Ke Aloha Aina, Volume XVI, Number 22, 1 June 1912 — He Moolelo NO KA Naita Leopaki A I OLE He Nanea no ke Kaua Kerusade Eko lu ma Palesetina. [ARTICLE]

He Moolelo NO KA Naita Leopaki A I OLE He Nanea no ke Kaua Kerusade Eko lu ma Palesetina.

MOKUNA X. Auo, e welio au hv» i ka moojelo, A e ike iho aua liei, Ko oukou mau noewioo kumumu, I ka hohuuu o ka popilikia. HENFvT IV. Paft I. "E hoi aku oe e ke kauwamaikai a hai aku i ka haku alii kiekie o ka papa aliaaiaa, e kali mai ia'u i kana kauwa ha-ahaa, noi no akahi hapaha © pau o ka i;ni-oae, al&ila, hoea aku nu no ka hauoli pu ana riie ia amo kona mau hoa-ai ma kana papa ahaaina nani a plha hoi ika momona," 1 pane mat ai ka Kaita Temepehi i ke aliikoa. Hoi aku la ke aliikoa me ka awi wi nui a hoike aku U i kona' haku, oia ke Duke Leopolo o Auseturia, kekahi ona alihikaua pnkonakona 0 loko oka pualikoa Keru3ads t no ka pane i loaa mai iafa mai kaHakn Kiekie mai o n& Naita Temepela. 0 ka Naita Tērrlepe]a hoi t me' na hoonoo kupikipio e ooi kapalili ana iloko ona no ke kupaianaha a me ka hoopalwohao o na mea ana i iko ai me knna mau maka, a i lohe ai hoi me kona mau pepeiao, a o ka 01 loa aku hoi o n i hana i hanaia ai e ke kuhuna lapaau Arabia maluna o kona kokoolua, ka Makuisa o Maunakea. laia i hoea aku ai i kona haln, ua noonoo iho la ia no kona hele ana aku i ka ahaaina ake Duke Leopo. jo, e like me ke kouo i loaa mai iaia 0 kana i hooholo iho ai, oia kona hoouna ana «ku i kekahi palapala ! ua Duke la, e hoike aku ana iaiii, aole oia (Ka Naila Temepela) e hiki aku ma ia ahaaina, oiaī. aole ona mauao he ha'ia ku i ka mahaloia no na alakaī aul o na Koa Karistiauo ka malama ana i na ahaaina, oiai, e waiho ana kekahi alii koikoi loa maluna o ka moe, mainoli "o ke kahi raa'i fita ikaika !oa i kau iho maluna o ka Moi RikeVe. Hoike pu aku 3a no hoi ua Naita T©mepela nei maloko oia ps!apala, ua hoomakakekahuna Upaau e laweHwe 1 kana hana, a he mea pono ia hikon, na alakai o na Kan>tiano, ke lama i ko lakou kuWia eoakee i kahi h*>a aiakn ■ i a koikoi oko k jkoupuali. | Tka rui>ft aim )ke I)uke ī/eopolo noi mai ka mu<« a ka hops, ua pina na ae \% na ekeiu o kon* mau pukaihu, hoike mai U kona man heleh? lena i ka haakoi & piha h?uheo o I kona noonoo, f» paneae U ia: "Aole. loa i ike ka ha# aeto elwlo o Ausoturia i kona huki hQtt k aua iho ila lo no ka manawahua inoino o kahi k&naka i oielo iaia iho, he alii oia no ka lahui loa h\ e ua Aus>eturia o!aio a M\i. AH\ā ua loohia ka Nai'tn o ī-miPaleaia i k» ma'i fiva hohwale rftuaka'u w*!e - i 1

ka peelua e ipoe ana ma kona wahj moe, alaila, aole ia he inea e kāualupeia aku ai o Leopolo o Auaeturia ma ia alafiel n ." Ii wa hnli a<? la na Dake Leopo'lo nei o Auseturi i a olelo aku'la i ha alii koikoi a rne n t poe Naita kfiulana no hoi 1 ak>>ak.>a mai ia wa, i ka i ana ma'i. "Eia 'nuua o oukou o o'u mail hoa o ka makakila» na mea ai i hoo makaukauia no ka hanohano o ka hae aeto eleele o Ayijeturia. E iou kakou i ko kakou mau apu mikomiko me ka hauoli. Ake ole lo ae nei o Conorade o Au3eturia, o na olelo wanana hehena a kela wahi kahuna lap-\au Sārakena opulepule i kamailio mai nei imua o'u, he mau olelo pulelehua wale 'no ia. Aole he ilio Pelekane, aole hoi he kanaka Pelekane, e liikī e hoohaahaa ika hae o kuu aina banau, aole no hoi- ia Leopolo, ka mea nana k* laan-ihe kaulana, o ho-oni ike kikowaena o ka maka bipi b«lu. O ieeia ka papa ahaaiua mua loa »'u o haawi nei, ama k<t la apupu, lie papa ahaaina hou no ka'u e h;ta*vi ai no ka hanohaao o ka hae o Auseturia. A uia ka !a apopo e welo pu ai keia hae maluna o Maana Sana Geoki me ka hae o Pelekane. Ama ka wa ekaai ka pahu o ka hue aeto alii o kuu aina, aole loa he mea nana e unulii hou ae ia pahn hae, mai ka makalua i kukuluia iho ai ia." Ēka makamaka helahelu, o ka puu i heaia ma ka inoa .ka Mauna oSa«a Keoku oia kahi i ku ai ka hae alii o Pelekane. Oia vyale no ka hae hookahi e ike mau ia ana i ke ao a me ka po e welo haaheo ana ma ia kiēkiena. oka Moi īlikeke ponoi ka mea nana 5 kukala ia hae ma ia wahi, a'nan» »o hoi i kahea ia p\ra ma ka īnoa o S?ana Oeoki, ka paterona kaUĪana loa- o Eoelani. He lehuleha loa na manstw& i makemake ai kekahi mau aiii aiakai e ae o loko oka p.ualikaua ona Karistiauo i uiakemake ai, e kukulu i na hae «lii o ko lakou mau Aupuni maluna b ua puu la, aka, 'ūa kaupaleia mai lakou e na manao kuihe a hopohopn o lilo fa hana i m?a e huhn ai ka' Moi Rik«ke. Uk hlo keia puu tku ai ka pahu hae o ka hāe' karaunu niē ka liona o Ēoelani i walii laahia loa no ia liae wale no. A "fee, mea oiaio, ua hoopuka no o Kikeke i kan» olelo ma ka wa i kuaulu ai oia ika hae alii o kona Aupuni . "0 ke alii ao ke kanaka e kuku lu_ana i hae okoa a6 maluua o ua pyu uei, e lilo no iu alii, a oia kana ka hoi i enemi no Kikeke. A pela hoi ka moa nona ka lima e unuW ana i ka pahu hae o Alehiona (Eneni) miLi ia wahi ae." A ke ik« ae ls hoi kau\ e ka makamfka ht'luh j lu, i ka m »k'»imlcp ana o fce Dak« kaulana o Auaeturia nona ki inoa o Leopolo, e kukulu 3 ka hae aeto alii o Ausetnria malona o ua puu la. Oka hapanui o na'lii a me na jSaiU i akoakoa ma| ma' ka papa aiiaaiua & ke I)uke Leopolo, ua like ko lakou mauao me ka Maita Teu;e. pela, nolaila, ika ai ana a me ka inu ana o na po3 i 'hiki niai ma ua papa ahaaina la, ūa walaau no ka poe, wakan, s o k& poe akahele no hoi, ua hele r>o lakou m« ka ma lio maikai. Ma&nei e waiho kauae ka maks. maka helnhelu i ke kamailio ana noka mea pili i ka ahaainn, oiai ua p&u ae la no n» hana malaila, ua iiui aku hoi kela a we keia o na hoa ai ao ko kkou mau wahi iho. Ano e nana kaoia nō ka ahaaiu.i ako Duke Ausetu*in ī hf>awi ai ma koka hi la ao, Ma ka horft, 1? o kpkahi la *e, ua mnhm» hon ia ka papa ahaa\na a ke Dnke Lwpolo o A\iset«ris, e like' me kana \ heoUha mai ai taa ka la mamoa iho Ua akoakoa mai na maka hanohano oka papa abā>aioa o ktv la mua, a o ka N r ;uta kekahi 5 hoea mai,X T a hoonuu iho la no hof na hoa ai a k? T>ukfi T.;x>polo o A«setutia i kono akn ai i na ono a psn i hoohu» ia iho e kona lokomaikai wahma oka papa ahaaina. Tka pa« 0 kft w an* a na po»? &hik<mt«\& ifti o ka pnahkaua Kerustatfe, na hoom«* ka aku la Iskovi *> i m ?n«, o Ua ka waiv.;\, kH a me ?r\vi pao hn nui. oka kso un poe Naila ueia maiks\ i la uhimahiohio .v vu\ WAĪ

tino, o5» ka manawa I hoopttka ae a! ka Makuīsa Maunakea TTra otd[6; oia ho!: v ~ - .4..,, "Oa maikai na mea a pan ako*a tnan maka e ike nei, a iiia holopono Imi k</a put» i na m n>(>a t a me naonoa kakou i hoo>ni« iho *fcjt, hookahi ' naea hoehaeha Loa BQ»i i ko'u waka. oia knla hae 0 Eoelaai 9 kan mai la malnna o kc!a puu, 106 hd mea la, e hoike. ana ia hae, o Peiekane ke alakai nui 0 kuia ēuaCk:aua Ēeru3ade u . a i ole ia, 0 ko Ene!anj ĪJoi ke alii 'maluna 0 na Moi ame na*Bi o !saropa a paū. He wahi hana "hoohaatTaā loa keta a Enelan! i hana mai a! maftiria"ō kotr a paa. " *" r 5