Ke Aloha Aina, Volume XVI, Number 41, 11 October 1911 — He Moolelo NO KA Naita Leopaki A I OLE He Nanea no ke Kaua Kerusade Eko hi ma Palesekina. [ARTICLE]

He Moolelo NO KA Naita Leopaki A I OLE He Nanea no ke Kaua Kerusade Eko hi ma Palesekina.

" MOKUNAI. , . ; "Ma o Mahai»eta la, ke "Kanla o Alahe 1* k£ Akua, aolo iloa ha waiū iki o ka manao kumakAĪa i3okg_o ko'u naau. A ioi«, ua lilo a«la kaua i mau br>a- • loha, e hoomaa loa akn ka pili pa& o ko kana noho hōn'loha ana kem m«tJ mna "<sku. Ano, na j'hoea uiai la hora e paina «i kaaa i ko kaua aina ntvakea. No-" laila, e hele kau.i ma kela uln īaau ,pama e ku mal !a, a malaiīa e loaa ,ai la kaua_Be, punawai hu'ihuH jj . kona wa,i.. ila ia wahi kaua e hoopiha ai i ko kaua mau opu me na • eaea «i i i kela a me keia o : kaoa." Ae aku la ka Naita Iyeoi>aki i keia : mau olelo a kona hoa. Ia laus o hoohe!#» ana i ko laOa mau lio no ka ' ulnlaau pama, ke hoohuoi wale no ka Naita Leopaki iloko onā, no ke ano a me ke kulana 6 ke ka : naka Sarakena. i i .Ma ka Mokuna i hala ae nei, j , ike ai kaua e ka makannk'a heluhe j lu, i ka halawai ana o KaNaita Leo :j paki mekekalii koa kavalia Sarake- ! na, ma ka waoakua one e hoopuni i ana i be Kai Make. Oia aiea he; j, kavaiia (Gavalier) t ho koa hololioj kona aiio. O ke (Snracen) 1 hoi, oia ka inoa i kapaia aku i ke ! kanaka koa Arahia, e uhai ana i ka 1 manaoio hoomana Mahomeda. ! ! 0 ke?a koa Sarakena i halawai' ! pu ai me ka rsTaita Pekocia„ 'a nlu ai ka ana i ko laua man ikaika, ko laua mau makaukau ame f ko laua eleu ma ka laweiawe ana i l ■■ •• -V ■ ! .■■■;* :■:''••:■■ •■\v... na mea kaua, a peia hoi me ko laua i mau puuwai hopo oie a wiwo ole, ua hoopohihiia ka noonoo o ka N&I ita Sekotia. He kanaka koa Arabia ; | anei ia no ke knlana kiekie & hano- j ! hano, a i 010, he wahi kna waVe no ' ' paha ia no ka papa halii haahaa"! • loa? ; • j | A uie he mea ia o oe no paha ke ; [,kahi e kuu makaniaka lieluhelu. e , hooliuoi iho aua oe 110 ke kulana o . nei kaoaka a ka eleu nui wnle. I Aole oia he kanaka Ar&bia maoli. | B liio aku anft keia koa kavalja • Sarakona naa keia aee ana akn o ' keia moolelo a hoea i konā hr»pena, j he kanaka nookeia loa o ke kxipaia- i | nalia. Aole ia he koa no k~e ka? ■ j papau, īika, he niuhiia rtO "ke j hohonu hanupamipa. A4fe ia v trft : | naka ijo kt> kuLuia haahāa, akat j m&nu aeto ia uiawaena o na Ifeoa | MahoineU, e uee ana Suria—j AraUia aku a hoea i na 'kini mēnV j hune ,o Aterika. Nolaila, e ka ma(kamaka helulielu o ka mooMo o ka i Naita Leopaki, e kaomi lEalie mai-: ! kai iho oe i kau mau hooiaan ana : I e hoike koke aku kon mea' ! unuhi meolelo i ka inoa a me ke i [ kulana o nei kanaka , I j O kv*k&hi ui;iu i\b.\h.\ koikoi uhil j Ana ma koia wnhi, oia kvii\: | I haiawai ulia anei keia mawaena i o k« kon ' Kariatiano a ke koa' | Ua uiaopopo a>ua no 1 i »n*i i k<e kiw s**rakona, o fe>ia ka la e iialawai :\i 0 : ..\ nu> ka Nana : j Ina ua keia mea i ua kos SarakfcM a!%! liU, nawai i hoikt> aku ia tnea! (iala? • i i Ano, e hoomian featta «■»*& h<et\vj | helu, i ke kam»ilio ana no na boa- J ( 'ioha elm\ e }ieU J nei no Jt» ulvt j paiua U'Hilu) kahi a kekahi 5 « liVMthviai ana kona wai aiapuna • h„>iīmY ' . ?'• ' Ina ]io o ua wau knajāei e?ua e j hfie ana he oi aku ka ā' ta* ka b n» *»lf *&* & wn i . i J

Ikapuai o ka īio o ke kanakā Ssrakena« a o*ka liō hoi feefs o ka Naita jXaristiano, e kimo ana \ona poo~ lilaio, no na manawa he lehulehu, I mamuli o ke kapoo pu ana :ho o ■ imn'a n-nu knpmi nu«ini t» ke j «>oo A k<j Hu' !n ke kanaka S,irakena ia eaea, a uunoi wale iho hr kōua aka iloho iho ona no_. oke poo o ka lio o kona : hoa. Ua ike r»o hoi ka Naita Ka-' j ristiano i kfiia pilikia n kon» lio. ' ■ He wa ioihi ka uhaele l'ike ana a u« n»au koa nri elua me ka pua l leo ole aka o kahi i kekahi, a hiki > ka'wa ! kani maoii af ta aka a ke ' itoa S«akena. A i& wa i ninau ■ mai ai kft Nalta Karfstiano i kona ! boa y loha (, ' """ I la ia aui aka iho la e kahoa'loha?" 1 Me ka eh u pilia hoomakeaka no f hoi oua f?araKena nei, pane aku la i oia i ka Naita: i **I aka ae la hoi paha au ika ike man aku i ka auku mnu oka | ihd"t) kon wahi mokfi ht>lo honua, J ilona a ilaīo, ?m he mea la na ioaa ! oTba sna sīe~hviaihia oks waoakua ' Nana aku ka hoi ia tito wah' la. hē 'ae ka hoPla o'ka iVu ifnna,' ano ilio ana ifalo i ka' mawaeolea ale. T lio " pepeekue' aha no Ta kena o kau iawe an» raai' nei mai Sekotia mai, a iko maleou aina nei?, 0 kekahi no hoi, ke kaī-' kai ae ka waw;\e o kena lio a hookuu ibo, e hele kapalulu loa aria kona kapnai iloko oke one, e iawa ai ka hohonu o kahi ana e kapoo' iho ai no ke kann ana i kekahi lumulaAo louln ?" Aote i kana tna? k« "hnhn ? nln? iho" iloko oka Naitā Leopaki no na olelo pa'heneiiene ā konā *. hoa i hot> puka aku ai no kona lio.' Aka, ma kahi o kona hoopuka ana m,n i marr huaolelo, o hoiko ana i konaliiihu, pane mai la oia me ke "a)can«as lua ole: ■ / 1 "I akaka na kapuai oiaiooia mea he lio, raa lea rooh»lxAalu*Tiunui o kona mau kapnai, ihamuli o ke pukonakoY»a o kana "haHsare ka hotTua. Aole no ho; ē rf4Hpi kao ahiu, he palanehe' wale' rWHI kahinn ana iho o Vona mau ka|H||P i Aka, e ka maknmaka " hoo--ultrߧ3?' fka la ino.-o kāu i wjhspaa ! no ka aukū o ka ihu o ko T u ina a ilalo, me he ihn haulani kekahi mokn, e oni ana i ke kai, wa kolike no ia me ka hehi : a kou noonoo e*?p*. I h&i 'aku au ia 0%, ua halihali haaheo inai kuu h(Sapili nei ia'u maiuna o kekahi * ha-īoko wai akea, i iike ka noi a me kaio® mp ko kela" loito, nona na wai e ah nle mai la ma ko kaila kuknl'u hen»a konwlkanii. a f>r>Te i knpoo iho kona man k".pna!' * oi aku ka hohonu mamua o eha iniha." No keia pane ake kanaka Kut\>pa, no k« hiki i kona lio k* hele maiuna o kekahi lokowai me ke piholo ole, ua hooi loa ia ae la ka manao psh&nehene o ke koa kavalia Arahia. M ltTka mskam:ika, aole i kunnmm & i hamani ka olc»lo noeau ō ka hilei ua nei ; oia "hoi, ke hooloiie oe i ka oU'lo a kokahi kanalea ī!uropa, a'aīla, ua lohe oe i iek.\hi moolelo hoo-~* lealea pepeiao/' ■ : "Aole o'u wahi hauoli iki no kau mau oUio i hoopuka hope maiia,** i pano mai ai ka Naita a hoomau «nai ia no hoi i kf kawiilio nna inal i Vona >u->a%hB ana nae ? mao popo ai, 'owai iā knna i> kamailio pii nw! ■ 11 ' "Ma ke ano o kau mau olefo. na hoiko mai oo i-kou mana.> s ,o oie ana i na hiuoMo i puka aku, niailoko aku oka waha o kekahi kanaliā i hooliloia i N:iita, e likē rao a'u t«»i. A ina aole i niartso, na htK\p«Vji ''mai o# ?a man huao'klo ma feo>u ! waha no ka nni ino lanna niai 0 kou hupot hoi o ka lilMUOmo, no ana roaY lomilowiia ko pauknie'no e a > u,īnfc | no v\a ap»iiu pn koke sn \ ka pka o ka a uoho ana m nvavna ou a mf> t^u «aeloe okio 1 tuau huaololo i hoikt> skVi nei T* oe ' no krohs #na mai nie »a [ he tWtna*Banpei' .. "i.

ko lakou nui, i hoaahn ponoialaWu' a pau rBO nakapakila, mai ko ma* J "koo"aīha BanatJ iāai, a a r e mai 7n mahina o kekahi lokowai i lilo i | papaT>elo anīani e hehi-ku ia iho ai - e na 909*9--ft oi kon injm !in, i;nle nar» hookahi o In- i | kon i o\a hoīionu o ka ' ] wai? s> - I t ► W r ' ] T ka lohe ana o w'kauaka. Ssra- ] | dena nei i keia mau olplo a ka sTai-1 ; ta Leopaki, luliluli ae la kona | me ke karii he-he ana hoi o k?na 1 j aka. Ua hooiaio-loa iho la oia h e | ' moo!e!o kaao fea ka N" iit.a o pik'aa l ' mai ana iaia. A oaahope pane akn j | la l a: . . ■* * 1 ■ "Ke hooraio loa mai nei kan'olelo ; j he moofelo ¥eaksi wale no ksai | ike mai nei ia'u. Aia ka M-am | K-ai Make ke halana apnpii inaj_ la kona mau ha afc*ale waī malona n k& aini kanlāna o P'l'ina o ke -aa kahiko loa, t?a kan ka h in>> i Alahe, ke Āku<». mnlnna oWlaloko j waf, b na wlwia ĪH'i oloio h'uno ms lona ona. A no,ia holno i knn'iho on i, e r- m? k.i h TīTo 15a hookahi no i Iwa-'ionalii; ) ma ka Kaina, n* "o?P i k? 1 |kahi mea ola'hana ke lofe «kn Vna"; funa o ua loko Ta me ka pati kana*l f Aole hoi kek.ihi lan nalvlpheYe 'panlt\i īīiau paha, e pflholo l oia kai i hoinoia e Ahh*. ' feni au i ike t ua hele Vu ae kekal , hi elep,t!ti laaluoa o koiw m.«o ha- , ' ale tvai apiipii, e l'ike iup ka . nfi elepani Sekotia ke he!e ae me | "pkona mau hainm paona keliauaiaha ■] ' maluna o ka wai. e oni ana'mekona | nani nui iloko o kekahi loko. * He j j lua ole\e knpanaha oin mea. A na ; ke kamehai ola kopan«ha'la, ! o1"lo ! afcu nel au ma ka olelo nkne 'kaM'i ' ko o ka hiliina nei, ke lolie kt'liaMl . kanaka i na 01010 a kekalu kaiial{9*i Europa, ua lulie kela kannka \ leekai hi kaao hoolealea pi-peiao. I , E», »ol«noa he wai malaiia Iho o ka ] i|i honua e hiki e Tlio t 1 pāpahe?e~' 1 hi kek;ike hupo ]o,i, īna no r.a mnu i muu koaa huelo a me koha iuau pei peiao. He ole ia lal Aole e I i ka wai apiipii o ke Kai Maktv ke \ paa ae i ua" kapuai o ktk«īii nrana ] -\\-taua ina no ua nenVouemo\ona ' k ; no a p«u, He ole ia ' 1 **Ua oh j l« inai oei oe la'n, noko*u 1 hupo ka, i hooluUiki s ak?; "in-Jj.uT! kao i»au olelo, me ho kaao h" >'ē ' aoo, 0 ko'uhupo anei ia o ka h~o \ ike aku imua ou i na moa i ikomalh ' maoli īa e oe a me a'u, s i hrlfthrlu i ia hoi maloko o ka oi.kou huk e ' Baibala, a pela rio hoi me a'n n«!o ! ko e ka buke Hemo'ele a Ala"he i 1 ' haawi mai aī ia makon, oia hoi ke ! Koi-.ina. He maxv 'me'a maopopo "ka'u i tcu iho'ai olplo hoo pohak 'no Itau-mau olelo waiīPa! 1 ok i hoike mai neī. Y) ' - ■ , -1 "£o makemak'e nei kon ike haik'i'' ] & moowini e aku i >o v u j ike akea a holomua, e ka Hoko ] haiki ana, e like nw kon, n p.- Ia hoi | me ka moBwiu! st>a o k' l ". ' % "K ka mftk:a\\akA rni>ikai, o Va 1 wola ikaika r ka T,a ma ke'-.-? 3ina ka mea »una man i ka" 6 I» a tilo 010 lae atvUni,' a o H hoi o \tt> ariu ft\n *nV *Ina * lw>lt> wat al ka rr«»a i lfoo|>aa>ikl a* i ka wai a Hke vr.»aniani, a i kekahi \ta, ua like ka T>a* i lta w«! tn<» ko ka poh>kn. "Alw,* # k«\Y af~- ■ kuu hoaloha o na ksu s k vv> o kvs* iw liha *kt* o S\> v o* \ «>•.*, V hootno* V»o!» i k>n«Vto k« ia * %tat I? »>oko» t \ko iho r,o> wialwa o k? h.Muh.i ao t v .ri is% A \ wAlkhi to»tfta«ao iki'ki au* iloko nnoin?y\ w wahi a k» T>opaki i >*»w mai ai t ke kxtss¥» Safakena:" -* U w k*o*k\ - »tS3āi£i

ioei I ka Kaiia tae >a naln ana o kona noonoo no ke ano o' na hoao!e ?o hopo' a lra ?faita i hoopmka mai aj ! I a manao iho 1% ia |ia maivolefo ma ke ano īā " % j i !■ - x X '* - 4 **V . kmlnna l<o ka lahni Fsrī\n| | i-na hana a me na o'elo hr>orfiak<-akā (O kaf lako'iT*v.i o ka aka. \ h« _ l knhima man 5a poe lka waliapaā na <i lakon potfV iho, a pe'a <no hoi i kekahi po » e ae, ma ko la* \ koai im iiii ana mi n i mea pohi{'hihi, a hoi i na m'- a i lilo j } road niea oiaio. O oe kekahi ona | Na ? ta Parani r '.īlo ai na oielo hoo » nan<>4 no'nā kapua ? fi?ki ol® I tea manao ke kamaka Se *?otasl<t, e mīhi jku an 'a'o3 TTfqa * hewa, mai lioi oe TH*a, ti6 • ka T <S o*e!o kikot ana aktt 'nei ia 00, %'al, ike"nsi au m> "ka " r 1 ' lea, he h'ana wMe*«k! ** *" ' na anA ma na rr>£& Tys!iTh,hi īoī aka hnli n-a mea oīaio."* 1 " * '""" ■ ! "Ua kohihewa <tp ma ia <l!elo aifa ' mai li ao, lie Naita F.iraoT au, a~i» '* ' oe i ka'n ī' hofte akuiiea -1 iā oe,"o ?Mtfttla "ko'u sīna 'hanā^.' *" |H"e BiaĪs kattTani Wa'Ha '*" " f lamkiP FkHst' ōfi ka rai rik * * «Vōt«4 ana s o kV\āt 'afiTW *' '[ ahīĀni la, ol«T6lōīf!a. ' mulī nae"o of? o 'koiu noeau " ame ka īke','t& ffl& tii fot»' - L hi n'mmīmk. fhV ' e'oieli» 6~iHrf«f f Ti« hiw** itf^ Knftī hM aWa, eVo6^#'M«l^rla® *rr<am aoa •***■*/*? sw|t l W pati 'an* Sfe*o\<» ffta "" ua mao "hoa'lelha 'ka iilu " " ī>atna. kaīii Ihoi o %ekslīi puoai palaina punaia a maikai, e wai bo An:i ni '.laīo o ka imiumalu o na , 0 kahi Weia a na wii hu'i huaimai ana rae kanani. Ua ; ta k-.la' ;uai ia k»"wai mai e punawai nei, a hat>Te ibol&.ttt&"~ " ' pinhi halok'o kiowai uuku, » ma ia * iho i no aku ai ka wai iloko o Ua lilo kela w«j i mam hoouln a I>(xvkalka ska ūlu o '" ■ yna kiunnl'au &a4 | kahī' kbkoke i !a. 1 ! >ka tnsT"m#?īr& fīa hu paiaa |% uhi iho stia ua p&iaa^ī" Twfjtn 'ka o " f#ai. Ai» mi rk'fhh {«iua « aoa hke oei w»i kV* auo. |Ma teīs f ai t»& 0 'w* nel. *t>le | iaua ihīo. WVl»e &* h keli a rm i keia o lāoa ika niho, kaula^ 4 ? nw na lako rfc? t lāala -' ' "* t> kr> lar?a mau Th> s Alakai aku """' t* ta hin* no kahi hsloko wai, no ka 1 hnoKiaino ana īa laiia i \ 'wwAope hookn%«|tft U i ttt ' "*a *■ »«aa"t»iel« e ua kutntt ~ N " C ps*ii*, ae ka h*nvo »oa i n& j»ea "f i kw?>«no • % * h Waiti » xx& 1» •" kanaki» BatakMfta, noho !a I»»* ika p\tna%ir, a " l»U * m* k*U o Uia i kiiSS lawa ai. -