Ke Aloha Aina, Volume XVII, Number 32, 10 August 1912 — MAI AE AKU E LILO OUKOU I POE NAAUKAKE NA KUHIO. [ARTICLE]

MAI AE AKU E LILO OUKOU I POE NAAUKAKE NA KUHIO.

! Ua limui ka lohe SKE ALO]HA AINa nef, m hoike kekahi l'Alaka». R puholik* awiliwili kalai{«ina 'Jpol«>ke tce t:nn*x> k«kabi ni*u al&kiii Mome HuU "|.yi>]i>V>" ! ke t;A r i" nia k' k«lii ia o ka liehaloIm» i luia, ii» K4v bj,a ana naai h<< Ufl-fg-irA!H4 uvre& tn»i ka n)»i jo Kiopa. aii Kailua ; iKa ivi o Ku ! hio ke uoke la no i ke kopa-eli i ke (Kia«ia&, ma ka mea e pili ana 1 ke |Kan**fai A»u Aupntvl. O b Ku* f bio kāmo ftHewa loa ia i ke Kinaina. j Aoho Kf ALOHA AINA nei mas olelo |>iii i keia hakoko'mawao «ā o Kuhi * nne ke Kiaaiaa. A>>le ma ka aoao Kakoo īa Kuhio, a hoah«wa aku ika Ki>ava«i, Aol« nō hoi mi'-ka knkoo i k<? Kkai na, a kue ska ia Kuhio Ae i'u s-us KE ALOt!A AtNA a h<> ; k« aku iioua oka Lahui nono 1 t o H:\tv,, ;i nei i kou* iii3u manao hoakaka malalo oua ■ kumu hoikt% p-noi: — J —ii-< pio o -Kohio na Likaus Fnwsi .ino k.i aoao Defnokalaka n n n.n u Aioa Aupuni a Kohiu e h m » oei i keia wa. 2. l'a hoohmiahema a hoopaUlelu i>H5 o Kahio i ka haaa o!e «ua[ i ns h kupono i k« kan*wai | A'n* Aupaui iloko oks Ahaoielo n i > laakahiki lehul hu J i kn» ' - • ■: s, poii'* * k • P' «*b,. I o-'-O - . .1" 4 u|f au, - >> . . - c 10, i'.Oi.-la «r £{i A 3ltU L ) k« ,K.<uv<*vv Atrt»| jpjMiiKa*«? « k*

k»uoh& sku »i i&i* ®' hookomo lloko o Va Ahailēlo lAhai. ; Hp i Hsb& Aloha (3e 'Ln* 'kela Anal : h&aa, a! i ka Lahm ( ; ."l O ko KuhUi .h.sp*f ana mai i W Niaau Ptlf Aina Aapanti; Vāa* * kumu Hoohakaka i r ke; Kiiuuna e ilke 01« >a ana e l& roa Kona, wahi a ic& bwm ole, ua lilo oia i na Lineko na~Btin«Vatae ka AjS*o Demokalaka m» ' ' ; r ffialka£>&l o ko l^^io7«obo ! W*b»<'lelo no ke Tārltore 6 Hawaii nei Woko o ka Ahaolelo Lahtn, aoie loa aaa waki Bila Kanawai ikl i Hookomo ākn iioko o ka Ahaōlelo Latrai no ke ano e mahelftheleia <u na Aina Aupuni o H&Waii nei, kōe trale na ka bila Kanawai e hoomahnahua ana i ka inanawa raa i na Aina Aopuni mai ka eliina makahiki aku a hoea i ka umi kūmamalima makahiki. r O ka wa maa loa oio lKohio alā ana ae mailoko mai oka hiamoo knlipōlipo faona ole m*i, o?&'kon* hoomaopopo oana ole aha i n«i pono oka Lahui; ua ikeia oo ia ma ka nnpepa Bnletina Ahiah', o Dekem&-> ha 15, 1909. He aneane hookahi mahlna a oi mahope īho o ka kolo ana o na Hoololi Kanawai Aina An puni i nlu-maika ia &i e ka Ahaolelo Kaikawa, o 1909," ke Kanawai Aina hoi a &uhio i nbho hahi.m loa ai ma ia wa. aohe pttai leo mai. Mamua aku o keia m&nawa, aole loa i ikeia, a i loheia ko Kuhio paipai aoa, a hoala ana mai i lehnlehu noonoo, ma k#. mea, e p|i ana i na Āina Aupuni Home Hoo"knonoono, oiai no na», he knmahatia no ia i hapai mua ia nr& ka ma kahiki 1907, e ka aoao napa oia i koho i lElele Lahui. Ua ike mnti no o Kuhio ma kona wa i kohoia ai e ka Aoao Sepubaiika i Eiele Lahoi mi ka M. H. 1902, i ke kulaoa kupiiikii o na Hawaii ma o ke Kanawai Aina la, eia nae, aole ona n*n« ia oaea ma ia w&. Huipu mai hoi me na.m&kaain&na e kttka pn ai r>o ke lakoa pilikia no na Aina Hookuonoono. [ Aia * ike oi& ua liio na ka aoao 1 Demokft!aka i hapai ae i keia kumu" : hana a lilo maoli i ninan nui iwaf «6a o ka lahui mai Hawaii a Kau&i, oia kooa wa i hoomaka ae neī e knpaka imoa oka leholehn. Aka, 0 ka wwwai nae oi* hana ana pela, oia kona hoike maopopo &n& aku imua o ka iehulehu, ua poiolei o Likana Eiiwai ame ka aoao Demokal&ka, ma k& hoolilo ana i ke kumuhana aina aapuhi i nmaa ka-. liiaina koikoi e pOmaikai ai ka lahui, ke lawelawe ia na hooloh ana 1 «a kanawai ala e like m.e ka Lli&.] na Eliwai i mākemake ai. | O likana Eliwai ka hoo "haka- j ka" mua loa m&iuna o keia ninau m&ioko o ka Ahaolelo Lahui ma ka oiaiam» o D«kem«ba ; 1909 j oiai; hoi i h&kaka ole ai o jfuhio -me ke Kiaaina ma Honolulu nei, i ka wa |e noonoo ia ana n& hoololi kanawai j kumu pUi Aina Aupuni e ka AhaI oleio Kuikawa i noho ai m$ ia mij (maiama o Noveo3aba ) { 0 ko Kuhio hana ole.ana ina | hoo'oii nr> na kanawai airja aupuni i |iiii i na home hookuonoono iloko q ina ksu Ahaolelo Lahpī aua i hoho jai,iJoko o. na makahiki he lc.hu(iehu wale i kaa ae nei, hti | hana hoohemaheoaa a heopakleha hnaoli ia ana i hana ai, anohiU, 1

aole oi» « pono e-koho liou i& I Elele LahuiK"ohoIa o Euhlo i Elele Lahui i lea 1932, a m&i U aiauaw&ji)&i & hix's i ka M. H. «uhea kaos kKOaw*! aitu . uupuni Muuia pouo; iho #i & hi>oītoj)O r!īu iloko o ka Ahaoielo Lahau a i olē ia, iloko nei i iho hoi o ko k*kco Ahaolelo, i mea hoike aku hoi i kona «loha oiaio I na makaainan» ma ka loaa ana o n» home hookaonoono kumnkuai enai » makepono'!oa. Aole] !m a Kuiiio wshi kanawai oiaano.i He hoike inaopopo loa ia. he lealea] kalai olelu wale do ia ana e walaau nei i wa. Oka mea maopopo maoti. ua hooliemahema a hoopalalfha oia i kt?ia pono o koaa mao hnlu mnknainana, a eia nae oia k$ ihoohakaka kohukohu 010 eku nei j ke Kiaaiua ma keia nioāu, 0 Likaua Eliwai ke kohu pono maoli e hAk«ī;a itw ko Kianina. Aoie o Kubio, k.i mea no i ae i na fcooloji ka ; nawai aina aapuni e U)Sna iu-i i keia : wa. Heaha ke kohu o kahi ialau ej hoabew& aku i kekahi laUo. ina oiaua eiua oa qiea i hana iike ial iaiau ana, a lalau \o ai? j Ua «ai na kakOo o Kuhio.! o sn hoololi aj>4U yk* I\,tntwai; Aina i hooliolau ai « kii AhaeUlō*' L*hui, na Kuhio ia raau hoololi il hsn« a i hwkooio ta ai tn«!oko o \4f kiiwwai ala. M«aiu(i o k» l«Oik! d 'o, e -iki| K* At,afi, ! y n?a b ! ' -!t No Kri u K ooi «u» • *eh*

kji pi-'ka e oielo 9«ajn*lojkōo niUean-i*;*.ala, e hīki no i ke (pMm&lop* aae lee «pono an» ¥* * ku ! * kekahi . alpa aapuni, Ao _ ke|cabi knmokuai £ kio* U e na lc«naka

kapa k|iika w a ekolu. e ! koHo ia ana elke Kiaaina. (3) Kuhio 'ka hoololi o tift! itt|' i ke Komieift&Viui «upāoi, e ku«i m&i i }a nku ai e na| iaoaTHr2s, k i ofe» o kekahi «ia# e %e paha * ua al& i m&kemake &i « kuai m«i i na kaaakā, i pau e ae ai na aina » koe aku na aioa waiwai maoli noka pili i ke ;* _ A i ka wa i hootp-ai ke Kiaain* * me ke Kpaaigina na Aina Aupnni i na .l»uoha a ke .kanawai a Kubīo 1 #poao ai, benha |$ knmu a Eehio e aiJ J;a ame ke Komi«ina Aupaui, no ko lakou lawelaw£aaai k«" £»na a ke*an*wsH huwTmai »i ia lakoo, e like me Itt tnakftniake 0 l£uhio? Hooniaaao lfc Kk Aloha Atna ia Loalii.

r, Kal&i w*Je ana o ua 0 Lu*lii ikokii, A iie īk» inoino, h&%lele wale Akala." ; Pel* hoi ksia. Na Kuhio ponoi noi kalai i kem kij a ke Kiaaina ine lui 4baolelo 1909, i milikaamua ai, 11 po ka inoino paha O kii nei, », huli aej» a nanaha i , Ua maopopo; ua inoino ke kii a| Lualii. ai |ia kii ala, aole wiiho malie i ua kii inoino ala pela; ik» (> o keialai hou ka pono. Aoīe oka huli aku a nuku i-ka hoa kfttai kii. He lalau iā. MalU e kala lilo wale no i ike ai o Kuhio i ka 0 ka opu 0 kahi kii — ika polinahe loa paha a kahi houpo—, ,no keaha no la h J 1 hana ole ai o Kuhio a p&n ke anakee o ua wahi kii ala i keia kau Ahaolelo L«.fa»i e n?i, a !u>i inai nei kein i H*w?»ii noi e hoohakaka ai ika hoa kalai kii ona, He kupanaha 00 kwala&u hana hoohema be>ma a hoopalaleīia ma ko Kuh-o a.>ao. Umi makahiki i hoonaauao 1a ai ma na hana Ahaolelo Lahui, a ke olelo nvi Ke A&piU Aina, aole i loaa ia Kuhio ka naauao Kaa Kanawai holomua ana. 411. ■ O ko Kuhio hookomo wale ana aku no ika Bila Kanawai Hpme Hooknonoono & R. W. iloko o ka Ah&olelo Lahui, 6 like nae ke noi a na Home Rula ta& ka M. H. 1905, Ypaha) me kooa hooponopontf hdu' 61fe "iho ma na wahi kuponoke\ian%ia pela, j mea e loaa ai na aina aupuni nunui kupono a maikai i na Hawaii, he hana aloha ole maoli no ia a Kuhio i h&na ai. Aole Ke Aloha Aika i poina iki, ma ke kau mua loa n« a R. W. Wi- . likoki i noho ai ma ka Ahaoleloj . Lahui ma WasinetQoa, oia konaj kau i hookomo aku ai i ka Bila Ka- j uawai Home Hookuonoono. . Hej bi,la kaniiwai waiwai nui leeia, & i.hoololiloli ia keia biia ma kek&hi mau wahi. a i na; _ ua loaa i ka Uhui Hawsii wai hookuonoono aina i ano like foa me ka hila a Cindlfr hookomo ai ma ka Hale 0 na Luna- ; makaainana ina \Vasinetona t 10,1910, Aka, aoie loa 0 ij ■ hau» iki i keia hana i j ka lahui ilihune nele ,aina |Je mau hoike keia e UoomaopQj}oj aua, 0 kana mau luua hoohakaka i ke Kiaaioa i keia mau Ifik.e pee. oei, maluna o na ain% aupuiji # ~ msu Uana l»py!apu no ia.ao » oka oiaio maoli. He j„a. A he mau hana hoohakak§.jg#ji ole. no hoi keia ana e nei v eo. ke Ki«4a% s .^4 ,e * ,a * aka, 00 k» kapawai 00 i apono ai ke kuma o ka he.wjyua|, JSi« ka Likaua Eliwai: ''$ jt|9o-_. mua, a e haaa & maika? ke kf > j oawai aina, » na k« Ihakaka a kipaku i ke >,QQ. fko pouoole i ka 0 ke, |kmnawai maikai, laa.e*Jp*ak« Kis; !*ma, a mau ao ke imaikai ol« 4 a noho hoa ipiil h* Ktt>J |aioa hou, « hana «ua no |wU,Kia-j | «to%.«like 01« M* A ; i hakak* hou no tee k« j i O ko Likaaa makem&ke, sna lokahi ! Hke mai ka !4hui, e koh<? 3a!* 5 [ Eiele no iakou roa ka honpan lo« sua \ oh» a k*cllkf ote i'mi o kakoo, a ! hnk' ol#"^ amn i k«* kauoha :»tA k» ira»k#i»*k* o b kin*w»i, na v4b kok* no k«la | * :v "i p - • ,rrjnrr rrSi»»ia!» '■|K • 0«. 7. WVr * W.wMi IrtS i T»f»aHwā ft\> Wr i •a6?ITO.jlTO.j hiww, kt uvrik»|»|