Ke Aloha Aina, Volume XVI, Number 49, 9 December 1911 — He Moolelo NO KA Naita Leopaki A I OLE He Nanea no ke Kaua Kerusade Eko lu ma Palesekina. [ARTICLE]

He Moolelo NO KA Naita Leopaki A I OLE He Nanea no ke Kaua Kerusade Eko lu ma Palesekina.

I ■: ■ | MOKUNAi. i I KA HtJAK AI PHAIIIOHIO 0 KA I WAOAKUA —KA T T HAl T r O NA PEiiANA —KA MOMOf KU AH£ O K A WAON AH K LK-KA LIMAHAO KII.A P UHIU. OLE- • OW AIIA ? Hoowau hou aku la no ua Eniira , nei i kana mau kamapio ana i ka Hamoka, ma ka olelo ana: "K.e hoike aku nei,au i ka olelo ia oe, oia lioi, ma keia ho|>e aku, fnai 1 noho oe hana hou v 'kfckahi hana e like nie keia an t hwelawe iho noi maltirta o'u, aole hoi waluna o k® kahi kanaka <* like m« ko''n k« ar,<V olUoauanei ka la au e hanaai pela, he la e kaawale ai ke ola. mai ko» kiaoaku. • ,-1\ ■ M ano he kanaka aU rijō ka 03»tt»0io Akua, o like mo ka'u i ike ai he pono, ua haawi aku au i na mah«lo ana i na k&naka a ke Akna i hooneie ai i na nqotfoo aoiHaikni iloleoe» kolakoumau i lO&a ,ū he 'waihena no iia nooooo ike oihan» kauU & kilolti lo hoi, aka» aole loa o u makeiu.ake i ko hai lium k;\u mai mahina o'ju aoU lioi Ula kekahi lihi o ko'ukino, Vulo r uo lH>i n-.alum\ o ko fea\i?a % kvhi hoapili» oiakeUHn

1 ■: —► oku E liooiaanao ov, aolel liu e aku ia os no ria olelo -he-' 1 pau e puka ana malloko mai ] $kotl em'nae, raa ia' wa īioo J kaW no. e hoomana) oe, iml'iioopa iki niai kekahi limi ou mahina j o*o, 6 apslio pu ia aku ko p<io huhi huit> nr»\i kou kīno ao, e kuu pahifetua sitaetera nei, I o«i as la ua S.ir4keaa n«i & taai la i Naita. Leopaki: ' . . ,-"A ni?u lioi , e. Konete, 4 e plelo aku an ..ia oe» kuhi au he hoā'loha ! oiaio oe n'o'u, aole QU. me,a he ] aia no ia" itia kāna~ māu | hana, aōle hoi m?,a olelo | pahee,. Ua laWa ko'u mau piepelao ■ i ba natif*a' #nā i kau mau olelo p\ha makani, Hē opala ka mea waiwa! I -a ia mea hS&'rrtafeāni. O kou haawi 1 oi« ana mai i.ken lima kokua ia'u j wa .ka wa kiaohi loa a kela kanaka j pupula ileie iaai ai paluna o'u a ua ,kue. mAi)popo«i? ,i ka kaua aelik.e,.P ka.uphp aaa o kaua i kaiii w „ ■ 1 ka pftu anaVne' ipau /huaolelo. a ua Rmira 'noi, o kona wa i& i kahea aku āi! ly>na lio, & kaū aku !a oia maluna ■<ma tun ka eleu nui. A ia-Wa ht)i i pane aku ai ka Naita Leopaki: . " "R k® hoa'loha, mai hoahewa mai oeia'u' eue ka pupuahulu. . H# mea oiaio, ua maoli ia au i ka haawi ana aku k oe ika'ukokua. ana, ak;*, e hoouianao nae ue« ua hoea mai nei kanaka rae ka hikiwa we loa a me ke ano e no hoi. A o : a ■wa ana i hoea m -.i ai mahope koke iho no ia o kon himeni ar\:i" i kela himeni o Satana. A ua pouli maoli ks'u noonoo ia wa. Ua manao loa. i au o ttei kanaka ahuluhulu i> ka hoea aaa mai me ke kupaianaha a kaiaakaoloa, ia aou qaai> ka po oiai, n like me kau o ke kahea ana aku nei ma ka himeni." Aole no ia Jse mea nou e maiianaio ai e Kuutte, in ji ka ahewa a'u. i kau aku La maluua ou. Itn 110 o ke li; ka Touli k.ū hoti& niai nei a hakok*'» pu uu me ia, aolē no ia h(- niea non e pākele ai niailo ko aku o kf ltuikahi noho hoa'loha an ī hoopna pn ai me/a'u. E pnino noiaoe.e hakaka pu ine ua alii la o ka pouli no kou hoopakeīe ana i', feo'ufllanei, ina he hoa'loha oiaio j oe no'u. A ,o aei Hauioka pupnle ■ a hehena he hanauna piii loa oia jia t oe. O keia Teodnrika, ka Moneka _ o e hke uo me kaaa, i,ho- ' ike mai nei, a. o ka mea _ hjji" au § Kenele e imi nei," wahi a kg Sara.kena i 'P&ne mai ei. .. . Aole loa nae he manaoio iki o Kcnete, o kr kanaka aahu hulu kao, e ku m.u ana ma kahi uiamso ikVakn mai iaia aku, o Teodonka fa, ka Woneka haipule o Enegedi, a pane aku la oia i ka Emira: "I'ohea' 0 nei heheua anei o! Ico».iorika. ka. haipulo? Ea. ke, hoopahenehone mai fiei" oe ia'u. # - "Aoieloa au e maoaoio, oia nei o Teodorika. iJa lohe au i ka hoik« ana uiai nov- a. i kona inoß o Teodorika, akii, aole au e manaoio ho oiaio kaua j. hoike! nifti ai." • I "E ninau aku no hoi 'ōē i kek j kanaka pupule, ina paha oiaiokona inoa. O ka ninau no paha £a lsau ' lapaau m» ia wahi," ī' ai' ka* Etnira. _ j A mamua o ka hiki ana itv Kene- J to ko. ninau aku i ke kq,nak;\ J hulu, ua pane mai nei: , f "Owau io no o Teo<torifa o, lEpeg> - t tli' Owau no ka puahiolūo ! ō ka wao&kua—He Ke'a o Kristo —Owau ka uwepa ha-' hau o na peganh a roe na poe" hoo-l maloka a pnu —o?pau ki[ niouioku ] fthi nana ekuniknm £ku ua' īāo* o j ka poe hooman* ia $fttana: H> [ Ta wa i oniniu hon &ē ~*i' \ta kana i aahn ili kao 'foauJ newn malnua ae o &OYi& j»o<S w.*# ke aknmaī nni, mo ki' Mele ana i o * ianei . . , "Nan* aku w, M -wah\ a ka KmiU ipano luai aii ka^ai^ me kn hoom.-ui ;ma"tfeai 1 kamsi!io -ma. ,\no hana. a kanaka hsipnle o ko v>nkon mana. H<> punulo *U&opopo iMoīt kHa 4 ■ ' ' - "H? oiaio, «a nafta &ku ]a o Kenft*' i noi ano han» » 44 kKnakA ftei me ka pinn ninluw a pau, a mih«\pc HWW la a nr aknla i ki> ,%t Ho ltttjvnl<e uvv.'H &A 'lkiinhk».'* "Ak*. o noī k-\ h*u* RU ī jJkW>»oe

] oe _ Ua olel^i^nae., t ma wa e muumvlt| ai knkahi ]fra3£h 6ta ka wa e hpi aī J'l M& Īloii a akoākoa īlolio o*kx" īi'ma'i koe iho. N >hila, ma ka wa j e k*awale ftku ai ka noonoo aoVana ka m«flll th ailokajika..d" ku kakou mau p'oo, ola kā wa e nohoaltj iho ( ai noonw) l>ii i ka lani.. 0 ; .maoli ke ano o keia, kanak;a. ( pau kona noonoo kmaka a he noo ; noo aao o. pili hoomana ke hoppiha 1 nei iloko ona," i paue mai aī ke j S.irakena i ka Naila T^opaki, I •! kela wa i paoho ino hou ae. ai Jka leo ona līamoka n s i me ka hoo j puka ana ae hoi i nei miu huaol^o: / j "Owaa no o Teoclorikao Enegetlil j I Owau ka momokuahi o ka waoikaa ' | —Owau ka uwepa hah\u o na Pe- j gana —Owau ka makani puahiohio , o ka waonah<*le —0 ka hi'apai'ole , hoi o ka ikaika —Kia ia'u ke ki. o ( na mea hnna pohihihi o ka Hikina nei. 0 ka Hona o ua ululaau a me fe;aleopaki kikokiko o ko'u mau hKn moe ia"'TWia pn. Ē nane ki" hele fto ko'u wahi pupupuhahi. Aole maka 7 u o ke* kao-kan'e i ko olō'a mau niho wakawaka. Owau ka lamāku o ka malamalama. Kyrie 1 Eieiaon. (K k& Haku, e aloha I mai o.e ia makou)." i Mahope "iho o _keia mau olelo a ua kaaaka kamaihao iiei Ua hoio. pgk.ia puni ae la ia no ekol'u maiiawa paa kalii e ku ana ka Naila j j,a me ,ka E;.nira, a uia'nope iho, iele j aku la oia imua me ka mama loa.l | Aole hoi i kana mai ka naluea o ko ; . ltenete noonoo no keia ano hana a | ua' k'ahaka hoi, ka Wa hoi a kona hō& i olelo ni'ii ai, o kona kamaaina ' ia e kipa aku ma ke "hno o Teodp'ri.ka ia o Enegvdi. | /'Heaha keia ano hana a nei kana k» piipule 'e hana 'mai nei?" wahi a j Keuet§ i ninau aku ai i. ka Emira. • ''Auhea no kaua i, maopopo. 0 ' ka ninau uj.«i auawi" iioi knu o'ka hoa'loha, a .ua mas>popo ia'u, e hiki hoi vvu k<? ( luvi aku ia oe i ke ano . 0 k#\na Xka, ma s ko'u ma-1 nau me he moa la t o kana mau j holo ana ae nei ia kaua j no ekolh e hoike mai ana ■ ia; aka>hi; &lua, akolu G->! Ua makefnake' oiā'e "hahii aku kaua j mahope oqa alioea i kona wahi i t noho ai. t)eī o kaua kana n . olelo mai. ka.Jiona o.ka. ululaau, _» o Qti hoiiea kikokīko, a o Qite kao, oia ih'o no ia^" j koe ma ka aoao o ke kanaka a me ka Naita, ak&, o ka uh<ii wale aku no' mahope i o 'ka Moneka ka:ii;ihao. 'Ua lt»-Ie lg j j he!e aku la ua Telxljrika uei, o Ene v , !gesi niamna me ka ma,ma lua ole. e i līke !a me he arietelopft la e lehei; : hela ana mfiluha o na pohaku. 0 1 j ke Sarakena a me ka Naila L>;opaki ' e hahai aku aua mahope ooa, ua , uue !,iki ok i.i ke pi'.i k., k.'4.i aku iaia. 0 ke kunfsu o keia_haule hope an.i o.ua man kamahele nei mahopo o ke fc,-nif(ka aahi; hnlu kao, mamuli no ( ia o ka iiunno o ko ajanni a k* Moneka i alakai aku ai ia lmv a mamuli hoi kekahi o ko lan\ auo, kamaaina ole ia aluhele, pela hoj j ko laua mau holoholona, J Aole hoi oia man m&a ( w:ile no na knmn i houtoloh> ia »i ka nee- ! ana akn a ko laua mau hu'eholona, aka, o ka piha loa kekakī o ua ;ila : Jnvnlai na haloaloa p».ihaku a me 1 ke alaiia hoi e na kla laan hihij i»a. ; t E holo ana ka Moneka mamua a ! kona wahi e ku ai, hnli mai ls i i hope, mai la i kana. mnvv. nia 'lihini kīpa, a pea]>?ahi mst la ia l iaua f aw!"wi akn; " ' J ' ! " Sta na wahi o ke alano* i Viki I ; na holotto'elua ko h*v>holo sku ! ko paxm man lio, "na han'a aku la no ? hua p*>la. 1 Ua knupxn aku lal*ua j 1 ka hoio a ko t:\ua mki lio' nie ko lana msnao * pill kokoke akn' auho' pe o ka Moneka e holo ana niavtm o laua mf> k;\ \nama nui, kka, he nlo U',\e ko kokokv aku o ko I:\Ua m.ui li<> mahopo o na Moneka nei e ah.u' la ka popuhi. U& like mānia o na T(o*huika "knp&ianaha iv>rme he vu>e a<\a I|uva ka owih pu\\Moh!o la ' !ā ka lakou tu)e «na j.nV wsvoo -i o n& ,\awa {vhakn hoho.an hkiki, <■> sKiV \ ns >sla o luhe tho ana,, a «> ol *k;\\ $na, V ahiuui. v ■ ■ 1 *' l'a h*k tvo ho wa loiM. o keH ana o «h nm» lwfrolto' i ks oVtH\i?i>?i, a hfkt'V k$ wa s na ntV« elna 11ke

| akn ai ika a o "ke'-; |ma k"e alo oka wa'ia o k"kahr| f . | j Tlg> kaa'ke&oke ana aku 5 kaMi !ea ank k;i lain>Jke akn k;j ī* r r *f> J 3ffou,?ka e pia 'iiui i '-'-j ,hminci. Ar haei lun iu-\-v C ,'p 'a ke aaa," ui T<-L^ih,n j ;n„ ' ] tn.uluaa JM V 1 ' 5 •, a i > ' i kaikw Uoooqsft%ayL rpii. \* U-i i i , loa .a _ipe $U s .Ji?c>|pP, < o ke n).- | Mabope iho o jto ,w,j|i a ,w' b - | am i na poao o jj|v . ms ka Uoopii ia ;auq. ma . |kaH _kv;koke ina.j .kp. l.a^a, ]. lefe īho ai, ua eleu altu īa nō o ] Kenete a koiiao aaa Jl^o, ok? apa, I kahi hoi a kma e. olelo ae . ai e kuq. ; makiUiiaka helulielū,.' o 'kekahi j va ia q ka "home~ aoho m?h.a;ueha o / ( Taodjnka., ka... Mo.aeka o Euej gedi. O kalii a JKenet« i kowo aku .ai, .uialaiLi kahi e.ku aua kekahi kua.hu . p.ohaka, a maluaa iho hoi ond kuaiiu, he ke'a i hanaia uka- " "āārā m" ka ao ;a ī loa na hoi nni ;loko mai o apaiia o)i'\ r Hjotua op jpr> iho 11 o ,tsu hcjL,;o t lui. pale ia ao Uo Jau4. kaeu $&!{*£. 11 la wa. hoi. aia ua k;uuaftmn ,? oka lua o ke-. i . He wahi ia maioko akq o ]tg j mua. kahi a Keadte i ku&ull i.iai ke pohnku. . laaa KkV ra ke pale ani tu j f> kria »'au eīūa. .. j 0 k-ia h<* w ihi I ine ka. iaaikai a: ijaai^LQi| jto ; hoi. tJa haliiia o laiojho o.kpki-.ī. j hoa .papahele me ke oae keokui. i .■Aia nja kekalu aoao.o ua aaa ntīl7it-, 1 w.ih': panawai T|s .'waī'jjuna.' Ikanu e huai aan iuai loko iuji o.kj jpohakl.. M[a ketihi lo|c^. o; ana e ku ana iu ip.u. pua | lau uiiuli3J^okj> r o |jkeena e jvaihq aaa. he.„!bjala 'uaoe ei#a, i uīiiia t«e na"jli Uql*j- ; hoiuua s pa!updu a nolun 'lu'. E a 8 aiuima keia wahi hti maa .kuielua. _ ' «•*- I wahi pAaukau uq|ku. j ,e ku a,ua a uia'iiua. iU? oJ»fcU jf * jkau, e waiho aua he . piha i oa laau hua ai jua]oo/ iu£Va| Fu huloholona oi.iloo. He. ; popj palaoa eleele a liookahi o'u w j j waiua.. . ; ' v { i o.keia keeua i knmo aku | , | ai-o.lv«fiete a qaft ko&a h^.t!ielt. M<i | «auli o.ka malaoiaiaiaa 0 na |ki«kui .Q a ao& ia jn», ua hiki pono ' jia Kenet>e ke ike aku i k$ auo a mt |ka heleheiena oko taus kalnaai'n#» j |-nia oTei>doriks, ka Moneka hooko- f ! paianAha a aiwalwa 0 Ve ItamaTia<>. ' t ' 'Ma kahi o kona ano" atiiin a he>ie ,

na !ioi, he k&nīk» kvi!ana v akn?iāi | 'oia i nei wa ano uio e, like me ka mea.mau e ikcra am maj luna o ke kanaka haipole oiaio. Ho . .k»uaka kuUna kuoo o k\>na uia\\ • fisuai'" &, A i kon3<yu»u la opiopi» . hekuiaua k«?n* o kai'hiehie a me k* | hanohano. A &on& t»su <mv> & | pau he kanaka piha oo!«a o:a qu ' kona a pao. | Ma ka wa e avm n;v ' Moaeka u« a knq l]opsv| p ke ola i lioopn\:a . a>ai ilwokahi. ~10 o K«l-j urdta & aw . A n* iua»uu&<;> ke j»k«ukau« f pe&hi mai 1* oia i kana niau malihi; ■ ei e uoho o n« » e' 'paina hoiiko tmua aiua ahmhi. J Haaw a<« 1* oa Mowka vk*i h« pnte j hoomsikaī 1 k<? no kā «t sui\TV 1 r,s mnliMni, 8? •" kn onioni ana o ns ' 0 Moueka nct, oU uae,.hoW v?a \ \o-o . .iku i i\.x huaolc|o ui*\,k,A O iiA v Maihope <* , *nst o puia *aa * «» y* i, tawwww«MnMi*i ka & K«uafe: »okAn»k» k*>upn!<» a k..ivt wa. A i ākxi 's u is ! ?OS'>5A £;ny k "ks\>£ ! n V.iki > w* e iVe uui * lif Vnr. i mva v.i 3 ai. Tlv \=, i ,n, v " i k<u oiv !o a kv OA uia\ m Kon \u fc "oo- \ W» th«i v ia HoKo out k,I 1..i 4r. ,; % t i \ke a; vi;, S ,hv ; v ,a iv i i iqo k*aivh;u o k'V N«' āac«cs» ao?e oia i kani*tf tu i«c» wkanni. Aka, aol? k*i* hete«SK *** «■>•■■> Vi '■«v» ;vv v\\ $"* S oīe S\44^^lĀ^S

|ftB|gyN ' \ - Lie. *%|sgftaai Uona guj,..,. . ?;i .«i^ 0 *• p - i - j ia-a »1 i e j ~iai h-«t Saraken| \ j ino hi ik m* 3po1o!ī, la« h• p 3STIo - „ | k«:bfthi orji, 4 »ft hn <>U4afai»!c>>, "I "" I ka pku »na o ka Keuei* "•i'aiai," lēl* - t wt i pane mai ka Mon^kā: ' "E a'u mao keiki, « inu o?u£ ko ka h'.ie a e nnk.ini maīk'n imiīu'na '■->a >uaf.'' i ' ana ae o kei:j, man W,., 4 %oia M. aa ' > tpu| i<pa j_, hpopiikaia mai eia, piahape ih<> o kojji£oQ , kkoaa hstskte. iho k oia / n K<isjete a me ke b*naka Sit.ikena «ku is oi» bolc% lwfnis pu'?. 0 Ken<»te kli t * h'lihui maeili arjl - - 'V- . e" I na noho k 0. mu n ¥ i ebjg^ : ua koi J|k.tL-', Uu Kei W tp i koaa •aiai au%i,9,„ „ Ua p»ne. rna< 3a, $ ', Siwafeena nei i 1»«ei: • ■ <-r*% %&.- āo!e no t' trm %\n ka o o; s« kanaka KI- . i& .. |tAAUAO—Hff KA -*f « t?»> ss w Kaditt*-IA. na A.h»oi«lo , XJa iioii ke featß<oJāo ro?i ti4" OWO hB nn' | H«*>anflka kw Ic»»fa Tt&ttn īiHCf •1: m? T * fi« <M i'kī Kim' 1 mel&a | he hiki iaia k« waāssī* rnaa Kf Ss? * «aunnA īāe Trt> ' i kamahao. " ? K -'llwawiH hoi o kou* ano pnpole af t» Wi»««" pnliw»*?* t «rr kona%aT>a*irair ' *•*" ! le m* 1 waop-'pi i | i ii«k>pn|k>'H^ * ma ii»viso o k» kaSuna, a <3£~ | fc« kat»Q 0 kona k&jg&ia ana be ~ ;> x?,.• \ *3*a3^teteak® !r»» ™ 4 Vlfc- c« e b<Kk« mai 1 «%,****«» 1« 1 kaW M«w[kai koūtht«t> IdNeT!Tfi* e liko tae * | ki'u 1 ai ista -? hiiopuka mai J 4 ana tai«A . .... ....... : . .. yi , 1 mii# m*» M