Ke Aloha Aina, Volume XVII, Number 25, 22 June 1912 — HE MOOLELO HOONANEA NO BENEKOSA A I OLE NO KE KANAKA HOOKALAKUPUA. [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONANEA NO BENEKOSA A I OLE NO KE KANAKA HOOKALAKUPUA.

MOKUNA V. Kahi Palapala Kupaianaha—Ke Kauna a mb ke Kapinki.a— KttKane a mk ka Wauhine. "Aole. Mamuli o kou lioi hou' ana inai a loaa au, elikemeka'u * hoikeaku ai ia-oe ma ka'u palapala a hoohuiia kaua ma ka berita hemolele oka materemonio. A iko kaua mare ana, ua nui ko'u hauoli." Oleio hou aku la no a Kauna Pinika ia Fa!esia, me ka lalau ana j aku i ka lima o ua Ui nei o Ttstlia a" f paa ae Ia: "Ua manao loa kp Afif! wahine, ua hooweliweli loa i i oe e ' a'u?" • " * I "Aoie, aole. Aohe kumu, aohe ' mole e hiki ai i ke Kama'liiwahine 1 Louiaa ke kukulu ilio, ke Aliiwahi- ! ne ia manao oia ano. I hoike ae au imua onp me ka oiaio. Ua &loha ia au ia oe, me kuu naau a pan. Aohe a'n mea hoohaUhala nou. i 0 ko'u makemake wale no, oia ko'u j pili mau aku ma kou aoao, a pela I hoi oe ia'u nei.'' j T ka loho ana mai o ko Kama'līi- j wahine Louisa i keia mau huaolelo a Falesia i pane ae ai, 5a wa 1 liaaluluanoe ae ai ke'kino o ua ' Aliiwahine nei aku ae la ia iluna. | Me ka awiwi nui, holo aku la ia a kukuli iho la ma ke alo o kskahi kea e ku ana ma kekahi Wāhipakaū" 4 kau uuku a hoomaka iho k epule. ! Ia wa nae ninau aku 1a o ltaima Pinika iua aliiwahine nei: ■ ! "O keia walo iho la no paha kau ' mea i makemake ai e ike, e ke Aliiwahin'e? Aohe paha ou mau ima-1 nao hou aku i koe?" } Ani pe&hi mai la nae ka lima o ua Aliiwahine nei, me ka pane ana mai: . | "E oluolu olua e haalele raai ia ] lokn nei o keia keena. Ua hwa au : me olua." | Ia wa koke no i loheia aku ai ka nakeke ana mai o wa huila o kekahi kaa. Aolehoi i linliu mahope iho. wehe mai ana kekahi virigine i ka puka a pane mai la: "Ei ae ke Kat3ioela. A oia aua nei ka mea nana e hoopuhili aku i k& maua o na haua daimonio.*O keia mau huaolelo a. ua Virigine nei i hoopuka mai ai. he rpau olelo hoonaulu ia, a ano hoohaehae ia Kauna Pinika, aka, oa lilo nae ia mau olelo i mau naea ole loa i ke kanaka hookalakopua. JHeaha la ia mAu huaolelo iaia, Oia men he Kadinela a he kahnnapnle no keka hi kuahu, aole ia he mau mea e koou ai kona noeuioo. Hawanawana iho la ua ksnaka hookalakupua nei ia l.orona Fal6fiia. Aole no hoi i liuliu mahope iho, hemo mai la ka puka a komo' mai ana he kanaka kino loihi kulana hie hie a'maikai no hoi. E aahu ana oia i ka aahu K&iiinela, a o kona mau ano a pau, he kapukapu no ia me ka iliUihia. O Ksdinela Hohana keia. Hi!o mai !j> »v> ka hapalna like o ko ktvi i, ku iho U ia, aku )» oia i kona aloha i ke Kama'iiiwahmo Umiaa a kuuou i»ai U no hoi ke Kaaia'liiwahine I ka aui ana ae o ua Kadn\ela noi, aia hoi, iko ao la ia i ke Kauna Pimka eku ana, a. ia wa oia i nhuu aku ai: "Eia ka oe ia nei e kuu haku?" O ka wa h i pwie mai ai ko Kiwai&'liiwahuio m» ka ninau ana mai i ke Ka<U«u>U: "Ua kamaain» ka ikm kanaka? Ina pola. o ohilln oe & hoike mai ia'u i ko ano o kanaka," "Aoie ia, he ,pohihihi. 0 kei» keooiwa»» h«j kanaka hana kupwlwU. 0k« N>ejwteob«o ku 1

paianaha keia raa Europa nei a 1 | i>ani," i pane £fcti fee" lfkc!mela.-j j v' 'Auhea oe o mni- j t kai," i pane aku ai ua Kaunii* Pini- J ; ka nei imua <> Louiaa mft ka hoomaii ana 110 !ioi i kaaa oleio aiia'ku "oa ke Kailinela n«i e hoopau ae 1 ke pohihihi ame ke kanalua e pili ana ika palapak mare o'n ame kun wahine." Pane mai la o Louisa i ke Kadinela': Maikai loa kon kipa ana mai tiei ē ike ia 7 u i keia manawa. E oluolu oe e nana aku i ka paīapa■la mare a kekēonimana, e' haaw l

! mai ai ia oe." Unuhi ae la o Kauna Pinika i palapala mailoko ae oka pakeke o koDa kuka, a haawi aku la i ke Kadineia. A ninau naai la ua Kadiaela nei ia Kauna Pinika: • "Ht>aha jkeia paiapala?" i I'ane aku la ke Kauna: *'Ua ma' kemakeia kou kiekie, e nafta pono iho oe i keia palapaia. A mahope iho o kou ikfe Bna i keia, e hoike aku oe'i ke Kama'liiwahine Louisa, ina paha he p»lapa'la oiaio keia, a he no hoi ka inoa nana i kakau hoapono e kau la malalo nei?'' Lalau mai la ua Kailinela Roharia nei ika paiapala a Kauna Pinika i hoike aku ai, a heluhelu ihola. A pau kana heluhelu ana, ia wa oia i huli aku ai a kamailio aku la ia «r. Louiaa: » "K« ike nei au e ke Aliiwahine,

he p&lapala mare keia no Kauna Pinika a pie kekahi lede nona ka inoa o Lorena Falesia, a kf> ole au e Jkul?.ihewa oua lede nei_ no keia e ku nei. Oka mea nana laUa nei 1 nūare, oīa o Curate Sana īlemi oka iialepule o Sana loane, ni.i ke kulaaakauhaie o Baa;aboro. O kekahi keia o ka'u poe i hookohn aku a J ma ka oihana e liko mu ka mana i l">aa ia uma ka'u oihana. He

paiapala oiaio loa keia. A ua kauiaaina loa no hoi au me ke kakau lima«>Curate Sana Bemi." "Aole anei i keta kakau-| inoa ana a kela makua o Sana loane j a\amuli oka hoopunipuni?" 5 nioau m&i ai ke KamaTriwahine Lou* ] i iēa, i ke Kadiaela. "Maiia paha he mea oiaio kau i

| ±M»ike omi 1& e ke AliiwaLine," | j wahi a Kadinela Robana ipane| faleii ai. . | i "A pehea ba ae ana o Lor?na •vFalesia no keia, palaoala; ma ka | } hoopunipuni no anei ia ī hanaia ai? | Eia 0» imua pono s o kou alo 8 fea | mea kiekie" Ua hiki iaia ke »e a | ke hoole ako imua ou e ke Kadi:ie- , la, a pela pu no hoi imua oke i Kama'limahine," i pane aku ai ke Kauaa Pinika. - "Ua haawi keia wahine i kona i&e ana e maro me oe, e ke K:iuna Pinika, aoie mamuli o kona mak«- . make ponoi iho, aka. mamuli okela maua kupua a piha pahaohao i loaa j ia oe, ka mana hoi a'u i manaoio | loa ai, he mana ia mai kekahi wahi okoa ae mawaho o ka ruana lani, ma ko'u ano lie au no ke Akua ] . Maua Loa, makemake $u e hofta ia | oe," wahi a Kadiael« Eohana i j

■ pane ouai au ! ke ano ljea oe e ka mea kiej kie, i makemake ai e hoao mai ia'u? Ma ka ike ama ka naauao anei? ; Ma ka ike Paiapala Hemoiele anei; i raa ka ike &nei i feo ke Akua ano, i ka mnhel* hoonaauao hoi i k»paia he tiologi*; nia ka ike pili akeaka- , mai anei ona mea i ikeia; a i ole, ! ma ka ike pili i>aha i ke akeakamal [okauhane? Makaike hea 1& oe ' i makotuak\> t\i <> kuu haku . ia, « hvvio mai ai ia'u. A i hai aku . i *u ia v« * kuu haku Kadin<»U,a '>'he , ; ik« o ka houua lu'i, e iike mo ia i i ik«ia ai » koia au o ka manawa «> nee pu nei kakou i noii glo ia ko la* • kou aoao a pau m<? ka hwtnaopvH><s. [Ua hiki i§;u ke hoola i ka mea i | oleloia, u» makfe oia, wa na wa a ī pau a'u e iko s;, aole oia 5 roskt\ ! Ua bikl ia'u ko hoolilo i ka j oli i waina niaikai loa; e IUo no ka uwila i ipu kukui no na a nip na hWh l n'oho. ] ,\ka, oia manhana na? a pan, W ■ uiau loina paa o ko aktM\kamai iko Ukou. Aole anoi oks mr;i I kieki? i hvvmaopopt>, o ka hoolol' i ns frf»"iwsl o

ftie maoa ia i loaa i ke kanaiae! *hana, i na hana a pa-! ' ha:ohao lna hoi, 0 ko ke Ak*ia |"hsna ana i ke ao ruat,om nei, aiaj no ia maluna o ke ka'nnwui nh! uooe pipili, ka umfi lauoho a m» k:i ! ume hoolauna,. ",A i'ka hui ana o| na materia kdmu i kahi a me kahi i lo»a liou he mau !oTna ā he maa 1 kanawai hou. A mamuli oia man kanawai hoomohala hou ia ko ka ' , honua ku īo ana. Loaa ke kanawa' ] I o ka ve\<is\te, loaa V« kanawai o" ka 1 [ motio pololei a me na molio e &e1 [*he nui. C) ka mea i ike t keia i kanawal, oia ka emfeper'n 6 na haoa | kopāianaha, i kapāia hoi e ka naau j po o ke ao nei Tie māu h'ana hooTta-• lakupua. Aole anei he tdaa loi'na J 1 he roau mla a he mau kana)vai ko, ka oihana tiologia, ka ike i ko ke Akua ano, i hoopaanauia e oe c ka mea kiekie, a Hlo hoi i mea wale waha ia oe; a malalo hoi oia niao kanawai', e ruTa'nei oe i na kahu a I tne haba 'o oa ekaleāia 1 kaa ma- ' lalo o kou mana hooponopono e ka ! mea kiekie?"