Ke Aloha Aina, Volume XVI, Number 22, 3 June 1911 — HE KANAKA KAAPUNI HONUA [ARTICLE]

HE KANAKA KAAPUNI HONUA

r CTkēla Kaole gāapaalfiorta» nōna j Ika inoa o Julias R >th i kipa mai ai J i i Honolaiu nei he m3n mahina 1 ae i i nei i ha!a, t»a hoen <o_r akn la offa i | Nn loka, m« fcan> hnnkai koele wa- , -wae a pani ke a o keta milalo 1 iho neika hoīke aka Honua.l oNa lofea e pili ana n->na, : I ! hoea m&i la »a rtet j in«hrn?i o JuTuis E ilh' o s<vna Xxi\ v [ e akkai ana hoi i kanae ilio non« ki ! iao» o Keaka,* tif&hop| o knna hooI paa nna i kona inoa tae t Toh aH. i Mādden, ke kapena akakana oka [ Pualikoa HelewAwae 2&, i hooooail I ako ai o J»liu? Rath ma kana hu»1 kai hekwawa« me ksrra ilio. Ua i kaena af o Rsth, oia ke kanaka hela j wawae loihi o ke ro n?i. v I ktv makahiki 1397, i kor»a wa he 14 i makahiki wale no ua e itieia oia"nias' waena mat o na knmalii kalt v«*nvVpepa lie 100 eke Kalapu ~o Sana Lm : no ka liele ana tha niile 500*000 ra»Ioko o ha jnak>ihiki he omikumawawaiu. A i ka piha anao ka manawa me nsi naile i kauoha ia o hiki aku oia imua o ke mo ?1000, a nje Uio, a ina t? uhaki ole oia- i na aelike i hanaia, alaiL% e loaa no i&ia na tlaia he £30,000. Aole oia e noi, e aie, kihue, liajia i na hana hooikaika, a j ole, kaujria ke kaa raa na wahi hi&i iaia ke iieīe wawae No noaikumamaha makahiki o Rath i hele ai, a tie elia makaihiki i koe ana e kuoe wawae ai. lloko o keia 4 e aaiikum»naaha, 475,000 niile, ua make he eha ilio, a he 453 paa k&maa i pau i ka weluwehi, Ke 250 buke i piha npe na sUa aupuni ame na inoa o na poo o ka ōihana m&kai, na kakauolelo o na kulauakanhale, na luna leta, na kiaaina ame na alihikaua o na wahi kiai ia e na koa, aua loaa zaia he £40 q kela $I.OCK) i keia wa. He ekohi ruanaw& i puni ai iaia ka .honua nei, a nakipa aku oia aia aupuni apau oke ao nei. Ua ae ia oia e haiole--1 10, a e kuai i kona kii, a e lavwi mai i na kokua e liaawi ia ana e na poo © aloha raai ana iiua. la Rath ma Kalepoui Lalo up kekahipoe powa, ua kauohaia oia e kau i na lioaa iluna, aka, mamua o kona hooko ana, ua lti aku oia i kekahi o na powa i ka. pu. Ua klpuia mai oia aua ku kona wawae ika poka. I T a hiki aku oia ia i Ensenada i'oko o keia knlana poino, a ua noho im ka hau kipila malaila no eha uiahina. Aole on* ai nui ina io hipi e lawe mai aha l«kou i ka makewai. O na hua moa a nie n'a hua mea aj kana mau īnea ai i\ui, a ma Hawaii ua ai oia i ka poi. O ke koikoi o kana īiawe e auamo a1 he kanaono paona, apialoko olaila he.koi, kona mau poiw aahu auie kona ahiimaka e U5Ot A ai. He elinia ona la e helewawee ai uia loka, * e Uaawi aua oia he haiolei» ma ka HippeHiīome, alaila, malailia aka ilo Bosetona, & holo i Laelana. Ma kona mau la maluua o kā mostt e hele aim oia no umikumamalua horA o ka _oneki i kela aine keia ia. , E iawe ana oi6 be mau | LeU na ka Moi Keokī. Ma ka Uo- | ikeik® Nui o ke Ao r>pi e maiama ia ! ana ma Kapakkiko ika makaliiki I 1915,e hiki mii ai ka. hopena o keia | hole «awae ana o JuJius Rath i ka j h«mua nei. • ' ; - :