Ke Aloha Aina, Volume XVII, Number 28, 13 July 1912 — NA KA LEHULEHU E KAUPAONA. [ARTICLE]

NA KA LEHULEHU E KAUPAONA.

*: KK AU'HA AINA, j ' Aloha.v: — I na pali hauliiili an o K<h>l:u\ i I kela pule aku nei a ma ltn \v;m:ino j 0 ka Poalima,. Inlai 5, hoea. i kanhale. Ta hiki ana m.ii a ao ne, ike j iho la au i ka jinne a ,nie;\ kakau o 1 e kaapa wale ana ; ih> ioa ia nei. ' Ua minaniina nui i au i ko'u hiki ale ana mai ma ka | wa pono no ke kakau ana i ka'u j pixne, ke koena hoi o na nuuiao a'u : 1 nuikemake ai e hoolana aku a | pau pono ka'u pane i hooniaka ai i ina kou helu i puka ai ma lune *2G. | A .nola.il*, panee loa mai la ka'u ' houluulu a hoakoakoa ana mai i na manao a hoea i keia la. A ke laha nei ho'v. .uanao, e lioomanawa nui m'ai ana no oe e KK ALOHA AINA i keia a'u e hewma aku nei ia oe, nau hoi e waiho aku imua o ka leliuieliu. . . I mea e niaopopo pono ai ika lehulehu ke kumu i ala mai ai keia paio ana mawaena o'u, nu\ ka aoao 0 ka Hui Imi Pono Koho Baiota o na Wahine Kupa Amerika, a aie ' kela niea kakau oka nupepa līawaii Holomua, k-e waiho aku nei au , Ika Olelo 35entan?a o ka palapala h'«>pii a memoriala a makou i hoouna ai ika Aha6lele Lahui oka Aoao Demokalaka, i n-->h;i mai nei, ma Balatimoa, ma ona Elele De- ■ mokalaka 'la mai" Hawaii aku nez, a oia iho keia: Konolulu, Hnwaii, May-15, 1012. ; To the National Demoeratic Convention, Baltimore, sīaryīand. We, the undersigned women, citizens of the T"nited State, in the Territory o! Hawaii, r'>?i>i'etfullj and earnestly request that a tleciaration he made in the Nalional Deinoeratie Plat{orni favoring statehood for Hawaii an<l votes for women. At least, favoring an amendment to the Org-anic Aet of Hawaii bj whk'h the queation of equal suffrage may be siihmitted to the quali£ied eleetors of the Territory at the general ?lection to be held in the year, 1914. 0 keia ka palapala a ka niea kakau o Hawaii Holomua, e hoopaakiki mai nei, oia palapala ke hoouna ia aku ika Ahaolelo Lahui (Cougress) ma oka Elele Lahui Kuhio la. Na ka lehulehu auanei e ike iho i ka pololei o ke'koi a ka mea kakau o Hawaii Holouiua. O ke pi» oka palapala, oia keia: — To t3ie National Deiiiocratic Couvet'nion, Baltimore, Maryland. Ke unuhi ae ma ka Olelo Hawaii,

oia koia: '7ka Ahaelele Lahui Penmkuiiika—imoa, Merelana.' Ke oh-lo mai nei kela mea kakau o Hawaii Moīomwa, o hoouna aku ka i koīn pnhpala noaa ke ]xx> i hoikeia ae la i ka Ahaoīelo Lahui, (CoTigT<'Ss), oiai nae, he "Ahaelele Demoka!aka" kai ikeia ma ke jkh» o lea palapala. Owai ilio- la k;u "olalim"? O mako« anei; a i ole, o kela mea kakau }>aha o Hawaii Holomua? Aia ma fee kino {wnol ih« o ka palapala hoopii, e l<xia no na huaolelo, j*?ntn:' "We, the umlersigned women, eititens of tlie lmited Btates, in Uie T«rritory of llawaii, and earnestb' request that a, dwlaration be made in tlie National Deuio eralie Plalforio favorin±j BtatohcKxl f«>r Hawaii anJ voitw for womo!!. 51 pahn ka'u unuliina Olelo Hawiii o keia; 1 "O makou, o na walnne nolukou na uu v a i k:\kavua malalo iho nei, h< !>>v kv;p.i :u:>k;uunana j\o A'me- ; rifca iiuipuia ma ke iVriteri o H&-, waii, ke nonoi -aku nei mo ka haa-j tia;\ a jne ka Tiiinao k*uo, e. ona olo!o inaloko O,W Imahana T, : ihui D t e ka kot> ana i ke k\jlana aiua no Hnwaii a mo oi'i&panokoho Oajota tio ua \vo>|ino, >> Ke kont> nei ; |v»ia paukn, o Ko*)komoia malokiX ke KaJntaJuuui a k;-. L|iui ] Laiia * 1 1 e I -

:ma i kulana Atrnun; s[uku;iin-i n»i lTn\v;r.i r>;'i -i nn' ona ixmi> kou.» l>alot;i nii w;»hint>. ("> k;i P'ila niem m a keia mau-olelo i hnikeia ac la, oia ka makou e hoouna akiv ai i ka Ahaolelo L;ihni. wahi a kn nion k;v ka« o H:nv;in līolomua. Pol;i io anoi? , lie kahuahana no kpkahi a k-\ Ahnolelo ī.ahni i knpono ;ii ks niemorial:i e noi aku ai iun AhnoMo l:i. no kona haii:i ann mai i kahuahana? Tna hiki i kela m<>3 kaknu ke kuhikuhi mai ia mnkou i kekalu huke alakai, ehoalcal<a ann i ke noi ar> \ o ke-kahi memoriala a na Kupa Amerika, e hann mai ka Ahaolelo ī.ahui i kaliuahana no lakou, o haawi no ni:tk'>u i ka ino;i h(H»]i;tnuh;nu» "M. ī).," a i ole, i ka inoa kiekie ae "L. T>. D., !) i ka mea k-.ikiui o Hawaii līolomiia, O ke noi o V«ko o ka palapala inemori;>.la. <? hnawi m:ii k;i Aliaelelo Demokalaka maloko o kon:i kahua-' hana, e kakoo ia ;ioao i ke «oi e ! hoolilo ia Hawaii nei i Aupuni Mokuaina, a e kakoo pu ,1 ioaa mai ka pono koho balota ī na wahine Amerika o Hawaii nei. . O ke noi ana i ka Ahaelele Demokalaka a Repubalika paha, 110 ka hookomo ana i kekahi kumuhaiia a mau ku- : muhaua 'paha iloko oke kahualiana e hooholoi;i ana eia Ahaelele, aole ia he hana i lawelawe oīe ia ma Hawaii nei a ma Amerika' no hoi. ~ O na Ahaelele Mokuaina, Ahaelele Teritori, a Ahaelele Lahui, o kela a me.keia aoao kalaiaina Deniokaiaka, Hepuhalika, Sosialite, Home Rula (ma Haw*ati nei) Aoao H<:<okapu W'aiona, a pela wale akn, 0 na Ahaelele na wahi e hoomakau kauia ai ha Kahuanana Lahui, Mokuaina a Teritori hoi i lioop;iaia na Moho Ahaolelo, e hanwi i ka lakon niau kakoo i na kunmliana a pau i huikeia maloko o ke kahua' hana. 0 na Elele -mai na Mokuaina a me na Teritari mai, e akoakoa ana toa ka Ahaelele Laliui, e like me ka Ahaelele Repubalika ma Kikako, ama ka Laliui Demoka- , laka ma EalaUmoa, pela hoi me |na Ahaelele'Mokuaina a Teritori, o 1 lakou no na poe paahaua ma ka | aoao o ka poe i hoouna aku ia lakou ; malaila, a o ka lakou hana, oia uo ka hooiUaika ana e komo mahiko o ;ke knhiiahana na kuniuhana 1 liaa- | wiia aku na lakon o hana. Aka, i | kli hapanui nonae o k:i manawa, e | ko ole ana no ia mau In>nkaik.fcana i a pola 110 nia ka Ahaolelo Luhui. ' O keia ke alahele inua loa a 1111- ' kou i lawe ae ai nia ka hooneo ana ii ka makou palapala memoriala. He ulahele hoi i aj*>noia e na hana

i niaa mau i ku lawohwoia nva H.\wair nei ena 3)emokakka, a ma Aniorik;i 110 Imi nniwaeaa o ua Dcinokalaka me RepubalikA. A penej e maopopo ai: I—Ma ka M. H. 1908, malama 0 lum*. ma ka wu i nolio ai L* AhaoleU' Lahui Dvin«jkaUka nui Donova. Mokuaina o Cv)lorudo, iu holo akn lie elole lahui, inai H.muii akn ntM, no ia Ahaololo. l r a Vu\y- . ikaika keia p«.v Elele Doniokalaka malaila. a komo he kumuhana piii 1 na Aina Anpuui o Hawaii uoi maloko o ke kahuahami lahui aia Ahaelole i h<H»holo ai. a<la ua kuniuhana ! k: H;i\vaii \Vo ?u\\>r tl\o appiioalion of tlio priiioīplos of tho ?and h«v9 of the I'niUH.l St aUv to our new i,v uc<jairoJ, Tor:i'ury, Iluwaū, to 'ho oii'i that thc pubLīc iauvls of I\ifritory may Ih. 1 lioUl ar.<t V!t1...0a t,<r li„ :■ ia'jit ol 'lK>ua tido homo.su ivdors." iia\s;iii —Ko «uikoo nei >nakau i ka iuui ku o n;Vīoiik* aiakai o ua Kauawaī Aiiu o Anionka iiwipuiu i kv> iuikou Toritori i ioA* hou mai i>vi, oia o Hawaii, i moa o Tm<a .'i i o l i.> a; na AmĀ Aupn.ni <».a T> nio*", ka jv>ni;v\Uai on» ī»»- 1 uoho hom > h \.>ku.o.Vvk>in maikai Ht» k:\kvv holvt okaY» k. ia n:a ko aoa-\ u<\ ka hiki n>> o uaī w «ku ka Ahaoh>lv Lahui o hookowoia l««bko o koila kahuahanīi i ktyL<Uki kumuhaua i makanakoia i kW

O k<> kumuhuna pili Aina A\ft>uni, ho leumnliaua pili laula 11 o ia, t*a piK no ia i līā f) >rft ika'nkn, i ka Ikpuhalika iv Home lluk no hoi. Aolo nana k;i Aoat> Deni'>kalalqi i ka pomiikai o lea anao hooleaīn. Oin ana liko hookaīii m> nu 1 ka makon noi i kulaua AupHul Mokuninu fiu Hawaii uei a m? Ha pouo kolio Wlola ona Wah ; ne Kupa Amerika, He pono like no na.poo Amerik;i & lM,u wa Hawtiii ju?i t me kft uana 010 ia o ka aoao kalaiaina, 2 —Ma Mokuaiua 0 Merelana, oia hoi kikM<>kuauia i uohy irm,i ka Aha*lvje Lahui IX ; ;iK>kalaku, ka Ahaelele hoi a ipkou aku nei i ka makou jxilapa]a_momor|a3a, ua hooūnaaku lao"fetta H. Matldox ka lunalioomalu o na Haua KaiikanaMtii, h«? mau paliipala m«moriala Ika Ahaelolo Pnnokalnka o kā Mokuaina, e noi ftna e liookomola maloko o kona kahuahann ke kumu haua e haawiia ka ix>no koho balota i na wahine. E loaa no keia hoakaka ma ka aoao 122 o ka Bukē "Proceodings of the For.tr -Tliir«:l Auuual Co!ivoutiou,_ o£ the alioual-Ame/iean Weauan Suffrage Assoc.iaUou" (Dcto b.er 19 25 (inclusive) 191L īle huke keia i loaa mui ia r u inai koknhi Hui Wal'.ino Imi Pono Koho Balota o Xu loka. . x He Ahaoloilo no ko Merelana, aole nae i hwhomahenia kela ixv> walūne Amerika i ka lawe ana ae ' ke noi ana'ku i ka Ahaulek Demokaiaka oia Mokuaina, e houkomoia uuiloko.o ko Kaliualiaua Demokalaka ka uwa pili i kp pono koho balota o na w ahiue. 0 ktia iho la na mea kakoo ikaika i ka makou palapaia uimoii:ūa. i h.xvuna aku nei i ka Ahaelek' Lahūi Oemokalaka ma B;ilatimoa. A mā:u>ei e liiki anei i ka mea o llawaii Holomua kr pane mai i haiua i\o, keia wahi niuau, a penei; Mahva o k;v makou palapala h<H>pii i honuua aku nei i ka Ahavlvlc Lahiii jDi'mokalaka ma Balatmn>a, <? like nu' ia i hoikeia ae noi. i noii' i «ai mnkou e hoopau i ka Ulelo Ha waii, a e hoihoi ae i Olelo Bcrit;inia ka 01010 koho halota, e like ine kau I hoike mai ai? O kahi puolo hoopau olelo Hawaii ma na hana Ahaolelo a me na hana Aupuni a oukou, aia no ia i W:\smetoua, he kia hooaumao no ka awaawa o ka oukou mau iiana unmi-a-;yaaa ika Lahui Hawaii. oua p>.K' la a'u e oleio nei» oia no ka jkv a pau i liikiw a e kakoo nei hoi i ka mea Juuia i hookomo i kela Bila Halg Helu 15226, ma ka la 19 o Aperila, M- H. 190-i, Ahaolelo Nui SS, Kau 2. oukou no ia e knhi aku, kuhi mai; e hv»olt* aku, hoole m.ii. Aia uo nae ua wahi opeope nei a nukou ke hoAiki mai la ma Wasiswtoua. E kaia kuhiko ka 01010 Hawaii i make ai ia oukt»u. He wahi aho wjile 110 ia e kamau mai nei. Heaha ka uiea o ke kuhikuhi ana mai i ka oukou haiia pookoi ua makou La? Me oukou 110 ka oukou hana k\imakaia Olelo Hawaii a kiuuakaia pu i ka Hawaii.

! Me kn baahaa, ke Uooki nei au i! I koia mauao. „ A k* 1 haawi nei au ij m:m hoomaikai i 11.1 keiki hana J o KK AI.OHA AINA. f CFAILIA K. vSHARPK. I K«k»«otolo H. 1. P. K B.