Ke Aloha Aina, Volume XVI, Number 30, 29 July 1911 — MOOLELO HOONAUE PUUWAI NO KAMA. A.KA.MAHIAI. KA HI'APAI'OLE O KA IKAIKA O KE Kai Huki Hee Nehu o Ka hului. [ARTICLE]

MOOLELO HOONAUE PUUWAI NO KAMA. A.KA.MAHIAI.

KA HI'APAI'OLE O KA IKAIKA O KE Kai Huki Hee Nehu o Ka hului.

- J I ke ao ana ae o k«?kahi U, o ke ] kolu hoi ia <> ka Th, aole i puka ae k& [ya, boe« ana no o Kanikawi me Ka&ik&wa. i ka puu o Kawiwi no ka ; l&uīk haua tna& u. <xu, T k& ike ana o na kiai o luna o Qa p«u i ua mau pua naoi nei a Kaioehaikana, a'puiu a twu ua kupua i ke«lua?u a h*hai lolo» i ua mau pua nei. . E iike me ua piqao e uhai ana 8 upo'i i na aiakika» pela na hana a ua poe kiai nei o Kawiw». E like no h >i ma ka e!«ti lua ole o ua poe en-pa nf*i i ka nhai i ns mea & Ukow 1 makahehi ai, pela no k» rie\i a oi aku o m iwau niiKmU! hei a TT& kle ht'!*> o K*aikawi * iw K*mk&w& Kawiwi *ku a hoea ilaua. o K*als, a maiUila mai hoea i ka niukukui o Hai<uut a oui ana ua m^u uu* ikh i k>4 ui»!Y*e o MikiHm. t o īa ut»i ua uvau pu« mn 4 «if» no na kupua ke uhai U ia l|vu me ka hoo ole »o t\o\a tftkovi jwUmsi. Hookahi no kupn* itum\ o K awlw i o ka iM o^ohe. 0 hole a Vo,pono ka Ī4 5 ks '1010. oia kn wa i iho ai ka hm* o Ka*»iwi iii I.uh\k«*hiwi, H«ii *«» k ka iHo oioho }* i k»\i* m<** o ka m*h» ann iho» a ik* k MA tw 1 ua i!u> olohe a<n «a«a pono ao ana o»* ka wa i mlo ih<» *f o T.ulokuahiwi tu« k» "hHiwawe !<*, a& - • ' * -

be os4pa *aa 'ia n* ka awiū ao nf o fea Hkj dob«. A tQ3tnua ho! o k» hlki aoa i aa ilio olohe nei ke haam ae Ika oi o kona maa nllio po ka lawb ana Ike ok o tßkoahi«ri, oia ka «m i oi!i ae ai aa m&no kaeaea net o Hilaniwai, ma b«olapa aoa 'la aa kā uwila i aa&pu ae i ke ao polohiwa o ka lewa 3 aalowale aku la 0 ka.Kiiuiu ukalani. I kela ira i hae ae ai ka Uio .olohe ht»a me ka*We ko«o ana. lo kupinai ae la kona leo ma a» kakaipali o Waianae. Ua lohe aku ia kona mau hoa kupua e aloalu ana J ria ptfa nani a Kameh&lkana a puIwa ae la lakou me ke pihoihoi nui no keia leo. uwe kupinai a kuwo o ko iakōo hoa. Ia wa i: lele āe ai ka haopu iioko olakou 110 ka palama a lakou oa iilo i ka aihue ia. , Nolaiia, huii hoī mai ia lakou nje ka pupuahula nui. Iko iakou pau akoakoa ana niai iluna 0 ka puu 0 Kawiwi a nana'ku la ma kahi e wa īhn mau ai ka lakou palaoia, ik% aku la lakou aole ua pulakarrpaka nei a lakou malaila. He neo hoi Mihi iho la lakou no ko lakon puni wale ana mahope ona pim 'nani a lakou ilke ai, a i āluliu gi iloko o na la ekolu." ' la Lulukaahiwi i hoea akuaku ai i KoolaupokO the ka pu pu a ksa!a--na*o luna oka puu o Kawiwi, ,aa ak» ia ia i kahi i k&paia "Kini Kaiiua Mano.Kaneahe.'' A ilaila, a kanaka ae la ua manu nei. A ma ia atto kuto kanaka o ua manu nei i lawe aku ai oia i ka pu pa-a kaulana no kai o Mokapu, kahi hoi B noho ana ka lakou hanai alii a moopuoa hoi. I kona hiki ana ako a"kn ana ma ka puka oka hale 0 Keauka, o ka mi fio ia ake alii dpio i holo mai ai mailoko m'ai oka hale, a hopn ana no ika pu pu-a kaniana' a ua opio nei i makemake loa ai ma ka lioaa o Lulukuahiwi manu i kuakanska ai. A okawa no ia a-ua opio nei i puhi ae ai i ua pu nei me ke akamai loa. ī ke kai\i ana o ua pu nei i kai o Mokapa, u& lohe o luna 0 Nunanu » tae lalo o Kaaloa i ke kani a kna He keo aka nani a me k'a tealea o na pu ptt-a nēi. Ualilo keia kani ana o oa pu nei i mea ma kem&ke nui ia e na kanaka 1 lohe i ke kani ana o ua. mea kani a ano hou loa iko lakou ni.*fl jpepei»o. I keia hookani moa *na o oa alli ppio oīa'hoi o Ke «ka-o-Ku i ka ana a£i\ ahi up īa, a mi ia niaī o kona mināwa.wale no ia e hookani ai i aa mea hoooanea nei aaa. - I kefcihl ahiahi mai hu wale ae la fto kwSft aloha, i koni Itia*ii makua hine* a hoonoonoo ifale iholi no oia iloko iho ona no ka mea nana aia i hanau mai a ,owai la ia? Ua lohe m&u oia> i kaolelq a .Keauka» 9» ponai no ka mak,uakane 0 «a'lii i>pio nei, a 0 ka Kvauka wahi hanaukania fwshine) no hoi o kona luaui makuahine no ia t eia n»e ao!e ma wahi ni|naoio iki he plaio ka Keauka tuea ī kaao īwai af. Nolaits, i kekahi ahi*hi, ua hookani hou a» la oia 1 ua pu pu-a o'oo'e nei ana mc ke kuko nui ana iloko ona na ka leo oua pu nei ana e lawe aku a lohe kona luaui makuahine, ina paha e hiki ana I ua pn nei kehoike se ika infsa o kona mskuahme. Ia puhi ana iho a ua alii opio aei i «u, pu kamahao n<n ana, o ka wa īioi ia i kani aku ai ia me ka lawe iana* keia mau huaolelo moakaka a toaopopoHioi, " ' . t'a iai—e! l'* iai ke kaha 0 Koolau, i k« kaomi * ka makaui lehau» Mo* «ualie ka ale i ka, ioomh*, U* k*pu Mokapu i k« Malu#, Ua kapv\ Nuuanu i ke Koiovralu, Aheahe ka leo 0 ke k^huli: IHna k» Uo o ka R Kahele —e! E K&hek hoil S K«befekuiani —o' E<* *« la 0 lve-«ka, d tee *k« k»|Hi o na l«ni, K«iki p«heahea o Kooiaa nsi U, o«au pei ia ia* Aohe» ko'u m4k\Wi, OH ho ok* in n* » pa»! Ikele t>*e i Mw \ * «4 k«maHnrv i b aku ai, 00 i V>he i \h£ n»u hi*aaWo t»i, oia no 0 kul&ni. K«iaiU, ms ke*a kani an* a *** pa nei, e like tfte H kao» I Ifce 1* kl> makamaka heiuhelu,

i>[ •» . He ole 1« no. I bMjtua! »«• W 0 «t j6 nd »I^l® 01 I ka hoolritfci" » o '' inoa, eu oae; aoieiw»" 1 aaēEāEi#» ' ak«ka ae iloko onm ka piaio O &*£%_ !«o kamahao* kupahnaha « fc»k»al aua'ka. Ua molehulehu loaUwU ik - iawa - - Ma ia manawa hoi t olelomai |fc __ _ 0 £ahelckaiai% i k ooa wahi k»i» w ma k* i an% mai: k "**" ■ * * Auhea oe e kgu kaho, tta, p3ut ao ika haohao no keia leo kam a'a - 1 lohe aku n-ei aie ka hoohikiia ana liwai nei o ko'u inoa. Na kno ki atoha pali%keia ulono i kahea mai nev ia'a» a 1 ole, na kekahi rae* v okoaaepāha? "Noiaila, eia ko'u txnttao> ia «e, e iho wale ak%,oe ! kai kahi o Keauka ©a, © niōiO ju„ s na ka hanai p*ba aoa kei» oke .kani a®a t«|? , »0» »i C& wC.,~ v.. JUbC*»* *ka hoi oeiap g s^li l _. hanai a laua k ei» leO wa." :k J __ na a ka hanai no ka īmi popo «ba!T ~ ka mea naua ka pu. .Ko ae a iho aku la i kai o Mokapo. Hoo kipa aku la o Keauka iaia «W k» ; s maikai a ohaoha. A lmlm wale k« uoho at*a aua wahi kahu wa olelo aka ia oia ia Ke«ok«: , . "Ī kmm , £ na ia'u e iho mai ao ! kai n*i * 01-> naa āka ai ia olu», 0 ke aluw&hme i ka leo kjtai o kaka hi pa, a kauoha po mai am'no kela ia'u» e ninau aka aa i kīa nanaihookani aeoeiikauoiWik ahiahi iho uei?" ~ ''Alaila, pane aka 1» o Keaak»; "Na ka hiapo nō ana Ktr. Ina oe e makemake hele ae ao e olek> ika haoai a kou, e hookani mai ika pu 10h5*hos oemek» maopopo. 1 bos aku hoi ia ou, ea, hoike aku <* v ; ka oiaio e like ai." . Ae aku kahi kahu i hooanaU «ka ai e Kahelekulaoi. Oke ku *•!» 'no ia o Keaaka a komo* aka k.l ' kahi kapu i hc»na olfo* ia no kao* - -hanai * olelo aku la oia: 1 *'I hele mai la au ia oe e Ka'aka-lo-Ku e hookani hou «• o* i te> m* . t k*tu i lohe mai «I hoi ke kahu a kn : luaui makuahiue i hooooa wu im. i k«I nej, ho ka olaaa ana no ki eaea . pa I kaei aku «11 : &?mhiiho^ v Aoie i lau-a *k«, a kei* pufo a* I OĪS hott aku. "*