Ke Aloha Aina, Volume XVII, Number 43, 26 October 1912 — JOSEPH MOKUOHAI POEPOE [ARTICLE]

JOSEPH MOKUOHAI POEPOE

Ua hanauia keia Moho Lunamakaainana a ka Aoao Demokalaka o Oahu nei, ma Honomakau, kai i kaulana ai ka olelo: “Aohe Uʻi hele wale o Kohala.” O keia no ka aina hanau o Hon. H. M. Kaniho O ka la 27 o Malaki 1852 kona wa i hanau ai. I kona wa uuku, laweia mai i Honolulu nei. Komo ma na kula Apana Hawaii Komo ma na kula Apana Hawaii Kalauao, ma Ewa. Mahope komo ma ke Kula Alii o Kehehuna [sic], o Mr. Beckwith ke kumupoo. Elua makahiki malaila. Komo ma ke Kulanui o Ahuimanu, ma Koolau Koolaupoko, malalo o ke aʻo ana a na Makua Elekenia, Reinona [?], Livino a me na kumuao lehulehu e ae. Ua aʻo kanawai oia ma Kohala Akau malalo o Lunakanawai P. Kamakaia. Hoi mai i Honolulu a aʻo kanawai ma ke Kula Kanawai a W. R. Kakela, a pela no hoi ma ke Kula Kanawai a S. B. Dole. Noho aʻo kanawai me na Loio Davidson me Lukela. Ma ka M. H 1884, loaa ka laikini piha no ka lawelawe ana i ka oihana loio ma na Aha a pau o Hawaii nei, a ke paa nei no oia i kona laikini loio. He lunahooponopono oia no na nupepa Hawaii he nui o loko keia kulanakauhale. A i keia wa ke noho lunahooponopono nei ia no KE ALOHA AINA. Ua noho Kumukula no ke kula hanai a Rev. E. Bona ma Kohala. Oia ka mea i hookumu mua loa i ke kula aʻo Olelo Beritania ma Kohala Akau, Hawaii. Noho Kokua Kumu no ke Kula Aupuni Beritania o Ainakea, malalo o H. P. Wood, a mahope mai malalo o E. N. Dyer. He mau makahiki lehulehu kona hooikaika ana e komo i ka Ahaolelo i ike ai ka lahui i kona kau ana i na Kana Kanawai hoopomaikai i ka lahui ilihune; aole nae i ae ka lahui. A ke lana nei kona manao i keia wa, o ke koho balota e hoea mai ana ka wa e hooko mai ai ka poe koho balota e lilo i Lunamakaainana, a hoike ae i kana mau hana no ka pono o ka aina a me ka holomua o ka lahui.