai ana aku a kuapo ana aku palia i na aina Aupuni. 2. O na aina aupuni i haawiia ma fee ano aina home hookuonoono e mau no ia ma ke ano home liookuonoono. 8. O na aina mahi, e hiki ana ke hooliloiā i mau home hookuorT.'ono. a i ole, hoolimalima ia paha e na kupa Amerika, e mau no ia mau aiua pela no ka pomaikai wale no o na kupa makaainana, a e mahiia ana hoi e na poe kupa (a i ole, e ka poe 1 makemake e liio i mau kupa). 4. O ka paholaia ana mai o na kanawai home hookuonoono Fedo;aia i Hawaii nei, me na hoololi e Lanaia ana e ka Ahaolelo, me ka manaoio pu ana hoi me Kiaaina Froar. 0 ka mea e ioaa mai ana ia makou, aole no ia he mea oi aku o'ka n-.al-kai ole i ko ka mea i loaa ia makoa 1 keia wa, a no ka manaolo ana no hoi, he oi aku ka maalahi o ka loaa &ua o n& hoololi kanawai naaiun 1 na kanawai home hoōkuouoono Fodoraia mamua o ko makou mau kaiuv wai kuloko aei (me ka hoomanaolo nae hoi o keia nei, aole ioa e Wki i ko makou mau kanawai aina ke koo loliia ke ole ma o ka hana ana a ka Ahaolelo Nui).